امەريكا قۇراما شتاتتارىنداعى ەڭ جاس ماگيسترانت قازاق بالاسى بولماق، ەگەر دە…
12 جاسىندا «ەڭ جاس ستۋدەنت» اتانعان قازاقستاننىڭ ۆۋندەركيندى ابزال مىرزاش، 16 جاسىندا اقش-تىڭ ينديانا شتاتىنىڭ، ساۋت-بەند قالاسىنداعى، نوتر-دام ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ ماگيستراتۋراسىنا كومپيۋتەر عىلىمدارى جانە ينجەنەريا ماگيسترى دارەجەسىنە وقۋعا ءتۇستى.
اقش-تا تەحنيكالىق جوو-دا باكالاۆر دارەجەسىن العاندار بىردەن 5 جىلدىق Ph.D دوكتورانتۋراعا وقۋعا تۇسۋگە بولاتىندىقتان، ابزال بىلتىر كۇزدە TOEFL, GRE ەمتيحاندارىن تاپسىرىپ جوعارى بالل جينادى. ءسويتىپ جەلتوقسان ايىندا اقش-تىڭ 6 ۋنيۆەرسيتەتتەرىنىڭ دوكتورانتۋراسىنا، ياعني 14.12.2020 جىلى پەنسيلۆانيا ۋنيۆەرسيتەتىنە، MIT, گارۆارد ۋنيۆەرسيتەتىنە، پرينستون ۋنيۆەرسيتەتىنە جانە 02.01.2021 جىلى يەل ۋنيۆەرسيتەتى مەن نوتر-دام ۋنيۆەرسيتەتىنە دوكتورانتۋراعا (Ph.D كومپيۋتەرلىك عىلىمدار دوكتورى دارەجەسىنە) تەگىن وقۋعا تۇسۋگە ءوتىنىش بەرىپ، قۇجاتتارىن تاپسىرعان بولاتىن. ول كەزدە ابزال 15 جاستا ەدى.
ناۋرىز ايىنىڭ ەكىنشى جارتىسىندا جوعارىدا اتالعان 6 ۋنيۆەرسيتەتتەن دە: «بيىلعى جىلى ءسىز سياقتى رەپۋتاتسياسى جوعارى پرەتەندەنتتەر وتە كوپ بولدى. ءسىز قابىلدانبادىڭىز. ءبىزدى تاڭداعانىڭىزعا العىس بىلدىرەمىز»، دەگەن حات كەلدى. بىزگە بۇل كۇتپەگەن جاعداي بولدى.
"TOEFL, GRE ەمتيحاندارىنان، تەست سىناقتارىنان جيناعان بالدارىنىڭ ءبارى جوعارى، موتيۆاتسيالىق حاتى، ەسسەسى، رەزيۋمەسى، GPA, جالپى پورتفوليوسى جوعارى دەڭگەيدە، بۇل قالايشا؟" دەپ تۇسىنبەي قالدىق.
سويتسەك، ابزالدىڭ جاسى جەتپەگەن ەكەن. اقش-تىڭ بارلىق ۋنيۆەرسيتەتتەرىندە Ph.D دوكتورانتۋراعا 22-23 جاستان اسقانداردى عانا قابىلدايدى ەكەن.
ال جاس مولشەرىنە قاراماي ەرەكشە دارىندى بالالاردى قابىلدايتىن Mاسساچۋسەتس تەحنولوگيا ينستيتۋتى مەن گارۆارد ۋنيۆەرستەتىنىڭ تالابى بويىنشا دا Ph.D دوكتورانتۋراعا قابىلداناتىن ءمينيمالدى جاس مولشەرى 21-22 جاستان كەم بولماۋى كەرەك ەكەن.
العا قويعان ماقساتتارىنا جەتۋ ءۇشىن ابزال 6 ۋنيۆەرسيتەتكە دە دوكتورانتۋرادا وقۋعا ءوزىنىڭ الدىندا جازعان موتيۆاتسياسىن ايقىندايتىن ەسسەسىن تولىقتىرىپ، عىلىم جولىن تاڭداۋى ناقتى شەشىم ەكەنىن دالەلدەيتىن حات جازىپ جىبەردى.
سودان گارۆاردتان، پەنسيلۆانيا، پرينستون ۋنيۆەرسيتەتتەرىنەن: «ابزال، سىزدە ءبارى جوعارى دەڭگەيدە ەكەن، ءبىزدى قىزىقتىردىڭىز. بىراق شەشىمىمىز سوڭعى شەشىم، ونى وزگەرتە المايمىز. ءسىز ءالى جاسسىز، بىزگە وقۋعا تۋسۋگە ۋاقىتىڭىز دا، مۇمكىندىكتەرىڭىز دە بار. سىزگە ساتتىلىك تىلەيمىز!»، - دەگەن حات كەلدى.
ال نوتر-دام ۋنيۆەرسيتەتىنەن: «ءسىزدىڭ جاسىڭىز جەتپەگەندىكتەن قابىلداماپ ەدىك. كونكۋرس ءوتىپ كەتتى. ەندى جىل باسىندا قاراستىرىلعان قارجىلىق رەسۋرستارىمىز وتكەندە قابىلدانعاندارعا ءبولىنىپ قويعاندىقتان، بوس قارجى رەسۋرستارى قالمادى. ەندىگى قارجى جىلدىڭ اياعىندا قاراستىرىلادى. سوندىقتان ءبىز ءسىزدى قابىلداي المايمىز. بىراق ءسىزدىڭ مەملەكەتىڭىزدەن قارجى ء(بىلىم گرانتى) بولىنەتىن بولسا، سىزگە ماگيستراتۋرادا وقۋدى ۇسىنامىز، ەگەر ءبارى جاقسى بولسا، وندا 2 سەمەستردەن كەيىن دوكتورانتۋراعا اقش-تىڭ ۇلتتىق عىلىم فوندىسىنىڭ قارجىسىنا ء(بىلىم گرانتىنا) تەگىن وقۋعا اۋىستىرامىز. ءبىزدىڭ تاجىريبەمىزدە ماگيستراتۋرانىڭ 2 سەمەسترىنەن كەيىن دوكتورانتۋراعا اۋىستىرىلعاندار بار» دەگەن ەدى.
ارادا قانشاما حات جازىسۋ، اسىرەسە نوتر-دام ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ پروفەسسورلارىمەن سۇراق-جاۋاپ جازىسۋ ءبىر-ەكى اپتاعا سوزىلدى. ودان كەيىن ابزالدى ولار سۇقباتقا (ينتەرۆيۋگە شاقىردى).
سۇقبات 21.04.2021 كۇنى «زۋم» ارقىلى ونلاين-رەجيمدە ءوتتى، 30 مينۋت بويى پروفەسسورلاردىڭ سۇراقتارىنا مۇدىرمەي ناقتى جاۋاپ بەرىپ وتىردى.
ينتەرۆيۋ بارىسىندا ابزالدىڭ عىلىممەن اينالىسۋعا ءبىلىمى جەتكىلىكتى، ينتەللەكتىسى جوعارى جانە پسيحولوگيالىق تۇرعىدا دا دايىن ەكەنىنە كوزدەرى جەتكەن نوتر-دام ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ پروفەسسورلارى ابزالعا العىستارىن جاۋدىرىپ: "نەبارى 16 جاستا بولساڭىز دا ءوزىڭىزدىڭ عىلىممەن اينالىسۋعا دايىن ەكەنىڭىزدى دالەلدەدىڭىز، ينتەلەكتىڭىزگە قاراپ ەرەكشە دارىن يەسى ەكەنىڭىزگە كوزىمىز جەتتى. ءبىز ءسىزدى قابىلدايمىز، بىراق ءوزىمىزدىڭ دەپارتامەنتتەن رۇقسات الۋىمىز كەرەك، ويتكەنى ۋنيۆەرسيتەت تالابى بويىنشا ماگيستراتۋرادا وقۋعا جاسىڭىز جەتپەيدى. ءسىز قازاقستاندا ەڭ جاس ستۋدەنت بولعان ەكەنسىز، ەگەر بىزدە وقىساڭىز امەريكاداعى ەڭ جاس ماگيسترانت بولاسىز" دەپتى.
27-ءشى ءساۋىر كۇنى "قىمباتتى ابزال مىرزاش، ءسىزدى قابىلداۋعا دەپارتامەنت كەلىسىمىن بەردى. قۇتتىقتايمىز، ءسىز قابىلداندىڭىز! 2-3 كۇندە رەسمي حات جىبەرەمىز" دەگەن حات كەلدى.
ال 30-شى ءساۋىر كۇنى ابزال اقش-تىڭ نوتر-دام ۋنيۆەرسيتەتىندەگى ماگيستراتۋراعا «كومپيۋتەر عىلىمدارى جانە ينجەنەريا ماگيسترى دارەجەسىنە» وقۋعا قابىلدانعانى جانە وقۋعا شاقىرتۋ تۋرالى رەسمي تۇردەگى حاتتى الدى.
ەندى ابزالعا اقش-تاعى نوتر-دام ۋنيۆەرسيتەتىندەگى ماگيستراتۋرادا (Graduate School, Department of Computer Science and Engineering, University of Notre Dame, South Bend, Indiana, USA) وقۋ ءۇشىن قارجىلىق كومەك ء(بىلىم گرانتى) كەرەك.
ءبىز «بولاشاق» حالىقارالىق باعدارلامالار ورتالىعىنىڭ ماماندارىنا حابارلاستىق، ولار بىزگە ابزال ديپلومىن العان سوڭ عانا ءبىلىم گرانتىنا (قارجىلاندىرۋعا) ۇمىتكەر رەتىندە «كونكۋرستىق ىرىكتەۋگە» قاتىسۋى كەرەك، دەدى.
«وقۋدان كەشىكپەس ءۇشىن ديپلوم العانعا دەيىن ترانسكريپتپەن ءوتىنىش بەرىپ، ماگيستراتۋراعا قابىلدانعان قاعازىمدى تاپسىرا بەرسەم بولا ما»، دەگەن ابزالدىڭ سۇراعىنا: «ءسىز باكالاۆر دارەجەسى بەرىلگەن ديپلومدى العاننان كەيىن عانا حالىقارالىق باعدارلامالار ورتالىعى اكتسيونەرلىك قوعامىنا جۇگىنۋىڭىز كەرەك. ازىرگە ديپلومسىز ءسىزدىڭ ءوتىنىشىڭىزدى دە، قۇجاتتارىڭىزدى دا قابىلداي المايمىز. ونىڭ ۇستىنە قۇجاتتار «egov.kz» پورتالى ارقىلى ەلەكتروندى تۇردە قابىلداناتىن بولعاندىقتان ءسىزدىڭ ترانسكريپتىڭىز قابىلدانبايدى، ياعني جىبەرە المايسىز. تەك ديپلومدى العاننان كەيىن عانا جىبەرە الاسىز. ول كەزدە ءسىزدىڭ قۇجاتتارىڭىز ەكىنشى پوتوكتا تىركەلەتىن بولعاندىقتان، كونكۋرستىق ىرىكتەۋگە تەك كۇزگى قازان ايىندا عانا قاتىسا الاسىز»-دەپ جاۋاپ بەردى حالىقارالىق باعدارلامالار ورتالىعى اق-نىڭ «بولاشاق» حالىقارالىق ستيپەندياسىن تاعايىنداۋ كونكۋرسىنىڭ ماماندارى.
سوندا قالاي بولعانى؟ ابزال اقش-تاعى نوتر-دام ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ ماگيستراتۋراسىنا ديپلومسىز، ەلەكتروندىق تىركەۋ ارقىلى ترانسكريپتپەن قابىلدانىپ وتىر عوي. نەگە ءبىزدىڭ ەلدە سولاي جاسالىنبايدى؟
سول سەبەپتى 13.05.2021 ج. ەلىمىزدىڭ پرەزيدەنتى قاسىم-جومارت توقاەۆقا ءۆيرتۋالدى بولمەسىنە حات جازعان ەدىك. 18.05.2021 كۇنى پرەزيدەنتتىڭ كەڭسەسى ول حاتتى ءبىلىم جانە عىلىم مينيسترلىگىنە جولداعانى تۋرالى جاۋاپ جىبەردى.
03.06.2021 كۇنى ءبىلىم جانە عىلىم ءمينيسترى اسحات ايماعامبەتوۆ مىرزادان: «بۇگىنگى تاڭدا مينيسترلىك ءبىلىم بەرۋ سالاسىنداعى حالىقارالىق كەلىسىمدەردى جۇزەگە اسىرۋدا، وعان سايكەس بالامالى ستۋدەنتتەرمەن ءازىربايجان، ۆەنگريا، لاتۆيا، قىتاي حالىق رەسپۋبليكاسى، قىرعىز ۋنيۆەرسيتەتتەرىمەن الماسۋ جۇزەگە اسىرىلادى. موڭعوليا، كورەيا، بەلارۋس، پولشا، تاجىكستان، ۆەتنام سوتسياليستىك رەسپۋبليكاسى جانە ۋكراينا قامتاماسىز ەتىلگەن. شەتەلدە وقۋعا مەملەكەتتىك گرانت بولۋگە قاتىستى مينيسترلىكتىڭ مۇمكىندىگى جوق ەكەنىن حابارلايمىز، ويتكەنى بيۋدجەت قاراجاتى تەك جوعارىدا اتالعان كەلىسىمدەر شەڭبەرىندە بەرىلەدى» دەگەن حات الدىق.
«سامۇرىق-قازىنا» ۇلتتىق ءال-اۋقات قورى اق دا «egov.kz» پورتالى ارقىلى جولداعان حاتىمىزعا «ءبىزدىڭ كومپانيادا ءبىلىم گرانتى بولىنبەيدى، ءبىلىم سالاسىن قارجىلاندىرۋ قاراستىرىلماعان» دەگەن جاۋاپ الدىق.
بۇگىن 9-ماۋسىم كۇنى ابزال مىرزاش ءىت باكالاۆر دارەجەسىن الۋ ءۇشىن «ديمپلومدىق جوباسىن» جوعارى بالعا (ا+) قورعادى.
ابزال «اقپاراتتىق تەحنولوگيالار باكالاۆرى دارەجەسى» بەرىلگەنى تۋرالى ديپلومىن وسى ماۋسىم ايىنىڭ اياعىندا عانا الادى. ول كەزدە بولاشاق باعدارلاماسىنا ءوتىنىش بەرسە ءبارى دە تىم كەش بولادى، ەشنارسەگە ۇلگەرمەيدى ەكەن.
ويتكەنى نوتر-دام ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ ماگيستراتۋراسىنىڭ وقۋ باعدارلاماسى بويىنشا كۇندىزگى باعدارلاۋ (وچنايا وريەنتاتسيا) 2021 جىلدىڭ 16 تامىزىندا، ال كۇزگى سەمەستر 23 تامىزدا باستالاتىندىقتان، ابزال وسى 2021 جىلدىڭ 1 تامىزىندا اقش-تاعى نوتر-دام ۋنيۆەرسيتەتىنە بارۋى كەرەك. وعان دەيىن F-1 نەمەسە J-1 ستۋدەنتتىك ۆيزا الۋ ءۇشىن ماگيستراتۋراداعى وقۋىن تولەيتىن جانە بەرىلەتىن ستيپەنديانى راستايتىن «قارجى سەرتيفيكاتىن» تەزىرەك الۋى كەرەك.
16 جاسقا جاڭا تولعان دارىندى بالامىز ابزال ءتۇسىپ تۇرعان وقۋىنا بارا الماي قالسا، ۇلكەن وكىنىش عوي. ەلىمىزدىڭ عىلىمىن كوتەرەمىن دەپ وتىرعان دارىندى بالانىڭ عىلىمعا قۇشتارلىعىن قولداپ، اقش ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ ماگيستراتۋراسىندا وقۋىن قارجىلاندىرا الاتىن ازاماتتار بولسا مىنا ۇيالى تەلەفونعا 8-707-292-27-20 حابارلاسۋىن سۇرايمىن!
(وسى نومەردە Kaspi-GOLD بار).
09.06.2021 ج.،
ابزالدىڭ اكەسى، Ph.D.، م.ع.ك.، دارىگەر-كارديولوگ
داۋرەنبەك مىرزاشۇلى نىسانوۆ
"ادىرنا" ۇلتتىق پورتالى
