مەملەكەت باسشىسى قاسىم-جومارت توقاەۆ كەشە قازاقستان حالقىنا ارناعان جولداۋىندا اۋىل اكىمدەرىن سايلاۋ قاجەتتىگىن ايتتى.
– «قوعامدىق پىكىر ساۋالنامالارى اۋىل اكىمدەرىنىڭ سايلاۋ ارقىلى قىزمەتكە كەلۋىنە قاتىستى سۇرانىستىڭ ارتقانىن كورسەتىپ وتىر. بۇل ماڭىزدى قادامدى جان-جاقتى ويلاستىرىپ، دايەكتى تۇردە جۇزەگە اسىرعان ءجون. مۇنداي جۇيەنىڭ قالاي جۇمىس ىستەيتىنىن ناقتى ءبىلۋىمىز كەرەك. الايدا، بۇل ماسەلەنىڭ شەشىمىن كەيىنگە قالدىرۋعا بولمايدى. كەلەسى جىلى بىرقاتار اۋىلدىق وكرۋگ اكىمدەرىنىڭ وكىلەتتىك مەرزىمى اياقتالادى. اۋىل اكىمدەرىنىڭ تىكەلەي سايلاۋىن وتكىزۋگە بولادى دەپ ويلايمىن. جەرگىلىكتى بيلىك وكىلدەرىنىڭ سايلانبالى بولۋىمەن قاتار، مەملەكەتتىك باسقارۋ دەڭگەيلەرى اراسىنداعى قۇزىرەتتەردى ءبولۋ جانە جەرگىلىكتى ءوزىن-ءوزى باسقارۋ ءىسىن ايقىنداپ الۋىمىز قاجەت»، – دەدى پرەزيدەنت توقاەۆ ءوز جولداۋىندا.
بىراق وسى جەردە ءبىر نارسەنى ەسكەرگەن ءجون. اۋىل اكىمىن سايلاۋ ءماجىلىس دەپۋتاتىن نەمەسە «نۇر وتان» پارتياسىنا داۋىس بەرۋ ەمەس. اۋىل اكىمىنىڭ ستاتۋسى ەرەكشە. ول حالىقتىڭ ءدال ورتاسىندا، ەلمەن بىرگە تىكەلەي جۇمىس ىستەيدى. بۇل – ايرىقشا نازار اۋدارۋدى قاجەت ەتەتىن باسقارۋ جۇيەسى. سوندىقتان پرەزيدەنت ايتقانداي، ونى «جان-جاقتى ويلاستىرىپ، دايەكتى تۇردە جۇزەگە اسىرعان ءجون».
ول ءۇشىن ەڭ الدىمەن بۇل جۇيەنىڭ زاڭدىق جاعىن رەتتەپ العان ءتيىمدى. ناقتى ايتقاندا جەرگىلىكتى ءوزىن-ءوزى باسقارۋ زاڭى كەرەك. اتالعان زاڭدا اۋىل اكىمى قانشا جىلعا سايلانادى، ونىڭ مەرزىمى دە ناقتى كورسەتىلۋى ءتيىس. ولاي بولماعان جاعدايدا جەرگىلىكتى جەردە دە كىشىگىرىم «بيۋروكرات اكيمچيكتەر» پايدا بولادى.
راس، اۋىلدىق جەردە اعايىننىڭ بىرلىگى مىقتى. رۋلىق، تۋىسقاندىق ىنتىماق تا كۇشتى. سوندىقتان الدىمەن اۋىل اكىمىنە كىم ۇسىنىلادى، مۇنى دا جان -جاقتى رەتتەپ العان دۇرىس. قىرىق رۋدان تۇراتىن اۋىلدار بار. ەگەر ۇمىتكەرلەردىڭ اراسىندا اعايىننىڭ ءبىر ادامى بار بولسا، ارينە رۋلىق مۇددە ءرول ويناپ كەتەتىنى دە جاسىرىن ەمەس. اۋىل اكىمىن سايلاۋدىڭ العاشقى جىلدارىندا راس ترايباليستىك مۇددە باسىم بولۋى مۇمكىن. سودان كەيىن عانا بارىپ، ەلدىڭ كوزى جەتكەننەن كەيىن عانا اۋىل اكىمىن قابىلەتىنە، بەلسەندىلىگىنە قاراي تاڭداۋ باستالادى.
بىراق بۇل كەزەڭنەن ءبىز وتۋگە ءتيىسپىز. بۇل دا – دەموكراتيالىق سايلاۋ. سوندىقتان رۋشىلدىقتان قورقىپ، دەموكراتيالىق سايلاۋدى كەيىنگە قالدىرۋعا بولمايدى. رۋلىق ەمەس، ەلدى ۇلتتىق مۇددە بىرىكتىرەتىنىن حالىق دا اقىرىنداپ تۇسىنە باستايدى. سوندىقتان اۋىل اكىمىن دە سايلاۋ كەرەك. بىراق كىمدى ۇسىنامىز، ماسەلە وسىندا. ويتكەنى الداعى ۋاقىتتا اۋىل اكىمىنىڭ ءوز بيۋدجەتى بولادى. تەك ويلاندىراتىنى، بيۋدجەتى بار اكىم بيۋروكرات بولىپ كەتپەسە...
بۇل جەردە «اعايىننىڭ ەمەس، اۋىلداستىڭ تايى وزسىن» دەگەن قاعيدامەن ءومىر ءسۇرىپ، بارشا جۇرتتىڭ اۋىلدى كوركەيتۋگە ۇلەس قوسقانى ابزال. سوندا عانا ەل كوگەرەدى. ىنتىماق ارتادى. ەندەشە رۋدىڭ ەمەس، اۋىلدىڭ، اۋىلداستىڭ جاعدايىن ويلايىق.
ەركىن قالدان،
«ادىرنا» ۇلتتىق پورتالى
