«قالا كۇنى» مەرەكەسى قارساڭىندا ورال قالاسىندا 24 اۋلا قولدانىسقا بەرىلدى. تۇرعىن ۇيلەردىڭ الدىنا بالالار الاڭقايى مەن اشىق سپورت الاڭدارى ورناتىلدى.تاسقىن سۋدان زارداپ شەككەندەرگە تۇرعىنجاي كىلتتەرى تابىستالىپ، زاشاعان كەنتىندە جاڭا تىنىمباق پايدا بولدى. وبلىس اكىمى ناريمان تورەعاليەۆ پەن قالا اكىمىنىڭ مىندەتىن اتقارۋشى جاندوس دۇيسەنعاليەۆ قاتىستى.
ءۇش جىلدا قالا اۋماعىندا 61 اۋلا اباتتاندىرىلعان. كەيىنگى جىلدارى قالادا «اۋلالاردى كەشەندى اباتتاندىرۋ» باعدارلاماسى اياسىندا بىرقاتار كوپپاتەرلى تۇرعىن ۇيلەردىڭ اۋلالارى جاڭا كەيىپكە ەنىپ جاتىر. تەك سوڭعى ءۇش جىلدا قالا اۋماعىندا 61 اۋلا اباتتاندىرىلعان. بيىل دا قالا اۋماعىندا 24 اۋلادا ءتيىستى جۇمىس جۇرگىزىلىپ جاتىر. 12 اۋلادا جوسپارلانعان جۇمىستولىق اياقتالعان.
اباتتاندىرۋ جۇمىسى جۇرگىزىلگەن اباي داڭعىلى، 196/1 ءۇيدىڭ اۋلاسى سالتاناتتى تۇردە قولدانىسقا بەرىلدى. ورال قالاسىنىڭ تۇرعىن ءۇي-كوممۋنالدىق شارۋاشىلىعى، جولاۋشى كولىگى جانە اۆتوموبيل جولدارى ءبولىمىنىڭ باسشىسى ابىلاي نۇرماقوۆ اۋلا تۇرعىندارىن قاۋىنىشپەن قۇتتىقتادى. تۇرعىن ءۇي قىرىق ءبىر جىل بۇرىن پايدالانۋعا بەرىلگەن. مۇندا ەكى جۇزگە جۋىق وتباسى تۇرادى. بۇدان بۇرىن كوپ قاباتتى ءۇيدىڭ شاتىرى جاڭارتىلىپ، قاسبەتى سىرلانىپ، جەرتولەسى ءجوندەۋدەن وتكەن. ال وتكەن جىلى اۋلاسى اباتتاندىرىلعان. مىنە, وسى جۇمىستار ءساتتى اياتالىپ، تۇرعىندار زور قۋانىشقا كەنەلدى. روزاليا يمانعاليەۆانىڭ اتالمىش مەكەنجايدا وتباسىمەن 1983 جىلدان بەرى تۇرادى.
– اۋلا تۇرعىندار مەن بالالاردىڭ سەيىل قۇراتىن ورنىنا اينالدى. تۇرعىندار اتىنان العىس ايتامىن. جاڭا ۇيگە كوشكەندەي سەزىنىپ ءجۇرمىز، – دەدى روزاليا يمانعاليەۆا.
اۋلالاردى اباتتاندىرۋ جۇمىسى اۋماقتىڭ ەرەكشەلىكتەرىنە قاراي جۇزەگە اسىرىلۋدا. اتالمىش ماقساتقا 1,4 ملرد تەڭگە قاراجات بولىنگەن. زاماناۋي ويىن كەشەنىندە بالالاردىڭ قاۋىپسىزدىگى ءۇشىن جۇمساق جابىن توسەلگەن. اۋلاعا Street workout جابدىقتارى ورناتىلعان. فۋتبول, باسكەتبول ويىندارىنا ارنالعان الاڭ بار.
ورال قالاسىنىڭ تۇرعىن ءۇي-كوممۋنالدىق شارۋاشىلىعى، جولاۋشى كولىگى جانە اۆتوموبيل جولدارى ءبولىمى ماماندارىنىڭ مالىمەتىنشە، بارلىق 24 اۋلادا جوسپارلانعان جۇمىس بيىل قازان ايىنىڭ سوڭىنا دەيىن اياقتالادى.
ايتا كەتەيىك، «اۋلالاردى كەشەندى اباتتاندىرۋ» باعدارلاماسى بويىنشا تۇرعىندار ءوتىنىم قالدىرىپ، اۋلا اۋماعىنا جۇرگىزۋ قاجەت جۇمىستى وزدەرى كورسەتەدى.
36 وتباسى باسپانالى بولدى
ورالدا قالا كۇنىنە وراي تۇرعىن ءۇي كەزەگىندە تۇرعان 36 وتباسى باسپانالى بولدى. سونداي-اق سۋ تاسقىنىنان زارداپ شەككەن ەكى كوپبالالى جانۇياعا پاتەر كىلتى تابىستالدى. جالپى باتىس قازاقستان وبلىسىندا تاسقىن زاردابى تولىق جويىلدى.بۇل تۋرالى ايماق باسشىسى ناريمان تورەعاليەۆ مالىمدەدى.
تۇرعىندار باسپانامەن تۇگەل قامتىلىپ، كاسىپكەرلەرگە كەلگەن شىعىن وتەلۋدە. كوكتەمدە ءوڭىردىڭ 5 اۋدانىندا 1300-دەي ءۇيدى سۋ باسسا، ورالدا 14 مىڭداي ساياجاي ۋچاسكەسى سۋ استىندا قالعان بولاتىن. وڭىردەگى سۋ تاسقىنىن ماماندار بىرنەشە كەزەڭگە بولەدى. اۋەلى ەرىگەن قار اۋلا، كوشەلەردى باسسا، ودان كەيىن كىشىگىرىم وزەندەر تاسيدى. سوسىن بارىپ باستاۋىن رەسەيدەن الاتىن ترانسشەكارالىق داريالارعا كەزەك كەلەدى. بيىل ەكىنشى كەزەڭدە ءبورلى، قاراتوبە، سىرىم، تەرەكتى اۋداندارى ايتارلىقتاي زارداپ شەكتى. 1300-دەي ءۇيدى سۋ الدى. ال نەگىزگى سوققىنى وبلىس ورتالىعى قابىلدادى. جايىقتىڭ تاسۋىنان وزەن جايىلماسىنداعى 14 مىڭساياجاي ۋچاسكەسى سۋ استىندا قالدى. 55 باۋ-باقشاسەرىكتەستىگىن تۇراقتى مەكەندەيتىن ون مىڭداعانادام ءبىر كۇندە باسپاناسىنان ايرىلدى.
ەسقاليەۆتەر وتباسى بۇرىن قالادا پاتەر جالداپ تۇراتىن. وتاعاسى كولىك جوندەسە، تۇرسىنگۇل بالا كۇتىمىمەن ۇيدە وتىرعان. بىلتىر كوكتەمدە ساياجاي سەرىكتەستىگىنەن جەر الىپ، شاعىن ءۇي سالعان. بار جيعان-تەرگەندەرىن قۇرىلىسقا جۇمساپ، جاڭا قونىستا ءبىر عانا قىستاعان. وتاعاسىنىڭ ايتۋىنشا قىزىل سۋدى توقتاتۋعا بار كۇشتى سالعانىمەن قولدان ەش نارسە كەلمەپتى.
ءتورت اي بويى ەۆاكوپۋنكتتى پانالاعان ەسقاليەۆتەر وتباسىنىڭ پاتەرگە قول جەتكىزۋى دە وڭاي بولماعان. اقىرى قالا باسشىلىعىنىڭ قولداۋىمەن قايىرىمدىلىق قورلارى قول ۇشىن سوزدى. قازىر 3 بالالى جانۇيا كەمەڭگەر كوشەسىندەگى كوپ قاباتتى ءۇيدەن 3 بولمەلى پاتەرگە قول جەتكىزدى.
– ءالى كۇنگە دەيىن جولداسىم مەن بالام سەنبەي ءجۇر. قاسىم-جومارت كەمەلۇلى توقاەۆ سۋعا كەتكەندەر ءۇيسىز قالمايدى دەدى. ۇكىمەت بەرگەن ۋادەسىنە تۇردى، – دەدى جاڭا قونىس يەسى تۇرسىنگۇل باتىرعاليەۆا قۋانىشىن جاسىرا الماي.
قازىر 4 اۋداندا 401 ءۇي، وبلىس ورتالىعىندا 375 ءۇي پايدالانۋعا بەرىلدى. ارنايى كوميسسيا شەشىمىمەن ساياجاي ءۇيى جالعىز باسپانا ساناتىنداعى 2330 ورالدىق ۇيمەن قامتىلۋى ءتيىس بولاتىن. بۇگىندە پاتەرلەردى ساتىپ الۋ جۇمىستارى اياقتالدى. قالا اكىمىنىڭ ورىنباسارى ازامات حالەلوۆتىڭ مالىمەتىنشە, تاسقىننان كەلگەن شىعىن 70 ميلليارد تەڭگەگە جۋىقتايدى.
– بيىلعى سۋ تاسقىنى ۇلكەن ساباق بولدى.كوپتەگەن ازاماتتار جەردىڭ ساناتىنا قاراماستان ساياجايلاردا ۇيلەرىن سالدى. الداعى ۋاقىتتا ساياجاي جەرلەرى تاركىلەنەتىن بولادى. مەملەكەتتىڭ مەنشىگىندە قالادى. كەشەندى شارالار جۇرگىزىلەدى. قازىر ءتيىستى جول كارتاسىن جاساپ جاتىرمىز ، – دەدى ورال قالاسى اكىمىنىڭ ورىنباسارى ازامات حالەلوۆ.
ورتاق كۇش-جىگەردىڭ ارقاسىندا ايتىپ كەلمەيتىن اپاتتىڭ زاردابى قازىر تولىق جويىلدى. ەڭ باستىسى, مەملەكەت باسشىسى ۋادە ەتكەندەي,ەشكىم دە كومەكسىز، باسپاناسىز قالعان جوق.
اۋلالاردى اباتتاندىرۋ جۇمىسى اۋماقتىڭ ەرەكشەلىكتەرىنە قاراي جۇزەگە اسىرىلۋدا. اتالمىش ماقساتقا 1,4 ملرد تەڭگە قاراجات بولىنگەن. زاماناۋي ويىن كەشەنىندە بالالاردىڭ قاۋىپسىزدىگى ءۇشىن جۇمساق جابىن توسەلگەن. اۋلاعا Street workout جابدىقتارى ورناتىلعان. فۋتبول, باسكەتبول ويىندارىنا ارنالعان الاڭ بار.
ورال قالاسىنىڭ تۇرعىن ءۇي-كوممۋنالدىق شارۋاشىلىعى، جولاۋشى كولىگى جانە اۆتوموبيل جولدارى ءبولىمى ماماندارىنىڭ مالىمەتىنشە، بارلىق 24 اۋلادا جوسپارلانعان جۇمىس بيىل قازان ايىنىڭ سوڭىنا دەيىن اياقتالادى.
ايتا كەتەيىك، «اۋلالاردى كەشەندى اباتتاندىرۋ» باعدارلاماسى بويىنشا تۇرعىندار ءوتىنىم قالدىرىپ، اۋلا اۋماعىنا جۇرگىزۋ قاجەت جۇمىستى وزدەرى كورسەتەدى.
36 وتباسى باسپانالى بولدى
ورالدا قالا كۇنىنە وراي تۇرعىن ءۇي كەزەگىندە تۇرعان 36 وتباسى باسپانالى بولدى. سونداي-اق سۋ تاسقىنىنان زارداپ شەككەن ەكى كوپبالالى جانۇياعا پاتەر كىلتى تابىستالدى. جالپى باتىس قازاقستان وبلىسىندا تاسقىن زاردابى تولىق جويىلدى.بۇل تۋرالى ايماق باسشىسى ناريمان تورەعاليەۆ مالىمدەدى.
تۇرعىندار باسپانامەن تۇگەل قامتىلىپ، كاسىپكەرلەرگە كەلگەن شىعىن وتەلۋدە. كوكتەمدە ءوڭىردىڭ 5 اۋدانىندا 1300-دەي ءۇيدى سۋ باسسا، ورالدا 14 مىڭداي ساياجاي ۋچاسكەسى سۋ استىندا قالعان بولاتىن. وڭىردەگى سۋ تاسقىنىن ماماندار بىرنەشە كەزەڭگە بولەدى. اۋەلى ەرىگەن قار اۋلا، كوشەلەردى باسسا، ودان كەيىن كىشىگىرىم وزەندەر تاسيدى. سوسىن بارىپ باستاۋىن رەسەيدەن الاتىن ترانسشەكارالىق داريالارعا كەزەك كەلەدى. بيىل ەكىنشى كەزەڭدە ءبورلى، قاراتوبە، سىرىم، تەرەكتى اۋداندارى ايتارلىقتاي زارداپ شەكتى. 1300-دەي ءۇيدى سۋ الدى. ال نەگىزگى سوققىنى وبلىس ورتالىعى قابىلدادى. جايىقتىڭ تاسۋىنان وزەن جايىلماسىنداعى 14 مىڭساياجاي ۋچاسكەسى سۋ استىندا قالدى. 55 باۋ-باقشاسەرىكتەستىگىن تۇراقتى مەكەندەيتىن ون مىڭداعانادام ءبىر كۇندە باسپاناسىنان ايرىلدى.
ەسقاليەۆتەر وتباسى بۇرىن قالادا پاتەر جالداپ تۇراتىن. وتاعاسى كولىك جوندەسە، تۇرسىنگۇل بالا كۇتىمىمەن ۇيدە وتىرعان. بىلتىر كوكتەمدە ساياجاي سەرىكتەستىگىنەن جەر الىپ، شاعىن ءۇي سالعان. بار جيعان-تەرگەندەرىن قۇرىلىسقا جۇمساپ، جاڭا قونىستا ءبىر عانا قىستاعان. وتاعاسىنىڭ ايتۋىنشا قىزىل سۋدى توقتاتۋعا بار كۇشتى سالعانىمەن قولدان ەش نارسە كەلمەپتى.
ءتورت اي بويى ەۆاكوپۋنكتتى پانالاعان ەسقاليەۆتەر وتباسىنىڭ پاتەرگە قول جەتكىزۋى دە وڭاي بولماعان. اقىرى قالا باسشىلىعىنىڭ قولداۋىمەن قايىرىمدىلىق قورلارى قول ۇشىن سوزدى. قازىر 3 بالالى جانۇيا كەمەڭگەر كوشەسىندەگى كوپ قاباتتى ءۇيدەن 3 بولمەلى پاتەرگە قول جەتكىزدى.
– ءالى كۇنگە دەيىن جولداسىم مەن بالام سەنبەي ءجۇر. قاسىم-جومارت كەمەلۇلى توقاەۆ سۋعا كەتكەندەر ءۇيسىز قالمايدى دەدى. ۇكىمەت بەرگەن ۋادەسىنە تۇردى، – دەدى جاڭا قونىس يەسى تۇرسىنگۇل باتىرعاليەۆا قۋانىشىن جاسىرا الماي.
قازىر 4 اۋداندا 401 ءۇي، وبلىس ورتالىعىندا 375 ءۇي پايدالانۋعا بەرىلدى. ارنايى كوميسسيا شەشىمىمەن ساياجاي ءۇيى جالعىز باسپانا ساناتىنداعى 2330 ورالدىق ۇيمەن قامتىلۋى ءتيىس بولاتىن. بۇگىندە پاتەرلەردى ساتىپ الۋ جۇمىستارى اياقتالدى. قالا اكىمىنىڭ ورىنباسارى ازامات حالەلوۆتىڭ مالىمەتىنشە, تاسقىننان كەلگەن شىعىن 70 ميلليارد تەڭگەگە جۋىقتايدى.
– بيىلعى سۋ تاسقىنى ۇلكەن ساباق بولدى.كوپتەگەن ازاماتتار جەردىڭ ساناتىنا قاراماستان ساياجايلاردا ۇيلەرىن سالدى. الداعى ۋاقىتتا ساياجاي جەرلەرى تاركىلەنەتىن بولادى. مەملەكەتتىڭ مەنشىگىندە قالادى. كەشەندى شارالار جۇرگىزىلەدى. قازىر ءتيىستى جول كارتاسىن جاساپ جاتىرمىز ، – دەدى ورال قالاسى اكىمىنىڭ ورىنباسارى ازامات حالەلوۆ.
ورتاق كۇش-جىگەردىڭ ارقاسىندا ايتىپ كەلمەيتىن اپاتتىڭ زاردابى قازىر تولىق جويىلدى. ەڭ باستىسى, مەملەكەت باسشىسى ۋادە ەتكەندەي,ەشكىم دە كومەكسىز، باسپاناسىز قالعان جوق.
زاشاعاندا – جاڭا بۋلۆار
قوعامدىق كەڭىستىكتى اباتتاندىرۋ – قازىرگى زامانعى قالا قۇرىلىسىنىڭ وزەكتى ماسەلەلەرىنىڭ ءبىرى. وسىلايشا، حالىققا قولايلى جاعداي جاساي وتىرىپ، جايلى ءومىر ءسۇرۋ ورتاسىن قۇرۋ مىندەتتەرى شەشىلەدى. وتكەن جىلى ورال قالاسىنىڭ ءۇش اۋدانىندا دەمالىس ايماعىنىڭ قۇرىلىسى باستالعان بولاتىن. №44 مەكتەپتىڭ جانە م.وتەمىسوۆ اتىنداعى ۋنيۆەرسيتەتتىڭ ماڭىندا تىنىمباق حالىق يگىلىگىنە بەرىلدى. قالا كۇنى مەرەكەسى قارساڭىندا زاشاعان كەنتىندەگى ورال-ساراتوۆ تاس جولىنىڭ بويىندا جاڭا بۋلۆار پايدالانۋعا تاپسىرىلدى. سالتاناتتى شاراعا وبلىس اكىمى ناريمان تورەعاليەۆ قاتىستى. بۋلۆاردا 3 بالالار الاڭى، 8 ستريت-ۆوركاۋت ايماعى، 1 سپورت الاڭى، 4 ەرەسەكتەرگە ارنالعان ايماق، جۇگىرۋ جولاعى، اتكەنشەكتەر، كىشى ارحيتەكتۋرالىق پىشىندەر جانە وزگە دە ەلەمەنتتەر قاراستىرىلعان. اۋماق جارىقتاندىرىلىپ، قورشاۋ مەن كانالدان وتەتىن بىرنەشە كوپىر ورناتىلعان. بۋلۆاردىڭ جالپى اۋماعى – 5,4 شاقىرىم. نىساننىڭ قۇرىلىسىن مەردىگەر - «ۋنيۆەرسالسترويسەرۆيس» جشس جۇرگىزدى. نىساننىڭ اشىلۋ سالتاناتىنا وبلىس اكىمى ناريمان تورەعاليەۆ قاتىسىپ، كەنت تۇرعىندارىن جاڭا دەمالىس ايماعىنىڭ قولدانىسقا بەرىلۋىمەن قۇتتىقتادى. – «ورالدىڭ ءار اۋدانىندا دەمالىس ورىندارىن سالۋدامىز. بۇل – حالىقتىڭ تازا اۋادا سەرۋەندەۋىنە، تىنىعۋىنا قولايلى جاعداي جاساۋ ءۇشىن قابىلدانعان شارالار. جايىق جاعالاۋىن دا كەڭەيتىپ، قايتا جاڭعىرتۋ جوسپارىمىزدا بار. كەنتتۇرعىندارىن قۋانىشتارىمەن قۇتتىقتايمىن. جاڭا بۋلۆارداعى جابدىقتاردى ۇقىپتى ۇستاپ، يگىلىكتەرىڭە پايدالانىڭىزدار»، – دەدى ناريمان تورەعاليەۆ. جۇرتشىلىق جاڭا بۋلۆاردى ارالاپ، ءدان ريزا.
كاۋسار بايعاليەۆا
