10 жыл бұрын Назарбаев университетінде айтылған жоба. Президенттің Пекинге сапары

3409
Adyrna.kz Telegram
фото: Ақорданың баспасөз қызметі
фото: Ақорданың баспасөз қызметі

Мемлекет басшысы Қасым-Жомарт Тоқаев Қытайға ресми сапармен барды. Президентті қабылдау шарасы салтанатты түрде өтті. Бұл туралы Әділ Кәукенов өзінің телеграм арнасында жазды, деп хабарлайды «Адырна» ұлттық порталы.

Синолог маман Әділ Кәукеновтің жазуынша, Қазақстан басшысын ұшақтан шыға берісте ҚХР Өндірістік және Ақпараттық технологиялар министрі Цзинь Чжуанлун және басқа да ресми тұлғалар қарсы алды. Ұшақ маңында арнайы қарауыл ротасы, Қытай туын ұстап, ұлттық киім киген қыздар болды. Ал қытайлық кішкентай жанкүйер Қасым-Жомарт Кемелұлына гүл шоқтарын табыстады.

Қытай тарапының Қазақстан президентіне деген ерекше ілтипатты қарым-қатынасы тек дипломатиялық хаттаманың күшімен ғана емес. Төраға Си Цзиньпин өзінің сыртқы саясатын қалыптастыруда, Орталық Азия мен Қазақстанға ерекше мән беретінін бірнеше рет көрсеткен. Төраға болып сайланғаннан кейін Си Цзиньпин Орталық Азияға алғашқы сапарын жасаған, ал Қытай басшысы пандемиядан кейінгі алғашқы сапарын тікелей Қазақстаннан бастаған болатын. Бұл «Неге АҚШ, Франция сияқты алпауыт мемлекеттер емес, неге Қазақстан?» деген секілді әлемдік БАҚ-ты сұрақтың астында қалдырды.

Сапар барысында, Қытайдың Орталық Азиямен қатынасын ескере отырып, дипломат және синолог Қасым-Жомарт Тоқаев Қазақстанды дамытудың жаңа мүмкіндіктеріне қол жеткізу мүмкіндігін көрсетті. Геосаяси жағдайларға қарамастан, Қазақстан-Қытай тауар айналымы рекорд жаңартып, 2022 жылы 31 миллиард долларға жеткен (Қытай кедені бойынша), бұл бір жыл бұрынғыдан 31 пайызға артық. Бүкіл Орталық Азия Қытаймен сауда айналымын 41,9 миллиард доллардан 70,2 миллиард долларға дейін екі есеге арттырған.

Сондай-ақ Қазақстан дипломатиясындағы елеулі жаңалық Қытай мен Қазақстан азаматтары үшін визасыз режим туралы келісімге қол қоюы болды.

Қасым-Жомарт Тоқаевтың ағымдағы сапары «Бір белдеу, бір жол» бастамасының басталу мерейтойымен байланысты. Төраға Си Цзиньпинмен кездесуде Қазақстан басшысы 2013 жылы Қазақстан астанасында бұл бағдарламаның қалай басталғанын еске алады.

Сонымен қатар көлік инфрақұрылымындағы жұмыс бүгінгі күнге дейін Қытай мен ЕО арасындағы Қазақстан арқылы контейнерлік тасымалдар 104 есеге жуық өскеніне қол жеткізді. Кездесу барысында ҚХР Төрағасы Си Цзиньпин Қытайдың Қазақстанның егемендігі мен аумақтық тұтастығын, сондай-ақ Қасым-Жомарт Тоқаев жүргізіп жатқан ауқымды реформаларды толық қолдайтынын тағы да атап өтті.

Ағымдағы сапар барысында Қасым-Жомарт Тоқаев Қытай астанасында ұлы ойшыл және философ Әбу Насыр Әл-Фарабидің бюстін ашты. Қасым-Жомарт Тоқаев Әл-Фарабиді Аристотельден кейінгі «екінші ұстаз» екенін атап өтті: «Оның шығармалары – әлемдік ақыл-ойдың алтын қорына қосылған құнды қазына. Әл-Фарабидің 1150 жылдығы ЮНЕСКО-ның атаулы күндерінің жаһандық тізіміне енгізілді».

Әрине, сапар барысында экономикалық ынтымақтастыққа байланысты іскерлік кездесулер өтті. Президент Тоқаев Sinopec директоры Ма Юншэнмен 7,7 млрд доллар сомасына әлемдік деңгейдегі ауқымды мұнай-газ химиясы жобасын талқылады.  Юй Хуэйцзяо Мемлекет басшысына компанияның Қазақстандағы негізгі жобасы туралы баяндады. Атап айтқанда, кәсіпорын еліміздің бірқатар өңірінде «А» санатына жататын жоғары технологиялық мультимодальды орталықтар салуды жоспарлап отыр. Мұндай инфрақұрылым тауарды жедел өңдеп, оны Еуропа Одағы, Еуразиялық экономикалық одақ және Орталық Азия елдеріне шығаруға оңтайлы жағдай жасайды. Ал интеллектуалды IT-шешімдерді енгізу  логистика процесін толықтай автоматтандыруға мүмкіндік беріп, электронды коммерция тауарларының кеденнен жылдам өтуін қамтамасыз етеді.

«Адырна» ұлттық порталы

Пікірлер