جامبىل وبلىسىندا جۇمىس ساپارىمەن جۇرگەن قر پرەمەر-ءمينيسترى ءاليحان سمايىلوۆ وڭىردەگى وڭدەۋ ونەركاسىبىنىڭ دامۋ بارىسىمەن تانىسىپ، ءىرى ونەركاسىپتىك كاسىپورىندارعا باردى.
اعىمداعى جىلدىڭ 7 ايىندا وڭىردە ونەركاسىپ ءونىمىن ءوندىرۋ كولەمى 510,1 ملرد. تەڭگەنى قۇرادى، ءوسىم-7,8%. قازىرگى ۋاقىتتا 838 كاسىپورىن جۇمىس ىستەيدى، جۇمىسپەن قامتىلعاندار سانى 43,2 مىڭ ادامدى قۇرايدى.
وبلىستا وڭدەۋ سالاسى دامىعان، ونىڭ جالپى كولەمدەگى ۇلەسى 72% قۇرايدى. مينەرالدى تىڭايتقىشتار وندىرىسىندە 3,2 ەسە، قانتتا– 8,9%، ىرىمشىك پەن سۇزبەدە – 5,9%، اياق كيىمدە – 20,2% ءوسىم بايقالادى.
بۇگىنگى تاڭدا وڭدەۋ سەكتورىندا 573 كاسىپورىن جۇمىس ىستەيدى. جۇمىسپەن قامتىلعاندار سانى 23,9 مىڭ ادامدى قۇرادى. 2023 جىلدىڭ ءبىرىنشى جارتىجىلدىعىنىڭ قورىتىندىسى بويىنشا وبلىستا وڭدەۋ ونەركاسىبىنىڭ كولەمى 316,3 ملرد.تەڭگەنى نەمەسە وتكەن جىلدىڭ سايكەس كەزەڭىمەن سالىستىرعاندا 107,6% قۇرادى. وڭدەۋ ونەركاسىبىندەگى حيميا سالاسىنىڭ ۇلەسى 49,4% قۇرايدى.
قر ۇكىمەتىنىڭ باسشىسى وڭىردەگى ىرگەلى كاسىپورىنداردىڭ ءبىرى- «ەۆروحيم قاراتاۋ» جشس-نە بارىپ، ءوڭىردىڭ باسىم سالاسىنىڭ دامۋ قارقىنىن باعامدادى.
«ەۆروحيم» كومپانياسى اۋقىمدى ينۆەستيتسيالىق جوبانىڭ ءبىرىنشى كەزەڭىن ىسكە اسىردى - تاۋ-كەن كەشەنى نەگىزىندە جىلىنا 660 مىڭ تونناعا دەيىن فوسفوريت ءوندىرۋ جولعا قويىلدى جانە قۋاتتىلىعى جىلىنا 640 مىڭ توننا ورتاشا ۇساقتاۋ جانە ۇساق ۇنتاقتاۋ تورابى سالىندى. ينۆەستيتسيا سوماسى 126 ملن. دوللاردى قۇرادى.
ەكىنشى كەزەڭدە مينەرالدى تىڭايتقىشتار وندىرەتىن حيميالىق كەشەننىڭ قۇرىلىسى باستالدى. ءوندىرىس قۋاتتىلىعى-جىلىنا كەمىندە ءبىر ميلليون توننا ءونىم. ەكىنشى كەزەڭدى ىسكە اسىرۋ ميلليارد دوللاردان استام تىكەلەي شەتەلدىك ينۆەستيتسيالاردى تارتۋعا، 1200 جاڭا جۇمىس ورنىن قۇرۋعا مۇمكىندىك بەرەدى.
پرەمەر-مينيستر ۇكىمەتتىڭ حيميا ونەركاسىبىندەگى جوبالاردى جۇزەگە اسىرۋعا ۇلكەن كوڭىل ءبولىپ وتىرعانىن، سوندىقتان جاڭا ءىرى زاۋىتتىڭ ءوڭىردىڭ عانا ەمەس، جالپى رەسپۋبليكانىڭ دامۋى ءۇشىن دە ماڭىزى زور ەكەنىن باسا ايتتى.
قر ۇكىمەتىنىڭ باسشىسى وڭىردەگى ىرگەلى كاسىپورىنداردىڭ ءبىرى- «ەۆروحيم قاراتاۋ» جشس-نە بارىپ، ءوڭىردىڭ باسىم سالاسىنىڭ دامۋ قارقىنىن باعامدادى.
«ەۆروحيم» كومپانياسى اۋقىمدى ينۆەستيتسيالىق جوبانىڭ ءبىرىنشى كەزەڭىن ىسكە اسىردى - تاۋ-كەن كەشەنى نەگىزىندە جىلىنا 660 مىڭ تونناعا دەيىن فوسفوريت ءوندىرۋ جولعا قويىلدى جانە قۋاتتىلىعى جىلىنا 640 مىڭ توننا ورتاشا ۇساقتاۋ جانە ۇساق ۇنتاقتاۋ تورابى سالىندى. ينۆەستيتسيا سوماسى 126 ملن. دوللاردى قۇرادى.
ەكىنشى كەزەڭدە مينەرالدى تىڭايتقىشتار وندىرەتىن حيميالىق كەشەننىڭ قۇرىلىسى باستالدى. ءوندىرىس قۋاتتىلىعى-جىلىنا كەمىندە ءبىر ميلليون توننا ءونىم. ەكىنشى كەزەڭدى ىسكە اسىرۋ ميلليارد دوللاردان استام تىكەلەي شەتەلدىك ينۆەستيتسيالاردى تارتۋعا، 1200 جاڭا جۇمىس ورنىن قۇرۋعا مۇمكىندىك بەرەدى.
پرەمەر-مينيستر ۇكىمەتتىڭ حيميا ونەركاسىبىندەگى جوبالاردى جۇزەگە اسىرۋعا ۇلكەن كوڭىل ءبولىپ وتىرعانىن، سوندىقتان جاڭا ءىرى زاۋىتتىڭ ءوڭىردىڭ عانا ەمەس، جالپى رەسپۋبليكانىڭ دامۋى ءۇشىن دە ماڭىزى زور ەكەنىن باسا ايتتى.
-بۇل جوبانى ىسكە قوسۋ اۋىل شارۋاشىلىعى سالاسىنىڭ قاجەتتى مينەرالدى تىڭايتقىشتارعا دەگەن سۇرانىسىن ءتيىستى دەڭگەيدە قامتاماسىز ەتەدى جانە قوسىمشا جۇمىس ورىندارىن اشۋعا مۇمكىندىك بەرەدى. سوندىقتان ىشكى جانە سىرتقى نارىقتا سۇرانىسقا يە ءونىمدى تەزىرەك شىعارۋ ءۇشىن زاۋىتتى ۋاقتىلى ىسكە قوسۋدىڭ ماڭىزى زور، — دەدى ءاليحان سمايىلوۆ.جامبىل وبلىسىنىڭ اكىمى نۇرجان نۇرجىگىتوۆ حيميا ونەركاسىبىندە ءونىم ءوندىرۋ كولەمىنىڭ تۇراقتى ءوسۋ ءۇردىسى بايقالىپ وتىرعانىن، بۇل ءوڭىردىڭ قازاقستاندا حيميالىق ءونىم ءوندىرۋ بويىنشا جەتەكشى ءرولىن قامتاماسىز ەتەتىنىن اتاپ ءوتتى. مۇندا ۇكىمەت باسشىسىنا "ەۆروحيم" جانە "شۋ" اۆتوماتتاندىرىلعان گاز تاراتۋ ستانسالارى قۇرىلىسىنىڭ بارىسى جايلى اقپارات بەرىلدى. بۇل سارىسۋ جانە شۋ اۋداندارىنىڭ 32 ەلدى مەكەنىن (61,7 مىڭ ادام), «ەۆروحيم-قاراتاۋ» جشس-نىڭ جاڭا حيميالىق كەشەنىن جانە مويىنقۇم اۋدانىنىڭ 24 ەلدى مەكەنىن (28,7 مىڭ ادام) گازبەن قامتۋعا مۇمكىندىك بەرەدى. شۋ اۋدانىندا ءاليحان سمايىلوۆ «تاراز حيميالىق پاركى» ارنايى ەكونوميكالىق ايماعىنىڭ قىزمەتىمەن تانىستى. قر پرەمەر-مينيسترىنە «TAS Market» جشس-ءنىڭ كرەمني كلاستەرىن قۇرۋ بويىنشا ينۆەستيتسيالىق جوباسى تانىستىرىلدى: ونەركاسىپتىك كرەمني، گرافيت ەلەكترودتارى، پوليسيليكون، كۇن پانەلدەرى ءوندىرىسى جولعا قويىلادى. سونداي-اق، ەلىمىزدەگى العاشقى سودا شىعاراتىن زاۋىتتىڭ قۇرىلىسى بويىنشا جوبا تانىستىرىلدى. جوبانى Yildirim Holding تۇرىك كومپانياسىنىڭ ەنشىلەس كاسىپورنى «QazaqSoda» جشس جۇزەگە اسىرۋدا. نىسان 2025 جىلى پايدالانۋعا بەرىلەدى. وندىرىستىك قۋاتتىلىعى — جىلىنا 500 مىڭ توننا. كەلەشەكتە جىلىنا 1,2 ميلليون تونناعا دەيىن ۇلعايتۋ جوسپاردا بار. «بيزنەستىڭ جول كارتاسى-2025» مەملەكەتتىك باعدارلاماسى اياسىندا ەلەكتر جەلىلەرى تارتىلدى، سۋ قۇبىرىن سالۋ، تەمىرجول ينفراقۇرىلىمىن جابدىقتاۋ جوسپارلانۋدا.
-ءبىز بۇل جوبالاردى قولدايمىز جانە جەتىسپەيتىن ينفراقۇرىلىمدى تارتۋ بويىنشا جۇمىستاردى جالعاستىراتىن بولامىز. مۇنى ءبىر جىل ىشىندە ىسكە اسىرۋعا بولادى. يندۋستريا مينيسترلىگى مەن قتج-عا ءتيىستى تاپسىرما بەرەمىن، — دەپ تۇيىندەدى ءسوزىن ءاليحان سمايىلوۆ.نۇرجان نۇرجىگىتوۆ مەملەكەت باسشىسىنىڭ تاپسىرماسىنا سايكەس ينۆەستيتسيا تارتۋ، جۇمىس ىستەپ تۇرعان كاسىپورىنداردىڭ جۇكتەمەسىن ۇلعايتۋ، جاڭا زاۋىتتاردىڭ قاجەتتىلىگى سىندى ماسەلەلەردىڭ تۇراقتى باقىلاۋدا ەكەنىن ايتتى. 2023 جىلعى قاڭتار-شىلدەدە وبلىستىڭ نەگىزگى كاپيتالىنا ينۆەستيتسيالار كولەمى 241,0 ملرد. تەڭگەنى قۇرادى، ءوسىم – 15,9%. 2023 جىلدىڭ قورىتىندىسى بويىنشا نەگىزگى كاپيتالعا 572,2 ملرد. تەڭگەگە دەيىن ينۆەستيتسيا تارتۋ جوسپارلانۋدا. اعىمداعى جىلى 491 جۇمىس ورنىن قۇرا وتىرىپ، جالپى سوماسى 84,1 ملرد.تەڭگەگە 18 ينۆەستيتسيالىق جوبانى ىسكە اسىرۋ جوسپارلانۋدا. اپتا سايىن وتەتىن 38 ينۆەستشتاب وتىرىسىندا 95 جوبا قارالىپ، 70 ملرد. تەڭگە ينۆەستيتسيا تارتىلدى.
