باۋىرجان سەرىكباەۆ: جەرىمىزگە يە بولۋدىڭ جولى بىرەۋ عانا

2956
Adyrna.kz Telegram

رەسەي دەپۋتاتتارىنىڭ اڭگىمەسىنە جاۋاپتى بەردىك. ەندى وسىمەن قويۋ كەرەك سەكىلدى. قازاقستاننىڭ ەسكى كارتاسىن كورسەتىپ، اناۋ دا، مىناۋ دا بىزدىكى دەگەن اڭگىمەلەر ارتىقتاۋ. بارىمىزعا يە بولايىق.

نەگىزى جەرىمىزگە يە بولۋدىڭ، كوز الارتقاندارعا جاۋاپ بەرۋدىڭ ادەمى جولى - تەحنوكراتتىق ەلگە اينالۋ. بولاشاق وسى سالادا. بايراكتارى بولماسا قاراباق سوعىسى دا ازەربايجان ءۇشىن باسقاشا شەشىلۋى ابدەن مۇمكىن ەدى. قاراۋ-جاراق شىعارا بىلمەسە، 20 جىلدا الەمنىڭ مىقتى 20 ەكونوميكاسىنا قوسىلماسا، تۇركيا دا كومەك بەرە الماس ەدى. 1990 جىلعى قاراباق سوعىسىنىڭ 30 جىلدان كەيىن باسقاشا اياقتالۋى زاماناۋي تەحنولوگيامەن كۇرەسكەن اسكەردىڭ كۇشىندە جاتىر. ءبىزدىڭ كوز الدىمىزدا XXI عاسىردىڭ جاڭا سوعىس تاكتيكاسى جازىلدى. ونى دا ەكى تۇرىك مەملەكەتى جازدى. بۇل فاكت. قولدان كەلەدى ەكەن.

قولدان كەلەدى دەمەكشى تۇرىكتەردىڭ دە بۇگىنگى كۇنگە جەتۋى وڭاي بولماعان. 1930 جىلدارى ۇشاق شىعارامىز دەگەن ۇمتىلىسىن اقش توقتاتقان. سول كەزدەگى پرەمەر-ءمينيسترى "اقش-تان ۇشاق ساتىپ الۋ ءوزىمىز وندىرگەننەن ارزان تۇسەدى" دەپ جوبانى جاۋىپ تاستاعان.

1960 جىلدارى "دەۆريم" اتتى كولىك شىعارعىسى كەلەدى. ونى دا بەلگىسىز سەبەپتەرمەن جاۋىپ تاستادى. اسكەري توڭكەرىس بولدى. ادنان مەندەرەس اتتى پرەمەر-ءمينيسترىن دارعا استى. نە كورمەگەن حالىق بۇل تۇرىكتەر.

1990 جىلداردىڭ سوڭىندا "Aselsan" اتتى ۇيالى تەلەفون دا شىعارعىسى كەلدى. ونىڭ تۇبىنە كواليتسيالىق ۇكىمەت، وپپوزيتسيانىڭ تالاس-تارتىسى جەتتى. "Samsung باردا Aselsan-دى كىم ساتىپ الادى؟" دەگەن ساياساتكەرلەرى دە شىققان تۇركيا عوي بۇل.

2000 جىلداردىڭ باسىندا ەردوعان كەلىپ ەسىن جيدى. ءيا، ول اۆتوكرات. بىراق دەموكراتيا ورناعاندا ليراسى قۇلدىراپ، 1 ميلليون ليراعا قوعامدىق اجەتحاناعا دا كىرگەن تۇكەڭدەر عوي بۇل. 1990 جىلدارى ستامبۋل قالاسىندا ساسىق ءيىس پەن قوقىستان ماسكا دا تاققان تۇركيا. ەتاج ۇيلەرگە ىشەتىن سۋدى تۇرعىندار كانيسترمەن تاسىعان ستامبۋل ەدى.

باس-اياعى 20 جىلدا 26 جاڭا اەروپورت سالدى. فرانكفۋرتتىڭ تاسىمال كۇشىن تارتىپ الامىز دەپ ستامبۋلدا الەمدەگى ەڭ ءىرى اەروپورتتى تۇرعىزدى. مىڭداعان كم جول مەن تاۋدى تەسىپ وتكەن تۋنەلدەر سالدى. مارماراي سۋاستى مەتروسىن تۇرعىزدى. "Aselsan" اتتى تەلەفون شىعارا الماي داۋلاسقان ەل بۇگىن "اتاك" اسكەري تىكۇشاعىن، "بايراكتار" بەسپيلوتنيگىن شىعارا باستادى. "Som" زىمىراندارىن، اسكەري كەمە ءوندىرۋدى قولعا الدى. قازىر ۇشقىشسىز باسقارىلاتىن ۇشاق، تىكۇشاق شىعارۋدى كوزدەپ وتىر. 2023 جىلى ەلەكتر كولىكتەرىن شىعارماقشى.

وسى تەحنولوگيالىق سىلكىنىستىڭ ارقاسىندا سيريادا رەسەيدى تىقسىردى. كۇرد مەملەكەتىن قۇرامىن دەگەن اقش-تىڭ جوسپارىن توقتاتتى. ليۆيادا ەۆروپانىڭ ويىنىن بۇزدى. "اق تەڭىزدە مەنىڭ ۇلەسىم بار" دەپ فرانتسيا، يزرايلمەن قارسىلاستى. تەڭىز شەكاراسىنداعى داۋدا ەردوعان ءوز پوزيتسياسىنان ءبىر قادام ارتقا شەگىنبەدى. قارا تەڭىزدەن گاز قورىن ىزدەدى. تاپتى. تاعى ىزدەپ جاتىر.

مۇنىڭ ءبارى ەۆروپاعا، اقش-قا ۇنامايدى. ۇشاعىن ساتىپ الاتىن مومىن تۇركيا الدەقايدا جاقسى ەدى ولارعا. نە ىستەيدى باتىس ەلدەرى؟.. جاۋابى قاراپايىم. "تۇركيادا دەموكراتيا جوق" دەدى. "ەردوعاندى اۆتوكرات" دەدى. ەكونوميكاسىن قىسپاققا الا باستادى. ليراسىن قۇلدىراتتى. سانكتسيا سالدى. اقش تۇرىك حالقىنىڭ دەموكراتيالىق قۇقىعىن ۋايىمداپ شىعا كەلدى. بۇرىن اسكەري توڭكەرىس ارقىلى قاسارىسقان تۇرىك ۇكىمەتىن وڭاي قۇلاتا سالاتىن. ەردوعاندى دا سىناپ كوردى. حالقى تانكىنىڭ استىنا جاتىپ پرەزيدەنتىن قورعاپ قالدى.

تۇرىك حالقى دا يمپەريا قۇرىپ كورگەن، قۇندىلىعى قالىپتاسقان ەل. ازىرگە شىداپ كەلەدى. ەردوعانعا سوققى كۇشتى قاراباقتان كەيىن رەسەيدەن باستاپ باتىستاعى تالاي ەل قارسى بولارى انىق. باياعى سول اۆتوكراتسىڭ دەپ تيسەدى عوي ادەتتەگى. وعان بۇقارا قوسىلىپ كەتسە ەردوعان دا قۇلايدى. سوڭىنان بايراكتار دا ۇزاققا بارمايدى-اۋ. بىراق ەردوعان دا سوڭىنا دەيىن باراتىن ليدەر. كورەيىك الدا نە بولاتىنىن.

مۇنىڭ ءبارىن نەگە ايتىپ وتىرمىن. بىزگە دە تەحنولوگياعا بەت بۇرۋ كەرەك. وڭاي بولمايدى. بىراق قاجەت. قىسىم بولادى. بىراق ءبىر پوزيتسيادا جۇمىلۋ كەرەك. ءبىزدىڭ ۇكىمەت دايىن با؟ ۇلكەن سۇراق. ۇكىمەت بەلسەنسە سىرتتان كەلەتىن قىسىمعا حالىق شىداپ بەرە مە؟ بۇل ودان دا ۇلكەن سۇراق. جالپى ۇلت رەتىندە مۇنداي قادامعا ءپىسىپ-جەتىلدىك پە؟ ءتۇرلى ويىن ويناتىلعاندا بەرىلمەيتىن ىشكى يممۋنيتەتىمىز قالىپتاسىپ بولدى ما؟ بەلگىسىز. بىراق اقىرىنداپ، باستاۋ كەرەك. ساتىلاپ. بىرتىندەپ كۇشەيەتىن جاڭا جولدى قالىپتاستىرۋ شارت. بۇل زامان، حالىقارالىق شارتتار مەن مەملەكەتتىك مۇددەنىڭ تالابى. ويانۋ كەرەك.

فوتو اشىق دەرەككوزدەن الىندى.

پىكىرلەر