2025 جىلدىڭ باسىنان بەرى اقتوبە وبلىسىندا شاعىن جانە ورتا كاسىپكەرلىكتىڭ 242 جوباسى مەملەكەتتىك قولداۋعا يە بولدى. بۇل تەك ساندار عانا ەمەس — ءاربىر جوبانىڭ ارتىندا شىنايى ادامدار، باستامالار مەن جۇمىس ورىندارى جانە ءوڭىر ەكونوميكاسىنىڭ دامۋىنا قوسقان ۇلەسى تۇر.
كاسىپكەرلىك باسقارماسىنىڭ مالىمەتىنشە، 2010 جىلدان باستاپ جۇزەگە اسىرىلىپ كەلە جاتقان «بيزنەس جول كارتاسى» باعدارلاماسى اياسىندا وڭىردە 12 مىڭنان استام بيزنەس-باستاماعا قولداۋ كورسەتىلگەن. العاشقى جىلدارى ونداعان كاسىپكەر كومەك السا، 2022 جىلى بۇل كورسەتكىش 4549 جوباعا جەتتى. ناتيجەسىندە 11 مىڭعا جۋىق جاڭا جۇمىس ورنى قۇرىلىپ، وندىرىلگەن ءونىم كولەمى 3,5 تريلليون تەڭگەگە جەتكەن. مەملەكەتكە تۇسكەن سالىق كولەمى 2 ميلليارد تەڭگەدەن استى.
مىسال رەتىندە، اكتوبەلىك ءاليا يمانعاليەۆانى ايتۋعا بولادى. ول وتكەن جىلى مەملەكەتتىك باعدارلاما ارقىلى «اۆتوكومپ» جشس-ءنىڭ ەسىك پەن اليۋميني تەرەزەلەردى بوياۋ تسەحىن اشتى. بۇگىندە ونىڭ ءوندىرىسى 30 ادامدى تۇراقتى جۇمىسپەن قامتىپ وتىر. قىزمەتكەرلەردىڭ ورتاشا جالاقىسى — 300 مىڭ تەڭگە.
«ەگەر وسىنداي باعدارلاما بولماسا، مەنىڭ بيزنەسىم، بالكىم، تەك قاعاز جۇزىندەگى يدەيا بولىپ قالار ما ەدى. قازىر بىزدە تاپسىرىس بار، تۇراقتى ۇجىم بار جانە بولاشاققا دەگەن سەنىم بار. ەڭ باستىسى — باستاۋعا قورىقپاۋ كەرەك»، — دەيدى تسەح يەسى.
باعدارلاما ءالى دە ىسكە اسىرىلۋدا. بۇدان بولەك، حرومتاۋ مونوقالاسىنداعى شاعىن جانە ورتا كاسىپكەرلىكتى دامىتۋعا ارنالعان وڭىرلىك باعدارلاما دا جالعاسۋدا. قارجىلاندىرۋ وبلىستىق بيۋدجەت پەن سەرىكتەستەر — «دامۋ» كاسىپكەرلىكتى دامىتۋ قورى» اق جانە «تۇك قازحروم» اق ەسەبىنەن جۇرگىزىلۋدە.
«ەگەر وسىنداي باعدارلاما بولماسا، مەنىڭ بيزنەسىم، بالكىم، تەك قاعاز جۇزىندەگى يدەيا بولىپ قالار ما ەدى. قازىر بىزدە تاپسىرىس بار، تۇراقتى ۇجىم بار جانە بولاشاققا دەگەن سەنىم بار. ەڭ باستىسى — باستاۋعا قورىقپاۋ كەرەك»، — دەيدى تسەح يەسى.
باعدارلاما ءالى دە ىسكە اسىرىلۋدا. بۇدان بولەك، حرومتاۋ مونوقالاسىنداعى شاعىن جانە ورتا كاسىپكەرلىكتى دامىتۋعا ارنالعان وڭىرلىك باعدارلاما دا جالعاسۋدا. قارجىلاندىرۋ وبلىستىق بيۋدجەت پەن سەرىكتەستەر — «دامۋ» كاسىپكەرلىكتى دامىتۋ قورى» اق جانە «تۇك قازحروم» اق ەسەبىنەن جۇرگىزىلۋدە.