تۇركىستان قالاسىنىڭ 2025 جىلعى دامۋ ۆەكتورى تەك ءوندىرىس پەن يننوۆاتسيامەن شەكتەلمەي، تۇرعىنداردىڭ تۇرمىس ساپاسىن ارتتىرۋعا باعىتتالۋدا. ۋربانيزم قاعيداتتارىنا سۇيەنگەن جاڭا ينفراقۇرىلىم جوبالارى قالا جايلىلىعىن جاڭا دەڭگەيگە شىعارۋدى كوزدەيدى.
قازىرگى تاڭدا ۋربانيستىك دامۋ ساياساتىنىڭ باستى كومپونەنتتەرىنىڭ ءبىرى – تۇرعىن ءۇي قولجەتىمدىلىگىن ارتتىرۋ. قالادا جاڭا شاعىناۋداندار بوي كوتەرىپ، الەۋمەتتىك فورماتتاعى جانە نارىقتىق سۇرانىسقا ساي باسپانا سالۋ جوبالارى ىسكە اسىرىلۋدا.
تۇرعىن ءۇي قۇرىلىسى تەك پاتەر سالۋمەن شەكتەلمەيدى. جاڭا ۇيلەر ينجەنەرلىك ينفراقۇرىلىممەن – سۋ، كارىز، گاز، جارىق، جول جەلىسىمەن بىرگە جوسپارلانىپ، بۇرىنعىداي كەيىنگى كەزەڭگە قالدىرىلمايدى. بۇل – قالالىق جوسپارلاۋدىڭ جاڭا ءتاسىلى.
الەۋمەتتىك ينفراقۇرىلىم دا تۇرعىن ۇيمەن بىرگە تەپە-تەڭ دامۋدا. جاڭا اۋدانداردا مەكتەپ، بالاباقشا، ەمحانا سەكىلدى قاجەتتى نىسانداردى قاتار سالۋ – حالىق تىعىزدىعىنا جاۋاپتى شەشىمدەردىڭ ءبىرى.
قالاداعى كولىك-لوگيستيكالىق جۇيە دە جاڭارتىلۋدا. قازىرگى ۋربانيستىك تالاپتارعا سايكەس، جول قاۋىرتتىعىن ازايتاتىن اينالما باعىتتار مەن ترانزيتتىك لوگيستيكا جەلىلەرى ماڭىزدى ءرول اتقارادى.
جول ينفراقۇرىلىمىنىڭ كۇشەيۋى تەك ىشكى قوزعالىستى ەمەس، ايماقارالىق بايلانىستى دا جاقسارتادى. تۇركىستاننىڭ گەوگرافيالىق ورنالاسۋى لوگيستيكا تورابىن دامىتۋ ءۇشىن قولايلى، سوندىقتان جاڭا باعىتتار ەكونوميكالىق اينالىمعا دا ۇلەس قوسادى.
قوعامدىق كولىك سالاسىندا دا جاڭاشىلدىقتار ەنگىزىلۋدە. باعىت جەلىلەرىن قايتا جوسپارلاۋ، تسيفرلاندىرۋ جانە قولجەتىمدىلىكتى ارتتىرۋ – بۇل حالىقپەن كەرى بايلانىستى ەسكەرگەن وزگەرىستەر.
قالا ىشىندەگى ينفراقۇرىلىم ساپاسىنىڭ جاقسارۋى – سۋ جۇيەسىمەن تىكەلەي بايلانىستى. اۋىز سۋ تاپشىلىعى بۇرىنعى ۇلكەن ماسەلەلەردىڭ ءبىرى بولسا، قازىرگى ساياسات بۇل باعىتتا ۇزاقمەرزىمدى شەشىمدەر قابىلداۋدى ماقسات ەتەدى.
سۋ كوزدەرىن جاڭارتۋ، جاڭا ماگيسترالدى جەلىلەر جۇرگىزۋ جانە تازارتۋ ستانتسيالارىن كۇشەيتۋ – قالا حالقىنىڭ ءوسۋ قارقىنىن ەسكەرگەن ستراتەگيالىق مىندەت. بۇل تەك بۇگىنگى كۇننىڭ ەمەس، كەلەر ونجىلدىقتىڭ قاجەتتىلىگى.
سۋمەن قامتاماسىز ەتۋ جۇيەسىنىڭ جاڭارۋى ەكولوگيالىق قاۋىپسىزدىكتى دە بىرگە قامتاماسىز ەتەدى. سۋدىڭ ساپاسى – حالىق دەنساۋلىعىنىڭ تىكەلەي كورسەتكىشى بولعاندىقتان، بۇل ساياسات الەۋمەتتىك ماڭىزى جوعارى سالالاردىڭ قاتارىندا.
ينفراقۇرىلىم سالاسىنداعى وزگەرىستەر قالا مادەنيەتىنە دە اسەر ەتەدى. جول جۇرگەن ازاماتتىڭ ۋاقىتى قىسقارسا، سۋ ساپاسى جاقسارسا، تۇرعىن ءۇي قولجەتىمدى بولسا – ءومىر ساپاسى ارتادى، كوشى-قون تۇراقتالادى.
قالا قۇراۋشى فاكتورلاردىڭ ءبىرى – ادامنىڭ ءوز كەڭىستىگىنە دەگەن سەنىمى. تۇركىستانداعى جاڭا ۋربانيستىك مودەل ازاماتتىڭ ينفراقۇرىلىمعا دەگەن سەنىمىن كۇشەيتىپ، قالاعا ۇزاقمەرزىمگە تۇراقتاۋعا ىنتالاندىرادى.
تۇرعىن ءۇي، سۋ، جول، قوعامدىق كولىك – بۇل جاي عانا ينجەنەرلىك جۇيەلەر ەمەس. بۇل – قالانىڭ الەۋمەتتىك كاپيتالىنىڭ ءبىر بولىگى. ينفراقۇرىلىمى مىقتى قالادا ازاماتتىق بەلسەندىلىك تە جوعارى بولادى.
تۇركىستاننىڭ 2025 جىلعى دامۋ فورمۋلاسى – حالىق پەن قالا قاتىناسىنىڭ جاڭا مودەلى. ياعني، تۇرعىن ءۇشىن سالىنعان قالا ەمەس، تۇرعىنمەن بىرگە داميتىن قالا.
قورىتىندىسىندا، بازالىق ينفراقۇرىلىمنىڭ جاڭارۋى تۇركىستاندى وڭىرلىك ورتالىقتان تولىققاندى زاماناۋي قالاعا اينالدىرىپ كەلەدى. مۇندا تەك عيماراتتار ەمەس، ءومىر ساپاسى ءوسىپ جاتقانىن بايقاۋعا بولادى.
