ۇلىتاۋ وبلىسى 2019 جىلى قۇرىلىپ، قازاقستاننىڭ ورتالىعىندا، تاريحي جانە مادەني تۇرعىدان ماڭىزدى جەرلەرمەن، سونداي-اق باي تابيعي رەسۋرستارىمەن تانىمال ءوڭىر. وبلىس يندۋستريالدى تاريحىمەن جاڭا دامۋ كەزەڭىنە ەندى. 2024 جىلدىڭ العاشقى التى ايىندا ۇلىتاۋ وبلىسىندا بارلىق سالا بويىنشا وڭ ديناميكا بايقالدى.
ينۆەستيتسيالار، سونىڭ ىشىندە شەتەلدىك، 77,4 ملرد تەڭگەگە ارتتى. وبلىس باسشىلىعى ينفراقۇرىلىمدى جاڭعىرتۋ، تۇرعىن ۇيلەر، مەكتەپتەر، مەديتسينالىق جانە سپورت نىساندارىن سالۋدى نەگىزگى مىندەتتەر رەتىندە ايقىندادى. كومفورتتى ورتا شاعىن جانە ورتا بيزنەس (شوب) وبەكتىلەرىنىڭ قۇرىلىسىن ىنتالاندىرىپ، تۋريستەر مەن بيزنەستىڭ ينۆەستيتسيالارىن تارتۋعا باعىتتالعان. وبلىس باسشىلىعى رەسپۋبليكالىق بيۋدجەتكە جانە ءىرى كاسىپورىندارعا تاۋەلدىلىكتى ازايتۋدى كوزدەپ وتىر. وسى ماقساتتا بيزنەس ءۇشىن قولايلى جاعدايلار جاساۋ، جاڭا يدەيالار مەن رەزەرۆتەر ىزدەۋ قولعا الىنعان. وبلىستىڭ ەكونوميكاسى 5,2%-عا ءوستى، ال ينۆەستيتسيالار 17%-عا ارتتى. جالپى وڭىرلىك ءونىم 3,9%-عا ءوسىپ، 430 ملرد تەڭگەدەن استى. سترويتەلستۆو سالاسىندا 20,7% ءوسىم تىركەلدى.
بۇگىندە ۇلىتاۋ وبلىسىندا 740 ملرد تەڭگە كولەمىندە 26 ينۆەستيتسيالىق جوبا جۇزەگە اسىرىلىپ، ولاردىڭ 9-ى بيىل ىسكە قوسىلادى. 2024 جىلعا ارنالعان وبلىس بيۋدجەتى 209,8 ملرد تەڭگەنى قۇرايدى، ونىڭ 41%-ى رەسپۋبليكالىق بيۋدجەتتەن ترانسفەرتتەر مەن نەسيەلەر، ال 38,9%-ى «كازاحمىس» جانە جايرەم كەن بايىتۋ كومبيناتىنان تۇسەتىن سالىقتارعا تيەسىلى. بۇل كاسىپورىندار ءوڭىردىڭ ەكونوميكاسىنىڭ نەگىزىن قۇرايدى، جەرگىلىكتى تۇرعىنداردىڭ ءال-اۋقاتىن كوتەرۋگە جانە جاڭا جۇمىس ورىندارىن اشۋعا سەپتىگىن تيگىزەدى. اۋىل شارۋاشىلىعىن دامىتۋ ءۇشىن مەملەكەتتىك قارجىلاندىرۋ كولەمى 5,3 ەسەگە ارتىپ، 16,5 ملرد تەڭگەگە جەتتى. الايدا، مال شارۋاشىلىعىندا ءوسىم كورسەتكىشتەرى 0,8%-عا تومەندەدى.
جەزكازگان قالاسىندا تاۋىق ەتى مەن جۇمىرتقا ءوندىرىسى بويىنشا جاڭا كاسىپورىندار اشۋ جوسپارلانعان، بۇل ازىق-تۇلىك قاۋىپسىزدىگىن قامتاماسىز ەتۋگە باعىتتالعان. وبلىس اگرارلىق وڭىرلەرمەن ىنتىماقتاستىقتى دامىتۋعا دا نازار اۋدارادى. شاعىن جانە ورتا بيزنەستىڭ دامۋى وبلىس ەكونوميكاسىنىڭ ماڭىزدى بولىگىن قۇرايدى. 2023 جىلى 69 جاڭا بيزنەس نىسانى اشىلىپ، بۇل كورسەتكىش 2022 جىلمەن سالىستىرعاندا 26%-عا ارتتى. مەملەكەت جاستاردىڭ كاسىپكەرلىگىن قولداپ، گرانتتار ارقىلى ىنتالاندىرۋدا. جول ينفراقۇرىلىمىن جاڭعىرتۋ مەن جاڭارتىلاتىن ەنەرگيا كوزدەرى جوبالارى وبلىستىڭ ەكونوميكالىق الەۋەتىن ارتتىرۋدى جوسپارلاپ وتىر. وبلىس بيۋدجەتى ەكى ەسە ءوسىپ، الەۋمەتتىك باعدارلامالار، دەنساۋلىق ساقتاۋ، ءبىلىم بەرۋ، مادەنيەت جانە سپورتقا ينۆەستيتسيالار ۇلعايتىلدى.
سونىمەن قاتار، گەولوگيالىق جانە تۋريستىك كلاستەرلەردى قۇرۋ ءوڭىردىڭ بولاشاعىن جارقىن ەتۋگە باعىتتالعان. ءتۋريزمدى دامىتۋ، مادەنيەت پەن تاريحي مۇرانى ساقتاۋ ارقىلى ءوڭىردىڭ ەكونوميكاسىن ارتاراپتاندىرۋعا ەرەكشە نازار اۋدارىلىپ وتىر.
اۋىل شارۋاشىلىعىن دامىتۋ
اۋىل شارۋاشىلىعىن دامىتۋ ماقساتىندا وبلىستا مال شارۋاشىلىعىن، ەگىنشىلىك پەن اگروبيزنەستىڭ ءارتۇرلى سالالارىن جاڭعىرتۋعا ارنالعان باعدارلامالار ىسكە اسىرىلۋدا.
جەرگىلىكتى اگرارشىلارعا زاماناۋي تەحنولوگيالاردى ەنگىزۋ، سۋارۋ جۇيەلەرىن جەتىلدىرۋ جانە ەكولوگيالىق تازا ونىمدەر وندىرىسىنە كوشۋ باعىتىندا شارالار قابىلدانۋدا.
ءبىلىم بەرۋ مەن دەنساۋلىق ساقتاۋ
ءبىلىم بەرۋ جانە دەنساۋلىق ساقتاۋ سالالارىنا دا زور كوڭىل بولىنەدى. مەكتەپتەر مەن مەديتسينالىق مەكەمەلەردىڭ ينفراقۇرىلىمىن جاڭعىرتۋ، پەداگوگيكالىق كادرلاردىڭ بىلىكتىلىگىن ارتتىرۋ جانە دەنساۋلىق ساقتاۋ قىزمەتتەرىنىڭ ساپاسىن جاقسارتۋ ءۇشىن مەملەكەتتىك بيۋدجەتتەن قارجىلاندىرۋ كولەمى ارتتىرىلعان. بۇل تۇرعىنداردىڭ ساپالى ءبىلىم مەن مەديتسينالىق قىزمەت الۋىنا مۇمكىندىك بەرەدى.
ءتۋريزمدى دامىتۋ
وبلىستىڭ تابيعي جانە مادەني ەرەكشەلىكتەرى، ونىڭ ىشىندە تاريحي ەسكەرتكىشتەر مەن تۋريستىك باعىتتار، تۋريستىك سەكتوردىڭ دامۋىنا ۇلكەن الەۋەت بەرەدى. جەرگىلىكتى اكىمدىك ءتۋريزمدى دامىتۋ ءۇشىن ينفراقۇرىلىمدى، قوناق ۇيلەر مەن قىزمەت كورسەتۋدى جاقسارتۋعا ەرەكشە نازار اۋدارادى. وسىعان وراي، حالىقارالىق دەڭگەيدەگى تۋريستىك جارمەڭكەلەرگە قاتىسۋ، ماركەتينگتىك ستراتەگيالاردى جەتىلدىرۋ قولعا الىندى.
جاڭارتىلاتىن ەنەرگيا كوزدەرى
جاڭارتىلاتىن ەنەرگيا كوزدەرى جوبالارى دا وبلىستىڭ ەكونوميكاسىن ارتاراپتاندىرۋعا باعىتتالعان.
ۆەتەرينارلىق ستانتسيالار مەن كۇن ەلەكتر ستانتسيالارىنىڭ قۇرىلىسىمەن قاتار، ەنەرگيا تيىمدىلىگىن ارتتىرۋ ماقساتىندا زاماناۋي تەحنولوگيالاردى ەنگىزۋ جوسپارلانۋدا. بۇل شارالار ەكولوگيالىق جاعدايدى جاقسارتۋعا جانە جەرگىلىكتى حالىقتىڭ ءال-اۋقاتىن كوتەرۋگە ىقپال ەتەدى.
ۇلىتاۋ وبلىسى ءوزىنىڭ باي رەسۋرستارىن ءتيىمدى پايدالانۋ ارقىلى ايماقتىق ەكونوميكانى ارتاراپتاندىرۋعا، حالىقتىڭ ءومىر ءسۇرۋ دەڭگەيىن ارتتىرۋعا جانە الەۋمەتتىك-ەكونوميكالىق تۇراقتىلىقتى نىعايتۋعا باعىتتالعان كەشەندى ستراتەگيانى ىسكە اسىرۋدا. وبلىس تۇرعىندارىنىڭ ءال-اۋقاتىن كوتەرۋ ءۇشىن ءبىلىم بەرۋ، دەنساۋلىق ساقتاۋ جانە الەۋمەتتىك قىزمەتتەر سالاسىندا ناقتى شارالار قابىلدانىپ جاتىر. ينفراقۇرىلىمدى دامىتۋ، سونىڭ ىشىندە جول جانە قوعامدىق كولىك جۇيەلەرىن جاڭارتۋ، ءوڭىردىڭ كاسىپكەرلىك بەلسەندىلىگىن ارتتىرۋعا جانە ينۆەستيتسيالاردى تارتۋعا مۇمكىندىك بەرەدى.
سونداي-اق، اۋىل شارۋاشىلىعىن جاڭعىرتۋ مەن اگروبيزنەسكە ينۆەستيتسيالار سالۋ، جەرگىلىكتى ونىمدەردىڭ ساپاسىن ارتتىرۋ جانە ازىق-تۇلىك قاۋىپسىزدىگىن قامتاماسىز ەتۋ وبلىس ءۇشىن اسا ماڭىزدى. جەرگىلىكتى تۇرعىنداردى جۇمىسپەن قامتۋ، جاڭا جۇمىس ورىندارىن اشۋ جانە كاسىپكەرلىكتى قولداۋ ارقىلى ەكونوميكالىق وسىمگە قول جەتكىزۋ كوزدەلۋدە. ءتۋريزمدى دامىتۋ، مادەني جانە تاريحي مۇرانى ساقتاۋ، جاڭارتىلاتىن ەنەرگيا كوزدەرىنە كوشۋ – وبلىستىڭ بولاشاقتاعى نەگىزگى باعىتتارى.
بۇل شارالار ۇلىتاۋ وبلىسىن تەك ەكونوميكالىق ەمەس، سونىمەن قاتار مادەني جانە ەكولوگيالىق جاعىنان دا تۇراقتى ءوڭىر رەتىندە قالىپتاستىرۋعا مۇمكىندىك بەرەدى. سوندىقتان، ۇلىتاۋ وبلىسىنىڭ دامۋى تەك ءوڭىردىڭ ەكونوميكاسىنا عانا ەمەس، ەلىمىزدىڭ الەۋمەتتىك-ەكونوميكالىق جاعدايىنا دا وڭ اسەر ەتەدى. الداعى جىلدارى اتقارىلاتىن جۇمىستار مەن جوبالار وبلىستىڭ الەۋەتىن ودان ءارى ارتتىرىپ، قازاقستاننىڭ دامۋىنا ۇلەس قوساتىنىنا سەنىم مول.
