سەرىك ەلىكباي: شايتان مەن شايىر

(ساعىل اڭگىمە) ول وتە تالانتتى ەدى... ءومىردى ءسۇيىپ جىر جازدى! جاستاي جەتىم قالعان بوزبالا رەنجىپ، بۇگىلىپ، وكىنىپ كورگەن ەمەس! جارقىراپ جانعان كوزدەرى-جاراتقانعا جاساۋراماي قارايتىن. ءان سالىپ جۇرەتىن. جىر جازىپ جۇرەتىن. الدەكىمگە كومەكتەسىپ بارا جاتادى... الدەكىمگە كومەكتەسىپ كەلە جاتادى... سول ءتۇنى، ءبىر توپ اقىن جىگىتتەر دۋىلداپ باس قوستى! بۇنى ورتاعا العان. ىشسەڭشى، - دەگەن. بۇل; ىشە المايمىن، - دەپ ەدى. تۋىسى كوپ، جازۋشىلار وداعىندا "مىقتى" اعاسى بار كوركوكىرەك جىگىت-قاسىنا ءبىر قىزدى ەرتىپ كەلىپتى... ەسىرىك نەمە; قاسىندا نازىك جان بار دەگەن سەزىمنەن ادا-قىسىلۋسىز، قامسىز اۋىزبەن بوقتىقتى ەزىپ قۇسادى... ۇركەك سەرىگى، بوتا كوز بالا-ۇيالىپ الاۋلايدى... ءتۇن اۋا قىز "قايتامىن" دەدى. -كەتە بەر، - دەگەن سەنگەنى... -دۇرىس ەمەس عوي، -دەدى بۇل... -ەمەشەگىڭ ەزىلىپ تۇرسا، بار شىعارىپ سال... بويى شاعىن بويجەتكەن بۇعان باسىندا توساڭ قاراعانىمەن، شەشىلە كەلە اڭگىمەلەسىپ كەتتى... -ءسىز، نەگە الماتىعا كەتىپ قالمايسىز... -ماعان وسى قالا ۇنايدى. -الماتىدا جىر سۇيەر قاۋىم بار عوي... -الماتى دا وسى...مەن كىمگە كەرەكپىن؟ -"قارا تۇندە مىنا ومىرمەن قوشتاستىم"... دەلىنەر ولەڭىڭىز كەرەمەت! -راحمەت! -ءسىزدى، ءسىزدى ءبارى جامان ادام دەيدى... -ءيا، جامان دەيتىنىن بىلەمىن... نايزاعاي شاتىرلاپ جارقىلدادى. بوتەن قىز جابىسىپ قىسىلدى - كەۋدەسىنە. -كىرىڭىز، قۇربى قىزدارمەن عانا تۇرامىن. شاي ءىشىڭىز... -راحمەت! ساعات ەكى بولىپتى، پاتەرگە قالا ورتاسىنداعى ورىس زيراتى ىشىمەن تارتتى... ۇزەڭگىسى سۋىق ۇرەي-اياعىن شىدەرلەي بەرەدى. نايزاعاي اسپاندى جىرتا جارىلدى... ءون بويى جارق ەتىپ كۇيە ىسىدى. ەسىن جيسا، قارسى الدىندا قاپ-قارا تۇنەرگەن الدەكىم وتىر... -كىمسىڭ... بۇل تۇك ايتا المادى. -سەندەر مەنى قۇرتقان...دەدى ول. جىلادى. -سويلە! نە ايتپاق؟ -ولەڭ وقىپ بەرەيىن! -وقى! ...ولەڭ وقىپ ولەم مەن.. ولەرىمنىڭ الدىندا! اق قاعازعا جازىپ كەتەم ارىزىمدى تاعدىرعا... جالعىز مولام باسىندا، قازاق ءتىلى تۇرادى! سوندا بولار اڭكۇر-مۇڭكىر سۇراعى... -توقتا، كوڭىلدى بىردەمەڭدى وقىشى! -ءبارى وتەدى! شىڭعىسحاننىڭ قاھارىنداي تاۋسىلىپ.. ار وتەدى... ارسىز كۇنىن قاۋسىرىپ... قازاق عانا قالادى! اققان جاسىن ىركىپ-اپ. كەۋدەسىنەن جۋسان ءيسى بۇرقىراپ! شىرقاۋ كوكتە اتقان وعى شىرقىراپ... -اقىنبىسىڭ؟ -بىلمەيمىن... -باتىرمىسىڭ؟ -جوق! -ال، ءسىز كىمسىز... -مەن ادامزات اداسسا - الىپ شىعامىن دەپ كەلىپ ەم! مەن ادامزات قارايسا-اعارتامىن دەپ ەدىم...مەن ادامنىڭ اق تۋى بولسام دەپ ەم،ايدىنىنداعى اققۋى بولسام دەپ ەم... جوق، ولار مەنەن استى! ارسىزدىقتان دا، الداۋدان دا... ...بۇل جۇباتپاققا قول سوزعان-ساۋساقتارى وتقا تيگەندەي تىز ەتتى... -ولەڭ وقىشى! -...ولەڭ وقى، قاس ۇيىندە دوس ءۇشىن!... ۇزاق ولەڭدەرىن وقىدى، ساعاتتار توقتاپ قالعان سەكىلدى! قارالى جاندى باۋىرىنا تارتتى... كۇيىپ بارادى! جانىپ بارادى! شىداۋ كەرەك - ول ءۇشىن... جۇرت ءۇشىن... تاڭ اتتى. ...قالا زيراتى ورتاسىندا جاس شايىردىڭ ءمايىتى جاتتى. قاسىنداعى پەريزات ءجۇزدى پەرىشتە وعان قاراپ، وكسىپ جىلاۋدا ەكەن! نايزاعاي تۇسكەن دەنەسى-قارا قوشقىلدانىپ كەتىپتى... اقىندى كومگەن كۇنى جاڭبىر ۇزاق جاۋدى... دوستارى; سول كۇنى ماس بولىپ كەتكەنىن ايتتى تەرگەۋشىگە... پوليتسيا عيماراتى ۇستىندە اپپاق پەرىشتە وتىردى، وڭ بەتىنە قارا داق ءتۇسىپ قاپتى...