مەملەكەت باسشىسى قاسىم-جوارت توقاەۆ بيىل ءساۋىر ايىندا وتكەن عىلىم جانە تەحنولوگيالار جونىندەگى ۇلتتىق كەڭەسىڭ العاشقى وتىرىسىندا ەلىمىزدىڭ عىلىمي-تەحنيكالىق ساياساتىنىڭ الداعى باسىمدىقتارىن ايقىنداپ، قاي كەزدە دە ءبىلىم – دامۋدىڭ باستى كىلتى ەكەنىن ايتقان بولاتىن.
«ادامزات تاريحىنداعى جەتىستىكتىڭ بارلىعى – ءبىلىمنىڭ جەمىسى. اسىرەسە، قازىرگى وزىق تەحنولوگيا داۋىرىندە عىلىمسىز العا باسۋ مۇمكىن ەمەس. سوندىقتان مەن عىلىمدى دامىتۋ ىسىنە ايرىقشا ءمان بەرىپ وتىرمىن. وسى وزەكتى ماسەلە بويىنشا سايلاۋ الدىنداعى باعدارلامادا ارنايى ءوز پىكىرىمدى ايتتىم. سەبەبى عىلىمدى دامىتۋ – مەملەكەت ساياساتىنداعى ەڭ ماڭىزدى باعىتتارىنىڭ ءبىرى. وكىنىشكە قاراي، ەلىمىزدە ۇزاق جىل بويى وعان باسا نازار اۋدارىلعان جوق. سوعان بايلانىستى شەشىمىن تاپپاي جاتقان ماسەلەلەر از ەمەس. ءتىپتى، بۇل سالا ارتتا قالدى دەۋگە بولادى. ءبىز وركەنيەتتى ەل بولامىز دەسەك، وسى ولقىلىقتىڭ ورنىن تولتىرۋىمىز كەرەك»، – دەگەن ەدى جيىندا پرەزيدەنت.
ءيا، وركەنيەتتى قوعامدى قۇرۋ ءۇشىن عىلىم مەن بىلىمگە كوپ كۇش سالىنۋ كەرەك. ال عىلىمدى ناسيحاتتاۋ ءۇشىن نە ىستەۋ قاجەت؟
عىلىمنىڭ ناسيحاتتالۋى ىرگەلى ءبىلىمنىڭ كەڭەيۋىن قامتاماسىز ەتىپ قانا قويماي، تەحنولوگيالىق يننوۆاتسيالاردى ىنتالاندىرا وتىرىپ، قوعامنىڭ دامۋىندا شەشۋشى ءرول اتقارادى. سوندىقتان عىلىمي پروگرەستى ىلگەرىلەتۋدىڭ ءتيىمدى ادىستەرى مەن ستراتەگيالارىنا توقتالىپ، اسپەكتىلەرىمەن بولىسپەكپىز.
عىلىمنىڭ دامۋى اكادەميالىق، عىلىمي-زەرتتەۋ جانە قوعامدىق سالانى قامتيتىن بىرنەشە نەگىزگى اسپەكتىلەردى قامتيدى.
ونىڭ العاشقىسى – اكادەميالىق سالا. ول ءۇشىن كونفەرەنتسيالارعا بەلسەندى قاتىسۋ، رەتسەنزيالاناتىن جۋرنالدارداعى جاريالانىمدار جانە اكادەميالىق جەلىلەردى قالىپتاستىرۋ جاڭا زەرتتەۋلەردىڭ تارالۋىنا ىقپال ەتەدى. حالىقارالىق ىنتىماقتاستىقتىڭ قۇرىلۋى عالىمدار اراسىندا ءبىلىم مەن تاجىريبە الماسۋعا دا اسەرى بولماق. بقل ەلىمىزدە قارقىندى دامىپ كەلە جاتىر. ويتكەنى، عىلىمي ينستيتۋتتار، جوعارى وقۋ ورىندارى عىلىمي ماقالا جاريالاپ، شەتەلدەن تاجىريبە جيناپ تۇرادى.
ەكىنشىسى، زەرتتەۋ قىزمەتى. ونىڭ تابىستى بولۋىندا عىلىمي زەرتتەۋلەردى قارجىلاندىرۋ مەن قولداۋ باستى ءرول اتقارادى. ماڭىزدى ماسەلەلەرگە نازار اۋدارۋ جانە قولداۋ باعدارلامالارىن قۇرۋ جاڭا تەحنولوگيالار مەن جاڭالىقتاردى دامىتۋعا ىقپال ەتەدى.
عىلىمدى قارجىلاندىرۋ ماسەلەسى تۋرالى قازاقستان پرەزيدەنتى قاسىم-جومارت توقاەۆ سوڭعى 5 جىلدا عىلىمعا بولىنەتىن قارجىنىڭ 60 پايىزعا وسكەنىن ايتقان بولاتىن. سونداي-اق، عىلىمي مەكەمەلەر جاڭعىرىپ، الەمدىك تاجىريبەسى مول عىلىمي ورتالىقتاردان تاجىريبەدەن وتكەن ماماندار سانى كوبەيىپ جاتقانىنا توقتالا ءوتتى.
ودان بولەك، قاراجاتتىڭ باسىم بولىگى، ياعني 82 پايىزى ىرگەلى جانە قولدانبالى عىلىمعا جۇمسالىپ، قالعان 18 پايىزى تاجىريبەلىك-كونسترۋكتيۆتى زەرتتەۋلەرگە بولىنەتىنىن اتادى. بقل ارقىلى جاستاردىڭ عىلىمعا قىزىعۋشىلىعىن ارتتىرماق.
ءۇشىنشى، عىلىمدى تانىمال ەتۋ. عىلىمي ءبىلىمدى كەڭىنەن ناسيحاتتاۋ قوعامدا عىلىمعا دەگەن قىزىعۋشىلىقتىڭ قالىپتاسۋىنا ىقپال ەتەدى. عىلىم فەستيۆالدەرىن، لەكتسيالاردى وتكىزۋ جانە قولجەتىمدى ءبىلىم بەرۋ رەسۋرستارىن قۇرۋ عىلىم مەن جالپى جۇرتشىلىق اراسىنداعى كەدەرگىلەردى جويۋعا كومەكتەسەدى.
ءتورتىنشى، تەحنولوگيالىق پروگرەسس. عىلىمنىڭ دامۋى تەحنيكانىڭ دامۋىمەن دە بايلانىستى. يننوۆاتسيالارعا ينۆەستيتسيا، ستارتاپتاردى قولداۋ جانە تەحنولوگيالىق ورتالىقتاردى قۇرۋ عىلىمي جاڭالىقتاردى ناقتى تەحنولوگيالارعا اينالدىرۋعا كومەكتەسەدى. اتالعان جيىندا مەملەكەت باسشىسى عىلىمنىڭ دامۋى ءۇشىن عىلىمي-زەرتتەۋ ينستيتۋتتارىن جاڭارتىپ، ولاردى تولىقتاي قارجىلاندىرۋ قاجەت ەكەنىن ايتقان ەدى. سوداي-اق، ناقتى تاپسىرمالارمەن ءبولىستى.
بەسىنشى، ءبىلىم. ءبىلىم بەرۋ جۇيەسىن جەتىلدىرۋ، وقىتۋدىڭ زاماناۋي ادىستەرىن ەنگىزۋ جانە عىلىمعا وقۋعا دەگەن قىزىعۋشىلىقتى وياتۋ باعدارلامالارىن ازىرلەۋ عىلىمي ءبىلىمدى ىلگەرىلەتۋدىڭ ماڭىزدى قۇرامداس بولىگى بولىپ تابىلادى. بيىل قىركۇيەك ايىندا قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ پرەمەر-ءميسترى ءاليحان سمايىلوۆتىڭ توراعالىمەن جوعارى عىلىمي-تەحنيكالىق كوميسسيا وتكەن بولاتىن. وندا عىلىمدى دامىتۋدىڭ 2024-2026 جىلدارعى ارنالعان باسىم باعىتتارىن ايقىنداپ، ينفراقۇرىلىمدى دامىتۋ جۇمىستارىن جالعاستىرۋدى قاراستىردى. وسى ارقىلى الداعى ۋاقىتتا عىلىمنىڭ دامۋىن ىلگەرىلەتۋى جوسپاردا بار ەكەنىن ايتا وتكەن ەدى.
التىنشى، ەتيكالىق ويلار. عىلىمي زەرتتەۋلەردە ەتيكالىق ستاندارتتاردى بەلگىلەۋ جانە قولدانۋ عىلىمي قوعامداستىققا قوعامدىق سەنىمدى قالىپتاستىرۋ ءۇشىن ماڭىزدى.
مىنە، وسى التى اسپەكتى عىلىمدى ناسيحاتتاپ، ونىڭ دامۋىنا ۇلەسىن قوسادى. عىلىم كەڭىنەن ناسيحاتتالعان قوعام سەرپىندى بولا تۇسەدى جانە ينتەللەكتۋالدىق، تەحنولوگيالىق جانە الەۋمەتتىك دامۋعا ىقپال ەتەدى.
عالىمدار مەن يننوۆاتسيالىق جوبالار ءۇشىن قولايلى جاعدايلار تۇراقتى عىلىمي پروگرەسكە جانە كۇردەلى ماسەلەلەردى شەشۋگە ىقپال ەتەدى. عىلىم ىلگەرىلەۋىنىڭ وسى اسپەكتىلەرى ءبىلىمنىڭ دامۋى مەن يننوۆاتسيالىق قوعامنىڭ قالىپتاسۋىنا تۇراقتى نەگىز جاسايدى.
