Jerımızge ie boludyŋ joly bıreu ǧana

Resei deputattarynyŋ äŋgımesıne jauapty berdık. Endı osymen qoiu kerek sekıldı. Qazaqstannyŋ eskı kartasyn körsetıp, anau da, mynau da bızdıkı degen äŋgımeler artyqtau. Barymyzǧa ie bolaiyq. Negızı jerımızge ie boludyŋ, köz alartqandarǧa jauap berudıŋ ädemı joly - tehnokrattyq elge ainalu. Bolaşaq osy salada. Bairaktary bolmasa Qarabaq soǧysy da Äzerbaijan üşın basqaşa şeşıluı äbden mümkın edı. Qarau-jaraq şyǧara bılmese, 20 jylda älemnıŋ myqty 20 ekonomikasyna qosylmasa, Türkiia da kömek bere almas edı. 1990 jylǧy Qarabaq soǧysynyŋ 30 jyldan keiın basqaşa aiaqtaluy zamanaui tehnologiiamen küresken äskerdıŋ küşınde jatyr. Bızdıŋ köz aldymyzda XXI ǧasyrdyŋ jaŋa soǧys taktikasy jazyldy. Ony da ekı türık memleketı jazdy. Būl fakt. Qoldan keledı eken. Qoldan keledı demekşı türıkterdıŋ de bügıngı künge jetuı oŋai bolmaǧan. 1930 jyldary ūşaq şyǧaramyz degen ūmtylysyn AQŞ toqtatqan. Sol kezdegı premer-ministrı "AQŞ-tan ūşaq satyp alu özımız öndırgennen arzan tüsedı" dep jobany jauyp tastaǧan. 1960 jyldary "Devrim" atty kölık şyǧarǧysy keledı. Ony da belgısız sebeptermen jauyp tastady. Äskeri töŋkerıs boldy. Adnan Menderes atty premer-ministrın darǧa asty. Ne körmegen halyq būl türıkter. 1990 jyldardyŋ soŋynda "Aselsan" atty ūialy telefon da şyǧarǧysy keldı. Onyŋ tübıne koalisiialyq ükımet, oppozisiianyŋ talas-tartysy jettı. "Samsung barda Aselsan-dy kım satyp alady?" degen saiasatkerlerı de şyqqan Türkiia ǧoi būl. 2000 jyldardyŋ basynda Erdoǧan kelıp esın jidy. İä, ol avtokrat. Bıraq demokratiia ornaǧanda lirasy qūldyrap, 1 million liraǧa qoǧamdyq äjethanaǧa da kırgen tükeŋder ǧoi būl. 1990 jyldary Stambul qalasynda sasyq iıs pen qoqystan maska da taqqan Türkiia. Etaj üilerge ışetın sudy tūrǧyndar kanistrmen tasyǧan Stambul edı. Bas-aiaǧy 20 jylda 26 jaŋa aeroport saldy. Frankfurttyŋ tasymal küşın tartyp alamyz dep Stambulda älemdegı eŋ ırı aeroportty tūrǧyzdy. Myŋdaǧan km jol men taudy tesıp ötken tunelder saldy. Marmarai suasty metrosyn tūrǧyzdy. "Aselsan" atty telefon şyǧara almai daulasqan el bügın "Atak" äskeri tıkūşaǧyn, "Bairaktar" bespilotnigın şyǧara bastady. "Som" zymyrandaryn, äskeri keme öndırudı qolǧa aldy. Qazır ūşqyşsyz basqarylatyn ūşaq, tıkūşaq şyǧarudy közdep otyr. 2023 jyly elektr kölıkterın şyǧarmaqşy. Osy tehnologiialyq sılkınıstıŋ arqasynda Siriiada Reseidı tyqsyrdy. Kürd memleketın qūramyn degen AQŞ-tyŋ josparyn toqtatty. Liviiada Evropanyŋ oiynyn būzdy. "Aq teŋızde menıŋ ülesım bar" dep Fransiia, İzrailmen qarsylasty. Teŋız şekarasyndaǧy dauda Erdoǧan öz pozisiiasynan bır qadam artqa şegınbedı. Qara teŋızden gaz qoryn ızdedı. Tapty. Taǧy ızdep jatyr. Mūnyŋ bärı Evropaǧa, AQŞ-qa ūnamaidy. Ūşaǧyn satyp alatyn momyn Türkiia äldeqaida jaqsy edı olarǧa. Ne ısteidı batys elderı?.. Jauaby qarapaiym. "Türkiiada demokratiia joq" dedı. "Erdoǧandy avtokrat" dedı. Ekonomikasyn qyspaqqa ala bastady. Lirasyn qūldyratty. Sanksiia saldy. AQŞ türık halqynyŋ demokratiialyq qūqyǧyn uaiymdap şyǧa keldı. Būryn äskeri töŋkerıs arqyly qasarysqan türık ükımetın oŋai qūlata salatyn. Erdoǧandy da synap kördı. Halqy tankınıŋ astyna jatyp prezidentın qorǧap qaldy. Türık halqy da imperiia qūryp körgen, qūndylyǧy qalyptasqan el. Äzırge şydap keledı. Erdoǧanǧa soqqy küştı Qarabaqtan keiın Reseiden bastap batystaǧy talai el qarsy bolary anyq. Baiaǧy sol avtokratsyŋ dep tisedı ǧoi ädettegı. Oǧan būqara qosylyp ketse Erdoǧan da qūlaidy. Soŋynan Bairaktar da ūzaqqa barmaidy-au. Bıraq Erdoǧan da soŋyna deiın baratyn lider. Köreiık alda ne bolatynyn. Mūnyŋ bärın nege aityp otyrmyn. Bızge de tehnologiiaǧa bet būru kerek. Oŋai bolmaidy. Bıraq qajet. Qysym bolady. Bıraq bır pozisiiada jūmylu kerek. Bızdıŋ ükımet daiyn ba? Ülken sūraq. Ükımet belsense syrttan keletın qysymǧa halyq şydap bere me? Būl odan da ülken sūraq. Jalpy ūlt retınde mūndai qadamǧa pısıp-jetıldık pe? Türlı oiyn oinatylǧanda berılmeitın ışkı immunitetımız qalyptasyp boldy ma? Belgısız. Bıraq aqyryndap, bastau kerek. Satylap. Bırtındep küşeietın jaŋa joldy qalyptastyru şart. Būl zaman, halyqaralyq şarttar men memlekettık müddenıŋ talaby. Oianu kerek. Foto aşyq derekközden alyndy.