ءومىرى ونەگە: كوكشەتاۋدا قانىش ساتباەۆتىڭ 125 جىلدىعىنا ارنالعان كونفەرەنتسيا ءوتتى

615
Adyrna.kz Telegram

كوكشەتاۋدا قازاق عىلىم اكادەمياسىنىڭ تۇڭعىش پرەزيدەنتى، العاشقى كاسىبي تاۋ-كەن ينجەنەرى، گەولوگ-عالىم قانىش يمانتايۇلى ساتباەۆتىڭ تۋعانىنا 125 جىل تولۋىنا وراي «ءومىرى ونەگە» اتتى عىلىمي كونفەرەنتسيا ءوتتى، دەپ حابارلايدى «ادىرنا» ۇلتتىق پورتالى.

اقمولا وبلىسى ىشكى ساياسات باسقارماسىنىڭ مالىمەتىنشە، قانىش يمانتايۇلىنىڭ عىلىمي قىزمەتىنىڭ اۋقىمى زور، ال قازاقستاننىڭ دامۋىنا قوسقان ۇلەسىنە باعا جەتپەيدى. جەزقازعاندا 2 ميلليون توننادان استام مىس قورىنىڭ ءىرى كەن ورنىن اشقان دا قانىش ساتباەۆ.

ونىڭ باسشىلىعىمەن قازاقستاننىڭ پايدالى قازبالار كارتاسى جاسالدى.  مۇنداي كارتالاردى ازىرلەۋدەگى كەشەندى ءادىس گەولوگيانىڭ جاڭا باعىتى — مەتاللوگەنيانىڭ نەگىزىن قالادى. ءبىر قىزىعى، كارتا دالدىككە مۇقيات تەكسەرىلىپ، عىلىمي ورتادا كەڭىنەن تالقىلانىپ، سوڭىندا ەڭ سەنىمدى دەپ تانىلدى.

ورتالىق قازاقستانداعى سۋ تاپشىلىعى ماسەلەسىن شەشكەندە وسى ساتباەۆتىڭ جاھاندىق جوباسى.

تاعىلىمدى ءىس-شاراعا اقمولا وبلىسى ىشكى ساياسات باسقارماسىنىڭ باسشىسى الماس الين، ە.ا.بوكەتوۆ اتىنداعى قارمۋ-دىڭ «وتان تاريحى» كافەدراسى مەڭگەرۋشىسى، ارحەولوگيا، ەتنولوگيا عىلىمدارىنىڭ PhD دوكتورى قانات بودەەۆ، قالالىق ارداگەرلەر كەڭەسىنىڭ توراعاسى شياپ اليەۆ، ساتباەۆتانۋشى، قوعام قايراتكەرى مەيرامبەك قيىقوۆ، «قوعامدىق دامۋ ورتالىعى» كمم قىزمەتكەرلەرى، سونداي-اق، ءبىلىم وردالارىنىڭ وقىتۋشى-عالىمدارى مەن ستۋدەنت-جاستارى جانە مەملەكەتتىك مەكەمەلەردىڭ وكىلدەرى قاتىستى.

كونفەرەنتسيادا قانىش ساتباەۆ تۇلعاسىنىڭ جان-جاقتىلىعى كەڭىنەن قاۋزالدى. مىسالى، 1935 جىلى ايماقتى زەرتتەۋ بارىسىندا ول ەرەكشە جازۋى بار تاستى تاپتى. كەيىنىرەك بەلگىلى بولعانداي، ونى XIV عاسىردا تەمىرلان قالدىرعان. ءوز ەكسپەديتسيالارىندا عالىم حالىق اندەرىن، ولەڭدەرىن جازىپ الىپ، پەداگوگيكالىق قىزمەتپەن اينالىستى، مەكتەپتەرگە ارنالعان الگەبرا وقۋلىعىن شىعاردى.

قازىرگى تاڭدا ەلىمىزدە ءبىر قالا، كوپتەگەن كاسىپورىندار، وقۋ ورىندارى، قالا كوشەلەرى اكادەميك قانىش ساتباەۆتىڭ ەسىمىمەن اتالادى. عالامشارداعى كىشكەنتاي پلانەتالاردىڭ ءبىرى دە ونىڭ ەسىمى بەرىلگەن.

«قانىش ساتباەۆتىڭ ادامي قاسيەتتەرى مەن ازاماتتىق ۇستانىمى، عالىمنىڭ جارقىن بەينەسى بارشامىزدىڭ ەسىمىزدە ماڭگى قالارى ءسوز.
اتى اڭىزعا اينالعان تۇعىرى بيىك تۇلعا قانىش يمانتايۇلىنىڭ ۇلى ەسىمى عىلىم جولىنداعى ءىزباسارلارىنا ارقاشان ۇلگى-ونەگە بولىپ، ۇلىقتالا بەرمەك!»، - دەدى  شوقان ءۋاليحانوۆ اتىنداعى كوكشەتاۋ ۋنيۆەرسيتەتى رەكتورىنىڭ كەڭەسشىسى امانباي سەيىتقاسىموۆ.

پىكىرلەر