«سارايىڭدى اشاتىن، شارشاعاندى باساتىن، شاي بولمايدى عالامدا، ساماۋرىننىڭ قارا شايىنان اساتىن»، دەيدى قازاق. شاي – قازاقتىڭ سۇيىكتى سۋسىنى. الايدا، ءبىز كۇندەلىكتى ءىشىپ جۇرگەن شايدىن پايداسى مەن زيانىن بىلەسىز بە؟! وندا «ادىرنا» پورتالىنىڭ مىنا ماقالاسىن تولىق وقىڭىز.
شاي - ميدىڭ بەلسەندىلىگىن ارتتىرادى
قارا شايدىڭ قۇرامىندا ميدىڭ جۇمىسىن جانداندىراتىن جانە ەستە ساقتاۋ قابىلەتىن جاقسارتاتىن امين قىشقىلى - L-تەانين بار. سونداي-اق، سەرگىتەتىن كوفەين دە كەزدەسەدى. L-تەانين مەن كوفەيننىڭ ۇيلەسۋى ميعا جاقسى اسەر ەتىپ، سانانىڭ تولىق ايقىندىق سەزىمىن تۋدىرادى. ۇيقىنىڭ ورنىنا جاقسى كوڭىل-كۇي سىيلايدى.
كوفە مەن شايدىڭ ايىرماشىلىعى - كوفە بىردەن قۋاتتاندىرادى، بىراق بۇل اسەر بىرنەشە ساعاتتان كەيىن جوعالادى. قايتا سەرگۋ ءۇشىن سىزگە تاعى ءبىر شىنىاياق كوفە كەرەك. وسىلايشا كوفەينگە تاۋەلدىلىك پايدا بولادى. ال قارا شاي جۇمساق، سەرپىلىسسىز قۋاتتاندىرادى. باياۋ، بىراق دەنەگە قاۋىپسىز اسەر بەرەدى. بۇل - ءبىر تاۋلىككە ارنالعان ەنەرگيانىڭ كەپىلدەندىرىلگەن ءوسىمى.
جاپوندىق جانە بريتاندىق عالىمدار تۇتىنىلاتىن امين قىشقىلىنىڭ مولشەرى مەن ادام ميىنىڭ الفا-تولقىندارىنىڭ بەلسەندىلىگى اراسىنداعى تىكەلەي بايلانىستى انىقتادى. زەرتتەۋلەر كورسەتكەندەي، ميعا قارا شايدىڭ پايداسى وراسان زور. 50 مگ L-تەانين (شامامەن ءۇش كەسە شاي) ميدىڭ جۇمىسىن مۇمكىندىگىنشە ارتتىرادى.
سونىمەن قاتار، تىنىشتىق پەن رەلاكساتسيا جاعدايىنا دا L-تەانين جاۋاپتى. ىرىكتەمەلى زەيىن شىڭدالادى، بۇل فوندىق تىتىركەندىرگىشتەرگە الاڭداماي، ماڭىزدى بولشەكتەرگە نازار اۋدارۋعا مۇمكىندىك بەرەدى.
*دەرەك: شەرلوك حولمس ءسۇتتى قارا شايدى ءجيى ىشەتىن بولعان
يممۋنيتەتتى كوتەرەدى
قارا شاي قۇرامىنداعى تانين، انتيوكسيدانت ءرولىن اتقارادى، بوس راديكالداردىڭ زاقىمدانۋىن ازايتادى، دەمەك، اعزانىڭ قارتايۋىن باسەڭدەتىپ جانە يممۋندىق جۇيەنى نىعايتادى. ورتاشا قايناتىلعان شاي سۋىق تيگەن كەزدە تەمپەراتۋرانى تومەندەتەدى.
بىراق قارا شايدىڭ اعزاعا زيانى دا بولۋى مۇمكىن. سۋىق تيگەن كەزدە قاتتى شاي جاپىراقتارىن ءىشۋ دەنە تەمپەراتۋراسىن ودان سايىن جوعارىلاتۋى مۇمكىن. ودان كورى، ليمونمەن ءالسىز شاي ىشكەن دۇرىس، سوندا ءسىزدىڭ يممۋنيتەتىڭىز ۆيرۋسپەن بەلسەندى كۇرەسە باستايدى.
دەنەنى تازارتادى
شاي جاپىراقتارىندا راديواكتيۆتى زاتتاردى سىڭىرەتىن جانە ولاردى ورگانيزمنەن شىعارۋعا كومەكتەسەتىن فەنولدار بار.
قارا شاي سونىمەن قاتار تامىرلاردى توكسيندەردەن تازارتادى، ولاردىڭ قاندا پايدا بولۋىنا جول بەرمەيدى. جۇرەكتىڭ جۇمىسىن قالىپقا كەلتىرىپ قان تامىرلارىنىڭ قابىرعالارىن نىعايتادى جانە قان اينالىمىن جاقسارتادى.
ۇزاق ءومىر سىيلايتىن سۋسىن
قۇرامىنداعى س، ە، D, نياتسين جانە يود دارۋمەندەرىنىڭ ارقاسىندا قارا شاي ۇزاق ءومىر ءسۇرۋ سۋسىنى رەتىندە تانىمال بولدى. كۇنىنە ءبىر كەسە شاي تەرىنىڭ كۇيىن جانە جالپى ءال-اۋقاتىن جاقسارتادى.
جاپونيادا كۇنى بۇگىنگە دەيىن «قارا شايدىڭ نە قاجەتى بار» دەگەن سۇراققا ولار، «بۇل اۋرۋلاردى ەمدەپ، ءومىردى ۇزارتاتىن دانالىقتىڭ ءدارىسى» دەپ جاۋاپ بەرەدى.
شاي ءينسۋليننىڭ ءوندىرىسىن كوبەيتەدى، سونىڭ ارقاسىندا باقىت پەن قۋانىشتىڭ گورمونى - سەروتونين كوبەيەدى. ءبىر كەسە ءدامدى قىتاي شايى سترەسستىك جاعدايدان كەيىن تەزىرەك تىنىشتالۋعا كومەكتەسەدى. تيبەت موناحتارى نەگە سونشاما سابىرلى جانە اقىلدى دەپ ويلايسىز؟! ارينە، شايدىڭ ارقاسىندا.
زات الماسۋدى قالىپقا كەلتىرەدى
شاي ىشەك ميكروفلوراسىن قالپىنا كەلتىرەدى، مەتابوليزمدى رەتتەيدى، اسقازان ءسولىنىڭ تۇزىلۋىنە كومەك بەرەدى. ەگەر ءسىز شايدى دۇرىس قايناتىپ، ونى مولشەرمەن ىشسەڭىز، دەنساۋلىعىڭىزدى ەداۋىر جاقسارتۋعا بولادى.
ءسىز بىلۋگە ءتيىس شاي تۋرالى فاكتىلەر
- كۇنىنە 3 كەسەدەن ارتىق شاي ىشپەڭىز. 4 كەسە قانىق شاي اس قورىتۋ جۇيەسىن قوزدىرمايدى، تەك تىتىركەندىرەدى. سونىمەن قاتار، جۇرەك پەن قان تامىرلارىنىڭ شامادان تىس قوزۋى پايدا بولۋى مۇمكىن. قاتتى قارا شاي قىسىمدى كۇشەيتەدى.
- ۇيىقتار الدىندا شاي ىشپەڭىز. شاي ۇيقىنى قاشىرادى.
- جۇكتى ايەلدەرگە قۇرامىندا كوفەين بولعاندىقتان قارا شايدى كوپ ىشۋگە بولمايدى. كۇنىنە ءبىر كەسە جەتكىلىكتى بولادى.
- دارىلىك زاتتاردى شايمەن بىرگە قابىلداۋعا بولمايدى. شايدا 200-دەن استام بيولوگيالىق بەلسەندى زاتتار بار، ولار ءدارى-دارمەكتەرمەن ارەكەتتەسۋى بەك مۇمكىن.
- قايناتقاننان كەيىن ءبىر ساعات نەمەسە ودان دا ۇزاق تۇرعان شاي ىشپەڭىز.
ءتۇيىن: كۇنىنە ەڭ كوپ دەگەندە 3 كەسە ورتاشا قايناتىلعان قارا شاي ءىشىڭىز، تەك ودان ارتىق ەمەس. دەنىڭىز ساۋ, ءارى قۋاتتى بولسىن!
«ادىرنا» ۇلتتىق پورتالى
