Қазақстанның ұзақ мерзімді әлеуметтік-экономикалық даму стратегиясының орталық мақсаты — азаматтардың өмір сапасы мен әлеуметтік әлауқатын тұрақты арттыру. Соңғы жылдардағы мемлекеттік саясаттың басты бағыттары мемлекеттің әлеуметтік әділеттілікті қамтамасыз етуге, табысты теңестіруге, азаматтардың материалдық жағдайын жақсартуға бағытталған нақты шараларды көздейді.
Бұл бағыттағы реформалар Мемлекет басшысы Қасым-Жомарт Тоқаевтың тапсырмасы бойынша жүйелі түрде жүзеге асырылуда.
2025 жылға дейінгі ұлттық даму жоспары мен жалпыұлттық басымдықтар азаматтардың әлауқаты, әлеуметтік қолдау, білім беру мен денсаулық сақтау салаларын дамытуға ерекше назар аударады. Жоспарда әлеуметтік саясат әділетті, өңірлік тең мүмкіндіктерді қамтамасыз ететін жүйе ретінде сипатталған.
Үкімет әлеуметтік қолдауды проактивті және атаулы модельге көшіру арқылы қайта құруда, бұл жүйе көмекті нақты мұқтаж азаматтарға тиімді бағыттауға мүмкіндік береді.
Мемлекеттік саясаттың маңызды көрсеткіштерінің бірі — әлеуметтік төлемдермен қамтылатын азаматтар санының өсуі. Жыл сайын шамамен 4,5 миллион адам төлем алу арқылы әлеуметтік қолдауға ие болады. 2025 жылғы 7 айдың қорытындысы бойынша жоспарланған 6 трлн теңгенің 3,4 трлн теңгесі төленген.
• 2,5 миллион зейнеткерге зейнетақы төленді;
• 542 мың азаматқа мүгедектік бойынша,
• 195 мың отбасына асыраушысын жоғалтқанына байланысты жәрдемақылар берілді.
2025 жылдың алғашқы он айында зейнетақылар 8,5%ға көтерілді, бұл инфляция деңгейінен жоғары көрсеткішті құрайды. Орташа зейнетақы мөлшері 179 327 теңге болды.
Балалы отбасыларға әлеуметтік жәрдемақылар 6,5%ға артып, бұл бағытқа 843,5 млрд теңге бөлінді — бұл 2024 жылмен салыстырғанда 13,2%ға көп.
Мемлекеттік бастамалар аясында ең төменгі жалақы 70 000 теңгеге дейін көтерілді, бұл өзгеріс 1,8 миллионнан астам еңбек етушіге әсер етті.
Қазақстанда жұмыспен қамтуға бағытталған реформалар, оның ішінде өңірлік еңбек карталары мен еңбек нарығын реттеу бағдарламалары нәтижесінде халықтың жұмыспен қамтылуы жақсаруда. Жобалар миллиондаған жаңа жұмыс орындарын ашуға бағытталған.
2025 жылға дейін білім беру жүйесі толық қамтуды көздейді, мектепке дейінгі білім 100%ға дейін жеткізіледі, инклюзивті білім беру жағдайлары жақсарады.
Денсаулық сақтау жүйесі де қолжетімді және тиімді болуға бағытталған кешенді жоспарлар бойынша жаңартылуда.
«Ұлттық қор — балалар үшін» бағдарламасы аясында балалардың арнайы жинақ шоттарына инвестициялық табыстың 50% ауыстырылатын болады, бұл болашақтағы тұрғын үй және білім алу мүмкіндіктерін арттырады.
Әлеуметтік қамтамасыз ету жүйесі цифрлық технологиялар арқылы жетілдірілуде. Сандық платформалар мен электрондық қызметтер әлеуметтік қолдауды рәсімдеуді жеңілдетіп, оның тиімділігін арттырады.
Әлеуметтік зерттеу нәтижелері қазақстандықтардың өзгерістерден күтімі жоғары екенін көрсетеді: тұрғындардың маңызды бөлігі білім сапасы, әлеуметтік төлемдер, цифрлық қызметтер сияқты бағыттарды атап өтеді.
Қазақстанда Мемлекет басшысының тапсырмасымен қолға алынған әлеуметтік бастамалар ел халқының әлауқатын жақсартуға бағытталған кешенді және нақты нәтижелі шараларды қамтиды. Бұл саясат әлеуметтік әділеттілікті қамтамасыз ету, ең төменгі табысты арттыру, білім беру мен денсаулық сақтау салаларын қолжетімді ету, сондайақ цифрлық трансформация арқылы әкімшілік қызметтердің тиімділігін арттыруға бағытталған. Мемлекеттік қолдаудың кеңейтілуі мен әлеуметтік төлемдердің өсуі — азаматтардың өмір сапасының нақты жақсаруының көрінісі болып отыр.
