قازىرگى تاڭدا قازاق ادەبيەتىندە ليبەرالدى كوزقاراستاعى جاستار بۋىنى پايدا بولدى. ولار جاڭاشا ويلارىمەن، توسىن پىكىرلەرىمەن، كۇتپەگەن مالىمدەمەلەرىمەن كوپشىلىكتى توسىرقاتۋدا. ادەبيەتتانۋشى، اۋدارماشى، اقىن ءھام ديزاينەر تىلەك ىرىسبەكتى وسىنداي جاستار قاتارىنا قوسۋعا بولادى. ول حۋليو كورتاسار، سەميۋەل بەككەت، توماس ەليوت سەكىلدى ت.ب باتىس اۆتورلارىنىڭ شىعارمالارىن اۋدارىپ، قازاق وقىرماندارىنىڭ الەم ادەبيەتىمەن سۋسىنداۋىنا ءوز ۇلەسىن قوسىپ جۇرگەن جا..

شىعىس قازاقستان وبلىسى، زايسان اۋدانى، قاراتال اۋىلىنا قاراستى جىڭىشكەسۋ ەلدى مەكەنىنەن 9-11 عاسىرلارعا جاتاتىن قيماق قاعاناتىنىڭ قالاشىقتارىنىڭ ورنى تابىلدى. ەلىمىزگە بەلگىلى عالىم، شىعىس قازاقستان وبلىسى زايسان اۋدانى شىلىكتى اۋىلىنان قازاقستانداعى ءۇشىنشى "التىن ادامدى" تاپقان ارحەولوگ ابدەش تولەۋباي وسى قيماق قاعاناتىنىڭ قالاسىن انىقتاپ تاپتى دەۋگە تولىق نەگىز بار. جىڭىشكەسۋ ەلدى مەكەنىندە جازىقتاعى ۇلكەندى-كىشىلى تومپەشىكتەر قالالاردىڭ ورىنى..

سانالى عۇمىرىنىڭ جارتى عاسىرىنان استام ۋاقىتىن ءتىل ءبىلىمى سالاسىنا ارناعان كورنەكتى عالىم، ەكىنشى دۇنيەجۇزىلىك سوعىسقا قاتىسقان مايدانگەر، 500-گە جۋىق ءىرىلى-كىشىلى عىلىمي ەڭبەكتەردىڭ، سولاردىڭ ىشىندە جەكە كىتاپ تۇرىندە جارىق كورگەن جالپى سانى 60-تان استام مونوگرافيا، جيناق، سوزدىك، مەكتەپ پەن جوعارى وقۋ ورىندارىنا ارنالعان وقۋلىقتار مەن كىتاپشالاردىڭ اۆتورى، تۇركىتانۋشى، فيلولوگيا عىلىمدارىنىڭ دوكتورى، پروفەسسور، اكادەميك ءابدۋالي قايدار ءوزىن..

  اي حان، مەن ايتپاسام بىلمەيسىڭ، ايتقانىما كونبەيسىڭ. شابىلىپ جاتقان حالقىڭ بار، ايماعىن كوزدەپ كورمەيسىڭ، قىمىز ءىشىپ قىزارىپ، ماستانىپ قىزىپ تەرلەيسىڭ، وزىڭنەن باسقا حان جوقتاي ەلەۋرەپ نەگە سويلەيسىڭ، - دەپ، حاننىڭ ەلدى ءوز بەتىمەن بيلەپ-توستەۋ، قاھارى تۇسكەن ادامىن ءولىم جازاسىنا كەسۋ حاقىسىنان ايرىلىپ، رۋباسى اقساقالدارسىز ەشبىر ماسەلەنى شەشە المايتىن كۇيگە جەتۋىن جىرمەن جەتكىزگەن دالا فيلوسوفى اسان قايعى بابامىز.يا، مەنىڭ وسى ماقالام د..

التايدان تاراعان تۇگەل تۇركى تەكتەس حالىقتاردىڭ كيەسى، قاسيەتتى قوبىزدىڭ يەسى،  تۇركىنىڭ ورتاق ءميفى مەن فولكلورىنىڭ اتاسى سانالاتىن قورقىت اتا مۇراسى ادامزات تاريحىنىڭ وشپەس تاريحي قۇبىلىسى. قورقىت اتا مۇراسى يۋنەسكو –نىڭ «ادامزاتتىڭ ماتەريالدىق ەمەس مۇرالارى» تىزىمىنە 2018 جىلى 29 قاراشادا ەنگەن بولاتىن. بۇل تىزىمگە: تاريحي جانە دە ادەبي ەتنيكالىق مۇرا بولىپ سانالاتىن تۇركى تىلدەس تايپالاردىڭ تاريحى مەن مادەنيەنىنە قاتىستى مول دەرەك قالدىرعان ق..

پرەزيدەنت روسسي ۆلاديمير پۋتين ۆنوۆ زاياۆيل پرەتەنزي نا تيتۋل «كوروليا مەموۆ» ۆ ينتەرنەتە، ۆىزۆاۆ بۋرنۋيۋ رەاكتسيۋ نا نەكوتورىە ەگو سلوۆا ۆ حودە نەداۆنەگو وبراششەنيا ك گراجدانام سترانى، پوسۆياششەننوگو بوربە س كوروناۆيرۋسوم. «دوروگيە درۋزيا! ۆسە پروحوديت، ي ەتو پرويدەت. ناشا سترانا نە راز پروحوديلا چەرەز سەرەزنىە يسپىتانيا: ي پەچەنەگي ەە تەرزالي، ي پولوۆتسى، – سو ۆسەم سپراۆيلاس روسسيا. پوبەديم ي ەتۋ زارازۋ كوروناۆيرۋسنۋيۋ. ۆمەستە مى ۆسە پرەودولەەم..

1217 جىلى جەتىسۋ جەرىندەگى شىڭعىس قاعان ورداسىنا: «شاندوڭ جەرىندە 300 جىل جاساعان، داو جولىن ۇستاناتىن چاڭچۋن دەگەن قىتاي اۋليەسى تۇرادى، بىلمەيتىنى جوق، ادام جاسىن ۇزارتاتىن ءدارىسى بار»،- دەگەن اقپاراتكەلىپ تۇسەدى. ول -قىتايدىڭ جين (التىن) ديناستياسى كۇيرەتىلىپ بۇكىل ەلى شىڭعىس قاعاننىڭ قۇزىرىنا قاراعان زامان ەدى. ورداعا الىستان جەتكەن عاجايىپ حاباردى ەستىگەن شىڭعىس قاعان سول كەزدە ءوز قول استىندا ادال قىزمەت ىستەيتىن، شابارمان ۇلىق ليۋ جوڭلۋعا..