كوكتەمدە سايلاۋ بولا ما؟

2614
Adyrna.kz Telegram

كەزەكتەن تىس سايلاۋ نەمەسە كادرلىق داعدارىس

سوڭعى ۋاقىتتا جۇرت «سايلاۋ بولادى ەكەن» دەگەن گۋ-گۋ اڭگىمەنى ءجيى ايتا باستادى. ساياساتكەرلەر دە سايلاۋدىڭ ءسوزسىز بولاتىنىنا بولجام جاسايدى. بۇگىن سول سايلاۋ ءھام ساياسي كادر ماسەلەسىن قاۋزايمىز...

كەزەكتەن تىس پرەزيدەنت سايلاۋى بولا ما؟

پرەزيدەنتتىڭ قازىرگى وكىلەتى 2020 جىلى اياقتالادى. وعان دا كوپ قالعان جوق. انە-مىنە دەگەنشە بولادى. دەگەنمەن بىزدە قالاي؟ سايلاۋ جاقىنداعاندا بەلگىلى ءبىر قوعامدىق ۇيىم (ول پارتيا نەمەسە اسسامبلەيا بولۋى مۇمكىن), جيىن وتكىزىپ، پرەزيدەنتكە قايرىلا سويلەپ، قيىلىپ سۇرايدى. نەنى سۇرايدى دەمەڭىز، سايلاۋدى كەزەكسىز، مەرزىمىنەن بۇرىن وتكىزىپ، «تاۋەكەل، تاعى دا ءبىر كوش باستاڭىز» دەيدى. كونبەسىنە بولمايدى. ءسويتىپ، كەزەكسىز سايلاۋ بولادى، پرەزيدەنت وزگە قارسىلاستارىنان الدەقايدا باسىم داۋىسپەن جەڭىپ شىعادى. سەنبەسەڭىز، مىنە، كورىڭىز...

1991 جىلعى سايلاۋ. ن.نازارباەۆ 98 پايىز داۋىس جينادى.

1999 جىلعى سايلاۋ. ن.نازارباەۆ 91 پايىز داۋىس جينادى.

2005 جىلعى سايلاۋ. ن.نازارباەۆ 91,15 پايىز داۋىس جينادى.

2011 جىلعى سايلاۋ. ن.نازارباەۆ 95,55 پايىز داۋىس جينادى.

2015 جىلعى سايلاۋ. ن.نازارباەۆ 97,75 پايىز داۋىس جينادى.

مۇنى ويدان الىپ، قىردان قۇراستىرىپ وتىرعانىمىز جوق. وسىعان دەيىنگى كورگەنىمىزدى ايتتىق.

سايلاۋ دەمەكشى، جۋىردا بيلىكتەگى «نۇر وتان» پارتياسى كەزەكتى سەزىن وتكىزەتىنىن حابارلادى. پارتيا توراعاسىنىڭ ءبىرىنشى ورىنباسارى ماۋلەن اشىمباەۆ «Facebook-تەگى» جەكە پاراقشاسىندا جازدى. سەزد بيىلعى جىلدىڭ 27-اقپانىندا وتەدى.  قۇرىلعالى بەرى اتاۋى نەشە مارتە وزگەرگەن بيلىكتەگى «نۇر وتان» پارتياسىنا بيىل 20 جىل ەكەن. سەزدى سوعان وراي شاقىرىپتى. سەزد شاقىرۋ تۋرالى قاۋلىعا توراعا نۇرسۇلتان نازارباەۆ قول قويعان.

بالكىم، جاڭاعى كەزەكسىز سايلاۋ وتكىزۋ تۋرالى ءدال وسى جيىندا ءسوز بولۋى ىقتيمال دەگەن بولجام دا جوق ەمەس.

اۋىس-ءتۇيىس ءھام كادر تاپشىلىعى

ايتپاقشى، سايلاۋ جاقىنداعان سايىن اقوردانىڭ اۋىس-ءتۇيىسى دە جيىلەي باستايتىن قالىپتى جاعداي بار. بۇل جولى دا سول سالتتان اينىعان جوقپىز.  استاناداعى اق جاعالىلار ءوز ىشىندە اۋىس-ءتۇيىس جاساستى.

جالپى سوڭعى 10-15 جىلدىڭ شەگىندە كادرلىق اۋىس-ءتۇيىس جاڭا ويىنشىلارسىز وتەتىنىنە ەلدىڭ دە، ەلباسىنىڭ دا كوزى ۇيرەنگەن.

اقورداداعى كادرلىق داعدارىستىڭ باستالعانىنا ءبىراز ۋاقىت بولدى. سوندىقتان اۋىس-ءتۇيىس تە ءوزارا ورىنتاق الماسۋمەن عانا شەكتەلىپ ءجۇر. بۇل جولى دا سولاي بولدى. كرەسلو اۋىستىردى، كەڭسە اۋىستىردى، مىندەت اۋىستىردى. بولدى، وسىمەن ءبىتتى. بالكىم ازىرشە...

سونداي ساياسي روكريۆكالىق اۋىس-ءتۇيىستىڭ ءبىرى سىرتقى ىستەر مينيسترلىگىندە ورىن الدى. كۇنى كەشە عانا ەمەس ارينە. 2018 جىلدىڭ 26-جەلتوقسانىندا ەلباسى نۇرسۇلتان نازارباەۆ سۋ جاڭا سىرتقى ىستەر ءمينيسترىن تاعايىنداۋ تۋرالى بۇيرىققا قول قويدى.

قايراتتى قىزمەتسىز قالدىرا ما؟

ءسويتىپ ەكى جىل بويى اتالعان مينيسترلىكتىڭ ەكى تىزگىن، ءبىر شىلبىرىن قولىندا ۇستاعان قايرات ءابدىراحمانوۆ قىزمەتىنەن بوساتىلدى.

ال، قايرات قۇدايبەرگەنۇلى بوساتقان كرەسلوعا وسىعان دەيىن قر قورعانىس جانە اەروعارىش ونەركاسىبى ءمينيسترى قىزمەتىن اتقارعان بەيبىت اتامقۇلوۆ جايعاستى.

مەملەكەت باسشىسى قول قويعان جارلىقتا قايرات ءابدىراحمانوۆ باسقا قىزمەتكە اۋىسۋىنا بايلانىستى مينيسترلىك قىزمەتىنەن بوساتىلدى دەلىنگەن. دەگەنمەن، قايرات قۇدايبەرگەنۇلىنىڭ قانداي قىزمەتكە تاعايىندالعانىن ەستىپ-بىلمەدىك.

كوپ جۇرت كۇتپەگەن تاعايىنداۋ نە ءۇشىن كەرەك بولعانىن قازىر ءداپ باسىپ ايتۋ قيىنداۋ. سەبەبى، سىرتقى ىستەر مينيسترلىگى سىنعا قالاتىنداي قاتەلىك جاساي قويعان جوق. قايرات ءابدىراحمانوۆ باستاعان ۆەدومستۆو ءوندىرىپ جۇمىس ىستەمەسە دە، وكپە ارتاتىنداي كەمشىلىك تە جاساعان جوق.

ەندى ەكى-ءۇش كۇندە قايرات قۇدايبەرگەنۇلى قىزمەتىنەن الىنعانىنا تۇپ-تۋرا ءبىر اي بولادى. قايرات قۇدايبەرگەنۇلى وسىدان تۋرا ەكى جىل الدىندا مينيستر بولىپ تاعايىندالعاندا ەلەڭ ەتپەگەن ەل-جۇرت، ول كىسى ورنىن بوساتقاندا دا بۇلىك ەتكەن جوق.

باستا ايتقانىمىزداي ەلباسى جارلىعىندا قايرات ابدىراحمانوۆ باسقا قىزمەتكە اۋىسۋىنا بايلانىستى مينيسترلىك قىزمەتىنەن بوساتىلدى دەلىنگەن.  الايدا قانداي قىزمەتكە اۋىسقانى تۋرالى رەسمي اقپارات بەرىلگەن جوق. ءبىر ايعا جۋىق ۋاقىت بولسا دا ءابدىراحمانوۆ ءالى جاڭا كرەسلوسىن تاپپاعان سەكىلدى.

سالىستىرمالى تۇردە ايتقاندا ۇكىمەتتەگى جاس كادر سانالاتىن ءابدىراحمانوۆتى قىزمەتسىز قويمايتىنى ءسوزسىز.

جاس كادر دەدىك قوي...قايرات قۇدايبەرگەنۇلى 54 جاستا. قازاقستاننىڭ ونىشنى سىرتى ىستەر ءمينيسترى.  «قۇرمەت»، «پاراسات» وردەندەرىن، بىرنەشە مەركەلىك مەدالدەردى كەۋدەسىنە تاققان. يزرايل، اۆستريا، سلوۆەنيا سەكىلدى بىرقاتار مەملەكەتتە ەلشى بولعان.

وسىعان دەيىن ۇلكەن لاۋازىمدى قىزمەتتەر اتقارعان باسشىنىڭ جاڭا مىندەتكە تاعايىندالار ۋاقىتى جاقىن دەپ بىلەمىز. وسىدان ەكى جىل بۇرىن ەرلان ىدىرىسوۆ تا سىرتقى ىستەر ءمينيسترى قىزمەتىنەن جەلتوقسان ايىننىڭ سوڭىندا بوساتىلعان.

سودان ەكى ايداي جۇمىسسىز جاتقان  ەرلان ابىلفايىزۇلى اقپان ايىنىڭ ورتاسىندا قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ ۇلىبريتانيا جانە سولتۇستىك يرلانديا قۇراما كورولدىگىندەگى توتەنشە جانە وكىلەتتى ەلشىسى قىزمەتىنە تاعايىندالعان بولاتىن.

وسى قيسىنعا قاراساق، قايرات ابدىراحمانوۆ تا جاقىن كۇندەرى ەلشىلىك قىزمەتكە كىرىسۋى مۇمكىن.

ءتۇيىن. سونىمەن سايلاۋ تۋرالى سىبىس قانشالىقتى راس ءسوز؟ سايلاۋ بولا ما؟ بولسا ول قانداي سايلاۋ بولماق؟ كوپتىڭ كوڭىلىندەگى ساۋال وسى. ەندى انە-مىنە دەگەندە، بۇل سۇراقتاردىڭ دا جاۋابى ايتىلىپ قالار... اقوردا جاققا قۇلاعىمىز ەلەڭدەۋلى...

«ادىرنا»  ۇلتتىق پورتالى

پىكىرلەر