Алаш ұлдары
22.01.2024
Тарих
Алаштың Асылбегі. Бүгін - Асылбек Сейітовтің туған күні
Бүгін - Алаш қайраткері, ХХ ғасырдың бас кезінде «Қазақ», «Айқап» секілді басылымдарға халқының мұң-мұқтажын көтеретін мақалаларды үздіксіз жазып тұрған ұлтжанды, зиялы азамат Асылбек Сейітовтің туғанына 130 жыл. Асылбек Жұманұлы Сейітов 1894 жылы 22 қаңтарда Омбы қаласында Батыc Сібір генерал-губернаторы кеңсесі аудармашысының отбасында дүниеге келген. Ол алдымен орыс мектебінде, содан соң Омбының классикалық ерлер гимназиясында оқыған. 1911 жы..
13.12.2023
Алаш ұлдары
Бүгін - Алашорда күні
Бүгін - Қазақстан мемлекеті үшін, Алаштықтар үшін айтулы күн. Осыдан 106 жыл бұрын, 1917 жылы 13 желтоқсанда Алашорда үкіметі құрылған болатын.  Сол күні съезде бірінші баяндаманы Әлихан Бөкейхан оқыды. Әлихан Бөкейхан жасаған баяндамасы негізінде шығарылған қаулыда Қазақ автономиясы, милиция және Ұлттық кеңес мәселелерін қарау үшін жеті адамнан тұратын комиссия құру туралы шешім қабылданды. Ұлттық кеңес туралы баяндама Екінші жалпықазақ съезінде..
10.12.2023
Тарих
Алаштың айы - желтоқсан. "Қайым Мұхамедханов Алашты алғаш рет баспа бетінде жариялады"
"Қайым Мұхамедханов Алаштың сан қырлы тақырыбын зерттеп, алғаш рет баспа бетінде жариялады". Бүгін қайраткердің қызы Дина Мұхамедхан  «Екінші жалпықазақ сиезі » (1917) туралы Алаш автономиясы және Алашорда үкіметі хақында" атты мақаласын әлеуметтік желіге шығарды.  Бұл мақала 1991 жылы 17 желтоқсанда  облыстық «Семей таңы» газетінде жарияланған. Дина Мұхамедхан "Бұл мақала осы жарияланымнан көп бұрын дайындалған" деп ескерткен. Сол мақаланы "Адыр..
01.12.2023
Тарих
1 желтоқсанда Қайым тұтқындалды, 2 желтоқсанда Мұхамедхан атылды...
1 желтоқсан 1951 ж. Қайым тұтқындалды. 86 жыл бұрын - 2 желтоқсан 1937 ж. Мұхамедхан атылды. 1 желтоқсан 1951 жылы әкем – Қайым Мұхамедханов (1916-2004) тұтқындалды. Абайдың ақын шәкірттері мектебі үшін, Абай мұрагерлері, Абай-Алаш идеялар бас тартпағаны үшін қуғын-сүргінге ұшырады. Ол кезде Қазақ КСР Мемлекеттік Гимнінің мәтінінің авторы болды. Содан бері ол Әуезовтің жетекшілігімен Абайдың тұңғыш мемлекеттік мұражайын құрып, дамытты; ..
19.11.2023
Алаш ұлдары
Әлихан Бөкейхан: Мен Кадет партиясынан неге шықтым?
Кадет партиясы: «Жер адамға меншiктi болып берiлсе де жөн» дейдi. Бiздiң қазақ жердi меншiктi қылып алса, башқұртша көршi мұжыққа сатып, бiраз жылда сыпырылып, жалаңаш шыға келедi. Кадет партиясы ұлт автономиясына қарсы. Бiз Алаш ұранды жұрт жиылып, ұлт автономиясын тiкпек болдық. Француз, орыс һәм өзге жүрттың тарихынан көрiнедi: молла үкiметтен ақша алса, сатылып кетедi. Рухани iс аяқ асты болады. Жалование алған моллалар хүкiметке жетекшiлiк б..
19.11.2023
Алаш ұлдары
Әлихан Бөкейханның аудармасы. Дін таласы
Редакциядан: Ең әуелі "Сурат кафехаансы" шығармасын француз жазушысы Бернарден де Сен-Пьер «Le cafе du Surate» деген атпен жазған. Оны орыстың ұлы жазушысы Лев Толстой "Суратская кафейная" деген атаумен орыс тіліне аударады. Орыс тілінен қазақ тіліне Әлихан Бөкейхан аударып, қазақ оқырмандарына ұсынады. Мұндағы кейіпкерлердің сөздерін үзіп-үзіп, бұрмалап Әлихан Бөкейханның сөзі ретінде ұсынып жүргендер бар. Олардың ниеті белгілі. Әлихан Бөкейханд..
19.11.2023
Алаш ұлдары
Адамды құдай жаратты ма? Әлихан Бөкейханның жауабы
Адам баласы қайдан келді? Бұл сұрауға әр уақытда әр жерде түрлі жауап болған. Қазақ-қырғыз адам баласы адам-атадан, адам-атаны құдай балшықтан илеп жаратқан деп, нанып ашыған сүттей ұйып, қойған. Бұ пікір біздің жұртқа еслам мен ере келіп жабысқан. Еслам мұны инжел-ден, инжел дәуіреттен, дәуірет вавилониядан алған. Тұнған мөлдір суға, айнаға үңілтсе қырмызы қызыл гүл, жексүрын бақа, пұшық, жібек қыз, ақ-қара – бәрі бірдей түседі, айна мен су текс..
Тағы жүктеу