05.10.2023
Jańalyqtar
Ulttyq mádenıetti órkendetý úshin nıetiń durys bolýy kerek — Rınat Zaıytov
Shyǵys Qazaqstan oblysy Aıagóz aýdany Maılın aýylyndaǵy mádenıet úıiniń hali múshkil. Bul týraly belgili aıtysker aqyn, Májilis depýtaty Rınat Zaıytov aıtty, dep habarlaıdy «Adyrna» tilshisi. «Óńirlerdegi kezdesýler kezinde Aıagóz aýdany Maılın aýyly..
05.10.2023
Jańalyqtar
Oqýshylardyń oqý jáne demalys ýaqyty bekitildi
Oqý-aǵartý mınıstrligi orta bilim berý uıymdarynda 2023–2024 oqý jylynyń bastalý merzimin, uzaqtyǵyn jáne kanıkýl kezeńderin bekitti, dep habarlaıdy «Adyrna» tilshisi. Basqarmanyń málimetinshe, bıylǵy oqý jyly 25 mamyrda aıaqtalady. «Birinshi toqsand..
04.10.2023
Jańalyqtar
AQSh Kongresiniń ókilder palatasy tarıhta alǵash ret respýblıkashyl spıkerdi otstavkaǵa jiberdi
AQSh Kongresiniń Ókilder palatasy óz tarıhynda alǵash ret spıker, respýblıkashyl Kevın Makkartıdi qyzmetinen bosatty. Ońshyl partııa músheleriniń shaǵyn toby oǵan qarsy shyqqanymen, Demokratııalyq partııanyń daýsy basym tústi, dep jazady "Adyrna".  S..
04.10.2023
Jańalyqtar
Arman Qýanyshbaev: Qurbaqany qýyryp, palaýǵa qosyp berdim
Jelide ustaz Arman Qýanyshbaevtyń "qurbaqanyń eti" týraly aıtqan sózi talqyǵa tústi, dep jazady "Adyrna" portaly. Vıdeoda ol Hanafı mashabynda neniń eti sýda tolsa, sonyń eti adal degen úkim týraly aıtady. "Biz ustazymyzdan suradyq. Qurbaqa jáne kólb..
Sońǵy jańalyqtar
Ulttyq mádenıetti órkendetý úshin nıetiń durys bolýy kerek — Rınat Zaıytov Oqýshylardyń oqý jáne demalys ýaqyty bekitildi Qonaevta ótken «Shahmat kerýeni» týrnırinde segizinshi synyp oqýshysy jeńimpaz atandy AQSh Kongresiniń ókilder palatasy tarıhta alǵash ret respýblıkashyl spıkerdi otstavkaǵa jiberdi Arman Qýanyshbaev: Qurbaqany qýyryp, palaýǵa qosyp berdim 704 adam destrýktıvti aǵymnan bas tartty - QMDB Astanaǵa Túrkııa, Ózbekstan, Tájikstan jáne Qyrǵyzstan kólik mınıstrleri keldi Keńes Raqyshev Qonaevtyń kóligin zańsyz jeke kollekııasyna qosyp aldy degen aqparat tarady Astanada salynyp jatqan ǵımarat órtke orandy (VIDEO) Qazaqstanda ýahabısterge jaǵdaı jasap otyrǵan bılik ókilderi bar – depýtat Kelesi jyldan bastap balalar shotyna dollarmen qarajat túsip otyrady Qazaqstan halqynyń sany qansha ekeni aıtyldy "Salt-dástúrlerimizge shabýyl kóbeıýde". Amanjol Áltaı jat senimdegilerge qatysty zań kerektigin aıtty Bizge Baıden kele me, Ortalyq Azııany kóre me? "Dombyrany haram qylýǵa jol bermeımiz!" Bapı arab-ýahabı aǵymynyń qaýpi týraly sóz etti Dinı teris aǵymdarǵa zańmen qatań tyıym salatyn kez jetti - Qazybek Isa Adamdar eń alǵash Afrıkada paıda bolǵan ba? Atbasardaǵy kolonııada soqqyǵa jyǵylǵan belsendi Tımýr Dánebaev Astanaǵa aýystyryldy Ózbekstan men Úndistannyń sporty damyp ketken joq – Qazaqstan sporty quldyrap ketken... Abaev Reseı prezıdenti ákimshiliginiń birinshi orynbasarymen yntymaqtastyq máselelerin talqylady Aqyn Serikzat Dúısenǵazy uldy boldy Qańtar oqıǵasynan soń. Ákimdikti jóndeý quny 17 mlrd teńge bolǵan Veneııada avtobýs kópirden qulap ketti. 20 adam ajal qushty (VIDEO) 362 áýlıeniń elinde 257 mıllıonnyń daýynan ákimdik aqtalyp álek. Nátıje qandaı? Almaty oblysynda er adam eki búldirshindi birneshe aı boıy zorlap kelgen Qyrǵyzstanda jer silkindi BAQ: Ázerbaıjan Taýly Qarabaq "prezıdentterin" birinen soń birin qolǵa túsirdi Armenııa Pýtındi tutqyndaýǵa order bergen sottyń qujatyn maquldady Oral qalasyndaǵy mektepte jarylys boldy Azııa oıyndarynda Qamshybek Qońqabaev fınalǵa shyqty Saýatsyzdyǵymyz sonshalyq, moldanyń aýzyna qaraǵan zaman boldy. Olar da ábden elirip alǵan... «Kaman-19». Iran synaqtan ótkizgen dronyn «sadaq» dep atady Azıada tarıhyndaǵy eń ádiletsiz sheshim – Raqyshev Qazaqstan Afrıkamen qatynasty keńeıtýge nıettenip otyr Bas bapker jartylaı fınalda jeńilgen Asylanbektiń jekpe-jegine pikir bildirdi Álem chempıony japon boksshysynan jeńilip qaldy Qaraǵandydaǵy ushaq apatynyń yqtımal sebepteri aıtyldy Ishki ister mınıstrligi Quzaıyrovtyń «manerasyna» qarap otyr Azııa oıyndarynan el qorjynyna besinshi altyn tústi Toqaev Bas Prokýrordyń orynbasaryn taǵaıyndady Bas Prokýrordyń orynbasary qyzmetinen ketti Sapasyz jolda apatqa ushyraǵandar memleketten aqsha óndire ala ma? Almaty – aıyppuldyń astanasy. Tólengeni - 12,7 mlrd teńge «Zaıyrlylyq pen ateızm». Jańa zertteý jaryq kórdi Rıdder JEO-da iske qosylǵan qazandyqtyń jumysy qaıta toqtady Jetisýdyń úzdik áýesqoı shahmatshylary anyqtaldy Qaraǵandy oblysynda turmystyq tehnıka shyǵarylmaq Azııa oıyndarynda qazaqstandyq sportshylar taǵy úsh medal jeńip aldy 50 myń daýys jınalsa, úkimet qaraıdy. Toqaev petıııa týraly zańǵa qol qoıdy Jattyǵýdaǵy jarylystan 3 sarbaz mertikti Zań qabyldap, tildi bilýi mindetti qyzmetter tizimin jasamaıynsha, bul arbanyń dóńgelegi qısaıyp tura beredi... Toqaev zańsyz ıemdenilgen aktıvterdi qaıtarý máselesi jóninde keńes ótkizdi Jańa ákim Kegen aýdanyn jańarta ala ma? Almatyda 6 jasar bala úıdiń shatyrynan qulap mert boldy Galkınniń konerti nege Qazaqstanda ótpeıdi? - SIM jaýap berdi Ilon Mask kómek suraǵan Zelenskııdiń memin jarııalady Orystarǵa berilgen qujat qandastarǵa nege berilmeıdi? «Aıtys ótti, ketti, bitti». Aıtýǵa aqyn júregi daýalamaǵan daý Eýropada tájik prezıdentine jumyrtqa laqtyrǵandardyń eldegi týystary ustaldy Qonaqtar bir-birin pyshaqtap ketken. Qostanaıda úılený toıynda janjal boldy Azıada oıyndary. Tóreshige sportshynyń balǵasy tıip ketti Kaspi.kz «Jyl transformatory» atandy Nazarbaev qory qurylymyndaǵy mektepte. Zorlanǵan oqýshyǵa qatysty qylmystyq is qozǵaldy Toqtar Áýbákirov: Ǵaryshta jyn-shaıtan bolmaıdy Ekinshi qazan. Úshinshi oq. Shákárim qalaı atyldy? 300-deı qarııasy bar. «Shańyraqtyń» qart turǵyny 100 jasqa toldy Qazaqstan qorjynyna tórtinshi altyn tústi 100 jyldyq mereıtoıǵa oraı Kemel Toqaevtyń bes kitaby ózbek tiline aýdarylǵan Azııa oıyndary - 2023. Eki qazaqstandyq qola medalǵa ıe boldy Balasy mereıtoıyna qatyspaǵan jazýshy. Búgin - Kemel Toqaevtyń týǵan kúni Ótken ǵasyrda hıdjabqa qarsy bolǵan Iran bıligi qazir ne istep júr? Jeli arqyly kim kóringenniń ýaǵyz aıtýyna tyıym salatyn zań qabyldamasa, bolmaıdy... Ózbekstan nege jyldam damyp barady? Óıtkeni ózbekter tabysyn syrttan taýyp, elinde jumsaıdy... Halyqaralyq kúsh qoldanbaý kúni. 2 qazanda Mahatma Gandı dúnıege kelgen Bala quqyqtary jónindegi ýákil zorlanǵan oqýshyǵa qatysty is baqylaýynda ekenin aıtty Karına Ibragımova Parıjdegi olımpıadaǵa joldama aldy Azııa oıyndary: Qazaqstan qorjyny qolamen tolyqty Soltústik kórshiniń maqsaty: el ishindegilerdi de, aınalany da kedeılikte ustaý. Jyr bolǵan Galkınniń konerti taǵy ótpeıtin boldy "Soǵys, munaı jáne jańa dostar". Prezıdent Toqaevtyń Germanııa sapary batys BAQ-ynda Aqtóbede sábıin tastap ketken "kókek" ana tabyldy BAQ: Almatydaǵy bedeldi mektepterdiń birinde oqýshy zorlanǵan Almatyǵa jarysqa kelgen 6 jasar atyraýlyq bala kóz jumdy Ortalyq Azııa elderinde "ekstremıstik" dep tanylǵan aǵymdar qalaı aýyzdyqtaldy? (Ózbekstan mysaly negizinde) Stýdentke qol kótergen oqytýshy jumystan shyǵaryldy Túrkııa astanasy Ankarada jarylys boldy Oralhan Bókeı. Gazetke orap qoı, shesheme aparyp beremin 80 paıyz qart el aralamaǵan. "Saıahatshy zeınetker" baǵdarlamasy qarastyrylsa... Gúlnara Karımovanyń qomaqty qarajat jymqyrdy dep aıyptalǵany aıtyldy Shesheden boqtaýdy kórgende júregim aýyratyn. "Sheshe" degen sózdi dúmshe molda taǵy qorlapty. Pákistanda eki birdeı meshitte jarylys bolyp, 50-den astam adam kóz jumdy "Belgisiz zattyń jarylýynan qaıtys boldy". Mańǵystaý oblysynda bir sarbaz kóz jumdy Stend atýdan áıelder quramasy qola júldege ıe boldy Mektepke barmaı, qurbysynyń úıinde bolǵan 10 jasar qyzdyń anasy jaýapqa tartyldy Búgin - Halyqaralyq qarttar kúni Ózbekstan Senaty kóp áıel alýdy nasıhattaýǵa jáne betin tumshalaıtyn kıim kııýge tyıym salýdy maquldady Balalar ádebıeti bar, nege qarttar ádebıeti joq? 70+ shyǵarmalarǵa suranys kóp bolar edi. Almatyda 2-3 balldyq jer silkinisi sezildi Tuńǵyshbaı Jamanqulov "Túrki dúnıesine qosqan eren eńbegi úshin" medalimen marapattaldy Qoǵam mádenıetsizdik, tárbıesizdik, daýkestik, masyldyq sııaqty jaǵymsyz ádetterden ábden qajydy.
Saıasat
Basty taqyryp
3 jyldyq hám 6 kúndik baspasóz hatshylary. Sottalǵany da, aqtalǵany da bar
Táýelsizdikten beri Qazaqstan Prezıdentiniń baspasóz hatshysy qyzmetin on jeti adam atqardy. Olardyń arasynda sotty bolǵandary da, merzimin ótegennen keıin aqtalǵany da bar. Uzaǵy – úsh jyldan, azy – alty kúndik qyzmet etkenderi ushyrasady. Prezıdenttiń baspasóz hatshysyn qaıtara atqarǵany da kezdesedi. «Adyrna» Prezıdenttiń baspasóz hatshylaryn túgendep kórdi. Qyrkúıektiń 12-si kúni Memleket basshysynyń ókimimen Berik Ýálı Prezıdent keńesshisi – Prezıdenttiń baspasóz hatshysy qyzmetine taǵaıynd
02.10.2023
Saıasat
Ótken ǵasyrda hıdjabqa qarsy bolǵan Iran bıligi qazir ne istep júr?
Iran ıslam respýblıkasynda hıdjabqa qarsy qozǵalystyń bastalǵanyna jyldan asty. Alaıda bıliktiń baqylaýdy kúsheıtip, adamnyń jekebas bostandyǵyn shekteýi qoǵamda hıdjabqa qarsylyqty odan ármen údete túsken. Iranda oqý jyly 23 qyrkúıekte bastalady. Os..
01.10.2023
Jańalyqtar
"Soǵys, munaı jáne jańa dostar". Prezıdent Toqaevtyń Germanııa sapary batys BAQ-ynda
Memleket basshysy Qasym-Jomart Toqaev Germanııanyń federaldyq kanleri Olaf Sholpen keńeıtilgen quramda kelissóz júrgizdi, dep habarlaıdy "Adyrna" tilshisi. Kezdesý barysynda Prezıdent Qasym-Jomart Toqaev elimizdiń Eýropa Odaǵyndaǵy negizgi seriktesi ..
28.09.2023
Saıasat
Toqaev: «Biz sankııa rejımin saqtaý úshin tıisti uıymdarmen udaıy baılanystamyz»
Qazaqstan men Germanııa basshylary buqaralyq aqparat quraldary ókilderiniń suraqtaryna jaýap berdi. Bul týraly Aqorda málimdedi, dep habarlaıdy “Adyrna”. Memleket basshysyna Qazaqstannyń Reseımen qarym-qatynasy jóninde, Ýkraına tóńiregindegi qaqtyǵys..
28.09.2023
Saıasat
Ashat Qasenǵalı: «Dombyrany «haram» deıtinder túbi ulttyń túbine jetedi»
Belgili saıasattanýshy Ashat Qasenǵalı ulttyq aspaptardy “haram” degenderge pikirin bildirdi. Bul týraly ol Facebook paraqshasynda jazdy, dep habarlaıdy “Adyrna” ulttyq portaly.  “Dombyra bizdiń mádenıettiń bir bólshegi. Eger dombyrany joqqa shyǵarsa, onda júzdegen jyldyq mádenıetti de joqqy shyǵarý kerek qoı. Onyń ishinde tek dombyra emes, jalpy mýzyka aspaptary bar. Óıtkeni «dombyra haram» deıtinder «sharıǵat boıynsha mýzyka aspaptaryna tyıym s..
28.09.2023
Saıasat
Qaraqat Ábden: «Saýatty, sanaly áıeldiń búgingi úni minbeden estilýi tıis!»
Májilis otyrysynda depýtat Qaraqat Ábden eldegi genderlik teńdik máselesin kóterdi, dep habarlaıdy “Adyrna” ulttyq portaly. Ol áıelder úshin bılikte teń quqyqtar bolýyn talap etti. «Genderlik saıasatty iske asyrý – elimizdegi ózekti baǵyttardyń biri. Halqymyzdyń 51%-y áıelder qaýymy ekenin eskersek, eldegi saıası ómirge de barlyq azamattyń teń dárejede qatysýyn qamtamasyz etý mańyzdy. Árıne, qazir memlekettik basqarý isinde, saıasatta, bızneste ..
28.09.2023
Saıasat
Memleket basshysynyń joldaýy álemdik saıası belsendiler tarapynan qoldaý tabýda
Qasym-Jomart Toqaev neǵurlym teń jáne zamanaýı Qazaqstandy qurýǵa baǵyttalǵan ekonomıkalyq reformalar serııasyn jarııalady.  Eń aldymen bilim berý jáne densaýlyq saqtaý sııaqty negizgi salalardaǵy áleýmettik memlekettiń rólin kúsheıtý týraly bolyp otyr. Bul týraly Jerorta teńizi-Eýrazııalyq zertteýler ortalyǵynyń vıe-prezıdenti Stefano Vernol aıtty. “Qazaqstan kútkendeı 2029 jylǵa deıin jylyna 6-7 paıyz turaqty ekonomıkalyq ósimge qol jetkizse, m..
26.09.2023
Saıasat
«Ádilet» sózi bos sóz emes»
Memleket basshysy Qasym-Jomart Toqaevtyń 2023 jylǵy 1 qyrkúıekte jarııalaǵan Qazaqstan halqyna Joldaýy týraly Reseı ǵalymdary pikir bildirdi. IMEMO RAS dırektorynyń ǵylymı jumystar jónindegi orynbasary Sergeı Afonev Qazaqstan jańa ekonomıkalyq geografııaǵa der kezinde den qoıyp jatqandyǵyn aıtty. “Maǵan Qazaqstannyń «uzaq merzimdi, ýaqytsha maqsattar qoıýdan alshaqtap bara jatqany» tań qaldy. Taýar aǵyndarynyń baǵyttary men seriktestermen baılany..
Qoǵam
Basty taqyryp
Aıbek Ábzelbek. Jol máselesin bir aýyz sózben sheshken oqýshy qazir qaıda eken?
Áleýmettik jelide mektepke baryp qaıtý úshin kúnine 9 shaqyrym jaıaý júretin oqýshylardyń janaıqaıyn jetkizgen jasóspirimniń vıdeosy qyzý talqylanyp jatyr, dep habarlaıdy «Adyrna» tilshisi. Beınejazba osydan 8 jyl buryn Jambyl oblysy Jýaly aýdanynda túsirilgen. 2014 jyly Kúreńbel aýylynyń orta mektebinde oqıtyn oqýshylardy tasymaldaıtyn avtobýs aýdandyq bilim bóliminiń sheshimimen qatynas toqtaǵan. Sonyń saldarynan balalar men ustazdardiń mektepke barýy qıyndaǵan. Bul máseleni aýyl halqy beı-jaı
02.10.2023
Tarıh
Toqtar Áýbákirov: Ǵaryshta jyn-shaıtan bolmaıdy
Toqań, Toqtar Áýbákirov! Onyń ardaqty esimin jalpaq jurtqa áıgileýge biri qolyna qalam, biri mıkrofon ustaǵan meniń áriptesterim az eńbek sińirgen joq. Synaqshy ushqysh bop júrgen qaısar qazaqty eń aldymen óz jurtyna Júsipbek Qorǵasbek tanystyrdy..
02.10.2023
Qoǵam
300-deı qarııasy bar. «Shańyraqtyń» qart turǵyny 100 jasqa toldy
Almatydaǵy «Shańyraq» áleýmettik úıindegi qarttardyń eń úlkeniniń jasy 100-di shamalady. Bul jerde dál qazir 288 qarııa bar. Mekeme mamandarynyń sózinshe, mundaǵy qarttar jyl saıyn artyp keledi. "Shańyraq" arnaýly áleýmettik qyzmet kórsetý ortalyǵy d..
27.09.2023
Qoǵam
Sońǵy 30 jyldaǵy sáláfılik ıdeologııa. Sırııaǵa attanýdyń sebebi ataldy
Islam álemi nemese musylman dúnıesi HH ǵasyrdan bastap HHI ǵasyrdyń tańynda modernızmniń óte názik kezeńin bastan keshirip otyr. Islam áleminde «bógde» álemge qarsy ishki protest qalyptasyp úlgerdi. Bul ózgerister halyqaralyq ahýaldyń ózgerýimen de b..
07.09.2023
Jańalyqtar
Kitap Fest Almaty 2023 kitap festıvaliniń kelýshilerin ne kútedi
KitapFest kitap festıvali-eń aýqymdy mádenı-buqaralyq oqıǵa. 2014 jyldan beri ótkizilip kele jatqan KitapFest respýblıkalyq deńgeıdegi alǵashqy kitap festıvali bolyp tabylady. 9 jyl ishinde ol tanymal qazaqstandyq avtorlar men baspalardyń qatysýymen 200-den astam kitaptyń tusaýkeserin ótkizgen shyǵarmashylyq jazýshylyq kezdesýler úshin bedeldi jáne qýatty alańǵa aınaldy. 2023 jylǵy KitapFest Almaty festıvaliniń taqyryby:  «Ulttyq ádebıet. Ulttyq ..
21.08.2023
Qoǵam
Din jáne toleranttylyq: ár túrli nanym senimderge degen qurmetti qalaı saqtaýǵa bolady?
Dinı tózimdilik máselesi, árıne, búgingi tańdaǵy ózekti jáne belsendi talqylanatyn máselelerdiń qatarynda. Dinı toleranttylyqty dúnıetanymdyq jáne áleýmettik-psıhologııalyq kózqarastar biriktiretin jáne kóptegen dinı dástúrlerdiń zańdylyǵyna múmkindik beretin qoǵamdyq sananyń kúrdeli qubylysy retinde qarastyrý kerek. Dinı toleranttylyqty jeke adamdar, áleýmettik qurylymdar jáne memleket deńgeıindegi naqty áreketter retinde de qabyldaý kerek. Basq..
19.08.2023
Qoǵam
«Destrýktıvti dinı jamaǵat» júıesi qalaı jumys isteıdi?
Sońǵy kezderi elimizde dinı jamaǵatqa bólinýshilik úderisi beleń alǵany baıqalady. Buǵan áleýmettik qubylys retinde qaraýǵa bolar, alaıda onyń ishinde alasy da, qulasy da bolatyny zańdylyq. Ásirese, ózge pıǵyldaǵy dinı jamaǵattardan qoǵamǵa qaýip kóbirek. Búgingi talqy taqyrybymyzda destrýktıvti dinı jamaǵattardyń kózdegeni men kóksegeni ne ekenin ashyp aıtamyz. Destrýktıvti dinı jamaǵattar barlyq kezeńde kózdegenine jetý úshin eshteńeden taıynba..
28.07.2023
Qoǵam
Balany mektepke daıyndaý. 40 567 teńgelik kómek kimderge beriledi?
Bıyl halyqtyń áleýmettik osal toptarynan 400 myńnan astam bala materıaldyq kómekpen qamtylady. Ata-analar memleketten beriletin aqshaǵa mektep formasy men oqýǵa qajetti qural-jabdyqtardy ózderi tańdap satyp ala alady. Bul týraly balalardyń quqyqtaryn qorǵaý komıteti tóraǵasynyń orynbasary Joldas Batyrhan aıtty, dep habarlaıdy “Adyrna” ulttyq portaly. Oqý-aǵartý mınıstrliginiń aqparatynsha, bıyl ár oqýshyǵa kıim, oqý quraldaryn satyp alýǵa arnalǵa..
Tarıh
Basty taqyryp
Ejelgi kartalar Uly dala tarıhynan syr shertedi
Jýyrda Qazaqstan Respýblıkasynyń Ulttyq mýzeıinde «Qazaq dalasy tarıhı kartalarda: keńistik pen aýmaq qurylymdary» atty kórme ótti. Kórmege XVI ǵasyr men 1939 jyl aralyǵynda eýropalyq, amerıkalyq, reseılik kartograftar syzbasyn salǵan tarıhı 26 karta qoıylǵan. Bul kartalar Erlan Qarınniń jeke kollekııasynan usynylyp otyr. Onda qazirgi Qazaqstan Respýblıkasynyń quramyna kiretin aımaqtar kórsetilip, bekitilgen. Eýropalyqtar Uly dalany kóbene «Tartarııa» dep ataǵanyn tarıhı jazba derekterden bilem
02.10.2023
Tarıh
Toqtar Áýbákirov: Ǵaryshta jyn-shaıtan bolmaıdy
Toqań, Toqtar Áýbákirov! Onyń ardaqty esimin jalpaq jurtqa áıgileýge biri qolyna qalam, biri mıkrofon ustaǵan meniń áriptesterim az eńbek sińirgen joq. Synaqshy ushqysh bop júrgen qaısar qazaqty eń aldymen óz jurtyna Júsipbek Qorǵasbek tanystyrdy..
26.09.2023
Tarıh
Uly Iran mádenıetiniń quldyraýy
Iran aımaǵy III myńjyldyqtyń basynda tutas júıesi, qoǵamdyq mádenıeti, jazýy, dinderi (zoroastrızm; manıheılik; zervan) bar birneshe ejelgi órkenıetterdiń basyn biriktirgen altyn besik edi. Tarıhshylar arasynda Uly Iran órkenıetiniń sıpaty men jiktel..
05.08.2023
Tarıh
Qyz Jibektiń Tólegeni qazirgi Ýkraınada dúnıege kelgen nemese qazaq eliniń bir bóligi qalaı Ýkraına ataldy?
                    ADASQAN QARA TEŃIZ Qyz-Jibek jyryn kópshilik qaýym kınofılm arqyly biletini belgili. Alaıda, osy dastandaǵy negizgi keıipkerdiń biri Tólegenniń Jaǵalbaıly rýynan bolǵanymen, ol rýdyń Qara Teńizdiń jaǵasynda turǵany dúıim jurtqa be..
27.07.2023
Tarıh
Qazany qalaı estirtemiz?
«Bireýdiń kisisi ólse, qaraly ol…» dep Abaı atamyz aıtqandaı, adam ómirinde bolmaı qoımaıtyn tabıǵı qubylystyń biri – adam balasynyń bul ómirdegi kóretin jaryǵy, tatatyn dám-tuzy taýsylyp, Jaratqannyń buıryǵymen máńgilik saparǵa attanýy. Iá, ol árkimge árqalaı, ártúrli ýaqytta keledi. Bireý dúnıe esigin ashpaı jatyp shyr etip, az kem ǵana jaryq kórip shetinep te ketedi. Endi biri oń men solyn tanyp, jaqsy men jamandy aıyryp, endi ǵana azamat boly..
22.06.2023
Tarıh
«Quryltaı - mańyzdy sheshim qabyldaıtyn mańyzdy jıyn»
17 maýsym kúni Prezıdent Qasym-Jomart Toqaevtyń qatysýymen Túrkistan qalasynda Ulttyq quryltaıdyń ekinshi otyrysy ótken bolatyn. Buǵan deıin alǵashqy otyrysy byltyr 16 maýsymda Ulytaý oblysynda ótti. Jyl saıyn quryltaıdyń ár aımaqta ótýiniń ózindik bir bir máni bar. Quryltaıdyń ár aımaqta ótýi sol óńirdiń damýyna serpin beredi. Onyń músheleri ár joly bir óńirdiń tynys-tirshiligimen tanysady, – degen bolatyn Qasym-Jomart Toqaev. Quryltaı qazaq ..
01.04.2023
Tarıh
Ejelgi kartalar Uly dala tarıhynan syr shertedi
Jýyrda Qazaqstan Respýblıkasynyń Ulttyq mýzeıinde «Qazaq dalasy tarıhı kartalarda: keńistik pen aýmaq qurylymdary» atty kórme ótti. Kórmege XVI ǵasyr men 1939 jyl aralyǵynda eýropalyq, amerıkalyq, reseılik kartograftar syzbasyn salǵan tarıhı 26 karta qoıylǵan. Bul kartalar Erlan Qarınniń jeke kollekııasynan usynylyp otyr. Onda qazirgi Qazaqstan Respýblıkasynyń quramyna kiretin aımaqtar kórsetilip, bekitilgen. Eýropalyqtar Uly dalany kóbene «Tart..
28.02.2023
Tarıh
Ulttyq tamyrymyzdan nár alyp, ult murasyn túgendesek qazaq ǵylymy damıdy
Ǵylym bizdiń jerde áýel bastan bolǵan. Ál-Farabı dáýirinde Arıstotel ilimin Orta Azııada jalǵastyrýshy, jańǵyrtýshy jańa lek qalyptassa, Altyn Orda kezinde sonyń kóbi hatqa túsip, kitap bolyp qattaldy. Negizi ǵylym-bilim damyǵan jerde ulttyń sanasy ósip, memlekettiń áleýeti kúsheıip, irgesi bekigenine tarıh kýá. Odan bertin Shoqan, Ybyraı, Abaı salǵan ǵylym joly qazaq rýhanııatyna álemdik órkenıet jetistikterin sińirip, jańa standartpen damýǵa ú..
Ádebıet
Basty taqyryp
Ábýbákir Qaıran. Án (Novella)
«Bir halyqtyń áni ketse, ádebıeti jesir qalady. Sáni ketedi, sáni ketse, jany ketedi. Qazaqty jansyz aǵash qylyp, otqa jaqqylaryń kelmese, ándi saqtaýdyń qamyn qylyńdar». Sultanmahmut Toraıǵyrov   Aqyn dosy aıaq astynan ashýlanyp, júndes judyryǵymen ústeldiń ústin bir uryp, ornynan atyp turdy. Sonsoń munyń ómir boıy estimegen, estımin demegen álgi bir sumdyq sózin aıtty da, aıaq kıimin asyǵys kıip, aldy-artyna qaramastan tura jóneldi. Asylyp jatqan asqa da, jasaýly turǵan dastarhanǵa da qar
02.10.2023
Ádebıet
Ekinshi qazan. Úshinshi oq. Shákárim qalaı atyldy?
Keregetas bókterinde Shákerim úshinshi oqtan ajal qushty. Ǵulama da, astyndaǵy aty Torjorǵa da qansyrap qulaǵanyn jaqyn jerden kórgen, tipti oń qolyn kótere: «Men ókimetke kerek adammyn, meni aýdanǵa jetkizińder» degen sońǵy sózderin estigen kýáler b..
01.10.2023
Ádebıet
Oralhan Bókeı. Gazetke orap qoı, shesheme aparyp beremin
Shyńǵystaıǵa jol tússe, eń áýeli izdeıtinimiz – eki qarııa. Ekeýi de jazýshy Oralhan Bókeıdiń bala kúngi, bozbala shaǵyndaǵy, eseıgen kezdegi dostary. Ekeýi de qalamgerdiń keıipkerleri. Kózi tiri keıipkerleri. Biri – Amanjan Nuqsarın, ekinshisi – Nur..
28.09.2023
Ádebıet
Búgin - Sherhan Murtazanyń týǵan kúni
Búgin - qazaq ádebıetiniń kórnekti ókili, kesek tulǵaly, qaısar minezdi narkeskeni, shyndyqtyń shyraqshysy atanǵan Sherhan Murtazanyń týǵanyna 91 jyl toldy. Ol 1932 jyly 28 qyrkúıekte Jambyl oblysy, Jýaly aýdany, Myńbulaq mekeninde týǵan.  1955 jyly ..
28.09.2023
Ádebıet
"Alashordadan" "Abaı jolyna" deıingi ómir. Búgin - Muhtar Áýezovtiń týǵan kúni
Búgin - qazaq halqynyń mádenı, ádebı damý tarıhynda jazýshy, dramashy, pýblııst, zertteýshi, aýdarmashy ári asa iri qoǵam qaıratkeri Muhtar Omarhanuly Áýezovtiń týǵan kúni. Alǵashqy pesanyń avtory Muhtar Omarhanulynyń týǵanyna 126 jyl toldy. Qazaq ádebıetiniń klassıgi, qoǵam qaıratkeri Muhtar Omarhanuly Áýezov burynǵy Semeı ýezi, Shyńǵys bolysyndaǵy Qasqabulaq degen jerde týǵan. Semeı qalasynda medresede, onan soń bes klastyq orys mektebinde, al ..
26.09.2023
Ádebıet
Bıylǵy Nobel syılyǵyn kim alady?
Bıyl da 5 qazan kúni 2023 jylǵy Nobel ádebıet syılyǵynyń ıegeri anyqtalady. Álemdik basylymdar bul týraly alýan túrli boljamdar jasap jatyr. Biri alpaýyt syılyqty Mýrakamıge bergisi kelse,endi biri onyń joly kesilgenin aıtyp,óz úmitkerleriniń esimin ataýda. Bundaı úderisten qazaq basylymdary da qaǵys qalmaýy kerek ekenin eskerip, biz de óz boljamymyzdy jazyp otyrmyz. JEŃILGISI KELMEITIN MÝRAKAMI Bul Syılyqty jeńip alý múmkindigi joǵary avtorlarda..
11.08.2023
Ádebıet
Abaıdy ardaqtaǵan Amerıka
(Osydan alpys bes jyl buryn Soltústik Karolına shtatynda jaryq kórgen bir ǵylymı eńbek týraly) 1958 jyly Amerıka Qurama Shtattarynyń Dıýk ýnıversıtetiniń baspasynan «The Oral art and Literature of the Kazakhs Of Russian Central Asia» («Reseıge qarasty Ortalyq Azııa qazaqtarynyń aýyzeki sóz óneri men ádebıeti») degen kitap jaryq kórdi. Bul zertteý eńbektiń avtory – AQSh-tyń slavıantanýshy jáne semıotık ǵalymy Tomas Gýstav Vınner. Atalǵan kitapta..
23.07.2023
Mádenıet
Skandınavııanyń baıyrǵy epostary men qıssalarynda Attılanyń da izi jatyr
Professor, akademık Ádil Ahmetovtyń «Vıkıngderdiń izimen» (Ǵylymı gıpotezalyq týyndy) kitabynyń «Baıyrǵy vıkıngderdiń rýnıkalyq álippesi men eski túrki rýnıkalyq álippesiniń túpki syry» dep atalatyn bólimi budan aldyn oqyrman nazaryna usynylǵan. Osy kitaptan úzindi jarııalaýdy odan ári jalǵastyramyz. Birge oqıyq. Álemniń ámbebap enıklopedııalaryna [1] kóz júgirtsek, b.z. 374 jyly Eýropadaǵy Batys Ǵun ımerııasynyń negizin qalaǵan Balamer (Balaámir..
Sport
Basty taqyryp
Messı Barselonadan ketýde
Ataqty argentınalyq shabýylshy Lıonel Messı Barselona klýbymen jańa kelisim shartqa qol qoımady. Bul týraly katalonııalyq klýbtyń resmı paraqshasy habarlady. Taraptar jańa kelisimge ne úshin kelmegeni habarlanbady. "Barselona" klýbynyń bet-beınesine aınalǵan oıynshy osy klýbta 16 jyl ter tógip, álemniń úzdik oıynshysyna beriletin Altyn Dopty 6 márte utqan bolatyn. Bul fýtbol tarıhyndaǵy rekord. "Jatplanetalyq fýtbolshy" qaı klýbqa baratyny belgisiz.
04.10.2023
Sport
Ózbekstan men Úndistannyń sporty damyp ketken joq – Qazaqstan sporty quldyrap ketken...
Ózbekstan men Úndistannyń sporty qarqyndy damyp ketken joq, Qazaqstan sporty qatty quldyrap ketken. Áıtpese, Qazaqstan Azıadada 20-24 altyndy ońaı alatyn. Jeńil atletıkanyń basy-qasyndaǵylar bir Olga Rypakovanyń, júzý Dmıtrıı Balandınnyń arqasyn..
02.10.2023
Sport
Qazaqstan qorjynyna tórtinshi altyn tústi
Qytaıda ótip jatqan Azııa oıyndarynda qazaqstandyq eskekshiler Sergeı Emelıanov pen Tımýr Haıdarov altyn medalǵa qol jetkizdi. Bul – Qazaqstan qorjynyna túsken tórtinshi altyn, dep habarlaıdy “Adyrna” ulttyq portaly. Qazaqstan sportshylary kanoeda..
02.10.2023
Sport
Azııa oıyndary - 2023. Eki qazaqstandyq qola medalǵa ıe boldy
Qytaıdyń Hanchjoý qalasynda ótip jatqan Azııa oıyndarynda taǵy eki qazaqstandyq qola medalǵa ıe boldy, dep habarlaıdy “Adyrna” ulttyq portaly.  Tımofeı Emelıanov - Azııa oıyndarynyń qola júldegeri atandy. Otandasymyz baıdarkada jáne kanoede esý boıyn..
29.09.2023
Sport
Azıada – 2023: El qorjynyna taǵy bir medal tústi
Qazaqstan ulttyq quramasynyń múshesi Aıan Beısenbaev trıatlonnan Hanchjoýda ótip jatqan Azıadanyń qola medalin ıelendi. Bul týraly Týrızm jáne sport mınıstrligi aıtty, dep habarlaıdy «Adyrna» tilshisi. Otandasymyz júzýden 1500 metrdi baǵyndyryp, veloetappen 40 shaqyrym júrip ótti. 10 km júgirip shyqqandaǵy ýaqyty — 1:52:25. Baıraqty básekede altyn medaldi japondyq sportshy Kenjı Nener (1:50:54) aldy, sondaı-aq kúmis medal da Japonııadan kelgen sp..
28.09.2023
Sport
El qorjynyna Azıadanyń úshinshi altyny tústi
Qytaıda ótip jatqan Azııa oıyndarynda Qazaqstandyq sportshylar Ásem Orynbaı men Edýard Eenko stendtik atý týrnıriniń aralas juptyq saıysynda altyn medal ıelendi,  dep habarlaıdy  “Adyrna” ulttyq portaly.  «Skıt» jattyǵýynyń fınalynda qazaqstandyqtar Kýveıtten kelgen qarsylastarynan ozyq boldy. Qorytyndy esep – 40:35. Bul – Azıada bastalǵaly elimizdiń el qorjynyna túsken úshinshi altyn medal. Aıta keteıik, buǵan deıin 10 metr qashyqtyqtan jyljy..
27.09.2023
Sport
“Bergen aıaq kıimderi jyrtylyp qaldy”. Sportshy Azııa oıyndaryndaǵy Qazaqstan formasynyń sapasyzdyǵyn aıtty
Qazaqstandyq sportshy Ánýar Halyqbergenov Qytaıdyń Hanchjoý qalasynda ótip jatqan Azııa oıyndarynda berilgen sporttyq jabdyqtardyń nelikten sumdyq jaǵdaıda ekenin  túsindirdi, dep jazady "Adyrna". Sportshy bul týraly ZTB.KZ redakııasynda bólisti.  Ol vıdeoda berilgen sporttyq formalarynyń matasynyń sapasy óte nashar, kıim ólsheminiń durys emes ári krossovkıleriniń ekinshi kúni-aq jyrtylyp qalǵanyn aıtty. "Sport formasynda Qazaqstan týyn qarańyzda..
25.09.2023
Sport
Ulandyq jaýynger sambodan álem chempıony atandy
23-24 qyrkúıek kúnderi Serbııanyń Novı-Sad qalasynda sporttyq jáne jaýyngerlik sambodan álem kýbogy ótti. 88 kelige deıingi salmaq dárejesinde synǵa túsken Ulttyq ulannyń 6655 áskerı bóliminiń áskerı qyzmetshisi Elaman Qoıshybaev sporttyq sambodan chempıon atandy, dep habarlaıdy «Adyrna». Aıta keteıik, bul 2023 jylǵy halyqaralyq kúntizbedegi ekinshi álem kýbogy. Birinshi kezeń tamyz aıynda Qyrǵyz Respýblıkasynda ótken bolatyn. Jarysqa Armenııa,..