سىرت كوز
قاراعاندىدا قىستا قازاقتىڭ كوكورىم جىگىتى جات قولىنان ءولدى. بيلىك: «وقيعاعا ۇلتتىق رەڭك بەرمەڭدەر، ادەتكى توبەلەس» دەپ، تولقىعان جۇرتتى سابىرعا شاقىرىپ، ايتەۋىر داۋىلدىڭ الدىن الدى. «بولارى بولدى، بوياۋى ءسىڭدى»، ەرتەڭ-اق ءبارى ۇمىتىلادى دەپ ويلايدى، بالكىم. سولاي ويلايتىندىقتان تاعى دا قازاق ەلىن مەكەندەپ وتىرعان جۇزدەگەن ۇلتتىڭ «توننىڭ ىشكى باۋىنداي تاتۋلىعىن» باياعىشا بار پارمەنىمەن ناسيحاتتاپ، جاۋىردى جابا توقۋعا كوشەدى. سوعان يلاندىرعىسى كەلەدى، يلانار ەدىك، ءومىر يلاندىرماي تۇر!
ءساۋىردىڭ ءىشى. پاۆلودار قالاسىندا ناۋرىز تويلانىپ جاتىر. ءتۇس مەزگىلى بولىپ، ەكىباستۇز قالاسى تىككەن كيىز ۇيدە ءبىر تاباق ەت جەپ، قازاقتىڭ ارعى-بەرگى تاريحىن، مىقتىلىعىن ايتىپ، ءوزارا اڭگىمە ساپىرىپ وتىرمىز. ءبىر ۋاق جاعاسى كەستەلى اق كويلەك كيگەن ورىس شالى: «دا نۋ ۆاس، بەز رودينى، بەز فلاگا» دەدى، شامىرقانىپ، ءسوزىن توبەدەن جاي تۇسىرگەندەي ەتىپ. ءتورت-بەس قازاق ءبىر-بىرىمىزگە «مىناۋ قايتەدى؟» دەگەندەي ودىرايا قارادىق، ۇستەل باسىنداعى ەكىنشى ورىس – ەڭگەزەردەي شوپىر جىگىت وجار شالدىڭ ءسوزى ورەسكەل شىققانىن ۇعىپ، كۇجىرەيگەن موينىن ىشكە تىعىپ، ءيىنى سالبىراپ كەتتى.
- ەتو، ناۆەرنو، ۋ ۆاس نەت رودينى، نەت فلاگا. ۋ كازاحوۆ بىل ي بۋدەت! وتان، مىنە، مىناۋ شاڭىراق،- دەدىم اشۋدان بۇرق-سارق ەتكەن قالپىمدا كيىز ءۇيدىڭ تۇندىگىن كورسەتىپ، سودان سوڭ: «تۋ، انە، جەلبىرەپ تۇر!» دەدىم اشىق ەسىكتەن كوشەنىڭ قارسى بەتىندەگى عيمارات ۇستىندەگى كوك بايراقتى ساۋساعىممەن نۇسقاپ.
- اقساقال، نەسىنە قيپاقتاپ، نەسىنە كۇمىلجىپ تۇرسىز. ءتور دە، تاماق تا قازاقتىكى! بۇلدايتىنداي ەشكىم ەشتەڭەسىن وزىمەن بىرگە الىپ كەلگەن جوق. قازاقتىڭ پەيىلىنە بەرىلگەن ىرىزدىعى. تاماعىمىزدى جەپ، تاباعىمىزدى تەۋىپ وتىر عوي، مىنە، مىناۋ دا،- دەپ ورىس شالىنا تاعى ءبىر الارا قارادىم دا: «تورگە ءسىز شىقپاعاندا، كىم شىعادى؟»،- دەدىم داۋسىمدى جۇمسارتىپ.
جاسسەرىك جالەلۇلى