قازاقستان پرەزيدەنتى "حالىقارالىق قارىز ارحيتەكتۋراسى جانە وتىمدىلىك" اتتى جوعارى دەڭگەيدەگى جيىنعا قاتىستى، دەپ حابارلايدى اقوردا.
مەملەكەت جانە ۇكىمەت باسشىلارى دەڭگەيىندەگى ونلاين فورۋمدى وتكىزۋگە بۇۇ باس حاتشىسى انتونيۋ گۋتەرريش، كانادا جانە يامايكانىڭ پرەمەر-مينيسترلەرى دجاستين تريۋدو مەن ەندريۋ حولنەسس مۇرىندىق بولدى. ءىس-شارا COVID-19 پاندەمياسى كەزەڭىندە حالىقارالىق كۇش-جىگەردى دامۋ باعىتىن قارجىلاندىرۋ سالاسىنا قاراي جۇمىلدىرۋعا ارنالدى.
تەڭىزگە شىعاتىن جولى جوق دامۋشى مەملەكەتتەر توبىنىڭ توراعاسى رەتىندە ءسوز سويلەگەن قاسىم-جومارت توقاەۆ كوروناۆيرۋس پاندەمياسى باستالعالى بەرى توپقا مۇشە ەلدەر قانداي قاۋىپتى قۇبىلىستارمەن بەتپە-بەت كەلگەنىنە توقتالدى. مەملەكەت باسشىسى، شەتەلدىك ينۆەستيتسيالاردىڭ ازايۋى، ساۋدا-ساتتىق پەن اقشا اۋدارىمدارىنىڭ تومەندەۋى، قارجىلىق قارىزداردىڭ ءوسۋى، ورتاشا العاندا ەكونوميكانىڭ 2,4 پروتسەنتكە قۇلدىراۋىن مىسالعا كەلتىردى.
توقاەۆ تەڭىزگە شىعاتىن جولى جوق دامۋشى مەملەكەتتەر توبىنا مۇشە ەلدەردىڭ پاندەميا سالدارىنان تۋىنداعان قارجىلىق قيىندىقتارىن جەڭىلدەتۋگە بايلانىستى بىرقاتار ناقتى ۇسىنىسىن ورتاعا سالدى.
قاسىم-جومارت توقاەۆ دۇنيەجۇزىلىك بانكتىڭ داعدارىسقا قارسى 160 ميلليارد دوللار كولەمىندەگى كومەگى مەن حالىقارالىق ۆاليۋتا قورى بەرەتىن 1 تريلليون دوللار كرەديت جۇيەسىن پاندەميا سالدارىنان ايتارلىقتاي زارداپ شەككەن ەلدەرگە ءبولۋ اسا ماڭىزدى دەپ سانايدى. پرەزيدەنت جاھاندىق قارجى قۇرىلىمدارىن، بۇۇ ينستيتۋتتارىن، سونداي-اق، وزگە دە حالىقارالىق جانە وڭىرلىك ۇيىمداردى تەڭىزگە شىعاتىن جولى جوق دامۋشى مەملەكەتتەر توبىنا مۇشە ەلدەردىڭ ەكونوميكالىق ءوسىمدى قايتا قالپىنا كەلتىرۋگە باعىتتالعان ءىس-قيمىلى كەزىندە ولاردىڭ ەرەكشە قاجەتتىلىكتەرىنە باسا ءمان بەرۋگە شاقىردى.
سونىمەن قاتار قاسىم-جومارت توقاەۆ بۇۇ-نىڭ تەڭىزگە شىعاتىن جولى جوق دامۋشى مەملەكەتتەر توبىنا مۇشە ەلدەرگە ارنالعان ۆەنا باعدارلاماسىن جۇزەگە اسىرۋ جونىندەگى جول كارتاسىنىڭ وزەكتىلىگى ارتا تۇسكەنىنە توقتالدى. وسىعان وراي سەرىكتەس مەملەكەتتەردى ادديس-ابەبا باعدارلاماسىندا بەلگىلەنگەن بارلىق جەتى باعىت بويىنشا جۇرگىزىلەتىن جۇمىستاردى جۇمىلا اتقارۋعا، سونداي-اق، دامىتۋ ماقساتىنداعى رەسمي كومەكتىڭ قازىرگى دەڭگەيىن ساقتاپ قالۋعا ۇندەدى.
مەملەكەت باسشىسى حالىقارالىق قوعامداستىقتى تەڭىزگە شىعاتىن جولى جوق دامۋشى مەملەكەتتەر توبىنا مۇشە ەلدەردىڭ دەنساۋلىق ساقتاۋ جۇيەسىن دامىتۋدى قولداۋعا، سونداي-اق، قاجەتتى ۆاكتسينانى ۋاقىتىلى جانە ءتيىمدى باعادا ساتىپ الۋىنا كومەك كورسەتۋگە شاقىردى. پرەزيدەنت توپقا مۇشە ەلدەردىڭ ورنىقتى ينفراقۇرىلىمىن ىنتالانداندىرۋ جانە ساۋدا-ساتتىق راسىمدەرىن جەڭىلدەتۋ، تسيفرلىق ترانسفورماتسياعا قول جەتكىزۋىنە قولداۋ كورسەتۋ قاجەتتىگى تۋرالى اتاپ ءوتىپ، جەكە سەكتوردىڭ قايتا قالپىنا كەلتىرۋ جۇمىستارىنا بەلسەندى قاتىسۋ كەرەكتىگىن ايتتى.
قاسىم-جومارت توقاەۆ مەملەكەتتىك دەڭگەيدە قابىلدانىپ جاتقان شارالارعا توقتالىپ، قازاقستان "بۇۇ-نىڭ گۋمانيتارلىق كومەك كورسەتۋ جونىندەگى جاھاندىق جوسپارىن" جۇزەگە اسىرۋعا ەلەۋلى ۇلەس قوسقانىن جانە كوروناۆيرۋسقا قارسى كۇرەس كەزىندە بىرقاتار شەت مەملەكەتتەرگە جاردەم بەرگەنىن ەسكە سالدى.
مەملەكەت باسشىسى قازاقستاندىق "KazAID" حالىقارالىق دامۋ اگەنتتىگىنىڭ ىسكە قوسىلعانى جايىندا مالىمدەپ، ورتالىق ازيا ەلدەرى مەن اۋعانستانعا قولداۋ كورسەتۋ مۇمكىندىگى بار بۇۇ-نىڭ ورنىقتى دامۋ ورتالىعىن الماتىدا اشۋ جۇمىستارى جايىندا ايتتى. پرەزيدەنت قازاقستاننىڭ وزگە مەملەكەتتەر مەن كوپجاقتى ۇيىمدارعا كورسەتكەن قولداۋى رەتىندە وسىنداي قادام جاساپ وتىرعانىن جەتكىزدى.
قاسىم-جومارت توقاەۆ ءسوز سوڭىندا ۆاكتسينا سالۋعا جانە ەكونوميكانى قايتا قالپىنا كەلتىرۋگە ءبىرشاما ۋاقىت كەتىپ، سوعان سايكەس ۇزاقمەرزىمدى پەرسپەكتيۆادا ونىڭ سالدارى ونداعان جىلدار بويىنا ساقتالۋى ىقتيمال ەكەنى جايىنداعى بولجامىن ورتاعا سالدى. ونىڭ پىكىرىنشە، ازاماتتاردىڭ وسال توپتارىن، ەلدەر مەن ەكونوميكانى قورعاۋ ءۇشىن قازىرگى قابىلدانىپ جاتقان شارالاردىڭ بارلىعى ورتاق مۇددەنى كوزدەيدى. مەملەكەت باسشىسى مۇنىڭ داعدارىستان شىعاتىن بىردەن-ءبىر جول ەكەنىنە سەنىمدى جانە ونى حالىقارالىق قوعامداستىقتىڭ ورتاق مىندەتى دەپ سانايدى.
فورۋمعا ارگەنتينا، ۆەنەسۋەلا، ەگيپەت، يتاليا، كانادا، پاكىستان، تۇركيا، قاتار، فرانتسيا، ەكۆادور، جاپونيا، يامايكا جانە باسقا دا مەملەكەتتەردىڭ باسشىلارى، سونداي-اق، بۇۇ باس حاتشىسى انتونيۋ گۋتەرريش، حالىقارالىق ۆاليۋتا قورىنىڭ، ەكونوميكالىق ىنتىماقتاستىق جانە دامۋ ۇيىمىنىڭ، دۇنيەجۇزىلىك بانكتىڭ، دۇنيەجۇزىلىك ساۋدا ۇيىمىنىڭ، ەۋروپالىق وداق پەن افريكالىق وداقتىڭ جەتەكشىلەرى قاتىستى.
