قازاقستانعا سانكتسيا قاۋپى زور، سوندىقتان ەاەو كەلىسىمىن 3-5 جىلعا توقتاتا تۇرعان ءجون.

1983
Adyrna.kz Telegram
https://adyrna.kz/content/uploads/2020/05/euraziya-960x500.jpg?token=57d444fe9e78deca35837a09c6cf3a5e
قازاقستانعا سانكتسيا قاۋپى زور، سوندىقتان ەاەو كەلىسىم-شارت كۇشىن 3-5 جىلعا توقتاتا تۇرعان ءجون.
حالىقارالىق OCCRP (سىبايلاس جەمقورلىق پەن ۇيىمداسقان قىلمىستى زەرتتەۋ ورتالىعى) جۇرگىزگەن تەرگەۋ دەرەكتەرىنە قاراعاندا الماتى قالاسى جاماقاەۆ كوشەسى، 99 ادرەسى بويىنشا تىركەلگەن «اسپان اربا» دەگەن كومپانيا نيدەرلاندى ەلىنەن جۇزدەگەن قىتاي دروندارىن (ۇشقىشسىز ۇشۋ اپپاراتتارىن) ساتىپ الىپ رەسەيگە جونەلتىپ وتىرادى ەكەن. بۇل درونداردى رەسەي اسكەرى ۋكرايناعا قارسى سوعىستا كەڭىنەن پايدالانىپ جاتقانى ءمالىم. ءىس جۇزىندە بۇل - مىڭداعان مىسالدىڭ ءبىرى عانا.
اقش پەن ۇلىبريتانيا بيلىگى ۋكرايناعا قارسى باسقىنشىلىق سوعىس جۇرگىزىپ جاتقان رەسەيگە سالىنعان سانكتسيالاردى اينالىپ وتۋىنە كومەكتەسىپ جاتقان قازاقستاندى تاياۋدا ەكىنشى كەزەكتە سالىناتىن سانكتسيالار تىزىمىنە ىلىكتىرىپ جىبەرۋى ىقتيمال. بۇل تۋرالى وتكەندە اقش قارجى ءمينيسترىنىڭ كومەكشىسى ەليزابەت روزەنبەرگ، اقش مەملەكەتتىك دەپارتامەنتىنىڭ وكىلى دجيم برايەن مىرزا دا ەسكەرتىپ كەتكەن. ۇلىبريتانيانىڭ سانكتسيالار جونىندەگى باسقارماسىنىڭ ديرەكتورى دەۆيد ريد تە ايتۋداي-اق ايتتى. بىراق سوعان قاراماستان رەسەيدىڭ ىعىنا جىعىلىپ، باسقىنشى مەملەكەتكە ءبىلىپ ىستەسە دە بىلمەي ىستەسە دە قول ۇشىن سوزىپ جاتقاندار بارشىلىق.
قازىر رەسەي فەدەراتسياسى قارۋ-جاراعىن جەتىلدىرۋگە قاجەتتى تاۋارلار مەن كومپونەنتتەردى الۋ ءۇشىن ەكسپورتتىق باقىلاۋ مەن سانكتسيالاردى اينالىپ وتەتىن ءتۇرلى ايلا-شارعىلاردى بارىنشا كوبەيتىپ باعۋدا. وسىنداي جالتارىس تاسىلدەرىنىڭ ءبىرى رەسەيگە ءۇشىنشى ەلدەر ارقىلى تاۋار جەتكىزۋ. سولاردىڭ قاتارىندا قازاقستاننىڭ جەتەكشى ورىندا كورىنۋى قازاقستان بيلىگىنە ەش ابىروي اپەرمەيدى.
ەۋرازيالىق ەكونوميكالىق وداق تا قازاقستاندى قارق قىلىپ تۇرعان جوق. بۇرىنعىسىنشا تۇساۋ بولىپ تۇر. اۆتونارىقتا ءالى كۇنگە «اۆتوپرومعا» تاۋەلدىمىز. رەسەي بۇرىنعىسىنشا وداقتىڭ تاپقان تابىسىنىڭ 85 پايىزىن قاقشىپ الىپ وتىر.
«قازاقستاندا ەكونوميكالىق دامۋدىڭ بۇرالاڭدىعى مەن ەكونوميكانى باسقارۋدىڭ تيىمسىزدىگى يمپورت سالاسىندا ءبىزدى ەاەو-عا تاۋەلدى ەتىپ قويدى، – دەيدى قارجى ساراپشىسى راسۋل رىسمامبەتوۆ. –تۇتاستاي العاندا قازاقستاننىڭ ەاەو قۇرامىندا بولۋى ءتيىمسىز!». ايدان كارىپجانوۆ دەگەن ميلليونەر «ۋكراينا مەن رەسەي اراسىنداعى اسكەري شيەلەنىس ءبىر جاعىنا شىققانشا ەاەو قاتىستى كەلىسىم-شارتتار جۇيەسىن توقتاتا تۇرعان ءجون. تۇتاستاي العاندا قازاقستاننىڭ ەاەو-قا مۇشە بولۋى ءتيىمسىز» دەيدى اشىقتان اشىق.
ەندى مىنە رەسەيدىڭ ەۋرازيالىق ەكونوميكالىق وداق اياسىندا بارشا تاۋارلاردى تاڭبالاۋ تۋرالى تالابى قازاقستاندىق بيزنەسكە ەلەۋلى سوققى بولايىن دەپ تۇر. ماركيروۆكالاۋ ارقىلى ول ءوز وكتەمدىگىن نىعايتا تۇسپەك. رەسەي ەندى ۇيىمعا مۇشە بەس ەلدە تاڭبا باسىلماعان كيىم-كەشەكتى، اياق كيىمدەردى، وزگە دە ونىمدەردى ساتۋعا تىيىم سالماق.
وسىنداي قيىنشىلىقتارعا قوسىمشا قازاقستانعا سانكتسيالار سالىناتىن بولسا وندا ەلىمىزدە قولعا الىنىپ جاتقان رەفورمالار تۇگەل توقتايدى دەگەن ءسوز. كەرى كەتپەيمىز دەسەك، وندا قازاقستان ءدال وسى كۇندەرى باتىل شەشىم قابىلداۋعا ءتيىس. بىرىنشىدەن، ءتونىپ تۇرعان سانكتسيا قاۋپى مەن ەكىنشىدەن، ەكونوميكالىق تيىمسىزدىگى سەبەپتى قازاقستان ەۋرازيالىق ەكونوميكالىق وداقتاعى مۇشەلىگىن توقتاتقانى، ول مۇمكىن بولماعان جاعدايدا كەلىسىم-شارت كۇشىن 3-5 جىلعا توقتاتا تۇرعانى دۇرىس بولادى!
   
پىكىرلەر