2000 جىلداردىڭ باسىندا قازاقستاننىڭ ساياسات ساحناسىنا ءبىر توپ جاس تولقىن كەلدى. ماسكەۋدە وقىعان، ءبىلىمدى، بيزنەستە دە ءوز جولدارىن سالعان الىمدى دا شالىمدى، قارىمدى جىگىتتەر ەدى. سول كەزدە ساياسي ەليتا بۇلاردى 1908 جىلعى تۇركياداعى پروگرەسشىل جاستارعا تەڭەپ، «جاس تۇركىلەر» دەپ اتادى. بولات ءابىلوۆ، وراز جاندوسوۆ، ءاليحان بايمەنوۆ، مۇحتار جاكىشەۆ، ساۋات مىڭباەۆ، التىنبەك سارسەنبايۇلى، عالىمجان جاقيانوۆ، ساياساتقا تاۋ قوپارارداي ەكپىنمەن كەلدى. ارادا كوپ وتپەي وزدەرىن بيلىككە اكەلگەن نازارباەۆقا قارسى شىقتى. بىلەتىندەر بۇل ىستە راحات اليەۆتىڭ دە قولتاڭباسى بار دەيدى. 2002 جىلى 3 ساۋىردە «قازاقستاننىڭ «اق جول» دەموكراتيالىق پارتياسى» دەگەن پارتيا قۇردى. پارتيانىڭ تەڭ توراعالارى بولىپ بولات ءابىلوۆ، ءاليحان بايمەنوۆ، وراز جاندوسوۆ سايلاندى. ارتىنان تەڭ توراعالىققا التىنبەك سارسەنبايۇلى مەن ليۋدميلا جۋلانوۆا قوسىلدى.
ءبىز بۇگىننەن باستاپ «ادىرنا» ۇلتتىق پورتالىندا «جاس تۇركىلەر» دەگەن اتپەن پارتيانىڭ ءاربىر مۇشەسىنە قاتىستى ساياسي پورترەتتەرىن جاريالايتىن بولامىز. بۇگىنگى اڭگىمە ەتپەگىمىز سول كەزدەگى «اق جولدىڭ» «اقىل-ويى» مەن «ميى» اتانعان، ساياسي يدەولوگ مارقۇم، التىنبەك سارسەنبايۇلى تۋرالى.
التىنبەك سارسەنبايۇلى – 1962 جىلى 12 قىركۇيەكتە الماتى وبلىسى، رايىمبەك اۋدانى، قاينار اۋىلىندا دۇنيەگە كەلگەن. قازاقستاننىڭ مەملەكەت جانە قوعام قايراتكەرى، ديپلومات، جۋرناليست. قازاقستاننىڭ رەسەي فەدەراتسياسىنداعى توتەنشە جانە وكىلەتتى ەلشىسى (2002-2003), اقپارات جانە قوعامدىق كەلىسىم ءمينيسترى (2004) سىندى جاۋاپتى قىزمەتتەر اتقارعان.
"اق جول" ساياسي پارتياسىنىڭ نەگىزىن قالاۋشىلاردىڭ ءبىرى.
بالا كەزىنەن كىتاپ وقىپ، ماقالا جازۋدى جانى سۇيەتىن سارسەنبايۇلى مەكتەپ بىتىرگەن سوڭ، بالا كەزدەگى ارمانى جۋرناليستيكا ماماندىعى بويىنشا 1980 جىلداردىڭ باسىندا قازگۋ-گە وقۋعا ءتۇسىپ، 1985 جىلى م.س. لومونوسوۆ اتىنداعى ماسكەۋ مەملەكەتتىك ۋنيۆەرسيتەتىن تامامدادى. ۋنيۆەرسيتەتتى اياقتاعاننان كەيىن قازاق تەلەگراف اگەتتىگىندە، «اراي-زاريا» جۋرنالىنىڭ رەداكتورى، «وركەن-گوريزونت» گازەتىنىڭ باس رەداكتورى بولىپ قىزمەت ەتتى.
كوپ بالالى جانۇيادا دۇنيەگە كەلگەن التىنبەك ون اعايىندى بولعان. ومىرلىك جارى سالتانات اتۋشەۆامەن ماسكەۋدە وقىپ جۇرگەندە تانىسقان. 1988 جىلى شاڭىراق كوتەردى.
1992 جىلى ا. سارسەنبايۇلى پرەزيدەنت اپپاراتىندا، قازاقستان رەسپۋبليكاسى مينيسترلەر كابينەتىندە جاۋاپتى قىزمەتتەر اتقاردى.
- 1993 جىلدان باستاپ ون جىل بويى باسپا، اقپارات جانە مادەنيەت سالاسىنىڭ مەملەكەتتىك ورگاندارىن باسقاردى. 1993 جىلدان باسپا جانە اقپارات ءمينيسترى،
- 1995 جىلدان باسپا جانە اقپارات جونىندەگى ۇلتتىق اگەنتتىكتىڭ توراعاسى، 1997 جىلدان قوعامدىق كەلىسىم جانە اقپارات ءمينيسترى، 1999 جىلدان قازاقستان رەسپۋبليكاسى قوعامدىق كەلىسىم، اقپارات جانە مادەنيەت ءمينيسترى.
- 2001 جىلدىڭ مامىرىنان جەلتوقسانىنا دەيىن قازاقستان رەسپۋبليكاسى قاۋىپسىزدىك كەڭەسىنىڭ حاتشىسى — قازاقستان رەسپۋبليكاسى پرەزيدەنتىنىڭ ۇلتتىق قاۋىپسىزدىك جونىندەگى كومەكشىسى. 2002 جىلدىڭ قاڭتارىنان ديپلوماتيالىق قىزمەتتە، رەسەي فەدەراتسياسىنداعى قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ توتەنشە جانە وكىلەتتى ەلشىسى قىزمەتىن اتقارعان.
- 2003 جىلى پرەزيدەنتكە ارىز جازىپ، ءوز ەركىمەن قىزمەتتەن كەتتى. جۋرناليستيكانى جاقسى بىلەتىندەر سارسەنبايۇلى باسشىلىق قىزمەتتە بولعاندا كوپتەگەن تەلەراديوستانتسيالاردىڭ جابىلىپ، ءبىرازىنىڭ جەكەمەنشىككە وتكەنىن ايتادى. 1998 جىلى ەلدە تەلەديدارلىق جانە راديوباعدارلامالاردى قايتا ۇلەستىرۋ تەندەرى ءوتىپ، ناتيجەسىندە ونداعان تەلەراديوستانتسيالارى جابىلعان بولاتىن. وپپوزيتسيادا بولعاندا، التىنبەك سارسەنبايۇلى بۇل قادامى ءۇشىن تىلشىلەردەن كەشىرىم سۇراعان.
2004 جىلى پارلامەنتتىك سايلاۋعا دايىندالعان "اق جول" پارتياسىندا سارسەنبايۇلى يدەلوگياعا جاۋاپتى بولدى. سول كەزدەگى التىنبەكتىڭ باسپاسوزگە بەرگەن سۇحباتتارى بيلىك ءۇشىن «بومبا» بولدى دەۋگە بولادى. پارتيانىڭ سايلاۋ الدى باعدارلاماسى حالىقتان دا قاتتى قولداۋ تاۋىپ، ەل ساياساتىندا ءدۇمپۋ تۋعىزدى. ساياسي-زيالى قاۋىم وكىلدەرىنىڭ «اق جولعا» ءوتىپ، ەل ىشىندەگى ساياسي-ۇگىت ناۋقانىنا بەلسەنە ارالاسۋىن دا سارسەنبايۇلىنىڭ اقىل-ويى دەۋگە بولادى.
2004 جىلدىڭ جاز مەزگىلىندە التىنبەك سارسەنباەۆ از عانا ۋاقىتقا ۇكىمتكە ورالدى: پرەزيدەنتتىڭ شاقىرۋى بويىنشا ول مالىمەت مينيسترلىگىن باسقاردى. مينيسترلىك پورتفەلدى قابىلداپ العان التىنبەك بيلىككە تەك قانا ءبىر تالاپپەن كەلگەنىن مالىمدەگەن بولاتىن. ول سول جىلعى سايلاۋدىڭ ءادىل ءارى تازا ءوتۋى. از ۋاقىت جۇمىس ىستەسە دە سارسەنباەۆ جۇزدەگەن وپپوزيتسيالىق گازەتتەردىڭ شىعارىلىمىنا قول قويعان.
پارلامەنتتىك سايلاۋدىڭ ەرتەڭىندە الماتىداعى پرەسس-كونفەرەنتسيادا التىنبەك سارسەنباەۆ سايلاۋ ناتيجەسىمەن كەلىسپەيتىنىن، مينيستر پوستىنان كەتەتىنىن مالىمدەدى. "اق جول" پارتياسى رەسمي اقپارات بويىنشا، 12 % داۋىس جيناپ، ماجىلىستە تەك ءبىر ورىندى العان بولاتىن (ول كەزدەرى پارتيانىڭ ءپارتتىزىمى بويىنشا پالاتادا تەك 10 ورىنعا تالاپتانعان بولاتىن).
2005 جىلى «حابار» اگەنتتىگى مەن التىنبەك سارسەنبايۇلىنا قاتىستى شۋلى سوت بولدى. حابار بۇرىنعى مينيستردەن "داريعا نازارباەۆانىڭ حولدينگىن" ءسوز سويلەۋ ەركىندىگى جانە ەلەكتروندى باق شوعىرلانۋىن شەكتەۋ دەگەن ايىپپەن 50 ملن تەڭگە تالاپ ەتتى. سوت سارسەنبايۇلىنا 1 ملن تەڭگە تولەتكىزگەن بولاتىن. ەكى جىلدان كەيىن راحات اليەۆ داريعا نازارباەۆانىڭ مەديحولدينگتەرىنە سارسەنبايۇلى جاتقىزعان باق بارلىعى وعان تيەسىلى ەكەندىگىن مالىمدەدى.
التىنبەك سارسەنبايۇلى جازعان "تاڭداۋ جاسار ءسات تۋدى", "تاۋەلسىز ەلدە تاۋمەندى تۇلعا بولماۋ كەرەك" "ۇشتاعان" سىندى ەڭبەكتەرى قوعامنىڭ كوزىن اشۋعا تىرىستى.
2006 جىلدىڭ 13 اقپان كۇنى قازاق قوعامى ءۇشىن قارالى كۇن بولدى. حالىق «الباننىڭ ارىستاندارى» اتاپ كەتكەن زامانبەك اعاسىنىڭ ارتىنان ءبىر جىلدان كەيىن التىنبەك تە فانيدەن باقيعا اتتاندى.
سول كۇنى الماتى وبلىستىق ىشكى ىستەر باسقارماسىنىڭ باسقارۋ پۋلتىنە الماتىنىڭ قاسىنداعى كوك-توبە پوسەلكەسىنەن «جول جاعاسىنان زورلىقپەن ولتىرىلگەن ءۇش ادامنىڭ ءمايىتى تابىلدى» دەگەن حابار كەلىپ ءتۇستى. سول ساتىندە ولاردىڭ التىنبەك سارسەنبايۇلى، ونىڭ كومەكشىسى باۋىرجان بايبوسىن جانە جۇرگىزۋشى ۆاسيلي جۋراۆلەۆ ەكەنى بەلگىلى بولدى. التىنبەكتىڭ ءولىمى قوعامدا ۇلكەن رەزونانس تۋعىزدى. كوشەگە قارسىلىق ميتينگىسىنە شىققان حالىقتىڭ سانىندا ەسەپ بولمادى.
ەل پرەزيدەنتى نۇرسۇلتان نازارباەۆ تەز ارادا ولتىرگەندەردى تابۋعا بۇيرىق بەردى. ارتىنان التىنبەك پەن سەرىكتەرىن ولتىرگەندەر دە تابىلدى. وسىعان بايلانىستى ۇلتتىق قاۋىپسىزدىك كوميتەتىنىڭ باسشىلارى مەن "ارىستان" ارنايى ءبولىمى قىزمەتتەن كەتتى. 25 اقپاندا سەنات اپپاراتىنىڭ باسشىسى ەرجان وتەمباەۆ تۇتقىندالدى.
تەرگەۋ جۇمىستارى انىقتاعانداي، وتەمباەۆ التىنبەك سارسەنباەۆقا ونىڭ بىرنەشە سوزدەرى ءۇشىن وكپەلەگەن ەكەن. بۇل ساياساتكەردى ولتىرۋگە تاپسىرىس بەرۋگە سەبەپ بولعان كورىنەدى. ولتىرۋگە ءىىم بۇرىنعى وفيتسەرى مەن "ارىستان" ارنايى ءبولىمى قاتىستى بولىپ شىقتى. ولاردىڭ بارلىعى قاماۋعا الىنىپ، 2006 جىلىدىڭ جاز مەزگىلىندە ۇزاق مەرزىمگە قاماۋعا الىندى: تاپسىرىس بەرۋشى ەرجان وتەمباەۆ 20 جىل باس بوستاندىعىنىن ايىرىلىپ، اتقارۋشى رۋستام يبراگيموۆ ءولىم جازاسىنا كەسىلدى، بىراق ول كەيىن ءومىر بويى باس بوستاندىعىنان ايىرۋ ۇكىمىنە الماستىرىلدى. التىنبەك سارسەنباەۆتىڭ تۋىستارى مەن سەرىكتەرى ءالى كۇنگە دەيىن تەرگەۋ جالعان جولمەن ءجۇردى، ال ولىمگە تاپسىرىس بەرۋشى ادام تابىلمادى دەگەن سەنىمدە.
"ادىرنا" ۇلتتىق پورتالى
