1979 jyly keńes əskerleriniń shekteýli kontıngenti Aýǵanstanǵa kirip, 9 jyl, 1 aı, 19 kúnge sozylǵan soǵys júrgizdi. Kúrestiń basty maqsaty - Aýǵanstan jerinde tolyqtaı saıası baqylaý júrgizý boldy. Osylaısha, Keńes Odaǵynyń əskerleri uzaq jyldarǵa jalǵasqan qarýly qaqtyǵystardyń qaq ortasynan bir-aq shyqty. 1979 jyly polk Termez ózenine qalqymaly kópir salýdy bastady. Al tús aýa, ıaǵnıMəskeý ýaqyty boıynsha 15-te, KSRO Qorǵanys mınıstriniń buıryǵymen 108-shi moto-atqyshtar dıvızııasy jəne 103-shi əýe-desant dıvızııasy Aýǵan jerine ótýdi bastady. Artynsha aýyr tehnıka, ushaqtarmen qarýlanǵan 80 myńdyq aýyr qol Aýǵan jerine lap qoıdy... Osylaısha, 1979 jyldyń 25 jeltoqsanynan 1989 jyldyń 15 aqpanyna deıin, ıaǵnı 2238 kúnge jalǵasqan Aýǵan jerindegi qandy qasap bastalyp ketken-di. Aýǵan soǵysy týraly məlimetter sońǵy jyldary qaıta zerttelip, jyldan-jylǵa onyń əkelgen zardaby men taýqymetiniń basqa qyrlary ashylýda. Onyń aqtańdaq betterin ashý úshin məseleni jete zerdelep, anyqtaý búgingi kúnniń enshisinde. Bul – əskerı jaraqat alyp, múgedek bolǵan ardagerlerdiń, jesir qalǵan əıelderdiń, jetim qalǵan balalardyń, azamatynan aırylǵan ata-analardyń, əskerı tapsyrmany oryndaý kezinde kóz jumǵan bozdaqtarymyzdyń aldyndaǵy qasıetti paryzymyz. Aldymyzdaǵy jyly 15 aqpanda Keńes əskerleriniń Aýǵanstan jerinen əketilgenine 30 jyl toldy. Bul əskerı boryshyn Aýǵanstanda atqarǵan azamattar úshin mereke emes, ədiletsiz Aýǵan soǵysynda qurban bolǵan qarýlastaryn eske alý kúni. Sondyqtan, qala men aýdan ortalyqtarynda Aýǵanstanda ózderiniń ınternaıonaldyq boryshyn óteý kezinde erlikpen qaza tapqan qandastarymyzǵa qoıylǵan eskertkishterge gúl shoǵyn qoıyp, olardyń rýhyna taǵzym etemiz. Osyndaı batyrlyq pen qaharmandyqtyń úlgisin kórsetip, jat jerde óshpes erlik jasap, soǵys dalasynan qaıtpaı qalǵan jaýyngerler rýhyna taǵzym ete otyryp, qaıtpas qaısar ul tərbıelegen aq jaýlyqty analardyń aldynda basymyzdy ıemiz. Kúni keshe soǵys dalasyndaǵy qantógisti 17-18 jasynda, ıaǵnı bozbala shaǵynda kórgen jastar búgin ardager atanyp ortamyzda júr. Elge olardyń biri densaýlyǵynan aırylyp oralsa, al biriniń denesi tabytpen qaıtty. Olardyń rýhyna taǵzym etý, al basy aman, baýyry bútin kózi tirilerine qurmet kórsetý urpaq paryzy.
Kezdesýge kelgen aýǵan soǵysy ardagerleri Aýǵanstandaǵy soǵysty, joǵaryda keltirilgen derekterdi mysalǵa ala otyryp jas sarbazdarǵa ekstremızm men terrorızmnen aýlaq bolýǵa shaqyryp, dinıfanatızmge berilgenniń sońy jaqsylyqqa aparmasyn, ásirese Otan aldyndaǵy boryshyn, shekara kúzetinde azamattyq boryshyn ótep júrgen azamattarǵa dinıfanatızmge berilmeý kerektigin túsindirdi. Kezdesý sońy sarbazdar men ardagerlerdiń toptyq fotoǵa túsýimen aıaqtaldy.
Jandos Maqsutqalıuly
Adyrna portaly
