قازاقستان رەسپۋبليكاسى پرەمەر-ءمينيسترىنىڭ ورىنباسارى ەرمەك كوشەرباەۆ تۇركىستان وبلىسىنا جاساعان جۇمىس ساپارى اياسىندا وڭىردەگى مادەني مۇرا جانە تۋريستىك ينفراقۇرىلىم نىساندارىن ارالادى. اسىرەسە، يۋنەسكو-نىڭ بۇكىلالەمدىك مۇرالار تىزىمىنە ەنگەن قوجا احمەت ياساۋي كەسەنەسىنە ەرەكشە نازار اۋدارىلدى.
ەرمەك كوشەرباەۆ رەستاۆراتسيالىق جۇمىستارمەن تانىسىپ، ەسكەرتكىشتىڭ تاريحي كەلبەتىن ساقتاۋ اسا ماڭىزدى ەكەنىن اتاپ ءوتتى. قالپىنا كەلتىرۋ جۇمىستارى رەسپۋبليكالىق بيۋدجەت ەسەبىنەن جۇرگىزىلۋدە جانە ونى جىل سوڭىنا دەيىن اياقتاۋ جوسپارلانعان.
«كۇلتوبە» ارحەولوگيالىق قالاشىعىندا پرەمەر-ءمينيستردىڭ ورىنباسارى نىساندى تاريحي ساۋلەتكە ساي جارىقتاندىرۋدى جانە كەشكى ەكسكۋرسيالار ۇيىمداستىرۋدى تاپسىردى.
«تۇركىستان — بۇل تەك رۋحاني ورتالىق ەمەس، سونىمەن قاتار زاماناۋي ءتۋريزمنىڭ ماڭىزدى ورتالىعى. ءبىزدىڭ ماقساتىمىز — بىرەگەي تاريحي ەسكەرتكىشتەردى ساقتاي وتىرىپ، كەلۋشىلەرگە سول ءداۋىردىڭ اتموسفەراسىن سەزىنۋگە جاعداي جاساۋ»، — دەدى ەرمەك كوشەرباەۆ.
ساپار بارىسىندا ءوڭىردىڭ كولىك قاتىناسىنا دا ەرەكشە كوڭىل ءبولىندى. ۆيتسە-پرەمەر لوۋكوستەرلەردى تارتا وتىرىپ، اۋە رەيستەرىنىڭ گەوگرافياسىن كەڭەيتۋدىڭ ماڭىزىن اتاپ ءوتتى.
«اۋە قاتىناسىن دامىتۋ – تۋريستەر اعىنىنا تىكەلەي اسەر ەتەدى. قولجەتىمدى رەيستەر تۇركىستاندى قازاقستان حالقى مەن شەتەلدىك قوناقتار ءۇشىن ودان ءارى جاقىن ەتە تۇسەدى»، — دەدى پرەمەر-ءمينيستردىڭ ورىنباسارى.
تۇركىستان وبلىسى اكىمىنىڭ ءبىرىنشى ورىنباسارى زۇلپىحار جولداسوۆ وڭىردە تاريحي نىسانداردى اباتتاندىرۋ جۇمىستارى جالعاسىپ جاتقانىن باياندادى.
«بۇگىندە قوجا احمەت ياساۋي كەسەنەسىنىڭ جانىنداعى كونە كۇلتوبە قالاشىعىن اباتتاندىرۋ جۇمىستارى جۇرگىزىلۋدە. بۇل جۇمىستاردى جىل سوڭىنا دەيىن اياقتاۋ جوسپارلانعان. 2025 جىلى ءوڭىر ينفراقۇرىلىمىن جاقسارتۋ اياسىندا 11,3 ملرد تەڭگەگە 6 جوبا جۇزەگە اسىرىلادى. ولاردىڭ قاتارىندا تۋريستىك نىساندارعا اپاراتىن جولداردى رەكونسترۋكتسيالاۋ مەن ساۋران قالاشىعىنا دەيىن اينالما الاڭ سالۋ جۇمىستارى بار. جالپى، تاريحي-مادەني مۇرانى رەستاۆراتسيالاۋ جانە ساقتاۋ – ءبىزدىڭ نەگىزگى باسىمدىقتارىمىزدىڭ ءبىرى»، — دەدى وبلىس اكىمىنىڭ ءبىرىنشى ورىنباسارى زۇلپىحار جولداسوۆ.
بۇل رەتتە قوستانايدان كەلگەن تۋريست قانيزا زاليەۆا ءوز اسەرىمەن ءبولىستى.
«قىزىمنىڭ ۇسىنىسىمەن تۇركىستانعا كەلدىك. ءبىزدى بۇل جەردىڭ ەرەكشە اتموسفەراسى تاڭعالدىردى. مۇندا ءتىرى تاريحتى سەزىنەسىڭ، سونىمەن قاتار زاماناۋي قىزمەت، تازالىق پەن جايلىلىق بار. تۋريستەرگە دەگەن قامقورلىق انىق بايقالادى. مۇنداي مەكەننىڭ ەلىمىزدە بار ەكەنىنە قۋانىشتىمىن»، – دەدى ول.
بۇگىندە تۇركىستان وبلىسىندا قوجا احمەت ياساۋي كەسەنەسىن قوسقاندا 1700-دەن استام تاريحي-مادەني ەسكەرتكىش تىركەلگەن. 2024 جىلدىڭ قورىتىندىسى بويىنشا وڭىرگە 430 مىڭنان استام تۋريست كەلگەن، بۇل وتكەن جىلمەن سالىستىرعاندا 8%-عا كوپ. ال 2025 جىلدىڭ سەگىز ايىندا تۇركىستان وبلىسىنا 859 مىڭ ادام ساپارلاپ كەلگەن. ولاردىڭ 736 مىڭى – تاريحي ورىنداردى، ال 123 مىڭى – تابيعي پاركتەر مەن قورىقتاردى تاماشالاعان.
ءتۋريزمنىڭ دامۋى ينۆەستيتسيا كولەمىنىڭ ارتۋىنا دا سەبەپ بولىپ وتىر. 2025 جىلدىڭ قاڭتار-تامىز ايلارىندا سالاعا 65,7 ملرد تەڭگە ينۆەستيتسيا تارتىلدى. وڭىردە قازىرگى ۋاقىتتا تۋريستىك ينفراقۇرىلىمدى دامىتۋ جانە ساياحاتشىلارعا جاڭا مۇمكىندىكتەر ۇسىنۋ ماقساتىندا جالپى قۇنى 49,4 ملرد تەڭگەنى قۇرايتىن 47 جوبا جۇزەگە اسىرىلۋدا.
ۇقساس جاڭالىقتار
