بالاباقشالاردى ليتسەنزيالاۋ ولاردىڭ جۇمىسىن جاقسارتىپ، جەمقورلىقتى ازايتادى جانە كۇرت قىسقارتۋعا اكەلمەيدى. بۇل تۋرالى ءبىلىم جانە عىلىم سالاسىنداعى ساپانى قامتاماسىز ەتۋ كوميتەتىنىڭ توراعاسى گۇلزات كوبەنوۆا وقۋ-اعارتۋ مينيسترلىگىنىڭ Facebook پاراقشاسىندا وتكەن بريفينگتە ايتتى، دەپ جازادى "ادىرنا" ۇلتتىق پورتالى.
ول ليتسەنزيالاۋ كەزەڭ-كەزەڭىمەن جۇرگىزىلەتىنىن جانە ونى ەنگىزۋ 2024 جىلعا جوسپارلانعانىن اتاپ ءوتتى. ياعني بۇل مەكتەپكە دەيىنگى ۇيىمدارعا جۇمىستى ساپا ستاندارتتارىنا سايكەستەندىرۋ ءۇشىن ۋاقىت بەرىلەتىنىن بىلدىرەدى.
ليتسەنزيا الۋ ءۇشىن بالاباقشالار ەڭ تومەنگى بىلىكتىلىك تالاپتارىنا ساي بولۋى كەرەك. اڭگىمە جاسالعان جاعدايدىڭ ساپاسى، كادرلاردى ىرىكتەۋ، بەينەكامەرالار ورناتۋ، سانيتارلىق جانە ءورت قاۋىپسىزدىگى نورمالارىن ساقتاۋ جانە ت.ب. تۋرالى بولىپ وتىر.
«بۇگىنگى تاڭدا مەكتەپكە دەيىنگى ۇيىمداردى اشۋعا بىرىڭعاي تالاپتار جوق. بالاباقشا اشقاندا قانداي جاعداي جاسالعانىن، كىمدى جۇمىسقا الادى، ماتەريالدىق-تەحنيكالىق جابدىقتالۋى قانداي ەكەنىن ەشكىم تەكسەرمەيدى. كەيبىر جەكەمەنشىك بالاباقشالار ءتىپتى اشىلعانى تۋرالى دا حابارلامايدى. بالاباقشالاردى ليتسەنزيالاۋ 2011 جىلى توقتاتىلعان بولاتىن. ول كەزدە بۇل بالالاردى مەكتەپكە دەيىنگى تاربيەمەن قامتۋدى ارتتىرۋعا مۇمكىندىك بەردى. بۇگىنگى كۇنى ءبىز بالاباقشامەن 100 پايىزعا دەيىن قامتۋعا قول جەتكىزدىك. ەلىمىزدە 11 مىڭعا جۋىق مەكتەپكە دەيىنگى ۇيىم جۇمىس ىستەيدى، ونىڭ 5 مىڭنان استامى جەكەمەنشىك. ەندى ءبىز ساپا ماسەلەسىن ءبىرىنشى ورىنعا قويىپ وتىرمىز. ەشكىم بالاباقشا سانىن قىسقارتۋدى ماقسات ەتىپ وتىرعان جوق. مينيسترلىككە اتا-انالاردان ارىز-شاعىمدار ءتۇسىپ جاتىر. ەگەر بالاباقشانىڭ جۇمىسى تالاپقا ساي بولسا، وندا ول ەش قيىندىقسىز ليتسەنزيا الادى. ال ەگەر سايكەسسىزدىكتەر بولسا، ولاردى جويۋ قاجەت. مىنە بار-جوعى وسى. مينيسترلىك 2024 جىلدان باستاپ كەزەڭ-كەزەڭىمەن ليتسەنزيالاۋدى ەنگىزەدى. بالاباقشاداعى جۇمىسى ساپالى ءجۇرىپ جاتقان كاسىپكەرلەرگە قورقاتىن ەشتەڭە جوق. قالىپتى، تالاپقا ساي جۇمىس ىستەپ جۇرگەن بالاباقشالار ليتسەنزيالاۋدان قورىقپايتىنىن ەرەكشە اتاپ وتكىم كەلەدى. ءراسىم تولىعىمەن اۆتوماتتاندىرىلىپ، تۇراقتى تۇردە جۇمىس ىستەيدى»، - دەدى ءبىلىم جانە عىلىم سالاسىنداعى ساپانى قامتاماسىز ەتۋ كوميتەتىنىڭ توراعاسى گۇلزات كوبەنوۆا.
ءبىرىنشى كەزەڭدە ەندى اشىلىپ جاتقان مەكتەپكە دەيىنگى ۇيىمدار ليتسەنزيا الادى. بۇل جىلىنا شامامەن 200-دەي بالاباقشا. كەلەسى كەزەڭدە – قايتا مەملەكەتتىك اتتەستاتسيادان وتە الماعان مەكتەپكە دەيىنگى ۇيىمدار (جىلىنا 10-15 بالاباقشا). سودان كەيىن تاۋەكەلدى باعالاۋ دارەجەسىنە بايلانىستى قالعان بارلىق جۇمىس ىستەپ تۇرعان بالاباقشا وتەدى.
بالاباقشالاردى ليتسەنزيالاۋ كوپتەگەن ەلدە قولدانىلادى. ولاردىڭ اراسىندا گەرمانيا، اۋستراليا، كانادا، كورەيا، مالايزيا، سينگاپۋر، رەسەي جانە ت.ب. بار. مىسالى، گەرمانيادا، اۋستراليادا جانە كانادادا بالالاردىڭ جاعدايىنا قاۋىپ تونسە نەمەسە ۇيىمنىڭ جۇمىسى ساپا ستاندارتتارىنا سايكەس كەلمەسە، وندا ليتسەنزيا قايتارىپ الىنۋى مۇمكىن. جەكە كاسىپكەرلەر دە، بالالار مۇددەسى باسىمدىققا يە جەكە ءبىلىم بەرۋ ۇيىمدارىنىڭ بىرلەستىكتەرى دە بالاباقشالاردى ليتسەنزيالاۋدى قولداپ وتىرعانىن ەسكەرتە كەتەيىك. كاسىپكەر دينارا قۇدايقۇلوۆا بالاباقشالاردىڭ قىزمەتى رەتتەلمەگەنىن ايتىپ وتىر.
«بالاباقشالاردىڭ 93%-ى مەملەكەتتىك تاپسىرىس (مەملەكەتتىك قارجىلاندىرۋ) الادى. بالاباقشانىڭ يەسى رەتىندە بالالاردى وقىتىپ جاتىرمىز با، قالاي وقىتامىز، ولاردى قالاي تاماقتاندىرامىزدى ەشكىم بىلمەيتىنىن ايتا الامىن. اتا-انالار بىزگە سەنەدى، بىراق باقىلاۋ جوق. بۇعان 10 جىل بويى بارلىعى بوي ۇيرەتىپ العان. بىراق ونىڭ سالدارىن كورىپ وتىرمىز. ال قازىر ەشكىم باقىلاۋ جۇرگىزىلگەنىن قالامايدى. ولاردىڭ قاتارىندا مەن دە بارمىن. ەگەر اقىلعا سالىپ قارايتىن بولساق، مەن ءۇش بالانىڭ اناسىمىن. بۇگىن مەن بالاباقشا جۇمىسىمەن اينالىسىپ وتىرمىن، بىراق ەرتەڭ مۇنداي جۇمىس ىستەمەۋىم مۇمكىن. ال نەمەرەلەرىم قانداي بالاباقشاعا بارادى؟ بالالار جىلىندا كەلەر ۇرپاقتىڭ بولاشاعىن ويلاۋىمىز كەرەك. ۆاۋچەرگە كەلەتىن بولساق. نەگە بالاباقشا قۇرىلتايشىلارى اتا-انالاردى اقىماق كورەدى؟ نەلىكتەن كەيبىرەۋلەر اتا-انالار ءوز قالتاسىنان تولەي المايدى دەپ ويلايدى. نەگە ولار اتا-انالارعا اقشا بەرگىسى كەلمەيدى؟ ءبىز ونلاين نەسيە الامىز، كوممۋنالدىق تولەمدەردى، ايىپپۇلداردى جانە ت.ب. تولەيمىز. بالاباقشالاردىڭ قۇرىلتايشىلارى اتا-انالار ۆاۋچەر جۇيەسىن پايدالانا المايدى دەپ ويلاي ما؟ بۇل قارجىنى ءبولۋدىڭ اشىقتىعى»، - دەيدى «ادىلەت» رەسپۋبليكالىق مەكتەپكە دەيىنگى جانە ورتا ءبىلىم بەرۋ قاۋىمداستىعىنىڭ توراعاسى دينارا قۇدايقۇلوۆا.
"ادىرنا" ۇلتتىق پورتالى
