"اق جول" قارجى نارىعىن رەتتەۋ جانە دامىتۋ اگەنتتىگىنىڭ ءتورايىمى م.ابىلقاسىموۆاعا ەكىنشى دەڭگەيلى بانكتەردىڭ نەسيە تولەمدەرىن ءۇش ايعا شەگەرۋ شارالارىنىڭ جەتكىلىكسىز ەكەنىن ايتىپ حات جولدادى.
قازاقستان رەسپۋبليكاسى
قارجى نارىعىن رەتتەۋ
جانە دامىتۋ
اگەنتتىگىنىڭ ءتورايىمى
م. ابىلقاسىموۆاعا
«اق جول» دەموكراتيالىق پارتياسى اگەنتتىكتىڭ ەكىنشى دەڭگەيلى بانكتەردىڭ نەسيە تولەمدەرىن 3 ايعا شەگەرۋ ءىس - شارالارىن جەتكىلىكسىز دەپ سانايدى.
2020 جىلعى 4 ساۋىردەگى ءسىزدىڭ كەنەتتەن كەلگەن قيىندىقتار جاعدايىنىڭ وزىندە (قر ازاماتتىق كودەكسىنىڭ 374 جانە 359 باپتارىنا سىلتەمەمەن) نەسيەنىڭ ۇستەمە پايىزى مەن نەگىزگى قارىزدى شەگەرۋ مۇمكىن ەمەس، تەك اۋىستىرۋعا عانا بولاتىنى تۋرالى بەرگەن تۇسىنىكتەمەدە قازىرگى داعدارىستىڭ اۋقىمى مەن ونىڭ زارداپتارى ەسكەرىلمەگەن.
«اق جول» پارتياسىنا جەكە تۇلعالاردان، شاعىن جانە ورتا بيزنەستىڭ قارىز الۋشى وكىلدەرىنەن تۇسكەن ارىز-شاعىمدار ولاردىڭ كوپشىلىگى تولىعىمەن كۇيرەۋ الدىندا تۇرعانىن كورسەتەدى. مۇنداي حابارلار «اتاماكەن» ۇكپ-نىڭ مالىمەتتەرىمەن دە راستالادى: كاسىپكەرلەردىڭ ۇشتەن ءبىر بولىگى (29%) وزدەرىنىڭ قارجىلىق جاعدايىنىڭ قاۋىپتى ەكەنىن، ال جارتىسىنا جۋىعى (46%) تۇراقسىز دەپ باعالايدى. باسقاشا ايتقاندا، كاسىپكەرلەردىڭ تورتتەن ءۇش بولىگى قازىرگى داعدارىستا بەلگىسىزدىك جاعدايىندا وتىر، كەز-كەلگەن قوسىمشا جاعداي ولاردى بانكروتقا ۇشىراتۋى مۇمكىن.
قر پرەزيدەنتى ق.توقاەۆتىڭ تاپسىرمالارىن ورىنداۋ ماقساتىندا توتەنشە جاعدايلار جونىندەگى مەملەكەتتىك كوميسسيا بۇرىن-سوڭدى بولماعان قادامدارعا بارعانى، مىسالى، بىرقاتار ەكونوميكا سەكتورىنىڭ ونىمدەرى ءۇشىن قوسىمشا قۇن سالىعىن تومەندەتۋ سياقتى شارالار قابىلداعانى تەگىن ەمەس. دەگەنمەن، قازىرگى قولدانىستاعى سالىق كودەكسىندە بۇنداي مولشەرلەمەلەر ەسكەرىلمەگەن، ياعني، مەملەكەت باسشىسى زاڭعا قاراماستان، قازىرگى توتەنشە جاعداي كەزەڭىندە الەۋمەتتىك مۇددە مەن ەكونوميكالىق سالدارعا ساي شەشىم قابىلدادى.
«اق جول» دەموكراتيالىق پارتياسى بۇنداي شەشىمدەردى ورىندى جانە وكىلەتتى دەپ سانايدى جانە سالىق زاڭناماسىنا ەنگىزىلەتىن وزگەرتۋلەردى تالقىلاۋ كەزىندە (2012 جىلدان بەرى) تاعى دا باسىمدى الەۋمەتتىك ماڭىزدى تاۋارلاردىڭ قوسىمشا قۇن سالىعى مولشەرلەمەلەرىن تيىسىنشە تومەندەتۋ تۋرالى وزگەرىس ەنگىزەدى.
سونىمەن قاتار، ءبىز وسىناۋ جاعدايدىڭ اۋىرتپالىعىن جانە كۇتىلەتىن داعدارىس زارداپتارىن ەسكەرە وتىرىپ، زاڭنامالىق رەتتەۋلەر كەزىندە وسىنداي احۋالدار بويىنشا قاجەتتى كومەك كورسەتۋگە دايىن ەكەنىمىزدى جەتكىزەمىز.
جوعارىدا ايتىلعانداي، شاعىن جانە ورتا بيزنەستىڭ اۋىر جاعدايعا تۇسكەنىنە بۇدان بولەك داعدارىس باسىندا قر ۇلتتىق بانكىنىڭ قاتە قابىلداعان، ياعني اعىمداعى جىلدىڭ 10 ناۋرىزىندا بازالىق مولشەرلەمەلەردى 9,25%-دان 12%-عا دەيىن كوتەرۋ تۋرالى شۇعىل شەشىمى دە ىقپالىن تيگىزبەي قويمادى. وسىنىڭ سالدارىنان كوپتەگەن ەكىنشى دەڭگەيلى بانكتەر (كاسىپكەرلەردىڭ وزدەرىنىڭ باستاماسىنا سايىپ) سول ساتتە نەسيەلەر بويىنشا پايىزداردى 3-5%-عا ءوسىردى. الايدا، قر ۇلتتىق بانكى ءوزىنىڭ شەشىمىن قايتا قاراعانمەن، نەسيەلەردىڭ قايتا تومەندەمەدى.
سونىمەن، نەسيە تولەمدەرىن شەگەرۋ تۋرالى ماسەلەگە قايتا ورالساق، العان نەسيە سومالارىن بانكتەرگە قالاي بولعاندا دا قايتارىلاتىنى ەسكەرىلگەنمەن، قازىرگى توتەنشە جاعداي كەزىندە قارىز الۋشىنىڭ تابىسى مۇلدەم ەسكەرىلمەگەن. ويتكەنى، ولاردىڭ كىرىسى ەشقايدا «شەگەرىلگەن» جوق، تەك تابىس بولعان جوق، سوندىقتان ولارعا شەگەرىلگەن تولەمدەردى تولەيتىن مۇلدە مۇمكىندىك جوق. ولاردى ارى قاراي دا قىسپاققا الۋ شاعىن جانە ورتا بيزنەستى بانكروتتىققا دۋشار ەتىپ، قانشاما وتباسىلاردى كەدەيشىلىككە يتەرمەلەيدى.
«اق جول» دەموكراتيالىق پارتياسى مۇنداي امالدار مەملەكەتتىك مۇددەگە ساي ەمەس دەپ سانايدى. اگەنتتىكتىڭ قىزمەتى قازىرگى قولدانىستاعى زاڭنامانى ءتۇسىندىرۋ عانا ەمەس، سونداي-اق، بانكتەردىڭ كىرىسىمەن بىرگە، قوعامنىڭ نەگىزگى بولىگىنىڭ تولەمدىك قابىلەتىن ەسكەرىپ، قارجى نارىعى تۇراقتىلىعىن ساقتاۋعا كوزدەلگەن شەشىمدەردى قابىلداۋ دەپ سانايمىز. قارىز الۋشى شاعىن جانە ورتا بيزنەستىڭ ۇلكەن بولىگى، 75% -ى قيىن جاعدايدا قالۋىنا كوز جۇمىپ قاراۋعا بولمايدى.
وسىعان وراي، «اق جول» دەموكراتيالىق پارتياسىنىڭ پارلامەنتتىك فراكتسياسى اتالعان ماسەلەنى قاراپ، ەكىنشى دەڭگەيلى بانكتەر مەن مەملەكەتپەن بىرلەسە وتىرىپ، توتەنشە جاعداي كەزەڭىندە اۋىر جاعدايعا ۇشىراعان ازاماتتار مەن شاعىن جانە ورتا بيزنەس قارىز الۋشىلارىنىڭ نەگىزگى قارىزى مەن پايىزدارى بويىنشا تولەمدەردى جويۋ تۋرالى شارالاردى قاراستىرۋدى سۇرايمىز. ونداي قارىز العانداردى انىقتاۋ قازىردەن باستاپ جۇرگىزىلۋى ءتيىس. بانكتەر ءاربىر قارىز الۋشىنىڭ جاعدايىنا قاراپ، ديرەكتيۆالىق نۇسقاۋدى كۇتپەي، وزدەرىنىڭ شەشىمدەرىن ۇسىنۋى قاجەت دەپ سانايمىز. ال، اگەنتتىك ءوزىنىڭ تاراپىنان قابىلدانعان قادامداردى جۇيەلەندىرىپ، سوندا-اق، ۇكىمەتپەن مۇنداي قادامداردا مەملەكەتتىڭ ۇلەسى مەن ءىس-شارالارىن ازىرلەۋمەن شۇعىلدانۋى قاجەت دەپ سانايمىز.
قۇرمەتپەن،
«اق جول» دەموكراتيالىق پارتياسىنىڭ توراعاسى،
قر پارلامەنتى ءماجىلىسىنىڭ دەپۋتاتى
ا.پەرۋاشەۆ
