بۇگىن — تۇركسىب تەمىر جولى ىسكە قوسىلعان كۇن، دەپ حابارلايدى «ادىرنا» ءتىلشىسى.
وسىدان 95 جىل بۇرىن، 1930 جىلدىڭ 1 مامىرىندا ازيا مەن ءسىبىر ارالىعىن جالعاستىرعان تۇركىستان-ءسىبىر تەمىرجولىنىڭ اشىلۋ سالتاناتى وتكەن ەدى. بۇل تەمىرجول سەمەي قالاسىنان الماتى ارقىلى جامبىل وبلىسىنىڭ لۋگوۆوي بەكەتىنە دەيىنگى ارالىقتى جالعادى. ۇزىندىعى — 1452 شاقىرىم.
تۇركسىبتى سالۋدىڭ باستى ماقساتى – كەڭەس وداعىنىڭ ماقتانى شەتەلدەردەن ساتىپ الۋعا تاۋەلدىلىگىن جويۋ ءۇشىن وڭتۇستىك رەسپۋبليكالارداعى ەگىستىك جەرلەردى ماقتاعا بوساتىپ، ال ول جەرلەردەگى حالىققا قاجەت بيدايدى سىبىردەن، قازاقستاننان جەتكىزۋ بولاتىن.
تەمىرجول قۇرىلىسى 1927 جىلى باستالىپ، 1931 جىلى تولىعىمەن اياقتالعان. قۇرىلىس ينجەنەرى مۇحامەدجان تىنىشباەۆ بولدى. جۇمىس كۇشى رەتىندە 1929 جىلى 40 مىڭ، 1930 جىلى 50 مىڭ ادام تارتىلدى. رەسەي مەن ۋكراينادان ماماندار، ينجەنەرلەر كەلدى. ال قارا جۇمىستارعا قىر قازاقتارى تارتىلعاندىقتان، ۇلتتىق ماماندار دايىنداۋ قوسا جۇرگىزىلدى. تۇركسىب جايلى ەڭبەكتەرگە سۇيەنسەك، وسى جىلدارى 10 مىڭنان استام قازاق تەمىرجولدا ەڭبەك ەتتى. ەڭ ءبىرىنشى بولىپ ە-1441 پاروۆوزى قۇرىلىس زاتتارىمەن ءجۇرىپ ءوتتى.
تاريح بەتتەرىندە تۇركسىبتىڭ ورنى ەرەكشە. ول تەك ءبىر وبلىس ەمەس، بۇكىل قازاقستان، ورتا ازيا، ءسىبىر ولكەسى ءۇشىن دە ماڭىزدى جول تورابى بولعاندىعى امبەگە ايان. جاڭا جۇمىس ورىندارىنا تارتىلعان، وتىرىقشىلىققا كوشكەن قازاقتاردىڭ كوبى وسى جولدىڭ ارقاسىندا اشارشىلىق جىلدارى امان قالدى. سونداي-اق، ەل استاناسىنىڭ قىزىلوردا قالاسىنان الماتىعا كوشۋىنە ىقپال ەتتى.
