ۇلتتىق ماسەلەلەردى شەشۋگە دۇيىم جۇرتتى جينايتىن، ءداستۇرلى ۇلتتىق قۇرىلتاي قازاقستاننىڭ تاريحى تەرەڭ ولكەسى تۇركىستان قالاسىندا 2023 جىلدجىڭ ماۋسىم ايىنىڭ 17 جۇلدىزىندا وتىلگەن بولاتىن. ۇلتتىق قۇرىلتايدىڭ باعىتى ۇلتتىڭ دامۋىنا، مەملەكەتتىڭ كوركەيۋىنە، وتانىمىزدا بىرلىك پەن تىنىشتىقتىڭ ورناۋىنا قاتىستى بولدى. قازاقستان دەگەن مەملەكەتىمىزدىڭ دامۋىنا تىكەلەي اسەر ەتەتىن، ماڭگىلىك ەل بولۋ ماقساتىنا جەتۋ كەزىندە ورتاق ەڭبەكتىڭ بولۋىن تالاپ ەتەتىن ماقساتتار ايتىلىپ، جيىننىڭ تاقىرىبى «ادىلەتتى قازاقستان – ادال ازامات» دەپ اتالعان بولاتىن.
بۇگىندە ۇلتتىق قۇرىلتايدىڭ وتكەنىنە 6 اي ۋاقىت بولىپ قالدى، بۇل ۋاقىت اراسىندا جيىندا ايتىلعان ماقساتتار ورىندالىپ، كەيبىرى جۇزەگە اسىرىلۋ ۇستىندە تۇر. بۇل ماقالادا قاسىم-جومارت توقاەۆتىڭ «ادىلەتتى قازاقستان – ادال ازامات» اتتى ۇلتتىق قۇرىلتايدىڭ ەكىنشى وتىرىسىندا ايتىلعان ماقساتتارىنىڭ، تاپسىرمالارىنىڭ جۇزەگە اسىرىلۋىنا شولۋ-تالداۋ جاسالىناتىن بولادى. ونىڭ ىشىندە مەملەكەتتىك نىشانداردى جەتىلدىرۋ، حالقىمىزدىڭ تاريحي سانا-سەزىمىن جاڭعىرتۋ بويىنشا اتقارىلىپ جاتقان شارالارعا، مەملەكەتتە اقپاراتتىق ساياساتتىڭ تيىمدىلىگىن ارتتىرۋ مەن كرەاتيۆتى يندۋستريانى دامىتۋ ماقساتتارىنىڭ جۇزەگە اسىرىلۋ تۇستارى ايتىلاتىن بولادى.
1. مەملەكەتتىك نىشانداردى جەتىلدىرۋ باعىتىندا اتقارىلعان شارالار
قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ پرەزيدەنتى قاسىم-جومارت توقاەۆ ەكىنشى رەت بولعان ۇلتتىق قۇرىلتاي كەزىندە ۇلتتىق بىرەگەيلىك پەن بىرلىكتى قالىپتاستىرۋعا بايلانىستى سەگىز ماقسات تۋرالى ايتقان بولاتىن. ونىڭ ەڭ ءبىرىنشىسى ول ەلىمىزدەگى مەملەكەتتىك نىشانداردى جەتىلدىرۋگە بايلانىستى.
مەملەكەت باسشىسىنىڭ ايتۋىنشا، ءاربىر مەملەكەتتى باسقالاردان ايقىشتاپ تۇراتىن ونىڭ ۇلتتىق بىرەگەيلىگىن كورسەتەتىن ۇلتتىق برەندى بولىپ تابىلادى. قازىرگى كەزدە ەلىمىزدىڭ ايماقتارىن ايقىشتايتىن سيمۆولدار بىرەگەي ستيل مەن ستاندارتتارعا ساي ەمەس، اتالعان ماسەلە پرەزيدەنتتىڭ نازارىنا دا ىلىنگەن بولدى. اتالعان ماقساتتى ورىنداۋدا توقاەۆ مەملەكەتتىك سيمۆولداردى بىرەگەي جۇيەگە ساي جاساۋ كەرەكتىگىن ايتقان بولاتىن.
«نىشاندارىمىز بىرەگەي ۇلتتىق كودىمىزدى ناقتى ءارى ايقىن كورسەتۋى كەرەك»، - دەگەن بولاتىن پرەزيدەنت.
قازىرگى ۋاقىتتا ەلىمىزدىڭ ايماقتارى مەن قالالارىن تانىتاتىن سيمۆولدارىن بىرەگەيلىككە كەلتىرۋ جۇمىستارى جۇرگىزىلۋدە، سونداي-اق مەملەكەتتە مەملەكەتتىك ماراپاتتاردى، وردەندەر مەن مەدالداردى قايتا قاراستىرۋ جۇمىستارى جۇرگىزىلۋدە.
«سول سەبەپتى ءاربىر وردەن-مەدالدىڭ تەرەڭ ماعىنالى ءارى ەرەكشە بولۋى، جۇرت كوڭىلىنەن شىعاتىنداي بولۋى وتە ماڭىزدى. سول ءۇشىن مەملەكەتتىك ماراپاتتار جۇيەسىن حالىقتىڭ جانىنا جاقىن ءارى تۇسىنىكتى ەتىپ جاساۋ قاجەت»، - دەدى قاسىم-جومارت توقاەۆ.
مەملەكەتتىك ناگرادالارعا بايلانىستى اتقارىلعان ماڭىزدى جۇمىستاردىڭ ءبىرى ول «ەل بىرلىگى» اتتى جاڭا مەملەكەتتىك ناگرادانى قازاقستاندىقتارعا بەرىلۋى بولدى. بۇل تۋرالى پرەزيدەنت تاپسىرماسىندا: «مەن بۇعان دەيىن «ەل بىرلىگى» اتتى جاڭا مەملەكەتتىك ناگرادا ازىرلەپ، بەكىتۋدى تاپسىردىم. الداعى رەسپۋبليكا كۇنىندە بۇل ماراپات العاش رەت تاپسىرىلادى»، - دەگەن بولاتىن. بۇل ناگرادانى، رەسپۋبليكا كۇنى مەيرامى كەزىندە، ۇلت بىرلىگىن نىعايتۋ جانە قوعامدىق كەلىسىمدى قامتاماسىز ەتۋ جولىندا جەمىستى ەڭبەك ءسىڭىرىپ، ءارتۇرلى سالادا قىزمەت ەتىپ جۇرگەن وتانداستارىمىز العان بولاتىن.
العاش رەت «ەل بىرلىگى» ناگراداسىمەن ماراپاتتالعانداردىڭ ىشىندە قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ پرەزيدەنتى جانىنداعى مەملەكەتتىك باسقارۋ اكادەمياسىنىڭ پروفەسسورى ا.باشماكوۆ، دۇنگەن رەسپۋبليكالىق ەتنومادەني ورتالىعىنىڭ بايقاۋ كەڭەسىنىڭ توراعاسى ل.بۋلاروۆ، تاجىك رەسپۋبليكالىق ەتنومادەني ورتالىعىنىڭ توراعاسى ا.يسمايلوۆ، قازاقستان كورەيلەر قاۋىمداستىعىنىڭ قامقورشىلىق كەڭەسىنىڭ مۇشەسى ر.كيم، «Deutsche Allagemeine Zeitung» رەسپۋبليكالىق نەمىس گازەتىنىڭ باس رەداكتورى و.كليمەنكو، «دۋستليك» قازاقستان رەسپۋبليكاسى وزبەكتەرىنىڭ ەتنومادەني بىرلەستىگىنىڭ توراعاسىنىڭ ورىنباسارى ت.نيشانباەۆ، «ۆايناح» قازاقستاننىڭ شەشەندەرى مەن ينگۋشتارىنىڭ قاۋىمداستىعىنىڭ تەڭ توراعاسى ا.مۋرادوۆ ماراپاتتالعان بولاتىن.
پرەزيدەنت توقاەۆتىڭ ۇلتتىق قۇرىلتايدا ۇلتتىق سيمۆوليكانى جەتىلدىرۋ مەن دامىتۋ بويىنشا ايتقان ماقساتتارى نەگىزىندە ءالى جۇمىستار جۇرگىزىلۋدە، دەگەنىمەن قىسقا عانا ۋاقىتتا حالىقتىڭ ەڭبەگىنىڭ ەلەنىپ وردەندەر مەن ماراپاتتار الۋى جاقسى ناتيجە دەپ ويلايمىن. ال ايماقتاردىڭ تاڭبالارىنا كەلەتىن بولساق، بۇل جۇمىس ۇزاق تالقىلاۋلار مەن ساراپتاۋلارعا ءتۇسۋى كەرەك، بۇل ىسكە حالقىمىزدا بىرگە قاتىسىپ، بەلسەندىلىك تانىتۋى مىندەتتى دەگەن ويدامىن.
2. ۇلتىمىزدىڭ تاريحي سانا-سەزىمىن جاڭعىرتۋ بويىنشا اتقارىلىپ جاتقان جۇمىستار
تۇركىستانداعى قۇرىلتاي كەزىندە مەملەكەت باسشىسى حالىقتىڭ تاريحي ساناسى مەن سەزىمىن جاڭعىرتۋ بويىنشا قازاقستاننىڭ اكادەميالىق ۇلگىدەگى جاڭا تاريحىن جازۋ كەرەكتىگى تۋرالى ايتىلعان بولاتىن. بۇل مەملەكەتىمىزدىڭ وتكەنى مەن بۇگىنىن حالىقتىڭ ەسىندە قالىپ، ۇلتتىق ساناسىن مەن سەزىمىن وياتۋعا، ۇلتتىق بىرەگەيلىگىمىزدى ارتتىرۋعا مۇمكىندىك بەرەتىندىگى انىق.
اتالعان ماقساتتى ورىنداۋ كەزىندە پرەزيدەنت بىرنەشە ماڭىزدى مىندەتتەردى قويعان بولاتىن، بۇل تاريحىمىزعا قاتىستى جازىلاتىن كىتاپتاردىڭ بارلىعى شىنايى دەرەكتەر مەن اقيقاتقا نەگىزدەلگەندىگى، بۇل كوپتومدىقتىڭ ءتىلى – جەڭىل، ءمانىتىنىن بارلىق جاستاعى وقىرمان ءتۇسىنۋى مۇمكىن بولۋى كەرەك دەپ تاپسىرعان.
پرەزيدەنتتىڭ باستاماسى نەگىزىندە حالىقىمىزدىڭ شىققان تەگى، شەجىرەسىن قازاقتىڭ ءبىلۋى وزەكتى ماسەلەلەردىڭ ءبىرى بولىپ تابىلادى. مەنىڭ ويىمشا، قازىرگى كەزدە بارلىق قازاق ءوزىنىڭ شىققان تەگى مەن شەجىرەسىن بىلەدى، اتا-بابا رۋحىنا تاعزىم ەتىپ، پەرزەنتتىك بورىشتارىن وتەۋدە. بۇل ءبىزدىڭ قانىمىزعا سىڭگەن ادەت بولسا دا، مەملەكەت باسشىسى قاسىم-جومارت توقاەۆ تا ءوزىنىڭ ارەكەتتەرى ارقىلى، اتا-باباعا دەگەن قۇرمەتى مەن ءىلتيپاتىن كورسەتىپ حالىققا ۇلگى بولىپ جۇرەدى.
اتالعان ماقساتتى ورىنداۋ بويىنشا ەلىمىزدە بىرنەشە جيىندار وتكىزىلگەن بولاتىن، ونىڭ ءبىرى «جوعارى ءبىلىم جانە عىلىم – 2023» اتتى فورۋم كەزىندە «قازاقستان تاريحىنىڭ 7 تومدىعىن دايىنداۋ» باعىتىندا بولعان عالىمداردىڭ تالقىلاۋلارىن، سونداي-اق قر مەملەكەتتىك كەڭەسشىسى ەرلان كاريننىڭ توراعالىعىمەن وتكەن كەڭەستى دە ايتۋعا بولادى. مەملەكەتتىك تاريحتى جازۋ، سونداي-اق ونى مەملەكەت باسشىسى قويعان تالاپتارعا ساي، بارلىق اقپارات قامتىلاتىنداي ەتىپ جازۋ ول ۋاقىتتى، قاجىرلى ەڭبەكتى تالاپ ەتەدى. سوندىقتان، قازىرگى ۋاقىتقا دەيىنگى جاسالعان جۇمىستىڭ ناتيجەسى رەتىندە كەلەسىنى ايتا الامىن.
«قازاقستان تاريحى: ەجەلگى زاماننان بۇگىنگى كۇنگە دەيىن» اتتى جاڭا اكادەميالىق باسىلىمدى ازىرلەۋ جونىندەگى ورتالىقتىڭ باسشىسى التىن ۋالتاەۆانىڭ مالەمەتى بويىنشا اتالعان كىتاپتى جازۋ 2024 جىلدىڭ ورتاسىنا دەيىن جۇرگىزىلەدى. قازىرگى كەزدە اقپاراتتار مەن تاريحي دەرەكتەرگە شولۋ جاسالىنىپ جاتقاندىعى، سونىمەن قاتار بۇل كىتاپتاردىڭ باستى ەرەكشەلىگى ول مەملەكەتىمىزدە بولعان تاريحي وقيعالاردىڭ بارلىعى جاڭا قىرىنان تانىلاتىندىعى ايتىلدى. سونداي-اق، التىن ۋالتاەۆنا:
«بۇگىنگى كۇنگە دەيىن جەتى تومدىق كىتاپتىڭ اۆتورلارى جاڭا تاريحنامالىق دەرەكتەر بازاسىن قۇرعان بولاتىن. تاۋەلسىزدىگىمىزدى العان 30 جىلدان استام ۋاقىت ىشىندە عالىمدارىمىز «مادەني مۇرا» مەن «مۇراعات – 2025» مەملەكەتتىك باعدارلامالارى نەگىزىندە دۇنيەجۇزىندەگى مۇراعاتتاردان، ياعني باتىس ەۆروپا ەلدەرى، ونىڭ ىشىندە نيدەرلاندى، شۆەتسيا، ۇلىبريتانيا، سونداي-اق ازيا ەلدەرى، ونىڭ ىشىندە قىتاي مەن پارسى ەلدەرى مۇراعاتتارىنان اقپاراتتار جيناعان بولاتىن. بۇل ۋاقىت ارالىعىندا ارحەولوگتارىمىز قازاقتاردىڭ كونە تاريحى مەن مادەنيەتىنىڭ ەرەكشەلىكتەرىن ايتاتىن كوپتەگەن جاڭالىقتاردى اشتى. جاڭا اكادەميالىق باسىلىمنىڭ ماتەريالدارى الەم جۇرتشىلىعىنا ءبىزدىڭ ارقاشان مۇراعاتتىق قۇجاتتارمەن جانە عىلىمي ماتەريالدارمەن راستالعان ءوزىمىزدىڭ سان عاسىرلىق تاريحىمىز بولعانىن پاش ەتەدى. كوپتەگەن دەرەككوزدەر العاش رەت عىلىمي اينالىمعا ەنگىزىلىپ، جاڭا اكادەميالىق باسىلىمعا ەنگىزىلۋدە»، - دەگەن بولاتىن.
بۇل جوبانىڭ جۇزەگە اسۋى، كىتاپتاردىڭ جارىق كورۋى وتاندىق جانە شەت ەلدىك زەرتتەۋشىلەردىڭ، قوعامدىق جانە ساياسي بەلسەندىلەردىڭ قازاقستاننىڭ وتكەن تاريحىن تولىقتاي انىق ەتىپ ءتۇسىنۋ مەن كورۋگە مۇمكىندىك بەرەدى. اتالعان جوبانى قولعا الۋدىڭ سەبەبى ول تەك ايتىلاتىن اقپاراتتاردىڭ كوپ بولىپ قالۋى نەمەسە تەك مۇراعاتتى اقتارىپ، جوقتى بارعا اينالدىرۋ ەمەس. ونىڭ باستى ماقساتتارىنىڭ ءبىرى رەتىندە، قازاقستاننىڭ وتكەنىن بۇرمالاۋشىلاردىڭ پىكىرلەرى مەن كوزقاراستارىن تاريحي دەرەكتەر نەگىزىندە دالەلدەپ كورسەتۋ ارقىلى، وسىنداي تاريحتى بۇرمالاۋشىلاردىڭ پىكىرلەرىن جوققا شىعارۋعا مۇمكىندىك بەرەدى.
ۇلتتىق قۇرىلتاي دا ەلىمىزدىڭ تاريحىن ۇمىتپاۋدى قامتاماسىز ەتۋگە باعىتتالعان جيىنداردىڭ ءبىرى، ال وندا ايتىلاتىن ماسەلەلەر ەلىمىزدىڭ ماڭگىلىك ەل بولۋىنا نەگىزدەلگەن. پرەزيدەنت حالىقتىڭ سانا-سەزىمىن وياتۋدا ۇلتتىق تاريحىمىزدى ۇمىتپاۋدى ايتۋى، وسى ماسەلەنى قوزعاۋى وتە ورىندى بولىپ تۇر. بۇل جەتى تومدى كىتاپ بارلىق جۇرتتىڭ وقۋى كەرەك، بارلىق قازاق پەن قازاقستاندىق ءبىلۋى كەرەك تاريحي مۇرامىز بولارى انىق بولىپ تۇر.
3. اقپاراتتىق ساياساتتىڭ تيىمدىلىگىن ارتتىرۋ، كرەاتيۆتى يندۋستريانى دامىتۋ ماقساتىنىڭ ورىندالۋىنا شولۋ
اتالعان ماقسات بويىنشا مەملەكەت باسشىسى حالىق پەن بيلىك اراسىنداعى بايلانىستى قامتاماسىز ەتۋشى ينستيتۋت رەتىندە ماسس-مەديانى اتاعان بولاتىن. ماسس-مەديا حالىقتىڭ كوڭىل كۇيىن بيلىككە جەتكىزۋشى، سونىمەن قاتار قوعامدا قۇندىلىقتار جۇيەسى مەن ءجۇرىس-تۇرىس ۇلگىلەرىن قالىپتاستىرا الاتىن قىزمەتتەردى اتقاراتىن ماڭىزدى كانال. وسىنداي قىزمەتتەردى اتقارۋ كەزىندە مەملەكەتتە كرەاتيۆتى يندۋستريانى دامىتۋدىڭ ماڭىزدىلىعى ورىن الادى. بۇعان كينو جانە سەريال سالاسى، مۋلتفيلمدەر، مۋزىكا، كىتاپتار مەن باسقا دا جۇيە ەلەمەنتتەرى قاراستىرىلاتىن بولادى.
ءوزىنىڭ سوزىندە پرەزيدەنت قازاقستاندا ءتۇسىرىلىپ جاتقان كينولارعا، جالپى كينو وندىرىسىنە قاتىستى بىرنەشە پىكىرلەرىن بىلدىرگەن بولاتىن. ولاردىڭ ىشىندە:
«راسىندا كينو سالاسىندا داۋ-دامايلار كوبەيىپ كەتتى. قازىرگى كينوتەاتر يەلەرى وتاندىق فيلمدەردى ەكراننان كورسەتۋ ءۇشىن قوماقتى قارجى تالاپ ەتەدى. بيلەتتەن تۇسكەن قارجىنىڭ ەداۋىر بولىگى تاعى دا كينوتەاترلاردىڭ جانە جەكە مەنشىكتەگى كومپانيالاردىڭ قالتاسىنا كەتەدى. بۇعان قوسا، كينوگەرلەر ءفيلمدى ناقتى قانشا ادام كورگەنىن انىقتاي المايدى. قىسقاسى، كينوعا بۇكىل ءبىلىمىن، كۇش-قايراتى مەن ۋاقىتىن سارپ ەتكەن ماماندارعا تابىستىڭ از عانا بولىگى تيەدى»، - دەگەن بولاتىن.
ماقالانىڭ بۇل تاراۋىندا مەن قاسىم-جومارت توقاەۆتىڭ قازاقستاندىق كينو يندۋسترياسىنا قاتىستى ايتقان وزەكتى ماسەلەلەر جۇيەسىن ايتقىم كەلەدى. سەبەبى، كينو ول ۇلتتىڭ جادىن كورسەتەتىن، ۇلتىمىزدىڭ قۇندىلىعى مەن ءداستۇرىن كورىنىسىن بەرەتىن، ۋاقىتتىڭ ەنشىسىمەن ءوتىپ كەتكەن ەستەلىگىمىزدى كورسەتە الاتىن مۇمكىندىككە يە. بۇل مۇمكىندىكتەرى ارقىلى ول ءبىزدىڭ ۇلتتىق جادىمىزعا اسەر ەتەدى، ۇلتتىق قۇندىلىقتارىمىزدى رەتتەۋ مەن ارەكەتتەرىمىزدى سوعان باعىتتاي الادى. بۇل تۋرالى مەملەكەت باسشىسى:
«قازىرگى زاماندا ەل بولامىز دەسەك، ەكراندى دا تۇزەۋىمىز كەرەك. سەبەبى كينو قوعامنىڭ سانا-سەزىمىنە ەرەكشە ىقپال ەتەدى. ەلىمىزدە كينو ءوندىرىسى جاقسى دامىعان دەپ ايتۋ قيىن»، - دەدى.
قازاقستاندا كينويندۋستريا سالاسىندا كوپتەگەن ماسەلەلەر تىزبەگى ورىن الۋدا، اتالعان ماسەلەلەردى شەشۋ كەزىندە جاڭا كوزقاراستار مەن دامۋدى كوزدەگەن جاڭا قارقىندار كەرەك بولىپ تۇر. بۇل ماسەلەلەر كەلەسى تارماقتاردا كورسەتىلەدى جانە ولاردىڭ جۇزەگە اسىرىلۋ ناتيجەلەرى ايتالادى:
− «مەملەكەت باسشىسىنىڭ تاپسىرمالارىنىڭ ءبىرى كينوتەاترعا كەلۋشىلەر سانىن انىقتايتىن تسيفرلىق پلاتفورما قۇرۋ بولىپ تابىلاتىن. بۇنى ورىنداۋدى قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ مادەنيەت جانە اقپارات مينيسترلىگىنە جاقىن ارادا ورىنداۋ جۇكتەلگەن بولاتىن»، - دەپ ايتتى مەملەكەت باسشىسى. تاپسىرما قازىرگى كەزدە ورىندالدى، سونىڭ نەگىزىندە كينوتەاترعا كەلۋشىلەردى ەسەپكە الۋ ءۇشىن ءموبيلدى قوسىمشا ازىرلەندى، وسى قوسىمشانى قولدانۋعا قوسىلعان كينوتەاترلاردىڭ سانى قازىرگە تەك قانا 60-قا جۋىق بولىپ تۇر.
− كينويندۋستريانى ەكونوميكانىڭ جەكە سالاسى رەتىندە قاراستىرا وتىرىپ، سالادا قوردالانىپ قالعان ماسەلەلەردى كەشەندى جانە دايەكتى تۇردە شەشۋ قاجەت. وسى جەردە مىناداي ۇسىنىستار بىلدىرگىم كەلەدى، كينويندۋستريانى ەكونوميكانىڭ جەكە سەكتورى رەتىندە قۇرۋ جونىندەگى وسى نۇسقاۋلىقتى جاقسىراق جۇزەگە اسىرۋ ءۇشىن قارجىلىق قولداۋدى عانا ەمەس، سونىمەن قاتار كينو سالاسىنىڭ قولدانىستاعى سۋبەكتىلەرىن دامىتۋعا جانە پايدا بولۋىنا جاردەمدەسەتىن بىرىڭعاي وپەراتور رەتىندە ۇلتتىق كومپانيانى قۇرۋ قاجەت. ۇسىنىس رەتىندە، «كينونى قولداۋ ورتالىعى» مەن «قازاقفيلم» اق بىرىكتىرۋ نەگىزىندە، «قازاقفيلم» ۇلتتىق كومپانياسىن قۇرۋ جانە الەۋمەتتىك كينوجوبالاردى قارجىلاندىراتىن «قازاقفيلم» ۇلتتىق كومپانياسى قۇرامىندا جۇمىس ىستەيتىن ۇجىمدىق قوردى قالىپتاستىرۋ كەرەك («QazExpoCongress» مىسالى بويىنشا).
مەملەكەت بۇگىندە كينو سالاسىنىڭ فلاگمانى بولۋعا جانە نەعۇرلىم ساپالى كينو ءوندىرىسىن دامىتۋ ءۇشىن قولايلى جاعدايلار جاساۋ جولىمەن سالانى دامىتۋمەن اينالىسۋعا، سونداي-اق قازاقستاننىڭ كينوونىمىن پەرسپەكتيۆالى كينو نارىقتارىنا ەكسپورتتاۋدى قامتاماسىز ەتۋگە ارنالعان بارلىق قۇرالدارعا يە «قازاقفيلم» ۇلتتىق كومپانياسىن قارجىلاندىرا وتىرىپ، وعان ينۆەستور بولا الادى. «قازاقفيلم» ۇزاق جىلدار بويى قالىپتاسقان ۇلتتىق برەندكە يە بولدى، ونىڭ ونىمدەرى اتىنا زاتى ساي بولىپ، كوپتەگەن شەت ەلدىك كينو نارىقتارىندا تانىمال بولىپ كەلە جاتىر. بۇل تۋرالى دا قازاقستان پرەزيدەنتى قاسىم-جومارت توقاەۆ: «كەزىندە شىققان «قىز جىبەك»، «وتىراردىڭ كۇيرەۋى»، «اتاماننىڭ اقىرى» سياقتى كلاسسيكالىق فيلمدەر ءتۇسىرىلۋى كەرەك دەپ سانايمىن»، - دەپ ايتقان بولاتىن. ال اتالعان تۋىندىلاردىڭ بارلىعىن، قازاقستانداعى ەلىمىزدە تەڭدەسى جوق جالعىز ءىرى مەملەكەتتىك كينوستۋديانىڭ كۇشىمەن تۇسىرىلگەن بولاتىن.
قورىتىندىلاي كەلە، تۇركىستان ولكەسىندە بولعان ۇلتتىق قۇرىلتايدا ايتىلعان ماسەلەلەر مەن ماقساتتاردى ايتۋ، ولاردىڭ جۇزەگە اسىرىلىپ جاتقان تۇستارىن كوپتەپ ايتا بەرۋگە بولاتىندىعىن كورۋدەمىز. دەگەنىمەن، ماقالانىڭ توڭىرەگىندە «ادىلەتتى قازاقستان – ادال ازامات» اتتى قۇرىلتايدىڭ ەكىنشى وتىرىسىندا ايتىلعان ءۇش ماڭىزدى ماقساتتىڭ قازىرگى كەزدە جۇزەگە اسقان تۇستارى مەن بولاشاقتا اتقارىلاتىن ىستەرى تۋرالى عانا ايتىپ ۇلگەردىك. پرەزيدەنت ايتقان باسقا بەس ماقسات قازىرگى كەزدە جۇزەگە اسىرىلۋدا، سول ماسەلەلەردىڭ توڭىرەگى حالىق اراسىندا تالقىلاۋدا. ال پرەزيدەنتتىڭ وسى بايانداماسىندا ايتىلعان ۇلتتىق كەمەلدەنۋ مەن ادامي قۇندىلىقتاردىڭ دامۋى تۋرالى قوزعالعان تۇستارى ءالى دە جۇزەگە اساتىن، كەمەلدەندىرە ءتۇسۋ كەرەك ساتتەردىڭ ءبىرى بولىپ قالادى.
ۇلتتىق قۇرىلتايدا ايتىلعان ماڭىزدى ماسەلەلەردىڭ ءبىرى، ول ەلىمىزدىڭ شەكارالاس ايماقتارىن دامىتۋعا قاتىستى جۇمىستى قازىرگى كەزدە بيلىك تەزدەتۋى كەرەك. بۇل بويىنشا دا كوپتەگەن جۇمىستار جۇزەگە اسىرىلدى، ونىڭ ءبىرى پرەزيدەنتتىڭ وتانىمىزداعى جەر تەلىمدەرىنىڭ شەت ەلدىكتەرگە ساتىلمايتىندىعىن ايتقاندىعى دا حالىق كوڭىلىنە قونعان شەشىم بولدى. دەگەنىمەن، وسى جەردە ەلىمىزدەگى بارلىق ايماقتاردىڭ دامۋى باستى نازاردا بولۋى كەرەك. ءبىزدىڭ حالقىمىز تەڭدىكتە، تەڭ مۇمكىندىكتەردە ءومىر ءسۇرۋى كەرەك. بۇنى جۇزەگە اسىرۋدا مەملەكەت پەن حالىق، ازاماتتىق بەلسەندىلەر مەن سول ولكەنىڭ تۇرعىندارىنىڭ بىرىگە، بەلسەنە جۇمىس ىستەۋى جۇيەلەنۋى ءتيىس.
داستۇرلەر تىزبەگىندە وتكىزىلىپ كەلە جاتقان ۇلتتىق قۇرىلتاي، قازاقستاندىق بىرەگەيلىكتى قالىپتاستىرۋ ءۇشىن جۇمىس ىستەپ كەلە جاتىر. جارتى جىلدىڭ ىشىندە جەتكەن جەتىستىك پەن جۇزەگە اسىرىلعان شارالار ءبىز ءۇشىن ءالى دە شىرقاۋ شەگىنە جەتكەن جوق. جۇمىستار ساپالى ورىندالىپ، حالىق اراسىندا قولداۋعا يە بولۋى كەرەك. پرەزيدەنت ايتقان ماقساتتاردى ورىنداۋ كەزىندە ءاربىر قازاقستاندىق بەلسەندىلىك تانىتۋى ءتيىس دەگەن ۇسىنىس بىلدىرەمىن.
