1979 جىلى كەڭەس əسكەرلەرىنىڭ شەكتەۋلى كونتينگەنتى اۋعانستانعا كىرىپ، 9 جىل، 1 اي، 19 كۇنگە سوزىلعان سوعىس جۇرگىزدى. كۇرەستىڭ باستى ماقساتى - اۋعانستان جەرىندە تولىقتاي ساياسي باقىلاۋ جۇرگىزۋ بولدى. وسىلايشا، كەڭەس وداعىنىڭ əسكەرلەرى ۇزاق جىلدارعا جالعاسقان قارۋلى قاقتىعىستاردىڭ قاق ورتاسىنان ءبىر-اق شىقتى. 1979 جىلى پولك تەرمەز وزەنىنە قالقىمالى كوپىر سالۋدى باستادى. ال ءتۇس اۋا، ياعنيمəسكەۋ ۋاقىتى بويىنشا 15-تە، كسرو قورعانىس ءمينيسترىنىڭ بۇيرىعىمەن 108-ءشى موتو-اتقىشتار ديۆيزياسى جəنە 103-ءشى əۋە-دەسانت ديۆيزياسى اۋعان جەرىنە ءوتۋدى باستادى. ارتىنشا اۋىر تەحنيكا، ۇشاقتارمەن قارۋلانعان 80 مىڭدىق اۋىر قول اۋعان جەرىنە لاپ قويدى... وسىلايشا، 1979 جىلدىڭ 25 جەلتوقسانىنان 1989 جىلدىڭ 15 اقپانىنا دەيىن، ياعني 2238 كۇنگە جالعاسقان اۋعان جەرىندەگى قاندى قاساپ باستالىپ كەتكەن-ءدى. اۋعان سوعىسى تۋرالى مəلiمەتتەر سوڭعى جىلدارى قايتا زەرتتەلiپ، جىلدان-جىلعا ونىڭ əكەلگەن زاردابى مەن تاۋقىمەتiنiڭ باسقا قىرلارى اشىلۋدا. ونىڭ اقتاڭداق بەتتەرiن اشۋ ءۇشiن مəسەلەنi جەتە زەردەلەپ، انىقتاۋ بۇگiنگi كۇننiڭ ەنشiسiندە. بۇل – əسكەري جاراقات الىپ، مۇگەدەك بولعان ارداگەرلەردiڭ، جەسiر قالعان əيەلدەردiڭ، جەتiم قالعان بالالاردىڭ، ازاماتىنان ايرىلعان اتا-انالاردىڭ، əسكەري تاپسىرمانى ورىنداۋ كەزiندە كوز جۇمعان بوزداقتارىمىزدىڭ الدىنداعى قاسيەتتi پارىزىمىز. الدىمىزداعى جىلى 15 اقپاندا كەڭەس əسكەرلەرiنiڭ اۋعانستان جەرiنەن əكەتiلگەنiنە 30 جىل تولدى. بۇل əسكەري بورىشىن اۋعانستاندا اتقارعان ازاماتتار ءۇشiن مەرەكە ەمەس، əدiلەتسiز اۋعان سوعىسىندا قۇربان بولعان قارۋلاستارىن ەسكە الۋ كۇنi. سوندىقتان، قالا مەن اۋدان ورتالىقتارىندا اۋعانستاندا وزدەرiنiڭ ينتەرناتسيونالدىق بورىشىن وتەۋ كەزiندە ەرلiكپەن قازا تاپقان قانداستارىمىزعا قويىلعان ەسكەرتكiشتەرگە گۇل شوعىن قويىپ، ولاردىڭ رۋحىنا تاعزىم ەتەمiز. وسىنداي باتىرلىق پەن قاھارماندىقتىڭ ۇلگiسiن كورسەتiپ، جات جەردە وشپەس ەرلiك جاساپ، سوعىس دالاسىنان قايتپاي قالعان جاۋىنگەرلەر رۋحىنا تاعزىم ەتە وتىرىپ، قايتپاس قايسار ۇل تəربيەلەگەن اق جاۋلىقتى انالاردىڭ الدىندا باسىمىزدى يەمiز. كۇنى كەشە سوعىس دالاسىنداعى قانتوگىستى 17-18 جاسىندا، ياعني بوزبالا شاعىندا كورگەن جاستار بۇگىن ارداگەر اتانىپ ورتامىزدا ءجۇر. ەلگە ولاردىڭ ءبىرى دەنساۋلىعىنان ايرىلىپ ورالسا، ال ءبىرىنىڭ دەنەسى تابىتپەن قايتتى. ولاردىڭ رۋحىنا تاعزىم ەتۋ، ال باسى امان، باۋىرى ءبۇتىن كوزى تىرىلەرىنە قۇرمەت كورسەتۋ ۇرپاق پارىزى.
كەزدەسۋگە كەلگەن اۋعان سوعىسى ارداگەرلەرى اۋعانستانداعى سوعىستى، جوعارىدا كەلتىرىلگەن دەرەكتەردى مىسالعا الا وتىرىپ جاس ساربازدارعا ەكسترەميزم مەن تەرروريزمنەن اۋلاق بولۋعا شاقىرىپ، دىنيفاناتيزمگە بەرىلگەننىڭ سوڭى جاقسىلىققا اپارماسىن، اسىرەسە وتان الدىنداعى بورىشىن، شەكارا كۇزەتىندە ازاماتتىق بورىشىن وتەپ جۇرگەن ازاماتتارعا دىنيفاناتيزمگە بەرىلمەۋ كەرەكتىگىن ءتۇسىندىردى. كەزدەسۋ سوڭى ساربازدار مەن ارداگەرلەردىڭ توپتىق فوتوعا تۇسۋىمەن اياقتالدى.
جاندوس ماقسۇتقاليۇلى
ادىرنا پورتالى
