تولەرانتتىلىق نەگە ماڭىزدى؟

  الەمدە تولەرانتتىلىق — قوعامنىڭ تۇراقتىلىعى مەن دامۋىنا ىقپال ەتەتىن ماڭىزدى قۇندىلىق. بۇل - ادامداردىڭ سەنىمىنە، مادەنيەتىنە، تىلىنە، ۇلتىنا جانە باسقا دا ەرەكشەلىكتەرىنە قۇرمەت كورسەتۋ، ولاردىڭ پىكىرلەرى مەن كوزقاراستارىنا سابىرلىق تانىتۋ. تولەرانتتىلىق بولعان جاعدايدا ءارتۇرلى مادەنيەتتەر، دىندەر، جانە الەۋمەتتىك توپتار بەيبىت ءومىر ءسۇرىپ، ءبىر-ءبىرىن تولىقتىرىپ، قوعامدى بايىتادى. دەگەنمەن، تولەرانتتىلىقتىڭ جەتىسپەۋشىلىگى – كەرىسىنشە، قاقتىعىستاردىڭ، زورلىق-زومبىلىقتىڭ جانە سوعىستىڭ نەگىزگى سەبەپتەرىنىڭ ءبىرى. ءدىنتانۋشى ءال-فارابي نۇربەكۇلىنىڭ ايتۋىنشا، تولەرانتتىلىقتىڭ بولماۋى ەلدىڭ ۇزاق ءومىر سۇرۋىنە كەدەرگى جاسايدى. «100-دەن استام ەتنوس وكىلدەرى مەن تىركەلگەن 18 كونفەسسيا وكىلدەرى تۇراتىن قازاقستان رەسپۋبليكاسىندا باسقانىڭ وزگەشەلىگىنە توزىمدىلىك تانىتۋسىز ءومىر ءسۇرۋ قيىنعا تۇسەر ەدى. تولەرانتتىلىق ەلىمىزدىڭ ءبىرتۇتاس بولۋىنا ۇلكەن سەپتىگىن تيگىزەتىن فاكتورلارىنىڭ ءبىرى. قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ «ءدىني قىزمەت جانە ءدىني بىرلەستىكتەر تۋرالى» زاڭىنىڭ پرەامبۋلاسىندا «وسى زاڭ، كونفەسسياارالىق كەلىسىمنىڭ، ءدىني تاعاتتىلىقتىڭ جانە ازاماتتاردىڭ ءدىني نانىمدارىن قۇرمەتتەۋدىڭ ماڭىزدىلىعىن تانيتىنىن نەگىزگە الادى» دەلىنگەن. ءبىر ەلدىڭ اراسىندا ءتۇرلى پىكىر بولاتىنى تابيعي زاڭدىلىق، بىراق سول ەلدەگى جۇرتتى نانىم-سەنىم، پىكىر الۋاندىعىنا قاراماستان بىرىكتىرەتىن ورتاق ازاماتتىلىعى ەكەنىن ءتۇسىنۋ ماڭىزدى”، دەيدى مامان. سونىمەن قاتار، ءدىنتانۋشى ەلدە تولەرانتتىلىق تانىتپاۋ الاۋىزدىققا اكەلۋى جانە زاڭمەن جازالاناۋى مۇمكىن ەكەنىن ايتادى. “باسقانىڭ نانىم-سەنىمىنە تولەرانتتىلىق تانىتپاۋ ءدىني الاۋىزدىققا اكەپ سوعۋى مۇمكىن. ال ءدىني الاۋىزدىق قوزدىرۋ دەگەن ول ءدىني ەكسترەميزمگە جاتاتىن ۇلكەن قىلمىس ەكەنىن ايتا كەتۋ ءجون. قر قىلمىستىق كودەكسىندە «الەۋمەتتiك، ۇلتتىق، رۋلىق، ناسiلدiك، تەكتىك-توپتىق نەمەسە دiني الاۋىزدىقتى قوزدىرۋ» دەگەن 174-باپ بار، بۇل باپ بويىنشا ءدىني الاۋىزدىق قوزدىرۋ ءۇشىن 2000 اەك ايىپپۇلدان باستاپ بىرنەشە جىلعا باس بوستاندىعىنان ايىرۋعا دەيىن جازا قاراستىرىلعان»، دەيدى ءال-فارابي نۇربەكۇلى.