2025 жыл Түркістан қаласы үшін жаңа индустриялық дәуірдің бастауы болды. Соңғы жылдары бұл өңір аграрлы аймақтан өндіріс пен технологияның ірі орталығына айналып келеді. Мемлекет басшысы ұсынған жаңа өнеркәсіптік саясат аясында Түркістан облысы өңдеуші саланы, оқшаулау үлесі жоғары өндірісті және инновациялық технологияларды дамытуда айтарлықтай нәтижелерге жетті.
Бүгінде Түркістан агломерациясында екі ірі индустриялық аймақ жұмыс істейді. Біріншісі – Түркістан индустриялық аймағы, онда 30-дан астам жоба іске қосылған. Екіншісі – Кентау қаласына жақын орналасқан аймақ, онда машина жасау, құрылыс материалдары мен химия саласындағы өндірістер шоғырланған. Жалпы 2025 жылдың қорытындысы бойынша аймақтағы инвестиция көлемі 150 млрд теңгеден асты, бұл өткен жылмен салыстырғанда 22%-ға көп.
Түркістанның өнеркәсіптік қалқанын қалыптастыруда жаңа зауыттардың үлесі ерекше. Мысалы, “Turkistan Ceramics” кәсіпорны жылына 5 млн шаршы метрге дейін керамикалық плитка өндіреді. Бұл – ішкі нарықты импорттан тәуелсіз етуге бағытталған жоба. Ал “Green Panel” зауыты заманауи құрылыс панельдерін шығарып, Түркістан облысы мен көршілес аймақтарды құрылыс материалдарымен қамтамасыз етіп отыр.
Өңдеуші салада да ілгерілеу бар. Азық-түлік және агроөңдеу бағытында “AgroTurkistan” компаниясы ет пен көкөніс өнімдерін терең өңдеу зауытын іске қосты. Жоба аясында 300-ге жуық тұрақты жұмыс орны ашылған. Бұл кәсіпорындар аймақ экономикасын әртараптандыруға және ауыл шаруашылығы өнімдерінің қосылған құнын арттыруға мүмкіндік берді.
Индустриямен қатар, Түркістанда “жасыл экономика” элементтері де енгізіліп жатыр. 2025 жылы қаланың энергия тұтынуының 18%-ы жаңартылатын көздерден алынған. Күн және жел электр станциялары индустриялық аймақтарды үздіксіз энергиямен қамтамасыз етеді.
Түркістанның өнеркәсіптік дамуындағы тағы бір басымдық – кадр саясаты. Қаладағы жаңа технопарк пен кәсіптік колледждер базасында жұмысшыларды заманауи технологияларға бейімдеу бағдарламалары жүргізілуде. Бұл өз кезегінде өндірістегі адам капиталының сапасын арттырып, инновацияға ашық орта қалыптастырды.
2025 жылдың алғашқы жартысында Түркістанда іске қосылған жаңа жобалардың экспорттық әлеуеті 20 млн АҚШ долларына жуықтады. Қала өнімдері Өзбекстан, Тәжікстан және Ресей нарықтарына жөнелтілуде. Бұл Түркістанның аймақаралық саудадағы беделін нығайтып, экономикалық дербестігін арттырып отыр.
2025 жыл Түркістан үшін тек мәдени немесе туризм орталығы болудан гөрі, нақты индустриялық-техникалық базаға ие жаңа экономикалық модельге көшу жылы ретінде сипатталуда. Қала соңғы кезеңде даму бағытын үш негізгі векторға шоғырландырды: өнеркәсіптік әлеуетті еселеу, көлік-логистикалық хаб ретінде қалыптасу және қалаішілік инфрақұрылымды тұрғындарға қолайлы экожүйеге айналдыру. Бұл — елдегі жаңа өнеркәсіптік саясаттың өңірлік деңгейдегі айқын көрінісі.
2025 жылы Түркістанда локализация деңгейі жоғары өңдеу кәсіпорындарының құрылуы басымдыққа шықты. Бұрын аймақ шикізатты сыртқа шығарып, дайын өнімді қайта әкелуге мәжбүр болса, 2025 жылы «өнімді өңдеп, аймақтың ішінде қалдыру» қағидасы нақты іске аса бастады. Индустриялық аймақтарда инфрақұрылым толық жасалып, инвесторлар үшін электр, газ, су, жол секілді базалық жағдайлар алдын ала шешілуде. Бұл әкімшілік кедергілерді азайтып, жобалардың іске қосылу жылдамдығын айтарлықтай өсірді.
Өңдеуші өнеркәсіптің белсенділігі ішкі нарықты импортқа тәуелділіктен біртіндеп босатып келеді. Мысалы, құрылыс материалдары бойынша бұрын логистика шығыны көп болатын өнімдер қазір Түркістанда шығарылады. Бұл тек бағаны төмендетіп қана қоймай, жұмыс орындарын да көбейтті. 2025 жылы өндіріс орындарында ашылған жаңа жұмыс орындарының кемінде жартысы – жергілікті тұрғындар. Бұл – жаңа өнеркәсіптік саясаттың әлеуметтік тиімділігінің практикалық дәлелі.
Индустриялық-инновациялық даму көрінісі тек ірі кәсіпорындармен шектелмей отыр. 2025 жылдан бастап орта көлемдегі технологиялық өндірістер де қолдау тапты. Бұл модель ұзақ мерзімде шағын және орта бизнестің өзі өнеркәсіптік экожүйенің нақты ойыншысы болуына мүмкіндік береді. Яғни Түркістан өндірісті тек шетелдік инвесторларға сүйемей, жергілікті кәсіпкерлердің де әлеуетін жүйелі қолдап отыр.
Локализацияның өсуі – экономиканың сыртқы факторларға тәуелділігін азайтады. Бұл әсіресе әлемде логистикалық тәуекелдер жиілеген шақта аса маңызды. Қала 2025 жылы халықаралық дәліздер торабындағы транзиттік әлеуетін де күшейтіп жатыр. Жаңа теміржол инфрақұрылымы мен әуежайдың жүктер қабылдау мүмкіндіктерін кеңейту – Түркістанды Орталық Азия кеңістігіндегі логистикалық тірек нүктелерінің біріне айналдырады.
Сонымен бірге өнеркәсіптік қарқын тұрғын үй саясаты мен әлеуметтік инфрақұрылымның дамуын жеделдетуде. 2025 жылы қалада жаңа шағын аудандарға инженерлік желілер тарту, сумен және электр қуатымен қамтамасыз ету жұмыстары қарқынды жүріп жатыр. Мұндай параллель дамудың арқасында Түркістан өндірісі бар, бірақ тұрмысы әлсіз аймақ емес, тұрмыс пен өнеркәсіп тең дамыған жаңа қалалық модельдің үлгісіне айналып келеді.
2025 жыл Түркістан экономикасын «қызмет көрсетуге сүйенген қала» деңгейінен «өнеркәсіп пен инновацияны қатар дамытатын өңірлік хаб» деңгейіне көтеретін шешуші кезең болып тұр. Бұл трансформация стратегиялық тұрғыда аймақты тұрақты даму траекториясына шығарады.
