«تۇران» ۋنيۆەرسيتەتىندە «وتاندى قورعاۋدا» گازەتىنىڭ 80 جىلدىعى قارساڭىندا «مايدان جۋرناليستيكاسى» تاقىرىبىندا دوڭگەلەك ۇستەل ءوتتى

2670
Adyrna.kz Telegram

مامىر ايىنىڭ بەسىنشى جۇلدىزىندا، تۇران ۋنيۆەرسيتەتىندە، ەكىنشى دۇنيەجۇزىلىك سوعىس جىلدارىنان كەيىن ەڭبەك جولىن قاتارداعى ەكونوميست بولىپ باستاعان اكادەميك تۇيمەباي اشىمباەۆتىڭ "وتاندى قورعاۋدا" گازەتىنىڭ 80 جىلدىعى قارساڭىندا "مايدان جۋرناليستيكاسى" اتتى تاقىرىپتا دوڭگەلەك ۇستەل ءوتتى. وعان قوعام قايراتكەرلەرى، عالىمدار، اسكەري تاقىرىپتا قالام تەربەپ جۇرگەن جازۋشى، پۋبليتسيست، جۋرناليستەر قاتىستى. سونداي-اق، دوڭگەلەك ۇستەلگە بەلسەندىلەر ونلاين دا قاتىسىپ، كوزايىم بولا الدى. 

"وتاندى قورعاۋدا" گازەتىنىڭ العاشقى ءنومىرى ۇلى وتان سوعىسى كەزىندە، 1942 جىلدىڭ 11 ماۋسىمىندا جارىق كورگەن بولاتىن. وندا نەگىزىنەن قورشاۋدا قالعان قالا تۇرعىندارىنىڭ اۋىر ءحالى مەن قازاق جاۋىنگەرلەرىنىڭ سۇراپىل سوعىستاعى قايتپاس قايسارلىعى جازىلدى. بۇل مەرزىمدى باسىلىمعا لەنينگرادتى قورعاعان جاۋىنگەر قازاقتاردىڭ ەرلىگى جايلى ەنتسيكلوپەديا دەگەن باعا بەرىلگەن. تۇران ۋنيۆەرسيتەنىنىڭ رەكتورى، پروفەسسور راحمان الشانۇلى "وتاندى قورعاۋدا" گازەتىن وقىپ زەرتتەۋ بارىسىندا وندا كورسەتلىگەن مىڭنان اسا قازاق جاۋىنگەرلەرىنىڭ ەسىمىن تاپقانىن، بىرقاتار ماقالالار، ەرجۇرەك باتىرلاردىڭ فوتوسۋرەتتەرىمەن بەرىلگەنىن جانە بۇل ماتەريالدار زەرتتەۋشىلەرگە قولجەتىمدى بولۋى ءتيىس ەكەنىن اتاپ ءوتتى:

 "سوتسياليستەر بۇل گازەتتى تالداعاندارىندا، "ەڭ وزىق شىققان ەڭبەك" دەپ اتادى. كوبى بەلگىسىز كۇيدە قالعان مىڭ ادامنىڭ اتى اتالادى. وكىنىشكە قاراي، قازاقتاردى كوپ ماقتادىڭدار دەپ، ۇلتشىل دەپ تانىعان سوڭ  1945 جىلى ءۇش ادامدى قاماپ، ەكەۋى قايتىس بولدى" دەدى ول.

دوڭگەلەك ۇستەل بارىسىندا تۇران ۋنيۆەرسيتەتى "جۋرناليستيكا جانە اۋدارما ءىسى" كافەدراسىنىڭ وقىتۋشىسى، "جۋرناليستەر وداعىنىڭ" مۇشەسى ساۋلە يساەۆنانىڭ دەرەكتى ءفيلمى كورسەتىلدى.

ءىس-شارانىڭ ۇيىمداستىرۋشىسى، فيلولوگيا عىلىمدارىنىڭ كانديداتى، دوتسەنت تۋلەكوۆا گۇلجان قاجىمۇراتقىزى تىڭ دەرەكتەردى ىزدەۋدە تايسالماي، تۇيمەباي اشىمباەۆ تۋرالى جاڭا ماعلۇماتتاردىڭ اقتارىلىپ، جاڭا زەرتتەۋلەردىڭ اشىلۋىنا ارقاۋ بولدى.

دوڭگەلەك ۇستەلگە قازاقستان جۋرناليستەر اكادەمياسىنىڭ پرەزيدەنتى، تاريح عىلىمدارىنىڭ دوكتورى، ساعىمباي قوزىباەۆ، ەكونوميكا عىلىمدارىنىڭ دوكتورى ۋسەن اليمبەتوۆ، جازۋشىلار وداعىنىڭ مۇشەسى باۋىرجان جاقىپ، تاريح عىلىمدارىنىڭ دوكتورى ءلايلا سەيسەنبەكقىزى، "ادىرنا" ۇلتتىق-ەتنوگرافيالىق بىرلەستىگىنىڭ ديرەكتورى ارمان اۋباكىر، "قازاقستان ءداۋىرى" گازەتىنىڭ ءتىلشىسى شارگۇل قاسىمحانقىزى، سۋرەتشىلەر وداعىنىڭ توراعاسى ومىربەك جۇبانيازوۆ جانە "انا ءتىلى" گازەتىنىڭ وكىلدەرى قاتىستى.

جيىنعا قاتىسۋشىلار مايدان تاقىرىبىنداعى تىڭ زەرتتەۋلەر جايلى وي ءبولىسىپ، بۇرىن-سوڭدى جاريالانباعان قىزىقتى دەرەكتەردى جاريا ەتتى. ءىس-شارا سوڭىندا سوڭعى جىلدارى قازاق جاۋىنگەرلەرىنىڭ ۇلى وتان سوعىسىنداعى كوزسىز ەرلىكتەرىن زەرتتەۋگە قۇلشىنىسى كوبەيگەن ستۋدەنت جاستاردىڭ ارتۋىنا مۇرىندىق بولعان گۇلجان قاجىمۇراتقىزىنىڭ جاڭا زەرتتەۋلەردىڭ پايدا بولۋىنداعى قاجىرلى ەڭبەگى ءۇشىن كوپشىلىك العىستارىن جاۋدىردى.

دينا ليتپين، 

"ادىرنا" ۇلتتىق پورتالى

 

پىكىرلەر