"وۆ"-تى ورىسقا قايىرىپ، تازا ءتىلدى قولدانۋ كەرەك

2789
Adyrna.kz Telegram

ءنازىر تورەقۇلۇلى: ءبىزدىڭ قازاق حات جازىپ قول قويسا، كىسى اتىن جازسا ورىسشالاپ كەتەدى: "جامانباي امانبايوۆ" دەپ جازادى. جامانباي حات جازىپ، قول قويسا، ءوزى دە امانبايوۆ دەپ قول قويادى. بۇل يۆان ءيۆانوۆيچتىڭ ءتارجىماسى. بۇل بىزگە ورىسقا قاراعان سوڭ جۇققان مىنەزدىڭ نوعاي قوتىرى. ءبىزدىڭ تۇرىكى ءتىلىنىڭ سالتى، زاڭى وسى: بۇرىنعى اتاقتى بيلەر بىزگە بەلگىلى وزدەرىنىڭ عانا اتتارىمەن: تولە بي، قاز داۋىستى قازىبەك، ەدىگە، ماماي، نوعاي، جانىبەك، ايتەكە... بۇلاردىڭ كىمنىڭ بالاسى ەكەنىن ءوز ەلى عانا بىلەدى. بىزگە جاقىن بيلەردىڭ اكەلەرى عانا بىزگە ءمالىم: جانىبەك اكەسى قوشقار، قازىبەك اكەسى كەلدىبەك. نوعايدى بەرەكە حان ءىنىسىنىڭ بالاسى دەيدى تاريح جازۋشىلار، نوعايدىڭ اكەسىن تاريح تا بىلمەي قالعان. بۇرىنعى باتىرلار دا ءوز اتتارىمەن اتالعان — نە پالەننىڭ ۇلى دەپ اتالعان: شورا باتىر، الپامىس باتىر، وراق باتىر، قاراقىپشاق قوبىلاندى، اق بالتىر ۇلى ۋاق، ءمانجۇر ۇلى شۋاق، كەڭەس ۇلى كەنجەباي. بىزبەن جاقىن تۇرىك — ستامبۋلداعى تۇرىك. تاريح بۇلاردى ءبىزدىڭ قاڭلى دەيدى. قازاق ىشىندە قاڭلى رۋىنىڭ كوبى جەتىسۋدا. تۇرىكتىڭ ءتىل سالتى ءدال بىزدىكى سياقتى: بۇلاردىڭ اتاقتى ازاماتتارى ءوز اتتارىمەن عانا اتالادى. انۋار بەك، تالعات بەك، مۇستافا كامال، ريزابەك. بۇلاردىڭ اكەسىن تۇرىكتە بولماسا، وزگە جەردە ھەش كىم بىلمەيدى. ورىستا تاريح جازعان كارامزين، اقىن پۋشكين حاتتى انىق جالپى ورىس جۇرتىنىڭ تىلىمەن جازعان. گازەت، كىتاپ جازعان، جۇرتىن اعارتام دەگەندەرگە پۋشكين جولى قاسقا جول بولىپ شىققان. بىزگە دە گازەتتە، جورنالدا، كىتاپتا، كەڭسەدە قازاق جۇرتىنىڭ ءتىل سالتىنا تۇسكەنىمىز وڭ. ءبىز ءوز جۇرتىمىزدىڭ ءتىل زاڭىنا تۇسسەك، ەلگە جىلدام جاقىنداسامىز، ەلگە جاناسقان سايىن ەل اعارتقان ءىس گۇلدەيدى. ءسويتىپ ءبىزدىڭ ايتايىق دەگەنىمىز "وۆ"-تى ورىسقا قايىرىپ، قازاقتىڭ تازا ءتىلىنىڭ سالتىن قولدانۋ كەرەك. بۇدان بىلاي قول قويعاندا، نە ءسوز اراسىندا بىرەۋدى اتاعاندا "بايتۇرسىن ۇلى احمەت، دۋلات ۇلى مىرجاقىپ، قوجان ۇلى سۇلتانبەك" دەپ جازۋ دۇرىس دەيمىز. ماقالاعا قول قويعاندا، حات جازعاندا... احمەت، مىرجاقىپ، قويشىباي، جامانباي دەپ قانا جازسا دا بولادى.

اسەت اقمولدا، 1923 ج. "تەمىرقازىق" جۋرنالى، №2

"ادىرنا" ۇلتتىق پورتالى

پىكىرلەر