تۇركىستان – جاڭا ونەركاسىپتىك سەرپىلىستىڭ ورتالىعى

1244
Adyrna.kz Telegram
https://www.adyrna.kz/storage/uploads/ASk8oqbNla49K3nbSCnTcOsv3xDSIlsuLZwh0ZUe.jpg

2025 جىل تۇركىستان قالاسى ءۇشىن جاڭا يندۋستريالىق ءداۋىردىڭ باستاۋى بولدى. سوڭعى جىلدارى بۇل ءوڭىر اگرارلى ايماقتان ءوندىرىس پەن تەحنولوگيانىڭ ءىرى ورتالىعىنا اينالىپ كەلەدى. مەملەكەت باسشىسى ۇسىنعان جاڭا ونەركاسىپتىك ساياسات اياسىندا تۇركىستان وبلىسى وڭدەۋشى سالانى، وقشاۋلاۋ ۇلەسى جوعارى ءوندىرىستى جانە يننوۆاتسيالىق تەحنولوگيالاردى دامىتۋدا ايتارلىقتاي ناتيجەلەرگە جەتتى.

بۇگىندە تۇركىستان اگلومەراتسياسىندا ەكى ءىرى يندۋستريالىق ايماق جۇمىس ىستەيدى. ءبىرىنشىسى – تۇركىستان يندۋستريالىق ايماعى، وندا 30-دان استام جوبا ىسكە قوسىلعان. ەكىنشىسى – كەنتاۋ قالاسىنا جاقىن ورنالاسقان ايماق، وندا ماشينا جاساۋ، قۇرىلىس ماتەريالدارى مەن حيميا سالاسىنداعى وندىرىستەر شوعىرلانعان. جالپى 2025 جىلدىڭ قورىتىندىسى بويىنشا ايماقتاعى ينۆەستيتسيا كولەمى 150 ملرد تەڭگەدەن استى، بۇل وتكەن جىلمەن سالىستىرعاندا 22%-عا كوپ.

تۇركىستاننىڭ ونەركاسىپتىك قالقانىن قالىپتاستىرۋدا جاڭا زاۋىتتاردىڭ ۇلەسى ەرەكشە. مىسالى، “Turkistan Ceramics” كاسىپورنى جىلىنا 5 ملن شارشى مەترگە دەيىن كەراميكالىق پليتكا وندىرەدى. بۇل – ىشكى نارىقتى يمپورتتان تاۋەلسىز ەتۋگە باعىتتالعان جوبا. ال “Green Panel” زاۋىتى زاماناۋي قۇرىلىس پانەلدەرىن شىعارىپ، تۇركىستان وبلىسى مەن كورشىلەس ايماقتاردى قۇرىلىس ماتەريالدارىمەن قامتاماسىز ەتىپ وتىر.

وڭدەۋشى سالادا دا ىلگەرىلەۋ بار. ازىق-تۇلىك جانە اگرووڭدەۋ باعىتىندا “AgroTurkistan” كومپانياسى ەت پەن كوكونىس ونىمدەرىن تەرەڭ وڭدەۋ زاۋىتىن ىسكە قوستى. جوبا اياسىندا 300-گە جۋىق تۇراقتى جۇمىس ورنى اشىلعان. بۇل كاسىپورىندار ايماق ەكونوميكاسىن ارتاراپتاندىرۋعا جانە اۋىل شارۋاشىلىعى ونىمدەرىنىڭ قوسىلعان قۇنىن ارتتىرۋعا مۇمكىندىك بەردى.

يندۋستريامەن قاتار، تۇركىستاندا “جاسىل ەكونوميكا” ەلەمەنتتەرى دە ەنگىزىلىپ جاتىر. 2025 جىلى قالانىڭ ەنەرگيا تۇتىنۋىنىڭ 18%-ى جاڭارتىلاتىن كوزدەردەن الىنعان. كۇن جانە جەل ەلەكتر ستانتسيالارى يندۋستريالىق ايماقتاردى ۇزدىكسىز ەنەرگيامەن قامتاماسىز ەتەدى.

تۇركىستاننىڭ ونەركاسىپتىك دامۋىنداعى تاعى ءبىر باسىمدىق – كادر ساياساتى. قالاداعى جاڭا تەحنوپارك پەن كاسىپتىك كوللەدجدەر بازاسىندا جۇمىسشىلاردى زاماناۋي تەحنولوگيالارعا بەيىمدەۋ باعدارلامالارى جۇرگىزىلۋدە. بۇل ءوز كەزەگىندە وندىرىستەگى ادام كاپيتالىنىڭ ساپاسىن ارتتىرىپ، يننوۆاتسياعا اشىق ورتا قالىپتاستىردى.

2025 جىلدىڭ العاشقى جارتىسىندا تۇركىستاندا ىسكە قوسىلعان جاڭا جوبالاردىڭ ەكسپورتتىق الەۋەتى 20 ملن اقش دوللارىنا جۋىقتادى. قالا ونىمدەرى وزبەكستان، تاجىكستان جانە رەسەي نارىقتارىنا جونەلتىلۋدە. بۇل تۇركىستاننىڭ ايماقارالىق ساۋداداعى بەدەلىن نىعايتىپ، ەكونوميكالىق دەربەستىگىن ارتتىرىپ وتىر.

 

2025 جىل تۇركىستان ءۇشىن تەك مادەني نەمەسە تۋريزم ورتالىعى بولۋدان گورى، ناقتى يندۋستريالىق-تەحنيكالىق بازاعا يە جاڭا ەكونوميكالىق مودەلگە كوشۋ جىلى رەتىندە سيپاتتالۋدا. قالا سوڭعى كەزەڭدە دامۋ باعىتىن ءۇش نەگىزگى ۆەكتورعا شوعىرلاندىردى: ونەركاسىپتىك الەۋەتتى ەسەلەۋ، كولىك-لوگيستيكالىق حاب رەتىندە قالىپتاسۋ جانە قالاىشىلىك ينفراقۇرىلىمدى تۇرعىندارعا قولايلى ەكوجۇيەگە اينالدىرۋ. بۇل — ەلدەگى جاڭا ونەركاسىپتىك ساياساتتىڭ وڭىرلىك دەڭگەيدەگى ايقىن كورىنىسى.

2025 جىلى تۇركىستاندا لوكاليزاتسيا دەڭگەيى جوعارى وڭدەۋ كاسىپورىندارىنىڭ قۇرىلۋى باسىمدىققا شىقتى. بۇرىن ايماق شيكىزاتتى سىرتقا شىعارىپ، دايىن ءونىمدى قايتا اكەلۋگە ءماجبۇر بولسا، 2025 جىلى ء«ونىمدى وڭدەپ، ايماقتىڭ ىشىندە قالدىرۋ» قاعيداسى ناقتى ىسكە اسا باستادى. يندۋستريالىق ايماقتاردا ينفراقۇرىلىم تولىق جاسالىپ، ينۆەستورلار ءۇشىن ەلەكتر، گاز، سۋ، جول سەكىلدى بازالىق جاعدايلار الدىن الا شەشىلۋدە. بۇل اكىمشىلىك كەدەرگىلەردى ازايتىپ، جوبالاردىڭ ىسكە قوسىلۋ جىلدامدىعىن ايتارلىقتاي ءوسىردى.

وڭدەۋشى ونەركاسىپتىڭ بەلسەندىلىگى ىشكى نارىقتى يمپورتقا تاۋەلدىلىكتەن بىرتىندەپ بوساتىپ كەلەدى. مىسالى، قۇرىلىس ماتەريالدارى بويىنشا بۇرىن لوگيستيكا شىعىنى كوپ بولاتىن ونىمدەر قازىر تۇركىستاندا شىعارىلادى. بۇل تەك باعانى تومەندەتىپ قانا قويماي، جۇمىس ورىندارىن دا كوبەيتتى. 2025 جىلى ءوندىرىس ورىندارىندا اشىلعان جاڭا جۇمىس ورىندارىنىڭ كەمىندە جارتىسى – جەرگىلىكتى تۇرعىندار. بۇل – جاڭا ونەركاسىپتىك ساياساتتىڭ الەۋمەتتىك تيىمدىلىگىنىڭ پراكتيكالىق دالەلى.

يندۋستريالىق-يننوۆاتسيالىق دامۋ كورىنىسى تەك ءىرى كاسىپورىندارمەن شەكتەلمەي وتىر. 2025 جىلدان باستاپ ورتا كولەمدەگى تەحنولوگيالىق وندىرىستەر دە قولداۋ تاپتى. بۇل مودەل ۇزاق مەرزىمدە شاعىن جانە ورتا بيزنەستىڭ ءوزى ونەركاسىپتىك ەكوجۇيەنىڭ ناقتى ويىنشىسى بولۋىنا مۇمكىندىك بەرەدى. ياعني تۇركىستان ءوندىرىستى تەك شەتەلدىك ينۆەستورلارعا سۇيەمەي، جەرگىلىكتى كاسىپكەرلەردىڭ دە الەۋەتىن جۇيەلى قولداپ وتىر.

لوكاليزاتسيانىڭ ءوسۋى – ەكونوميكانىڭ سىرتقى فاكتورلارعا تاۋەلدىلىگىن ازايتادى. بۇل اسىرەسە الەمدە لوگيستيكالىق تاۋەكەلدەر جيىلەگەن شاقتا اسا ماڭىزدى. قالا 2025 جىلى حالىقارالىق دالىزدەر تورابىنداعى ترانزيتتىك الەۋەتىن دە كۇشەيتىپ جاتىر. جاڭا تەمىرجول ينفراقۇرىلىمى مەن اۋەجايدىڭ جۇكتەر قابىلداۋ مۇمكىندىكتەرىن كەڭەيتۋ – تۇركىستاندى ورتالىق ازيا كەڭىستىگىندەگى لوگيستيكالىق تىرەك نۇكتەلەرىنىڭ بىرىنە اينالدىرادى.

سونىمەن بىرگە ونەركاسىپتىك قارقىن تۇرعىن ءۇي ساياساتى مەن الەۋمەتتىك ينفراقۇرىلىمنىڭ دامۋىن جەدەلدەتۋدە. 2025 جىلى قالادا جاڭا شاعىن اۋداندارعا ينجەنەرلىك جەلىلەر تارتۋ، سۋمەن جانە ەلەكتر قۋاتىمەن قامتاماسىز ەتۋ جۇمىستارى قارقىندى ءجۇرىپ جاتىر. مۇنداي پاراللەل دامۋدىڭ ارقاسىندا تۇركىستان ءوندىرىسى بار، بىراق تۇرمىسى ءالسىز ايماق ەمەس، تۇرمىس پەن ونەركاسىپ تەڭ دامىعان جاڭا قالالىق مودەلدىڭ ۇلگىسىنە اينالىپ كەلەدى.

2025 جىل تۇركىستان ەكونوميكاسىن «قىزمەت كورسەتۋگە سۇيەنگەن قالا» دەڭگەيىنەن «ونەركاسىپ پەن يننوۆاتسيانى قاتار دامىتاتىن وڭىرلىك حاب» دەڭگەيىنە كوتەرەتىن شەشۋشى كەزەڭ بولىپ تۇر. بۇل ترانسفورماتسيا ستراتەگيالىق تۇرعىدا ايماقتى تۇراقتى دامۋ تراەكتورياسىنا شىعارادى.

پىكىرلەر