بيىل «بەلوۆەج كەلىسىمىنە» 32 جىل تولدى، دەپ حابارلايدى «ادىرنا» ءتىلشىسى.
رەسەي، ۋكراينا مەن بەلارۋس باسشىلارى 1991 جىلعى 8 جەلتوقساندا بەلوۆەج كەلىسىمىنە قول قويعان سوڭ كسرو تۇبەگەيلى ىدىراعان ەدى.
تامىز بۇلىگىنەن كەيىن كسرو-نىڭ ىدىراۋ پروتسەسى بۇرىنعىدان دا ۇدەي ءتۇستى. بۇلىكتى ۇيىمداستىرۋشىلار تۇتقىنعا الىنىپ، كوممۋنيستىك پارتيا تاراتىلدى. ءوز تاۋەلسىزدىكتەرىن جاريالاعان بۇرىنعى وداقتاس رەسپۋبليكالاردىڭ كەيبىرەۋلەرى وزدەرىنىڭ كسرو قۇرامىنان شىعاتىندىقتارىن مالىمدەدى. ورتالىقتىڭ بيلىگى كۇننەن كۇنگە السىرەپ، ەلدە ساياسي تولقۋلار كۇشەيدى. وسىنداي جاعدايدا ءۇش رەسپۋبليكا باسشىلارى (رەسەيدەن - بوريس ەلتسين، ۋكراينادان - لەونيد كراۆچۋك، بەلارۋستان - ستانيسلاۆ شۋشكەۆيچ) مينسكىنىڭ ماڭايىنداعى بەلوۆەج ورمانىندا كەلىسسوز وتكىزدى. كەلىسسوزدە كەڭەس وداعىن ساقتاپ قالۋدىڭ بۇدان بىلاي مۇمكىن ەمەستىگىنە بايلانىستى ولار ءوز رەسپۋبليكالارىنىڭ وداقتان شىعاتىنىن جانە ءوزارا وداقتاستىق (ساياسي، ەكونوميكالىق، اسكەري) جونىندە جاڭا شارتقا قول قوياتىندىقتارىن مالىمدەدى. ءسويتىپ، كسرو تىنىسى توقتادى.
بۇعان جاۋاپ رەتىندە 1991 جىلى 12 جەلتوقساندا اشحاباد قالاسىندا ورتالىق ازيا رەسپۋبليكالارى پرەزيدەنتتەرى (قازاقستاننان - نۇرسۇلتان نازارباەۆ، قىرعىزستاننان - اسقار اقاەۆ، وزبەكستاننان - يسلام كارىموۆ، تاجىكستاننان - قاھھور ماھكاموۆ، تۇرىكمەنستاننان - ساپارمۇرات نيازوۆ) كەزدەسۋ وتكىزدى. كەزدەسۋدە ولار ءوزارا وداقتاستىق جونىندەگى شارتقا قول قويدى جانە وزدەرىنىڭ بەلوۆەج كەلىسىمىمەن تولىق كەلىسەتىندىكتەرىن مالىمدەدى. بۇعان قوسا باسشىلار بەلوۆەج كەلىسىمىنە قاتىسۋشى ەلدەرگە جانە باسقا دا بۇرىنعى وداقتاس رەسپۋبليكالارعا جاڭا وداقتىق شارت جاساسۋ جونىندە ۇندەۋ جولدادى.
كوپ ۇزاماي 1991 جىلى 21 جەلتوقساندا الماتى قالاسىندا بۇرىنعى كسرو قۇرامىندا بولعان 11 رەسپۋبليكا (ارمەنيا، ءازىربايجان، بەلارۋس، قازاقستان، قىرعىزستان، مولدوۆا، وزبەكستان، رەسەي، تاجىكستان، تۇرىكمەنستان، ۋكراينا) باسشىلارى جاڭا كەلىسىمشارتقا قول قويدى. ءسويتىپ بۇرىنعى كسرو اۋماعىندا جاڭا وداق - تاۋەلسىز مەملەكەتتەر دوستاستىعى قۇرىلدى.
دەرەككوز: ۋيكيپەديا
