الماتىدا ناۋرىز ايىندا «كورگەن دە ارماندا، كورمەگەن دە ارماندا» دەيتىندەي، كەرەمەت ايتىس ءوتتى. قىزىق بولعاندا، اقىندار الامانىندا اكەلى-بالالى — ايتاقىن مەن جانداربەك بۇلعاقوۆتار ءبىر-بىرىمەن ءسوز جارىستىرىپ، بۇگىنگى ايتىستىڭ ادەمى ۇلگىسىن كورسەتتى. ءبىز ءبىرى — تالدىقورعاندا، ءبىرى — استانادا تۇراتىن قاسيەتتى ونەر يەلەرىمەن تىلدەسىپ، وسى ەرەكشە جىر دوداسى جايلى سۇراعان ەدىك.
- ايتاقىن بۇلعاقوۆتىڭ ايتىسقاننان باسقا جۇمىسى بار ما؟
- الماتى وبلىستىق قوعامدىق-ساياسي «الاتاۋ» گازەتىنىڭ رەداكتورىمىن. نەگىزگى جۇمىسىم — فيلارمونيادا. مىناۋ قوسىمشا جۇمىس. كۇنكورىس كەرەك قوي.
- تۋعان بالاسىمەن ايتىسقان قانداي ەكەن؟
- بۇل اياقاستىنان بولدى. ءجۇرسىن وسى يدەياسىن ايتقاندا، ات-تونىمدى الا قاشتىم. جانداربەك — استانادا، مەن — مىنا جاقتا ءجۇرمىن. بالانىڭ بەتىنە قالاي كەلەمىن؟! ايتىسىمىز دۇرىس شىقسا جاقسى، شىقپاي قالسا، ەلگە كۇلكى بولامىز عوي. ءجۇرسىن «كوپتى كورگەن ادامسىڭ. ءبىر جاعىما شىعىسا ما دەسەم، كەيىن شەگىنەسىڭ. ەڭ بولماسا، ايتىسقا جانىڭ اشىسىن دا» دەپ ءبىراز قايرادى. جانداربەكپەن دە سويلەسكەن ەكەن، وعان دا تاعى ءبىراز تايساقتاپ ەدىم، «اكە، نار تاۋەكەل، كورەيىك» دەپ شەشۋشى ءسوزدى سول ايتتى. سوسىن نە ايتىپ، نە قويۋ كەرەك ءبارىن ويلاپ-ويلاپ، ۇلىما تەلەفون شالدىم. «بالام، مەن كەشەگى كومپارتيانىڭ ادامىمىن، سەن كەڭەستىك تاربيەنى كورگەن جوقسىڭ، تاۋەلسىزدىك العاندا تۋعان، جاڭا زاماننىڭ ادامىسىڭ. وسى باعىتتى ۇستانايىق. سەن ءوز بەتىڭشە دايىندالا بەر، مەن دە ءوز بەتىمشە دايىندالايىن. اركىم ءوز زامانىن جىرلاسىن» دەدىم. سونىمەن، باردىق. ەلدىڭ ايتىسىنا قاراعاندا، جامان ونەر كورسەتپەگەن سياقتىمىز. جۇكەڭنىڭ «ديسكىسىن شىعارامىز» دەگەن ءسوزىن ەستىپ جاتىرمىز. ءوزىم ءالى حابارلاسقان جوقپىن.
- دەمەك، الدىن الا دايىندىق بولدى عوي…
- دايىندىق بولعاندا، جوباسى عانا… سوزبە-ءسوز «سەن مىنانى ايتاسىڭ، مەن بىلاي جاۋاپ بەرەمىن» دەگەن «زاگوتوۆكا» بولعان جوق. تەك بالام «ەسكى مەن جاڭا زاماندى جىرلاي بەرگەنىمىز، جالاڭ بولىپ قالماسىن.
قۇنانباي مەن ابايدىڭ اراسىنداعى ءسوزدى دانەكەر ەتە كەتەيىك» دەدى.
قالعانى اياقاستىنان شىقتى.
- بالاڭىزبەن سويلەسىپ ەدىم «اكەمنەن جەڭىلىپ قالدىم» دەيدى. ءسىز بالاڭىزدى جەڭدىڭىز بە؟
- جوق، بالام جەڭدى. ۇلىمنان ۇتىلدىم.
«ءبىر ەمەس، ەكى اقىندى باپتاپ جۇرگەن،
اكەتاي، بۇل ايتىستا مامام جەڭدى!»
دەپ تاۋىپ كەتتى. «مىقتى بولساڭ، ابايداي ۇل تاپتىرىپ ال» دەگەن قۇنانبايدىڭ ءسوزىن ايتقانىڭىزدا ساسىپ قالدىم. سوسىن شەشەمە قاراي بۇرۋعا تۋرا كەلدى» دەيدى.
- جانداربەك نەشە جاستان العىرلىق تانىتا باستادى؟
- بالا كۇنىندە ايتىسقا بارعان سايىن، جەتەكتەپ الىپ كەتەتىنمىن. ويتكەنى كەنجەم عوي. جاسىنان ساناسىنا ءسىڭدى. قۇداي بەرگەن ەكى بالا بار. بەسەۋ ەدى، ۇشەۋى دۇنيە سالدى. قۇداي ءوزى بەرىپ، ءوزى الدى. «ەكى بالامنىڭ قايسىسى ونەرگە جاقىن ەكەن» دەپ، وتىرعىزىپ قويىپ، دومبىرا ۇيرەتتىم. وندا جانداربەك سەگىز جاستا ەدى. دومبىرانىڭ شاناعىنا قولى جەتپەسە دە، ءبىر جەتىدە توسەلىپ كەتتى. ۇلكەنىم ون ءتورت كۇندە ۇيرەنگەن بولدى. ون ءتورت كۇننەن كەيىن تاستاپ كەتتى. كەشكە قاراي ەكەۋىن جۇمباق ايتىپ، ماقال ايتىپ، ويدان شىعارتىپ جارىستىراتىنمىن. اقىرىن قاراسام، اناعان قاراعاندا، مىناۋ العىرلاۋ. «وسىدا بىردەڭە بار-اۋ» دەپ تيتتەيىنەن باۋلىدىم. ءتورتىنشى سىنىپتاردا ايتىس مەكتەبىن اشتىق. سول كەزدەگى ءبىلىم دەپارتامەنتىنىڭ ديرەكتورى توققوجا ەستەنوۆ كوپ كومەك كورسەتتى. ال التىنشى سىنىپتا «وبلىستىق وقۋشىلاردىڭ ايتىسىن نەگە وتكىزبەسكە؟» دەپ ەستەنوۆكە ايتىپ، ەكى جىل ۇيىمداستىردىق. بۇگىنگى كۇنگە دەيىن الماتى وبلىسىندا رەسپۋبليكالىق مەكتەپ وقۋشىلارىنىڭ ايتىسى ءوتىپ تۇرادى. سونىڭ اسەرى كوپ قامشى بولدى. بۇرىنعى، قازىرگى ايتىستاردى جاتقا بىلەدى. قاي اقىن، قاي جەردە نە ايتقانىن كوزىن جۇمىپ ايتىپ بەرەدى. ادەبيەتكە دە جەتىك. اۋىز ادەبيەتىن كوپ وقيدى. بالعىنبەكتىڭ، ايبەكتىڭ، بەكارىستىڭ ايتىستارىن جاقسى كوردى. بالا بولىپ، ۋ-شۋعا قۇمار بولىپ، قازىرگى سەلكىلدەكتى تىڭداعان ەمەس. ەسترادالىق جانردان مەيرامبەك بەسپاەۆتىڭ دومبىرامەن ۇيلەسكەن اندەرىن تىڭدايدى. بالامنىڭ ءبىر ارمانى «ورازالىمەن ايتىسسام» دەيتىن. ءبىر كۇنى «اكە، مەن وراز اقىندى ۇستايتىن جەر تاپتىم. ءسوز ساپتاۋىن ابدەن زەرتتەدىم. ونىڭ ايتىسىنداعى كەسەك-كەسەك سوزدەر، تەڭەۋلەر جۇماتاي جاقىپباەۆتان العان ازىعى ەكەن. شىركىن، ءبىر جاقسى ايتىس شىعار ەدى-اۋ» دەپ جۇرەتىن. ورەكەڭ ومىردەن ءوتىپ كەتىپ قالدى دا، بۇل ارمانى ورىندالمادى.
- العاش اقىندىق قىرى قاي كەزدە بايقالدى؟
- ايتىسقا شىقپاي تۇرىپ، مەكتەپتەگى مۇشايرالارعا قاتىسا باستادى. ۇمىتپاسام، ون جاسىندا بولۋى كەرەك. بالانىڭ ءبىر قينالعان جەرى — قالادا ءوستى. «نوقتا، جۇگەن، ابزەل» دەگەن قازاقى سوزدەردى تۇسىندىرە المايتىنمىن. مۇراجايعا اپارىپ «مىناۋ ەر، مىناۋ تارتپا، مىناۋ اربانىڭ وقتەمىرى» دەپ كورسەتەتىنمىن. بىراق كوزبەن كورسەتكەن باسقا دا، ونى قولمەن ۇستاۋ، سەزىنۋ، ءتۇيسىنۋ ءبىر باسقا. اۋىلداعى تۋعان-تۋىستارعا ەكى جىل قاتارىنان جايلاۋعا جىبەردىك. كۇزدە جايلاۋدان تۇسكەندە ءبىر داپتەر كورگەن-بىلگەندەرىن جازىپ كەلىپتى.
- بالاڭىز قاتىسقان ايتىسقا قازىلىق ەتتىڭىز بە؟
- ءيا. الدىڭعى جىلى وبلىستا وتكەن رەسپۋبليكالىق ستۋدەنتتەر ايتىسىندا قازىلار القاسىندا وتىردىم. بالا توپتى جارىپ تۇر. وعان داۋ جوق. رەكتورىمىز كەلىپ، «ەل بىزدىكى، جەر بىزدىكى. جانداربەكتىڭ جەڭگەنى راس. بىراق باس بايگەنى وزىمىزگە الىپ قالساق، ەرتەڭ ءسوز بولادى عوي. ءسىز بۇعان قالاي قارايسىز؟» دەدى. بالامدى شاقىرىپ ءتۇسىندىردىم. «ءوزىم دە سونى سىزگە ايتا الماي تۇر ەدىم، اكە. دۇرىس» دەدى. ءسويتىپ، بالاما تيەسىلى بايگەنى سىرتتان كەلگەن اقىننىڭ قانجىعاسىنا بايلادىق. ماعان ۇنەمى پىكىر-كەڭەسىن ءبىلدىرىپ، «باسقا جاققا كەتىپ قالدىڭ، بىلاي ايتۋىڭ كەرەك ەدى» دەپ ايتىسىما باعا بەرىپ وتىرادى. ەكەۋىمىزدىڭ ءتاسىلىمىز ەكى بولەك. مەن ازىلگە جاقىنداۋمىن. ول كىشكەنە سابىرلى. كەڭ تولعاپ ايتادى.
- سىرتقا شىعارىپ ايتپاساڭىزدا، قۇلىنىڭىزبەن ىشتەي ماقتانىپ، ماساتتانىپ جۇرەتىن شىعارسىز…
- شۇكىر. ءتىل-كوزدەن امان بولسا ەكەن دەيمىن. ەل ماقتاپ جاتادى. «جۇلدىز اۋرۋىمەن اۋىرىپتى» دەگەن اڭگىمە دە شىقتى. ونى ەستىپ، كادىمگىدەي جاتىپ قالدى. «ونەر ادامدارىنىڭ تاعدىرى قيىن بولادى. بىرەۋ كەرى تارتادى، بىرەۋ اياقتان شالادى. ونداي سوزدەرگە بوي بەرمە. ءبىر ۋاقىت ادام ءسۇرىنۋى دە كەرەك. ىلعي جەڭىسكە جەتە بەرگەندە، جاقسى ەمەس. باسىڭا تاياق تيسە، قۋعىن-سۇرگىن كورسەڭ، ىسىلاسىڭ. بارلىق قوعامدا سونداي بولعان. اقيقات پەن ادىلدىكتىڭ اراسىندا ءبىر قارا مىسىق ىلعي جۇرەدى، بالام» دەپ جۇباتتىم. قازىر قۇدايعا شۇكىر، بەس ۋاقىت ناماز وقيدى. نامازعا جىعىلعالى كوپ نارسەنى ءتۇسىندى عوي. بۇگىندە ارتىق-اۋىس سوزىمىزگە ەسكەرتۋ جاساعاندا، ءوزىمىز قىزارامىز.
- ءوزىنىڭ اڭگىمەسىنە قاراعاندا، ءسىزدىڭ ايتۋىڭىزشا دا قاعىلەز سياقتى…
- ەلگەزەك. «انانى، مىنانى جاساساق. ەل قاتارلى بيزنەس كوزىن اشساق» دەپ الدى-ارتىن كوپ ساراپتاپ، باعامداپ جۇرەدى. قولدىڭ قىسقالىعى عوي، بىردەڭەگە جەتكىزسەڭ، بىردەڭەگە جەتپەيدى. ەلدىڭ ءبارى ءبىزدى «ايتىستان الىپ جاتىر، باي» دەپ ويلايدى. المادىق ەمەس، قۇداي بالامىزدىڭ نيەتىنە قاراي بەردى. سونىڭ ءبارىن اعايىن-تۋىس بار، سولاردىڭ جاقسىلىعىنا، توي-تومالاعىنا شاشىپ جىبەرىپپىن. جامباسىمىزعا باسىپ، ۋىسىمىزدان شىعارماي وتىرۋدى بىلمەيدى ەكەنبىز. قازىر قاراسام، قالتامدا سوقىر تيىن دا جوق. «اكە، وسىنشا دۇنيە قالاي كەلدى، سولاي كەتتى. كىشكەنە ويلانباي جاسادىڭ-اۋ» دەپ وزىمە سىن ايتقانى دا بار.
- كولىك ءمىنۋ جاعىنان كىم الدا كەلە جاتىر؟
- ايتىستان مەن — ەكى، جانداربەك وننان اسا كولىك الدى.
جۇلىنعان جىر ايتاقىن:
- اكە — شاڭىراق، ال بالا — كەرەگە ەكەن،
ەكەۋى ءبىر وتاۋعا كەرەك ەكەن.
اينالايىن، قاراعىم، بەرى قارا،
مەن ساعان، تاريحتان سىر، دەرەك ەتەم.
ءبىر كەزدەگى بالا اباي، قۇنانبايعا،
ءوزىنىڭ ويىن ايتىپ كەلەدى ەكەن.
- اكە سىزدەن وزدىم عوي ءبىلىم الىپ،
سىزدەن مەنىڭ زەيىنىم زەرەك ەكەن، -
دەگەن سوزگە قۇنانباي اشۋلانباي،
جاۋابىن سالماقتىراق بەرەدى ەكەن.
- قۇلىنىم، قۇنانبايداي بولۋ ءۇشىن،
ابايداي بالا تاپتىر، — دەگەن ەكەن.
ەندى مەن ساعان قاراي بۇرىلايىن،
بۇل بالا مامىلەگە كەلە مە ەكەن.
ءبىر ساۋال تاعى ساعان مەن تاستايىن،
ءبىلىمىڭ مەنىكىنەن بولەك ەكەن.
بۇل ايتىستا سەن جەڭدىڭ بە، مەن جەڭدىم بە؟
ەكەۋىمىزدى سىناعان ولەڭ ەكەن.
اكەسىنىڭ شاكىرتى جاس جانداربەك،
قانەكي، بۇل سوزىمە نە دەر ەكەن؟!
جانداربەك:
- مەن نەگە كەرەگەدەي كەرىلمەيمىن،
ەلدىڭ ءسوزىن سويلەۋدەن ەرىنبەيمىن.
جەڭدىڭ بە، جەڭىلدىڭ بە دەپ سۇرايسىز،
جاڭاعى ساۋالىڭنان شەگىنبەيمىن.
سوزىڭىزگە استارلاپ جاۋاپ بەرەم،
مەن نەگە مارە جاقتان كورىنبەيمىن.
اكەمنەن جەڭىلسەم دە وسى ايتىستا،
شەشەمنىڭ كۇيەۋىنەن جەڭىلمەيمىن.
مىنەكي، ءبىزدىڭ ايتىس تامام بولدى،
باتپاققا تاستاماسسىڭ بالاڭدى ەندى.
جەڭدىم بە، جەڭىلدىم بە، بىلە المادىم،
ايتەۋىر شايقاسۋعا شامام كەلدى.
ايتاقىن ءوز بالاسىن جەڭدى عوي دەپ،
بىرەۋ ىشتەن داۋىسىن ساعان بەردى.
جانداربەك ءوز اكەسىن جەڭدى عوي دەپ،
بىرەۋ ىشتەن داۋىسىن ماعان بەردى.
بۇل ايتىستا ءوزىمدى ەمەس، ءسىزدى دە ەمەس،
ارداقتاپ ايتپايمىن با انامدى ەندى.
ءبىر ەمەس، ەكى اقىندى باپتاپ جۇرگەن،
اكەتاي، بۇل ايتىستا مامام جەڭدى!
جانداربەك بۇلعاقوۆ: اكەمنەن جەڭىلدىم
- جاس پەرى جانداربەك قاي جەردە ءبىلىم الادى؟ قايدا تۇرادى؟
- استانادا ەۋرازيا ۇلتتىق ۋنيۆەرسيتەتىندە ءتىل-ادەبيەت ماماندىعى بويىنشا وقىپ جاتىرمىن. 2-كۋرستى تامامدايمىن. اقىن بولسام — ۇيدە جاتامىن. ستۋدەنت كۇيىمە تۇسسەم — جاتاقحانادامىن.
- اقىن بولاتىن كەزىڭ كوپ پە، ستۋدەنت بولاتىن كەزىڭ كوپ پە؟
- ءسوزدىڭ شىنى كەرەك، اقىن بولاتىن كەزىم كوپ.
- دەمەك، ساباقتان ءجيى قالاسىڭ…
- اقىن بولعاندا، ۇيدە جاتىپ، بۇرقىراتىپ ولەڭ جازۋ ەمەس. توي-دۋمان، ايتىس قۋىپ كەتەسىڭ… ساباقتان دا قالماۋعا تىرىسامىن.
- ەۋرازيانىڭ ەركەسى بولدىڭ عوي…
- مەن بولاشاق ءتىل-ادەبيەت مامانىمىن. ايتىس — ادەبيەتتىڭ جانرى بولعان سوڭ، اقىندار ايقاسى ماعان تاپتىرمايتىن تاجىريبە. ونەردى مۇلدە تۇسىنبەيتىن وقىتۋشىلار دا بار. كەيدە ازداپ تۇسىنىسپەي قالامىز. قازىر ەشكىم ەشكىمنىڭ ەركەلىگىن كوتەرمەيتىن زامان بوپ قالدى عوي. جالپى، «اقىن ەدىم، ءانشى ەدىم» دەپ ونەرىمدى بۇلدامايمىن. ۇستانىمىم — «اقىن بولۋ شارت ەمەس، ازامات بولۋ پارىزىڭ».
- ينتەرنەتتەگى ءوزىڭ تۋرالى اقپاراتقا قاراعاندا، ۇيلەنىپ ۇلگەرگەن سياقتىسىڭ…
- جوق، ازىرگە شاڭىراق كوتەرمەدىم. قىزدار مازالاماسىن دەپ ادەيى «ۇيلەندىم» دەپ جازىپ قويعانمىن.
- مازالايتىندار كوپ پە؟
- بارشىلىق قوي.
- اكەسىمەن ايتىسقان قالاي بولادى ەكەن؟
- توقسانىنشى جىلداردىڭ باسىندا سىر ەلىندە ماناپ كوكەنوۆ بالاسى ابدىكارىم كوكەنوۆپەن ايتىسقان ەكەن. قازاق كوكپار تارتىسسا دا، اكەسى مەن بالاسى تالاسىپ، ەكى جاققا تارتقان عوي. ايتىستا دا ءدال سولاي. مەن بىراق اكەمنەن جەڭىلىپ قالدىم.
- ماماڭ جەڭگەن جوق پا؟
- مامام ۇنەمى جەڭىستە عوي…
- اكەڭدى جەڭبەگەنىڭە وكىنىشىڭ بار سياقتى…
- جوق، اكەممەن ايتىسقانىم ءۇشىن باقىتتىمىن. قۋانباسام، وكىنبەيمىن. اكەم ايتىستا باقانداي 20 جىل تەر توكتى. بيلىكتەن ءبىراز قىسىم كوردى. ادىلەتسىزدىك تە كوردى. مەن اكەمدى ودان بەتەر اسقاقتاتۋ ءۇشىن دە ايتىسقا كەلدىم.
- ەسىمىڭ جانداربەك بەگىمبەتوۆتىڭ قۇرمەتىنە قويىلعانىن بىلەمىز. سەن ول كىسى تۋرالى نە بىلەسىڭ؟
- ول كىسىنىڭ كوزىن كورمەدىم. بىراق اقىندار ءالى كۇنگە ادامگەرشىلىگىن، ونەرىن، ايتىستارىن ايتىپ جۇرەدى. كەزىندە دانەش راقىشەۆ جانداربەك بەگىمبەتوۆتىڭ داۋىسىن ەستىپ «كەنەننىڭ جاس كەزىندەگى داۋىسى وسىنداي بولعان شىعار» دەپتى. جانداربەك اعانىڭ اناسىنان باتا العانمىن.
- جاقسى اكەنىڭ ابىرويى بالاعا ازىق بولا ما ەكەن؟
- ءجۇرسىن اعام «مەن ءبىراز ۋاقىت فاميلياما جۇمىس ىستەدىم، ەندى ول ماعان قىزمەت ەتسە دەيمىن» دەپ ەدى. مەن «ايتاقىننىڭ بالاسىمىن» دەپ ماقتانباي، اكەم «جانداربەك مەنىڭ بالام» دەپ ماقتاناتىن حالگە جەتسە دەيمىن. ونىڭ ۇستىنە، ايتىس اقىنى قانشا اتاقتى بولسا دا، ونىڭ اتاعى قاراپايىم تىڭداۋشىلارى ءۇشىن عانا. ال جوعارى جاقتاعىلارعا، ايتىس كورمەيتىندەرگە ءبىز ەشكىم دە ەمەسپىز. ءىسىڭ ءتۇسىپ، كەيبىرەۋىنىڭ الدىنا بارساڭ، «ايتىسكەر اقىن دەگەن كىم؟» دەپ ەمەس، «ايتىسكەر اقىن دەگەن نە؟» دەپ سۇرايتىندار بار.
- ىشىڭدە ءبىر قىجىل بار…
- بار، ارينە. ايتىس اقىندارىنىڭ ءبىرى — مۇعالىم، ءبىرى — اسابا. جالپى، ايتىس اقىندارى قاڭعىرىپ كەتتى. مىسالى، كوز الدىڭدا ادام ءولىپ بارا جاتسا، امان الىپ قالۋ ءۇشىن امال قىلاسىڭ عوي. ال كوز الدىمىزدا ۇلتتىق ونەر ءولىپ بارا جاتىر، ەشكىم ۇندەمەيدى. قازاق ءتىلىنىڭ قايماعى ايتىستا ەمەس پە؟ ايتىسقا تىيىم سالىپ، انا ءتىلدى دامىتام دەۋ — گۇلدىڭ جاپىراعىنا سۋ قۇيىپ، تامىرىن كەسىپ تاستاعانمەن بىردەي. بۇل بۇكىل قازاقتىڭ قىجىلى بولۋ كەرەك. تەك ءجۇرسىن ەرمانوۆ قانا باسىن بايگەگە تىگىپ، شاپقىلاپ ءجۇر. قازاقتىڭ ونەرى تەك سوعان كەرەكتەي… باياعىدا ەكى اقىن ايتىسىپ، بىرەۋىنە قيانات جاسالسا، زالداعىلار ايقاي-شۋ شىعارىپ، ارتى توبەلەسكە ۇلاساتىن جاعدايلار بولعان. قازىر ءبىر اقىنعا ەمەس، ۇلتتىڭ ونەرىنە قيانات جاسالىپ وتىر. بىراق ەشكىم ۇندەمەيدى. ال كەرىسىنشە، ايتىسقا تىگىلگەن جۇلدەلەرگە كۇيىپ-پىسەتىندەر جەتكىلىكتى. سودان مەملەكەت ەشقانداي شىعىن كورمەيدى. حالىقتىڭ قازىناسىنا قول سۇعىپ جاتقان دا ەشكىم جوق. بىراق «بايدىڭ اسىن بايعۇس قىزعانادى» دەگەندەي، «ايتىسكەرلەر جارتى ساعات وتىرىپ، اقشا-ماشينا الىپ جاتىر» دەپ بايبالام سالادى.
- «ايقىننىڭ» وقىرماندارىنا ايتارىڭ بار ما؟
- قىندا قالعان قىلىشتاي ءتىلىمىز بار،
شىڭعىرىپ شارماۋدا تۇر جىرىمىز ءدال.
ايتىس جوقتا، كوڭىلگە مەدەۋ قىلىپ،
«ايقىننان» ءبىزدى كورە تۇرىڭىزدار.
تۋرا بي
ءجۇرسىن ەرمانوۆ: ماماسى جەڭدى
- اكەسى «بالام جەڭدى» دەيدى، بالاسى «اكەم جەڭدى» دەيدى. ءسىز ايتىڭىزشى، ەكەۋىنىڭ قايسىسى جەڭدى؟
- ماماسى جەڭدى. ونى بالاسى ايتتى عوي. 25 جىلدان استام ايتىسپەن اينالىسىپ ءجۇرمىن. تالاي ايتىستار بولىپ جاتىر. سونىڭ ىشىندە ايتاقىن مەن جانداربەك بۇلعاقوۆتاردىڭ ايتىسى كوركەمدىك دارەجەسى، ساياسي وتكىرلىگى، تەرەڭدىگى، جاراسىمى، وتكەن زامان مەن بۇ زاماندى تەڭدەستىرۋى، سالىستىرۋى ارقىلى ايتقان ۋاجدەرى جوعارى دارەجەدە دەپ سانايمىن. اكەسى مەن بالاسى ۇرپاق پەن ۇرپاقتى بايلانىستىرا وتىرىپ، قوعامعا قاجەتتى كوپ پىكىرلەردى ورتاعا سالدى. ماسەلە كىمنىڭ جەڭگەنىندە ەمەس، ايتىستىڭ ساپاسىندا. كوپتەن بەرى بولماعان، جاقسى ايتىس بولدى.
ايقىن گازەتى
