ۇلى وتان سوعىسى. مامىردا اتالۋى ءتيىس – جەلتوقسانعا جىلجىعان نە شارا؟

1752
Adyrna.kz Telegram

اقتوبە وبلىسىنىڭ مادەنيەت، ارحيۆتەر جانە قۇجاتتاما باسقارماسى ۇلى وتان سوعىسىنا قاتىستى دەگەن شارانى مامىر ايىندا ەمەس، جەلتوقساندا اتاپ ءوتۋى مۇمكىن، دەپ حابارلايدى ادىرنا ۇلتتىق پورتالى goszakup سايتىنا سىلتەمە جاساپ. بۇل قاي «وتان سوعىسى»؟ بالكىم، بيىل ەل بويىنشا ەلەنبەي قالعان «اقتابان شۇبىرىندى» تراگەدياسىنىڭ 300 جىلدىعىنا قاتىستى شارا بولار. ول دا كوكتەمدە، مامىردا باستالعان وقيعا ەدى عوي.

6 قاراشا كۇنى اقتوبە وبلىسىنىڭ مادەنيەت، ارحيۆتەر جانە قۇجاتتاما باسقارماسى «اقتوبە وبلىسىنىڭ ىزدەستىرۋ جاساعىنىڭ پاتريوتتىق تاربيەنى قالىپتاستىرۋعا باعىتتالعان ۇلى وتان سوعىسى تاريحى بويىنشا ءىس-شارالار وتكىزۋ» دەگەن تاقىرىپپەن تەندەر جاريالاعان. اتاۋىنىڭ ءوزى تۇسىنىكسىز ءھام كۇڭگىرت شارانى وتكىزۋگە وبلىس بيۋدجەتىنەن 1 ملن 339 مىڭ 285 تەڭگە قارجى ءبولءىنگەن. تەندەر جەڭىمپازى 26 قاراشا كۇنى انىقتالادى.

ۇلى وتان سوعىسى ءھام «اقتابان شۇبىرىندى»

تەحنيكالىق سيپاتتاماعا قاراپ، تەندەر جەڭىمپازىنىڭ قانداي شارا جاسايتىنىن ءتۇسىنە المادىق. قاراڭىز، ءماءتىندى وزگەرتۋسىز بەرىپ وتىرمىز.

«جاستارعا اسكەري پاتريوتتىق تاربيە بەرۋ جانە تاريحي-مادەني مۇرانى ساقتاۋ.

1 ولشەمشارتى: الەۋەتتى جەتكىزۋشى ۇسىنعان جوبانىڭ تاپسىرىس بەرۋشىنىڭ تەحنيكالىق سيپاتتاماسىنىڭ تالاپتارىنا كەلەسى بولىمدەردى قوسا العاندا سايكەستىگى:

- ماسەلەنىڭ سيپاتتاماسى (زەرتتەۋ، ستاتيستيكالىق جانە اناليتيكالىق اقپاراتتى تالداۋ جانە ت.ب. انىقتالعان وبەكتيۆتى دەرەكتەرمەن نەگىزدەلگەن);

- جوبانىڭ ماقساتتارى مەن مىندەتتەرى;

- جوبانى ىسكە اسىرۋ ادىستەرى;

- تاپسىرىس بەرۋشى قويعان ماقساتتارعا جەتۋ ءۇشىن ءىسشارالاردىڭ ەگجەي-تەگجەيلى جوسپارى;

ء(ىس-شارالاردىڭ اتاۋى مەن فورماسى، ورنى مەن كۇندەرى كورسەتىلگەن)»

جاڭىلتپاش تىركەستەردىڭ جيىنتىعى سياقتى ءدال وسىنداي بءىر بەتكە جۋىق جازبا. ونىڭ قازاقشا، نە ورىسشا نۇسقاسىنان ەشتەڭە ۇعۋ مۇمكىن ەمەس.

جاستارعا اسكەري پاتريوتتىق تاربيە بەرۋ مەن ۇلى وتان سوعىسىنىڭ اراسىن نە بايلانىستىرادى؟

اقتوبە وبلىسى جەلتوقسان وقيعاسى قۇرباندارىن ەسكە الاتىن جانە تاۋەلسىزدىك كۇنى تويلاناتىن ايدا جەڭىس مەيرامىن اتاپ وتپەك پە؟ ماسەلەنىڭ وسى جاعى كومەسكى قالعان.

الدە «ۇلى وتان سوعىسى» دەپ جوڭعار شاپقىنشىلىعى، «اقتابان شۇبىرىندىنىڭ» 300 جىلدىعىن مەڭزەپ وتىر ما؟ ويتكەنى 1723 جىلى باستالعان «اقتابان شۇبىرىندى» تراگەدياسىنا بيىل 300 جىل تولعان كەزدە، قالىڭ قازاق ونى اتاۋسىز قالدىردى.

اقتوبە، مۇعالجار ءوڭىرى – سول  وقيعادا وزىندىك ءرول اتقارعان ايرىقشا ايماق.

الدە جەڭىس مەرەكەسى جىلجىپ كەتكەن بە؟

بۇگىنگى تاڭدا «ۇلى وتان سوعىسى» دەپ اتالىپ جۇرگەن ەكىنشى دۇنيەجۇزىلىك سوعىستىڭ جەڭىس مەيرامى  9 مامىر كۇنى تويلانىپ كەلە جاتىر.قازاقستان بويىنشا ەكىنشى دۇنيەجۇزىلىك سوعىسقا قاتىستى شارالار ءساۋىر ايىنىڭ سوڭعى ون كۇنى جانە مامىر ايىنىڭ العاشقى ون كۇندىگىندە عانا اتالىپ وتەتىنى بارشاعا ايان.

ءتىپتى، وسىدان ءۇش جىل بۇرىنعى جەڭىستىڭ 75 جىلدىق مەرەكەسىنىڭ ءوزى وسى سالتتى بۇزباعان بولاتىن. سونىڭ ءبارى ايقىن بولا تۇرىپ، اقتوبە وبلىسىنىڭ مادەنيەت باسقارماسى 9 مامىردىڭ شاراسىن 9 جەلتوقسانعا (ارينە، باسقا كۇن بولۋى دا مۇمكىن) وتكىزبەكشى بولىپ وتىرۋىنىڭ سىرى نە؟

ايتپاقتايىن، «اقتابان شۇبىرىندى، القاكول سۇلاما» تراگەدياسى دا شامامەن مامىر ايىندا، كوكتەمدە باستالعانى ايتىلاتىن ەدى. «ۇلى وتان سوعىسى» دەگەن سوڭ، تاۋەلسىزدىك جولىنداعى وسى وقيعا ءبىرىنشى ويعا تۇسەتىن زاماندا جاساپ وتىرمىز...

جوق، الدە اقتوبە وبلىسىنىڭ مادەنيەت باسقارماسى ۇلى وتان سوعىسى اتاۋىن بەتپەردە ەتىپ،  دۇرىس باعىتتا جۇمسالماي قالعان قارجىنى جىل اياعىنا دەيىن يگەرىپ ۇلگەرمەك پە؟

بۇل سۇراقتاردى باسقارما باسشىسىنا جولدادىق. جاۋاپ بەرىپ جاتسا، ونى دا جاريالايتىن بولامىز.

قانات بىرلىكۇلى

«ادىرنا» ۇلتتىق پورتالى

پىكىرلەر