مەرەكەلىك كۇندەر مەن مەرەيتويلار قوعام ومىرىندەگى ماڭىزدى ساتتەر عانا ەمەس، ولار حالىقتىڭ ۇلتتىق بىرلىگىن، مادەنيەتىن جانە رۋحاني قۇندىلىقتارىن ساقتاپ، بولاشاق ۇرپاققا جەتكىزۋ جولىندا ماڭىزدى ءرول اتقارادى. بۇل كۇندەر تاريحي وقيعالاردى ەسكە الۋ مەن الەۋمەتتىك ماسەلەلەرگە نازار اۋدارۋدىڭ ءتيىمدى قۇرالى.
مەرەكەلىك كۇندەردىڭ ماڭىزى
مەرەكەلىك كۇندەر كوبىنە تاريحي وقيعالارعا نەمەسە بەلگىلى ءبىر تۇلعالاردىڭ ەڭبەك جولىنا، حالىقتىڭ مادەني جانە رۋحاني قۇندىلىقتارىنا ارنالادى. بۇل كۇندەر حالىقتىڭ تاريحي جادىسىن جاڭارتىپ، ۇلتتىق سانا-سەزىمىن قالىپتاستىرادى. مەرەكەلەردى اتاپ ءوتۋ تەك دەمالىس كۇندەرىمەن شەكتەلمەي، حالىقتىڭ بىرلىگىن، ۇرپاق ساباقتاستىعىن نىعايتۋعا باعىتتالعان ماڭىزدى ءىس-شارالارعا ۇلاسادى.
مىسالى، قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ تاۋەلسىزدىك كۇنى (16 جەلتوقسان) – ەلىمىزدىڭ تاريحىنداعى ماڭىزدى وقيعا. بۇل كۇن 1991 جىلى قازاقستاننىڭ ەگەمەندىگىن جاريالاپ، بۇرىنعى كەڭەس وداعىنىڭ قۇرامىنان شىققاندىعىن بىلدىرگەن. بۇل كۇن ەلىمىزدىڭ تاريحىندا جاڭا كەزەڭنىڭ باستالۋىن جانە تاۋەلسىزدىك جولىندا كۇرەسكەن ازاماتتاردى ەسكە الۋ، مەملەكەتتىڭ دەربەستىگى مەن ۇلتتىق ماقتانىشتى ارتتىرۋ ماقساتىندا تويلانادى. تاۋەلسىزدىك كۇنى ەل ىشىندە ءتۇرلى سالتاناتتى شارالار مەن جيىندار وتكىزىلىپ، حالقىمىزدىڭ وسى تاۋەلسىزدىكتى ساقتاپ قالۋ جولىندا جاساعان ەڭبەگى مەن ەرلىكتەرى ۇلىقتالادى.
سونىمەن قاتار، 1 مامىر - قازاقستان حالىقتارىنىڭ بىرلىگى كۇنى – كوپۇلتتى ەلىمىزدە حالىقتار اراسىنداعى دوستىق پەن كەلىسىمدى نىعايتۋعا ارنالعان ماڭىزدى مەرەكە. بۇل كۇن ءار ۇلتتىڭ مادەنيەتى مەن داستۇرلەرىن قادىرلەۋگە، ۇلت ارالىق قاتىناستاردى ۇيلەستىرۋگە مۇمكىندىك بەرەدى.
مەرەيتويلاردىڭ الەۋمەتتىك جانە مادەني ماڭىزى
مەرەيتويلىق كۇندەر – بەلگىلى ءبىر وقيعالار مەن تۇلعالارعا ارنالعان جانە ادەتتە ۇلكەن تاريحي ماڭىزعا يە. بۇل كۇندەر ۇلتتىق تاريحتى ەسكە الۋ جانە جاڭعىرتۋ ءۇشىن وتە ماڭىزدى، ويتكەنى ولار وتكەننىڭ ماڭىزدى ساتتەرىن ۇرپاقتان-ۇرپاققا جەتكىزۋگە مۇمكىندىك بەرەدى. مىسالى،
جەڭىس كۇنى (9 مامىر) – بۇل اتا-بابانىڭ قانىمەن كەلگەن مەرەكە. جەڭىس كۇنىنىڭ ماڭىزى تەك سوعىستاعى جەڭىسپەن شەكتەلمەي، سوعىس جىلدارى مىڭداعان قازاقستاندىقتاردىڭ قانى مەن جانىن بەرگەنىن ەسكە الۋ بولىپ سانالادى. بۇل كۇن ەلىمىزدىڭ بارلىق ازاماتتارى ءۇشىن ۇلتتىڭ باتىرلىق ءداستۇرىن، كۇرەسكەرلىك رۋحىن جاڭعىرتادى.
ءار ۇلتتىڭ تاريحىندا ماڭىزدى تۇلعالاردىڭ مەرەيتويلارى دا ەرەكشە ورىن الادى. مىسالى، اباي قۇنانباەۆتىڭ تۋعان كۇنى (10 تامىز) قازاق ادەبيەتىنىڭ ۇلى تۇلعاسىن ۇلىقتاپ، ونىڭ شىعارمالارىن جاستار اراسىندا دارىپتەۋگە باعىتتالعان شارالارمەن وتەدى. ابايدىڭ شىعارمالارى ۇلتتىق سانانى قالىپتاستىرۋعا جانە ادامگەرشىلىك قۇندىلىقتارىن تۇسىنۋگە كومەكتەسەدى. بۇل كۇندەر قازاق ادەبيەتىنىڭ تۇڭعىش وكىلدەرىن ەسكە الىپ، ادەبيەتتىڭ قوعامعا قوسقان ۇلەسىن باعالاۋعا جول اشادى.
قوعامدىق ماڭىزى بار كۇندەر
قوعامدىق ماڭىزى بار كۇندەر ۇلتتىق مادەنيەت پەن قوعام ومىرىندە بەلگىلى ءبىر الەۋمەتتىك مانگە يە. ولار الەمدىك دەڭگەيدە نەمەسە ەل دەڭگەيىندە بەلگىلەنۋى مۇمكىن جانە بەلگىلى ءبىر ماسەلەلەرگە نازار اۋدارۋدى كوزدەيدى. مىسالى، دۇنيەجۇزىلىك قورشاعان ورتا كۇنى (5 ماۋسىم) – ەكولوگيالىق ماسەلەلەرگە نازار اۋدارۋ جانە قورشاعان ورتانى قورعاۋ قاجەتتىلىگى تۋرالى قوعامدا اقپارات تاراتۋ ماقساتىندا وتكىزىلەدى. بۇل – ەكولوگيانى قورعاۋ ماسەلەسى تۋرالى ويلانۋعا جانە وسى باعىتتا ءىس-ارەكەت جاساۋعا ارنالعان كۇن.
تاعى ءبىر ماڭىزدى قوعامدىق مەرەكە – دۇنيەجۇزىلىك ايەلدەر كۇنى (8 ناۋرىز). بۇل مەرەكە ايەلدەردىڭ قوعامداعى ءرولىن، ولاردىڭ تاريحي جانە الەۋمەتتىك جەتىستىكتەرىن اتاپ ءوتۋ ءۇشىن وتكىزىلەدى. ايەلدەردىڭ ساياسي، الەۋمەتتىك جانە ەكونوميكالىق قۇقىقتارى مەن مۇمكىندىكتەرىن ارتتىرۋ ماقساتىندا بۇل كۇن الەمنىڭ بارلىق ەلدەرىندە كەڭىنەن اتالىپ وتەدى.
مەرەكەلىك كۇندەردىڭ ۇلتتىق بىرلىكتى نىعايتۋداعى ءرولى
مەرەكەلىك كۇندەر مەن مەرەيتويلىق داتالار تەك بەلگىلى ءبىر وقيعالاردى نەمەسە تۇلعالاردى ەسكە الۋ ءۇشىن عانا ەمەس، سونداي-اق قوعامداعى ۇلتتىق بىرلىكتى، كەلىسىمدى نىعايتۋ ءۇشىن دە ماڭىزدى. مىسالى، قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ كونستيتۋتسيا كۇنى (30 تامىز) – ەلىمىزدىڭ نەگىزگى زاڭىن قۇرمەتتەپ، قۇقىقتىق مەملەكەت قۇرۋ جولىندا قابىلدانعان ماڭىزدى قادامدى ەسكە الادى. بۇل كۇندە ەلىمىزدە زاڭ ۇستەمدىگىن قامتاماسىز ەتۋگە باعىتتالعان شارالار وتكىزىلىپ، حالىقتى زاڭدى قۇرمەتتەۋگە تاربيەلەۋ ماقساتىندا جيىندار مەن كونفەرەنتسيالار ۇيىمداستىرىلادى.
مەرەكەلىك كۇندەر حالىقتى بىرىكتىرۋدە ۇلكەن ءرول اتقارادى. تاۋەلسىزدىك كۇنى، ناۋرىز مەيرامى، 1 مامىر سياقتى مەرەكەلەردى اتاپ ءوتۋ ارقىلى حالىق اراسىنداعى ىنتىماقتاستىق، دوستىق جانە كەلىسىم كۇشەيەدى. ءاربىر ۇلتتىڭ ءوز مەرەكەلەرىن اتاپ ءوتۋى ونىڭ ۇلتتىق سانا-سەزىمىن، مادەنيەتىن جانە داستۇرلەرىن ساقتاۋ مەن جاڭعىرتۋعا ىقپال ەتەدى. مەرەكەلەر قوعامداعى الەۋمەتتىك بايلانىستاردى نىعايتىپ، ەلدىڭ رۋحاني كۇشىن قالىپتاستىرۋعا كومەكتەسەدى.
ولار تەك دەمالىس كۇندەرى رەتىندە عانا ەمەس، سونىمەن قاتار، حالىقتىڭ تاريحي ساناسىن جاڭعىرتۋ، ۇلتتىق بىرلىكتى نىعايتۋ جانە مادەنيەت پەن داستۇرلەردى ساقتاۋ جولىنداعى ماڭىزدى قۇرال رەتىندە قىزمەت ەتەدى. ءاربىر مەرەكە مەن مەرەيتوي – قوعامنىڭ ۇرپاقتان-ۇرپاققا مۇرا بولىپ قالاتىن ۇلتتىق قۇندىلىقتارىن دارىپتەيتىن، بىرىكتىرۋشى جانە بەيبىتشىلىكتى ساقتاۋعا ارنالعان شارا.
