كورنەكتى اقىن، مەملەكەتتىك سىيلىقتىڭ لاۋرەاتى ەسەنعالي راۋشانوۆتىڭ دۇنيەدەن وتكەنىنە، مىنە، قىرىق كۇن بولدى. ادەبيەت سۇيەر قاۋىم بەلگىلى اقىندى ءالى كۇنگە دەيىن قيمايدى. وسى ورايدا ءبىز اقىننىڭ ەستەلىگىنەن مىنا ءبىر ءۇزىندىنى ۇسىنامىز:
«ءبىزدىڭ ۇي̆دە ارعى اتالارىمىزدان قالعان كۇمىس ەر، جيەگى التىن جىپپەن ادىپتەلگەن اق جابۋ، كەمەر بەلبەۋ، جاۋپەرى پىشاق، بەساتار مىلتىق، شەشەمنىڭ التىن بىلەزىگى مەن بالداقتى سىرعاسى، سالپىنشاق كۇمىس وڭىرجيەگى بولدى. سول زاتتاردى 1970 جىلداردىڭ باسىندا الماتىدان سۋرەتشى قۇلاحمەت قوجىقوۆ باستاعان توپ كەلىپ قولقالاسىن. قۇلاحمەت اقساقال ءبىزدىڭ ەلگە كۇي̆ەۋ ەكەن، كەزىندە كازتسيك-ءتىڭ توراعاسى بولعان جالاۋ مىڭباەۆ كوكەمىزدىڭ قىزىنا ۇي̆لەنگەن. سونى بۇلداپ اكەمە: «ابەكە، كۇي̆ەۋ مەن جيەننىڭ نازاسى جامان بولادى، بەرمەسەڭىز وكپەلەي̆مىن» دەپ جاتىپ الدى. باۋىرى سۇلتاناحمەت قوجىقوۆ «قىز جىبەك» دەگەن فيلم تۇسىرمەكشى ەكەن، سوعان كەرەك دەي̆دى. فيلم جارىققا شىققان سوڭ ول زاتتاردان ءبىز كوز جازىپ قالدىق. الماتىدا ەشكىمنىڭ ادرەسىن دە الماپپىز. كىمنىڭ قولىندا نەنىڭ كەتكەنىن بىلمەي̆مىز. اكەي̆ قاي̆تىس بولدى. مەن بولسام سول بۇي̆ىمداردى ۇزاق ۋاقىت ىزدەۋمەن ءجۇردىم. اسىرەسە، كۇمىس ەردى. سونداي̆دا انام: «قوي̆شى، ىزدەمە. كەرەك ەمەس. بار پالە سونىمەن كەتسىن. ۇكىمەتكە تيىسپە، قۇرىسىن. تىنىش ءجۇرشى» — دەي̆ بەرەتىن. كامپەسكەنى كوزىمەن كورگەن شاي̆لىقپالى جۇرەك قوي̆ ول.
بىردە تاۋەكەل دەپ قۇلاحمەت اقساقالدى ىزدەپ بارىپ: «مەن باياعى راۋشانوۆ ءابدىجاپپار دەگەن كىسىنىڭ بالاسىمىن» دەپ ءجونىمدى اي̆تتىم. ول بولسا ماعان: «سەنىڭ اكەڭ سول جولى دەڭمەنت بەلبەۋدى بەرمەي̆ قالدى. ميليتسيا جىبەرىپ الدىرتام. ونىڭ توعاسىنان ىلدىرمەسىنە دەي̆ىن ىشكى قاباتىنا قاتارلاپ حانتەڭگە دەگەن قىزىل التىن تىققانىن بىلەمىز» — دەپ قىڭىراي̆دى. شەشەمە اي̆تىپ كەلدىم. «كۇي̆ەۋ دەپ، اياق استىنان تۋىس تاۋىپ ەدىڭدەر، تۋىستارىڭ وسىلاي̆ دەپ جاتىر» دەمەي̆مىن بە؟ «اي̆تتىم عوي̆ ساعان. باسىڭ پالەگە قالادى دەگەنىم جوق پا؟ اتاڭا قاي̆ىرسىز بولعان مال ساعان قاي̆دان ابىروي̆ اپەرەدى؟!» — دەپ سارىۋاي̆ىمعا سالسىن-اي̆ كەلىپ. سودان قاي̆تىپ ول زاتتاردى ىزدەمەدىك. بالالىق قوي̆، اڭقاۋلىق تاعى بار، شەشەم مەنەن وتكەن اڭقاۋ، كۇي̆ەۋدىڭ قاي̆ىن جۇرتىنا قالجىڭى بولاتىنىن قاي̆دان بىلەي̆ىن، شىنىمەن ءبىر پالەنى باستاپ وتىر دەپ سەنىپپىن.
ءبىر ەسىمدە قالعانى، سول جولى قوجىقوۆتىڭ جانىنا ءبىر سۇلۋ قىز ەرىپ كەلگەن. اتى بايان سەكىلدى ەدى. ەندى مەن باياندى ىزدەي̆ىن. ونەردىڭ ماڭىنداعى جىگىتتەر مۋزەي̆ سالاسىندا بىلىكتى ونەرتانۋشى بايان الدابەرگەنوۆا دەگەن كىسى بار دەگەن سوڭ ىزدەپ ءجۇرىپ ونى دا تاپتىم. جولىقتىم. سويلەستىم. «ءيا، سەندەردىڭ ۇيلەرىڭە قۇلاحمەت اعاعا ەرىپ بارعان مەن بولاتىنمىن» دەگەندە، جۇرەگىم جارىلىپ كەتەر مە ەكەن دەپ ويلادىم. قازىر 72-گە كەلىپتى. بىراق ءبارى ەسىندە، ادامنىڭ كوزى وزگەرمەيدى عوي، تاني كەتتىم، ويى بۇلدىراماپتى. «قۇراندى ەر، التىن بىلەزىك، كۇمىس وڭىرجيەكتى سەندەردىڭ ۇيدەن العانبىز. بارلىق قۇجاتتى ءوز قولىممەن تولتىرعام. ەشتەڭە جوعالعان جوق. ول زاتتار قازاقتىڭ سول زامانداعى اسىل بۇيىمدارى رەتىندە ءا.قاستەەۆ اتىنداعى مۋزەيگە اپارىپ قويىلدى. قازىر سول مۋزەيدىڭ قورىندا ساقتاۋلى تۇر. استىنداعى اينەككە «ءابدىجاپپاروۆتاردان الىندى» دەپ جازىلعان»، – دەيدى. سۋرەتتەرى البومدارعا دا شىعىپتى. قىرىق جىلدان استام ۋاقىتتان سوڭ اكەم ءتىرىلىپ كەلگەندەي قۋاندىم. ءبىر كەزدە رەنجىگەن قۇلاحمەت اقساقالعا ىشتەي راحمەتىمدى ايتتىم. بايان تاتەمىز مەنى زاڭدى مۇراگەر رەتىندە قۇندى دۇنيەلەردى وزىنە قايتارىپ العىسى كەلەدى دەپ ويلاسا كەرەك، ماعان ول ەندى حالىقتىڭ مۇلكى ەكەنىن تۇسىندىرە باستاعاندا، كۇلدىم. انامنىڭ «اتاڭا قايىر بەرمەگەن مال ساعان قايدان بۇيىرسىن؟» دەگەنىن ەسىمە ءتۇسىردىم...
«ادىرنا» ۇلتتىق پورتالى.
