بۇگىن قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ پرەزيدەنتتىگىنە كانديدات جيگۋلي دايراباەۆ ارشالى اۋدانى انار اۋىلىنداعى سايلاۋشىلارىمەن كەزدەستى. اتالعان ەلدىمەكەندەگى «ايان» جشس تىنىس-تىرشىلىگىمەن تانىستى. كەزدەسۋدە كانديدات جۇرتشىلىقتى ءوزىنىڭ سايلاۋالدى باعدارلاماسىنىڭ نەگىزگى باعىتتارىمەن تانىستىردى.
انار ستانتسياسىندا ورنالاسقان كاسىپورىن – «ايان» جشس ۇن تارتۋمەن، ۇن، ماكارون ونىمدەرىن وندىرۋمەن اينالىسادى. استانا ماڭىندا پايدا بولعان العاشقى وتاندىق كاسىپورىنداردىڭ ءبىرى. ەلوردانىڭ ازىق-تۇلىك بەلدەۋىنە ەنگەن. كاسىپورىن تۇراقتى جۇمىس ىستەيدى، الايدا سوڭعى كەزدەگى استىق باعاسىنىڭ كۇرت وسۋىنە بايلانىستى بەلگىلى ءبىر قيىندىقتار تۋىنداعان. كومپانيانىڭ ءوز القابىنان العان ءبىرشاما شيكىزاتى بار. بىراق ول ماسەلەنى شەشپەيدى.
«بۇل تۇرعىدان كەلگەندە مۇنداي كاسىپورىندار نارىقتا ارزان شيكىزات ىزدەپ الاسۇرماي، شيكىزات جەتكىزۋشىلەرىن ناقتى انىقتاپ، اينالاسىندا ورنالاسقان تاۋار وندىرۋشىلەرمەن ەكى جاققا دا قولايلى باعامەن ۇزاق مەرزىمدى پەرسپەكتيۆادا جۇمىس ىستەۋى كەرەك.
بيىل كوكتەمدە فەرمەرلەردەن استىق جەتكىزۋدە داعدارىس بولدى. فەرمەرلەر مەن وڭدەۋشىلەر باعا بويىنشا كەلىسە المادى. فەرمەرلەر استىقتىڭ تونناسىن نارىقتاعى باعا – 180 مىڭ تەڭگەدەن ساۋدالادى، ال ۇن تارتۋشىلاردىڭ بەرگەن باعاسى 120 مىڭ تەڭگە بولدى. بۇل 120 مىڭ تەڭگە رەسەيلىك كونتراباندالىق استىق باعاسى ەدى. شەنەۋنىكتەر ماسەلەنى شەشۋدىڭ ورنىنا استىق ەكسپورتىنا تىيىم سالىپ، سول ارقىلى فەرمەرلەر مۇددەسىن اياقاستى ەتتى. بارلىعىن نارىقتىق، ەكونوميكالىق ادىستەر – سۋبسيديالاردىڭ ەلۋگە جۋىق ءتۇرىن ونىڭ ءبىر-ەكى تۇرىمەن الماستىرا وتىرىپ، فەرمەرلەر وندىرگەن اۋىل شارۋاشىلىعى ونىمدەرى قۇنىن سۋبسيديالاۋدى ەنگىزۋگە مۇمكىندىك بولسا دا ولار باسقا ەشتەڭە ويلاپ تاپپادى.
نارىقتا 180 مىڭ تەڭگە تۇراتىن استىق قۇنىنىڭ 40% فەرمەرلەرگە سۋبسيديا رەتىندە بەرىلىپ، ۇن تارتۋشىلارعا استىق 108 مىڭ تەڭگەدەن ساتىلعاندا تارازى باسى تەڭ بولار ەدى. سونداي-اق، وڭدەۋ كاسىپورىندارى نەسيەلەرىنىڭ پايىزدىق مولشەرلەمەسىن سۋبسيديالاپ، ولارعا فەرمەرلەردەن اۋىلشارۋاشىلىق ونىمدەرىن ارزان نەسيەلەرمەن ساتىپ الاتىن جاعداي جاساۋعا بولادى. سوندا فەرمەرلەردىڭ دە، ۇن تارتۋشىلاردىڭ دا، ەڭ باستىسى، ۇن مەن نان تۇتىنۋشىلاردىڭ، ياعني قازاقستاننىڭ بارلىق ازاماتىنىڭ مۇددەسى قورعالادى.
ءبىز ەكسپورتقا باعدارلانعان ەلمىز، سول سەبەپتى استىق باعاسىن تۇراقتاندىرۋ ماقساتىندا ەكسپورتتى جابۋعا بولمايدى. سونىمەن قاتار مەملەكەت تاراپىنان بارىنشا قولداۋ كورسەتىلىپ، شيكىزات ساتىپ الۋ باعاسىنداعى ايىرماشىلىق وتەلۋى ءتيىس. وڭدەۋ كاسىپورىندارىنا شيكىزاتتى كەز كەلگەن ۋاقىتتا قاجەتىنشە ساتىپ الاتىنداي جاعداي جاسالىنۋ كەرەك جانە بۇل ۇن مەن ماكارون ونىمدەرىنىڭ سوڭعى باعاسىنا اسەر ەتپەۋى ءتيىس»، – دەدى كانديدات جيگۋلي دايراباەۆ.
ودان كەيىن كانديدات انار اۋىلىنىڭ تۇرعىندارىمەن كەزدەستى. جيىنعا اۋىلدىڭ 70-تەي تۇرعىنى، اتالعان ەلدىمەكەننىڭ ازاماتتىق قوعامىنىڭ وكىلدەرى قاتىستى. ولار كانديدات باعدارلاماسىنا قىزىعۋشىلىق تانىتىپ، قىزۋ قولداۋ ءبىلدىردى. سايلاۋشىلارعا كووپەراتيۆتەر، تۇتىنۋ كووپەراتيۆتەرىن قۇرۋ ماسەلەسى وتە ۇنادى. سەبەبى اۋىل ەلورداعا جاقىن ورنالاسقاندىقتان ەت، ءسۇت جانە باسقا دا اۋىلشارۋاشىلىق ونىمدەرىن وندىرۋمەن اينالىساتىن ءاربىر ءۇي شارۋاشىلىعى ءوز ءونىمىن استانا نارىعىنا شىعارىپ ساتۋعا مۇددەلى. وسىعان وراي، جيىنعا قاتىسۋشىلاردىڭ باسىم بولىگى كووپەراتسيانىڭ ماڭىزدىلىعىنا توقتالىپ، كانديداتتان وسى باعىتتا ناقتى شارالار قابىلداۋدى كۇتەتىنىن ايتتى. تۇرعىندار كانديداتقا ساياسي تارتىستا تابىس تىلەدى.
