Жақында ҚР премьер-министрі Асқар Мамин 2020 жылы өсудің оң динамикасын көрсеткен өңірлер қатарында Қостанай облысы да бар екенін атап өтті.
Оң өзгерістер
Әдетте, кез келген аймақтың экономикасында бір ерекшеліктің немесе басымдық көрсететін саланың болатыны белгілі. Егер облыстық экономика және бюджеттік жоспарлау басқармасы ұсынған деректерге жүгінетін болсақ, Қостанай облысындағы экономиканың дамуына мүмкіндік беретін сала – өңдеу өнеркәсібі. Өнеркәсіптің нақты көлем индексі (НКИ) тұтастай алғанда 107,4% - ды құраса, оның НКИ 2020 жылы 120% - ға тең болған.
Өңдеу өнеркәсібінің НКИ-де автоөнеркәсіптің үлесі көп. 2020 жылы облыста 46,2%–ға жеңіл автомобильдер, екі жарым есе – шағын автобустар, үш есе – жүк машиналары, 1,8 есе - тракторлар шығарылды.
Негізінде металл илегі өндірісі – 8,9%, асбест өндіру – 7,9%-ды құрайды. Облыстың тамақ өнеркәсібі сары май өндіру бойынша – 54,9% – ға артық, алкогольсіз сусындар – 22,4%, ұн – 14,4%, шұжық өнімдері – 8,2%, нан-4,6% -ды иеленеді.
Инвестициялар
– Жеке инвестициялар бойынша тоғыз өңір өсім көрсетті, - деп атап өтті Асқар Мамин. - Ең жоғары өсу қарқыны Түркістан, Ақмола және Солтүстік Қазақстан облыстарында, Нұр-Сұлтан және Шымкент қалаларында анық көрінеді. Сонымен қатар Қостанай, Ақмола, Солтүстік Қазақстан облыстарында, сондай-ақ Алматы қаласында өңдеу өнеркәсібінің жоғары өсімі байқалады.
Экономика және бюджеттік жоспарлау басқармасының деректері бойынша, негізгі капиталдағы 329,5 млрд теңгені немесе 2019 жылға 111,0%-ды инвестициялар құрайды. Қандай салаларға инвестиция салған дұрыс? Инвесторлар үшін өнеркәсіп (инвестициялардың жалпы көлемінің 39,5%), ауыл шаруашылығы (16,7%), жылжымайтын мүлікпен операциялар (12,4%) жасау әлдеқайда көп табыс әкеледі.
Ауыл шаруашылығы мен жылжымайтын мүліктегі НКИ өсуі инвестициялаудың басым бағыттарымен байланысты ма? Ауыл шаруашылығы саласында ауыл шаруашылығы өнімдерінің жалпы шығарылымы 572,1 млрд теңгені немесе 2019 жылы 120,8% құрады. Ірі қара мал басы 0,2% – ға, оның ішінде сиыр – 3,2% – ға, қойлар – 1,4% - ға, ешкілер-3,1% - ға, жылқылар-6,8%-ға ұлғайды. 104 мың тонна ет, 427 мың тонна сиыр сүті, 616,3 млн дана жұмыртқа өндіріледі.
Құрылыста орындалған жұмыстар көлемі 150,7 млрд теңгені құрайды, бұл 2019 жылға қарағанда 28,4%-ға артық. Жалпы ауданы 379 мың шаршы метрден астам тұрғын үй ғимараттары пайдалануға берілді. Бұл өткен жылмен салыстырғанда 113,1% жеткен.
Баға
Пандемия шағын және орта кәсіпкерлік субъектілерінің жұмысын айтарлықтай қиындатты. 2021 жылғы 1 қаңтардағы жағдай бойынша облыста 52495 шағын және орта бизнес субъектілері жұмыс істейді, 158 мыңнан астам адам жұмыспен қамтылған. Дегенмен, өнім шығару 2020 жылғы қаңтар-қыркүйекте өткен жылға қарағанда 3,1% - ға ұлғайып, 805 млрд теңгеден астам соманы құраған.
Инфляцияның жалпы деңгейін сипаттайтын тұтыну бағаларының индексі 2020 жылы желтоқсанда 2019 жылға қарағанда 107,2% - ға дейін артқан. Баға индексі азық – түлік тауарларына – 11,0%, азық-түлік емес тауарларына-5,4%, ақылы қызметтерге - 4,0%-ға өсті. Статистикаға сәйкес, облыс кәсіпорындарындағы бір қызметкердің орташа айлық жалақысы 2020 жылдың қаңтар-қыркүйек айларында 163847 теңгені құраған. (2019 жылдың тиісті кезеңіне 116,8%). Алайда мемлекет тарапынан бағаны реттеу қажеттілігі әлі күнге дейін өзекті мәселелердің қатарында.
