اماندوس ەلتايۇلى 1988 جىلدىڭ 3-ماۋسىمىندا الماتى وبلىسى، كەربۇلاق اۋدانىنا قاراستى نۇرىم اۋىلىندا دۇنيەگە كەلگەن. ت. جۇرگەنوۆ اتىنداعى قازاق ۇلتتىق ونەر اكادەمياسىنىڭ "كينوتەلەدراماتۋرگيا" ماماندىعى بويىنشا ءبىلىم العان. "اماندوس جəنە مەن", ء"بىر ادام ءۇشىن" اتتى جىر جيناقتارىنىڭ اۆتورى.
"جۇلدىز قۇلايدى"
جۇلدىز قۇلايدى، جۇلدىز قۇلايدى!
جىگىت ەم قۇمار جۇلدىزعا.
جىرلارىم مەنىڭ ءبىر قىزعا ۇنايدى
جاقپايدى بىراق ءبىر قىزعا.
جۇلدىز قۇلايدى،جۇلدىز قۇلايدى.
وزەندەي ءومىر وتكىزبەي.
جەتە الماي ماعان ءبىر قىز جىلايدى،
قاشادى ءبىر قىز جەتكىزبەي.
جۇلدىز قۇلايدى، جۇلدىز قۇلايدى.
ارقالاپ ايدى كۇن كەتتى.
كەلبەتىم مەنىڭ ءبىر قىزعا ۇنايدى.
سول ءبىر قىز سودان قۇرمەتتى.
جۇلدىز قۇلايدى،جۇلدىز قۇلايدى.
جۇلدىز عوي ءبىر-ءبىر əر ادام.
مەن ءۇشىن بۇگىن ءبىر قىز مۇڭايدى.
كىنəلى ءبىر قىز تاعى وعان.
"كوزدەرى سۇلۋ كەلىنشەك"
سىرشىل سىمباتى سەزىمگە تۇنعان.
سىلدىرىنداي اق بۇلاقتىڭ.
تابا الماي كەلەم كوزىندە تۇرعان،
جاۋابىن جالعىز سۇراقتىڭ..
تاعدىرىما اۋىر تالاپ قويامىن.
بىرەۋدىڭ جارى ول دا وزگە
قالاماسام دا قاراپ قويامىن.
مويىلداي ءمولدىر سول كوزگە.
سۇلۋدى كورمەۋ ول دا سىن بولار.
جىگىتكە مەندەي سيقىرلى.
كوزدەرى ءمىنسىز بولعاسىن بولار.
كۇلكىسى دە ونىڭ سۇيكىمدى.
تىرلىكتىڭ ءنارىن تىنىستاعانبىز.
تاراسىن وسى ءان ەلگە.
ونداي كوز بىزدە جۇمىستا جالعىز.
ونداي كوز جالعىز الەمدە.
تابىلسا جىردىڭ بيىكتەن ورنى.
كوتەرەر جەر بار جەڭىلسەك
سوزىمە سۇلۋ كەيىپكەر بولدى.
كوزدەرى سۇلۋ كەلىنشەك
***
ەسىكتەن كىرىپ كەلدىڭ.
"سول ارۋ" سەن شىعار دەپ ۇمىتتەندىم.
نازىك قانا كۇلكىڭە باعىندىردىڭ
نازارىن زالدا وتىرعان جىگىتتەردىڭ.
مىنەزىڭ دە جايدارلى، كۇلكىڭ دە اشىق،
تالاي جاندار سىرتىڭنان مۇمكىن عاشىق.
ىزىڭە جۇپار سامال ىلەستىرىپ،
ماعان قاراي بەتتەدىڭ سىلقىم باسىپ.
جان تۇسپەگەن كوزىمنىڭ الدىنا ونداي،
(و، قۇدىرەت قادامىڭ وڭدى بولعاي!)
قانداي ەرلىك جاتتى ەكەن جانارىڭدا،
جۇرەگىمدى قيمىلسىز قالدىرارداي.
سۇلۋلىققا بولا ما سەزىم بوگەت،
سالماقتىلىق جاتقانداي سوزىڭدە ەرەك.
قولىڭدى الىپ ۇلگەردىم قولىممەنەن،
سول ارۋ ءوزىڭ بە دەپ؟!
(وكىنىش جوق بۇل كۇندە وتكەن ىسكە)
سىرلار قالىپ بارادى اتتەڭ، ىشتە.
قاناتىڭا ءبىر ولەڭ بايلاپ بارام،
ءان اتىنا اينالعان اق پەرىشتە.
ءبىرىنشى كوشە
كەزدەسكەندە كوزدەرىڭ كۇلىمسىرەپ،
(ەسىمدە جوق ۇندەمەي تۇرۋشى ما ەك؟!)
قىزدى ءسۇيۋ ول كەزدە بىلاي تۇرسىن،
مەن قولىڭنان ۇستاعام ءبىرىنشى رەت
مەن بويىما سول كەزدەن كۇش اپ قاپپىن،
ەسىمدە ەكەن قىسىلماي قۇشاقتاپپىن.
سودان بەرى بىلمەيمىن قانشا قىزعا،
سەنى قۇشقان كەۋدەنى پىشاقتاتتىم.
باقىتىم ەڭ باسقادان بۇرىن سۇيگەن،
سەن ارقىلى دالانىڭ گۇلىن سۇيگەم.
مەنىڭ سولاي باستالعان ماحابباتىم،
ءبىرىنشى كوشەدەگى ءبىرىنشى ۇيدەن
باقىتىم مەن سورىمدى ەسەلەگەن،
مەنىڭ مۇڭلى كۇيىمدى كەشەدى ولەڭ.
سول ءبىرىنشى كوشەنى كوپ ويلايمىن،
جۇرگەن سايىن əر ءتۇرلى كوشەمەنەن.
كوپ نəرسەگە جەتكەنمەن بۇگىن شامام،
كوپ سىر ايتپاي كەتتىپپىن بۇرىن ساعان.
ەكىنشى رەت كەزدەسۋ جازىلماپتى،
ءبىرىنشى كوشەدەگى ءبىرىنشى ادام.
ء"بىر جارىق ۇستاپ الدىم"
ءبىر جارىق ۇستاپ الدىم.
قولعا ءوستىپ ۇستالمايدى نەگە باقىت؟!
ءبىر جارىق ۇستاپ الدىم.
قاپ-قاراڭعى كوشەمەن كەلە جاتىپ.
ءبىر جارىق ۇستاپ الدىم.
كوپ ىزدەگەن جارىعىم وسى جارىق.
ءبىر جارىق ۇستاپ الدىم.
جەرگە تۇسكەن جەرىنەن توسىپ الىپ.
ءبىر جارىق ۇستاپ الدىم.
جان از با جارىق تاپپاي جاڭىلىسقان.
ءبىر جارىق ۇستاپ الدىم.
كوزىمدەگى جارىقپەن شاعىلىسقان.
ءبىر جارىق ۇستاپ الدىم.
ۇلەستىرىپ ەندى ونى بەرەم ەلگە.
ءبىر جارىق ۇستاپ الدىم.
تەك جارىعىم، تەك قانا سونە كورمە!
قاسىمدا كەشە بىرەۋ بار ەدى...
قاسىمدا كەشە بىرەۋ بار ەدى،
كەشە ەمەس ءتىپتى بىلتىردان
مەن ءۇشىن ول جان گۇل ەدى ادەمى،
ۇزۋگە əركىم ۇمتىلعان.
قاسىمدا كەشە بىرەۋ بار ەدى.
ءبىر ءوزى مىڭعا تاتىعان،
ۇمىتكە قۇشتار ۇنەمى الەمى.
بولمىسى بولەك زاتىنان..
بىرەۋ بار ەدى كەشە قاسىمدا،
ويلايتىن مەنى شارشاماي.
ءسۇيدى ەكەن مەنى نەشە جاسىندا،
سۇيىكتى جاندار ءدال سولاي..
بار ەدى بىرەۋ كەشە قاسىمدا،
كەتەتىن ءجيى ماعان كەپ.
كۇتۋشى ەم ونى كوشە باسىندا،
كۇتتىرمەي كەلىپ قالار دەپ.
جانىمنىڭ نەدەن جۇدەدى الەمى،
بۇل كۇندە نەگە مۇڭىم كوپ،
قاسىمدا كەشە بىرەۋ بار ەدى،
كەشە بار ەدى،
بۇگىن جوق.
سايرانداپ بارعان سول وڭىردەگى،
جان ەدى ەرەك زاتى تىم.
بۇگىن بار ەرتەن جوق ومىردەگى،
بار بولىپ قالعان باقىتىم..
گۇل
قاۋىزىنان سورعالاپ تۇنىق ءبىر مۇڭ.
جاپىراعى جىلادى سىنىق گۇلدىڭ.
ءوزىمدى ۇمىتىلعان گۇلگە تەڭەپ،
ىشىمنەن كۇلىپ تۇردىم.
بۇيىرىلماي قالاعان ادامىنا،
گۇل دە مەندەي اينالدى جارالىعا.
قولىڭا الىپ ايالاپ يىسكەۋ تۇگىل
ساۋساعىڭ دا تيمەدى اۋ ساباعىنا.
تابيعاتتىڭ جوعالتىپ ءبىر بوياۋىن،
(باسىپ كەتتى بايقاماي
مۇڭدى اياعىم)
ەرتە كوكتەپ يەسىن تاپپاي قالعان،
مەن ۇستەلدە كاپ كويعان گۇلدى ايادىم.
بەتكە الىپ قيىرى جوق شەتتى جۇماق،
كوز جاسىن كوك مايساعا كەپتىرىپ اپ.
قولىمنان سۋسىپ ءتۇسىپ نəزىك تاعدىر،
تەرەزەدەن تومەنگە كەتتى قۇلاپ.
جالپاق əلەم جاققاندا تۇنگى وشاعىن
ءبىر əدەمى əۋەنمەن مۇڭداسامىن.
ۇمىتپاي ەسىنە الىپ جۇرسە ەكەن دەپ.
جۇرەگىمنەن وزىڭە گۇل جاسادىم.
قۇشاقتا"
قۇشاقتا!
قۇشاقتا كومىلىپ قالسىن مۇڭ.
جارالى جانىما جىپ-جىلى جالىن بوپ جانشىلدىڭ.
ءموپ -ءمولدىر كوزىڭنەن قۇلاماي قاپ قويعان.
مەن سەنىڭ ىپ-ىستىق ءبىر ءتۇيىر تامشىڭمىن.
قۇشاقتا!
قۇشاقتاۋ دەگەنىڭ ءبىرى عوي ۇلى ءىستىڭ.
كولەمى كەڭەيسىن القىمدا تارىلعان تىنىستىڭ.
دەمىڭدى دەمىمە قوسايىن كەل جانىم،
جابىرقاۋ جۇرەكتەر جاقىننان ۇعىسسىن!
قۇشاقتا!
اق قۇبا بىلەگىڭ ورالىپ موينىما،
ءبىر عاجاپ سەزىمگە بالقىسىن بوي مىنا.
جۇرەكتىڭ ءلۇپىلىن تىڭداشى سىرتىنان،
قيمىلسىز قولدارىڭ تىعىلىپ قوينىما.
قۇشاقتا!
اق ءجۇزىڭ شاعىلىپ ايداعى جارىقپەن،
ءسوز قۇراپ بەرەيىن سىبىرلاپ سيقىرلى əرىپپەن.
قاپ-قارا تۇنەككە قۇلاپ اق كەتەيىك ەكەۋمىز.
تابيعات جاراتقان قالىپپەن.
قۇشاقتا!
قۇشاقتاۋ دەگەنىڭ تاپتىرماس ۇلىلىق.
جەتتىم عوي وزىڭە ەنتىگىپ ءسۇرىنىپ جىعىلىپ.
سەن جايعان قۇشاقتا تۇنشىعىپ ۇيىقتاپ كەتەيىن.
مəڭگىلىك كوزدەرىم جۇمىلىپ....
Ps:
قۇشاقتا.
اماندوس ەلتايۇلى
"ادىرنا" ۇلتتىق پورتالى
