قازاقستاننىڭ كيبەرقالقانى

1505
Adyrna.kz Telegram

عالامتوردىڭ ءبىزدىڭ ومىرىمىزگە دەندەپ ەنگەنى بەلگىلى. قازىرگى كۇنى ينتەرنەت يىرىمدەرىنسىز ءىسىمىز جۇرمەيدى. ءبىز تۋرالى كوپ مالىمەت سول عالامتور جەلىسىندە ەكەنى دە جاسىرىن ەمەس. ەلەكروندىق تسيفرلىق قولتاڭبا ارقىلى بارلىق رەسمي قۇجاتتاردى رەسىمدەۋگە، نەشە ءتۇرلى زاڭدى- قۇقىقتىق وپەراتسيالار جۇرگىزۋگە قول جەتكىزدىك. ساۋدانى دا، الىس-بەرىس قاراجاتتى دا ۇيالى تەلەفوننىڭ كومەگىمەن ءاپ-ساتتە جۇرگىزە سالامىز. مۇنىڭ ءبارى ارينە، ىڭعايلى، ءتيىمدى، وڭاي  بولعانىمەن قاۋىپسىزدىك جاعىنان سەنىمسىزدەۋ.

سوندىقتان دا  ءاربىر مەملەكەت ءوز ازاماتتارىنىڭ، مەملەكەتتىك جانە مەملەكەتتىك ەمەس ورگانداردىڭ، ۇيىمداردىڭ كيبەرقاۋىپسىزدىگىن قامتاماسىز ەتەتىن شارالاردى قولعا الۋدا.

ۆيرۋستار، سپامدار، فيشينگ – بۇل قاراپايىم ازاماتتارعا دا، كومپانيالارعا دا، ءتىپتى تۇتات  مەملەكەتتەرگە جاسالاتىن   دە شابۋىلداردىڭ ەلەمەنتتەرى.

اقپاراتتاندىرۋ سالاسىنداعى اقپاراتتىق قاۋىپسىزدىك (كيبەرقاۋىپسىزدىك) – ەلەكتروندىق اقپاراتتىق رەسۋرستاردىڭ، اقپاراتتىق جۇيەلەردىڭ جانە اقپاراتتىق – كوممۋنيكاتسيالىق ينفراقۇرىلىمنىڭ سىرتقى جانە ىشكى قاتەرلەردەن قورعالۋىنىڭ جاي-كۇيى.

قازاقستاندا كيبەرقاۋىپسىزدىك بويىنشا شارالار دا مەملەكەت دەڭگەيىندە قابىلدانۋدا. ءبىزدىڭ ەلدە وسى كيبەرقاۋىپسىزدىكتى قولعا الۋ ماقساتىندا 2017 جىلى ماۋسىم ايىندا قازاقستان رەسپۋبليكاسى ۇكىمەتى كيبەرقاۋىپسىزدىك تۇجىرىمداماسىن ("قازاقستاننىڭ كيبەرقالقانى") بەكىتكەن ەلى. ول ەلەكتروندىق اقپاراتتىق رەسۋرستاردى، اقپاراتتىق جۇيەلەر مەن تەلەكوممۋنيكاتسيا جەلىلەرىن قورعاۋ، اقپاراتتىق-كوممۋنيكاتسيالىق تەحنولوگيالاردى قاۋىپسىز پايدالانۋدى قامتاماسىز ەتۋ سالاسىنداعى مەملەكەتتىك ساياساتتى ىسكە اسىرۋدىڭ نەگىزگى باعىتتارىن ايقىندايدى.

ن.ءا. نازارباەۆ 2018 جىلعى جولداۋىندا: "جاڭا تەحنولوگيالاردى ەنگىزە وتىرىپ، مەملەكەت پەن كومپانيالار وزدەرىنىڭ اقپاراتتىق جۇيەلەرى مەن قۇرىلعىلارىنىڭ سەنىمدى قورعالۋىن قامتاماسىز ەتۋى كەرەك. بۇگىنگى تاڭدا كيبەرقاۋىپسىزدىك ۇعىمى تەك اقپاراتتى عانا ەمەس، سونىمەن قاتار وندىرىستىك جانە ينفراقۇرىلىمدىق نىسانداردى باسقارۋعا قول جەتىمدىلىكتى دە قامتيدى. وسى جانە وزگە دە شارالار قازاقستاننىڭ ۇلتتىق قاۋىپسىزدىك ستراتەگياسىندا بەينەلەنۋگە ءتيىس", دەگەن ەدى.

وسى تۇجىرىمدامانىڭ نەگىزگى ماقساتى جاھاندىق باسەكەلەستىك جاعدايىندا قازاقستاننىڭ ورنىقتى دامۋىن قامتاماسىز ەتەتىن سىرتقى جانە ىشكى قاتەرلەردەن ەلەكتروندىق اقپاراتتىق رەسۋرستاردىڭ، اقپاراتتىق جۇيەلەردىڭ جانە اقپاراتتىق-كوممۋنيكاتسيالىق ينفراقۇرىلىمنىڭ قورعالۋ دەڭگەيىنە قول جەتكىزۋ جانە ونى قولداۋ بولىپ تابىلادى.

تۇجىرىمدامانى جۇزەگە اسىرۋ ەكى كەزەڭنەن تۇرادى: ءبىرىنشىسى 2017-2019 جىلداردى قامتىسا، ەكىنشىسى 2019-2022 جىلدارعا تيەسىلى.

"وڭ سەرپىندى ودان ءارى قامتاماسىز ەتۋ ءۇشىن، ەكونوميكامىزدى حالىقارالىق جانە جەرگىلىكتى كيبەرقىلمىستىڭ وسكەلەڭ قاۋپىنەن قورعاۋ ءۇشىن كۇش-جىگەر جۇمساۋ قاجەت. دۇنيەجۇزىلىك ەكونوميكالىق فورۋمنىڭ بولجامدارىنا سايكەس، 2022 جىلعا قاراي كيبەرقىلمىستان الەمدىك ەكونوميكاعا كەلتىرىلەتىن زالال $8 ترلن اسۋى مۇمكىن", – دەگەن ەدى ءوز سوزىندە  اسقار مامين.

ESET كومپانياسىنىڭ ونىمدەر مەن سەرۆيستەردى تەحنيكالىق سۇيەمەلدەۋ ءبولىمىنىڭ باسشىسى سەرگەي كۋزنەتسوۆتىڭ پىكىرىنشە:" ورتالىق ازيانىڭ باسقا ەلدەرىمەن سالىستىرعاندا قازاقستاننىڭ كيبەرقاۋىپسىزدىگى ءسوزسىز جاقسىراق", – ەكەن.

بۇل قۋانتارلىق پىكىر بولسا دا، ارقامىزدى كەڭگە سالۋعا بولمايدى. ءبىز كيبەرقالقاندى قانشالىقتى مىقتى قىلا تۇسسەك تە شابۋىلشىلار ءوز ايلالارىن دا  اسىرۋعا تىرىسا تۇسەتىنى بەلگىلى.

پىكىرلەر