ءماجىلىس سپيكەرى، «AMANAT» پارتياسىنىڭ توراعاسى ەرلان قوشانوۆ شىعىس قازاقستان وبلىسىنا دەپۋتاتتاردى باستاپ باردى. ول وڭىردەگى بىرقاتار الەۋمەتتىك نىسان مەن كاسىپورىننىڭ جۇمىسىمەن تانىستى. كەزدەسۋلەرگە عىلىم جانە جوعارى ءبىلىم ءمينيسترى ساياسات نۇربەك جانە وبلىس اكىمى نۇرىمبەت ساقتاعانوۆ قاتىستى.
ءماجىلىس سپيكەرى ساپارىن د.سەرىكباەۆاتىنداعى شىعىس قازاقستان تەحنيكالىق ۋنيۆەرسيتەتىنە بارۋدان باستاپ، «لۋ بانشەبەرحاناسى» دەپ اتالاتىن بىرەگەي وقۋ ورتالىعىنىڭ جۇمىسىمەن تانىستى. مۇندا ستۋدەنتتەر وزىق اۆتوموبيل تەحنولوگيالارىنزەرتتەيدى، سونىڭ ىشىندە ەلەكتروموبيلدەردى جوندەۋ جانە پايدالانۋ، كولىك اعىنىن باسقارۋدىڭ تسيفرلىق شەشىمدەرىن ەنگىزۋ بويىنشا ءبىلىم الادى. اتالعان شەبەرحانا قر پرەزيدەنتى قاسىم-جومارت توقاەۆ پەن قحر توراعاسى سي ءتسزينپيننىڭ 2023 جىلعى مامىردا سياندا وتكەن «ورتالىق ازيا – قىتاي» ءسامميتى بارىسىندا قول جەتكىزگەن ۋاعدالاستىقتارى اياسىندا اشىلدى.
– «لۋ بان شەبەرحاناسى» ارقىلى ءبىز الەمدىك تەحنولوگيالاردى ەلگە اكەلىپ، جاستاردى بولاشاق تەحنيكالىق جوعارى كاسىبي ماماندىقتارعا دايارلايمىز. مۇندا وقىعان تۇلەك – ەرتەڭگى كۇنى ءوندىرىس ورنىندا دايىن ينجەنەر، اۆتوسەرۆيس مامانى، مەحانيكا سالاسىنىڭ شەبەرى بولىپ شىعادى. بۇل مەملەكەت باسشىسى ايتقان «ەڭبەك ادامى – ەكونوميكانىڭ باستى تىرەگى» دەگەن ءسوزىنىڭ ءىس جۇزىندە ورىندالۋى. مىنە، وسكەمەن قالاسىندا اشىلعان «لۋ بان شەبەرحاناسى» – وسى ستراتەگيالىق باعىتتىڭ ناقتى جەمىسى، – دەدى ەرلان قوشانوۆ.
ءماجىلىس سپيكەرى مۇنداي شەبەرحانا جۇمىسى الەمنىڭ ەڭ ءىرى ەكونوميكاسىنا اينالعان كورشىلەس قىتايمەن ءبىلىم سالاسىنداعى جوعارى دەڭگەيدەگى سەرىكتەستىكتىڭ ۇلگىسى ەكەنىن ايتتى. ەكىنشى شەبەرحانا بيىل كۇزدە استانادا، ءۇشىنشىسى الماتىدا اشىلادى.
شەبەرحانا شەتەلدىك جوعارى وقۋ ورنىنىڭ وكىلدىگى مارتەبەسىندە جۇمىس ىستەيدى جانە قحر تيانتسزين كاسىبي ينستيتۋتىمەن بىرلەسكەن جوبا سانالادى. مۇندا قازاقستاننىڭ جانە وزگە دە 12 ەلدىڭ 400-دەن استام ستۋدەنتى كولىك تەحنيكاسىمەن، ەلەكتروموبيلدەرمەن، گيبريدتى قوندىرعىلارمەن، تسيفرلىق پلاتفورمالارمەن جانە جاساندى ينتەللەكتپەن بايلانىستى باعدارلامالار بويىنشا ءبىلىم الادى. دايىندىق باكالاۆرياتتان باستاپ دوكتورانتۋراعا دەيىنگى بارلىق دەڭگەيدە جۇرگىزىلەدى، ال وقىتۋشىلار جىل سايىن تيانتسزيندە تاعىلىمدامادان وتەدى.
شەبەرحانادا بەس زاماناۋي زەرتحانا، سونىڭ ىشىندە بەنزين، گيبريدتى جانە ەلەكتر كولىكتەرىن دياگنوستيكالاۋعا ارنالعان كەشەن، سونداي-اق ينتەللەكتۋالدى كولىك جۇيەلەرىن مودەلدەۋ جانە سىناۋ زەرتحانالارى بار. ستۋدەنتتەر Haval جانە BYD اۆتوموبيلدەرى بويىنشا ءبىلىم الادى، قوزعالىستى اۆتونومدى باسقارۋ جۇيەسى بار «اقىلدى قالا» ماكەتتەرىن پايدالانادى جانە Allur وتاندىق اۆتوكونتسەرنى نەگىزىندە دۋالدى وقۋدان وتەدى.
ءوز كەزەگىندە، عىلىم جانە جوعارى ءبىلىم ءمينيسترى ساياسات نۇربەك 2025 جىلى تامىزدا ىسكە قوسىلاتىن «Smart Driving Technology»ينجينيرينگ ورتالىعىنىڭ جوباسىن
بۇدان سوڭ، ەرلان قوشانوۆ اتوم ەلەكتر ستانسالارىنا ارنالعان جىلۋ بولگىش قۇراستىرمالار وندىرەتىن ورتالىق ازياداعىجالعىز كاسىپورىن – ء«ۇلبى تۆس» جشس-نە باردى. بۇل – بىرلەسكەن قازاق-قىتاي كاسىپورنى. زاۋىت جىلىنا 200 توننا ۋران وتىنىن وندىرۋگە قاۋقارلى. ول التى ەنەرگوبلوك ءۇشىن تولىق جەتكىلىكتى. كاسىپورىن فرانتسۋز جانە قىتاي كومپانيالارىنداحالىقارالىق سەرتيفيكاتتاۋدان ءوتىپ، قازاقستاننىڭ يادرولىق سالاسىنىڭ ستراتەگيالىق نىسانى رەتىندە تانىلدى. بۇگىندە زاۋىتتا 200-گە جۋىق ادام، سونىڭ ىشىندە جوعارى بىلىكتى قازاقستاندىق ينجەنەرلەر جۇمىس ىستەيدى. زاۋىت قازاقستاندا سالىنىپ جاتقان اتوم ەلەكتر ستانسالارىن يادرولىق وتىنمەن تولىق قامتاماسىز ەتە الادى جانە وتاندىق يادرولىق كلاستەردىڭ ماڭىزدى قۇرامداس بولىگى سانالادى.
ساپار «التاي» كوتەرمە-تاراتۋ ورتالىعىندا تۇيىندەلدى. بۇل كەشەن اۋىل شارۋاشىلىعى ونىمدەرىن ساقتاۋعا، وڭدەۋگە جانە وتكىزۋگە ارنالعان. مۇندا 45 مىڭ تونناعا دەيىن ءونىم ساقتاۋعا بولادى. ورتالىقتىڭ جالپى اۋماعى 30 مىڭ شارشى مەتردى الىپ جاتىر. قۇنى 30 ملرد تەڭگەدەن اساتىن جوبا شارۋالاردى قولداۋ جانە ازىق-تۇلىك باعاسىن تۇراقتاندىرۋ ماقساتىندا جۇزەگە اسىرىلدى. بۇل رەتتە، اتالعان ورتالىق اۋماعىندا تسەحتار سالىندى. وندا ەتتەن جاسالاتىن جارتىلاي فابريكاتتار، كونديتەرلىك زاتتار وندىرىلەدى، سونداي-اق بال قۇيۋپروتسەسى جۇرەدى. ورتالىق 500-گە جۋىق ادامدى جۇمىسپەن قامتاماسىز ەتەدى.
وسى نىسان ارقىلى جەرگىلىكتى اۋىل شارۋاشىلىعى تاۋارىن وندىرۋشىلەر ءىرى كولەمدەونىم وڭدەۋ جانە ساقتاۋ مۇمكىندىگىنە يە بولۋدا. بۇل قادام الداعى ۋاقىتتا دەلدالداردى اينالىپ ءوتىپ، ءىرى نارىققا شىعۋعا ىقپال ەتەدى.
ەسكە سالا كەتەيىك، بۇگىندە ءماجىلىس دەپۋتاتتارى وڭىرلەردەگى كوشپەلى جۇمىس اياسىندا وندىرىستىك جانە الەۋمەتتىك نىساندارعا بارىپ، ەڭبەك ۇجىمدارىمەن كەزدەسىپ، ازاماتتاردى جەكە ماسەلەلەرى بويىنشا قابىلداۋ وتكىزۋدە. شالعايداعى ەلدى مەكەندەرگە ەرەكشە نازار اۋدارىلدى. حالىق قالاۋلىلارى مەملەكەت باسشىسى بەرگەن تاپسىرمالاردىڭ جەرگىلىكتى جەرلەردە جۇزەگە اسىرىلۋ بارىسىن باقىلاپ، جاڭادان قابىلدانعان زاڭداردىڭ ءىس جۇزىندە قالاي جۇمىس ىستەپ جاتقانىن زەرتتەيدى جانە ولارعا قاتىستى كەرى بايلانىس الادى. ازاماتتار مەن بيزنەستى تولعاندىرعان وزەكتى ماسەلەلەرمەن تانىسادى. دەپۋتاتتار جينالعان بارلىق اقپاراتتى الداعى ۋاقىتتا ۇكىمەتپەن بىرلەسە جۇرگىزەتىنجۇمىس بارىسىندا جانە جاڭا زاڭ جوبالارىن دايىنداۋ كەزىندە پايدالانادى.
