حالىق ساناعى: قانشا قارجى ءبولىندى جانە ناتيجەسى قاشان جاريالانادى؟

2717
Adyrna.kz Telegram

"ادىرنا" ۇلتتىق پورتالى ەلىمىزدە ەكى جىلعا شەگەرىلىپ ءوتىپ جاتقان حالىق ساناعىنا قاتىستى ارنايى ورگاندارعا ساۋال جولدادىق. سۇراقتار مەن جاۋاپتاردى وزگەرتپەي جاريالاۋدى دۇرىس دەپ تاپتىق. 

  1. حالىق ساناعى 1 قىركۇيەكتە رەسمي باستالدى. ءداستۇرلى جانە ونلاين فورماتتا ءوتىپ جاتىر. قازىرگى ۋاقىتتا ساناقتىڭ ءوتۋ بارىسىنا قالاي باعا بەرۋگە بولادى، ەل حالقىنىڭ شامامەن قانشا پايىزىن قامتىپ ۇلگەردىڭىزدەر؟

اعىمداعى جىلدىڭ 1 قىركۇيەگىنەن باستاپ قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ ۇلتتىق حالىق ساناعى باستالدى. قازىرگى ۋاقىتتا «www.sanaq.gov.kz» سايتى ارقىلى ونلاين-ساناقتان ءوتۋ پروتسەسى ءجۇرىپ جاتىر. ساناقتىڭ ءبىرىنشى كۇنى
32 000-نان استام ازامات ساناقتان ءساتتى ءوتتى. 23 قىركۇيەكتەگى ساعات 10:00-دەگى جاعداي بويىنشا ونلاين-ساناقتان 5 166 920 (27.15%) رەسپوندەنت وتكەن. ولاردىڭ 4 464 920-ءى www.sanaq.gov.kz سايتتىندا جاۋاپ بەردى. 500 725 - ەgov پورتالىنداعى سايت سىلتەمەسىن پايدالانا وتىرىپ، تاعى 201 275 ادام ساناق سۇراقتارىنا Aitu قوسىمشاسى ارقىلى جاۋاپ بەرگەن. قازىرگى تاڭداعى قورىتىندى بويىنشا ساناقتان وتكەن حالىق سانى بويىنشا تۇركىستان وبلىسى كوش باستاپ تۇر. ساناق جۇرگىزۋدىڭ كەزەڭىندە حالىققا كونسۋلتاتسيا بەرۋ ماقساتىندا تاۋلىك بويى ءموبيلدى جانە ستاتسيونارلىق نومىرلەردەن «1446» تەگىن بىرىڭعاي تەلەفون ءنومىرى بويىنشا Call–ورتالىق جۇمىس ىستەۋدە. حالىقتان كەلىپ تۇسەتىن قوڭىراۋلار ادىسنامالىق جانە تەحنيكالىق قولداۋ ماسەلەلەرىنە بولىنەدى.

جالپى حالىق ساناعى بويىنشا جۇمىس شتاتتىق رەجيمدە جۇرگىزىلۋدە. حالىقتان كەلىپ تۇسكەن سۇراقتارعا قر سجرا ۇسب جانە Call-ورتالىعىنىڭ كۇشىمەن تولىق جاۋاپتار بەرىلەدى. سونىمەن قاتار، بۇقارالىق اقپارات قۇرالدارىندا، سونداي-اق الەۋمەتتىك جەلىلەردە حالىق اراسىندا جاپپاي ءتۇسىندىرۋ جۇمىستارى بەلسەندى جالعاسۋدا.

 

  1. حالىق ساناعىنا قانشا قارجى ءبولىندى جانە ول قارجىلار قالاي جۇمسالۋدا؟

2018 جىلدان باستاپ 2023 جىلعا دەيىن (بەسجىلدىق كەزەڭگە) حالىق ساناعىن جۇرگىزۋگە ەل بيۋدجەتىنەن 9,1 ملرد تەڭگە ءبولىندى. قازىرگى ۋاقىتتا ودان 3,6 ملرد تەڭگە (44%) يگەرىلدى (قاجەتتى جابدىقتى، باعدارلامالىق قامتاماسىز ەتۋدى جانە اتريبۋتتاردى ساتىپ الۋ). قاراجات حالىق ساناعىنىڭ ماقساتتارىنا: جارتىسىنان كوبى 4,7 ملرد. تەڭگە، 32 مىڭنان استام ساناق پەرسونالىنىڭ ەڭبەك اقىسىنا، زاريادتاۋ قۇرىلعىلارى مەن قاپتارى بار 27 412 پلانشەتكە 1,1 ملرد. تەڭگە، 475,4 ملن. تەڭگە اۆتوپاركتى جاڭارتۋعا (ۇلتتىق ستاتيستيكا 10 جىل كۇتتى), 410 ملن. تەڭگە جينالعان دەرەكتەردى وڭدەۋگە جانە ت.ب. شىعىستارعا باعىتتالعان.

سونداي-اق، 2021 جىلعى حالىق ساناعىن جۇرگىزۋ كەزىندە ءبىر ادامعا جۇمسالاتىن شىعىندار 1,1 اقش دوللارىن قۇرايتىنىن اتاپ ءوتۋ قاجەت. مىسالى، 2009 جىلعى حالىق ساناعى كەزىندە شىعىندار 2,9 اقش دوللارىن قۇرادى. حالىق ساناعى شىعىندارىنىڭ تومەندەۋى تسيفرلىق تەحنولوگيالاردى ەنگىزۋمەن جانە حالىق ساناعى بويىنشا دەرەكتەردى جيناۋ پروتسەسىن اۆتوماتتاندىرۋمەن بايلانىستى.

 

  1. ءداستۇرلى فورماتتاعى ساناقتى ىسكە اسىرۋ ءۇشىن قانشا ادام تارتىلدى؟

ۇلتتىق حالىق ساناعىن جۇرگىزۋگە 33 395 ادام جۇمىسقا تارتىلدى، ونىڭ ىشىندە ۋاقىتشا ساناق پەرسونالى (ينتەرۆيۋەرلەر مەن نۇسقاۋشى-باقىلاۋشىلار) 32 313 ادام. قازىرگى ۋاقىتتا ولارمەن اقىلى قىزمەت كورسەتۋ تۋرالى شارتتار جاسالۋدا. ءداستۇرلى جاپپاي ساۋال سالۋ اعىمداعى جىلعى 1-30 قازان ارالىعىندا ينتەرۆيۋەرلەر ەلەكتروندىق پلانشەتتەردى پايدالانا وتىرىپ جۇرگىزەتىن بولادى.

 

  1. ونلاين ساناققا قاتىسۋ بارىسىندا ەل حالقىنىڭ ءبىراز بولىگى سۇراقتاردىڭ تىم كوپ ەكەنىن ايتۋدا، ال ەكىنشى ءبىر تاراپ سۇراقتاردىڭ تۇسىنىكسىز ەكەنىن جازىپ جاتىر. جالپى سۇراقتاردى جاساۋدا قانداي ماماندار قاتىستى؟ قۇراستىرۋعا ءتىل ماماندارى قاتىستى ما؟

سۇراقتاردى قۇراستىرۋعا ءتىل ماماندارى قاتىسقان جوق بىراق، بيىلعى ساناق پاراقتارىن قۇرۋدىڭ نەگىزى 2009 جىلعى ساناق ساۋالنامالارى بولعانىن اتاپ وتكەن ءجون. بۇدان باسقا، مەملەكەتتىك ورگاندار مەن 2020 جىلعى حالىق جانە تۇرعىن ءۇي قورى ساناقتارىن وتكىزۋ بويىنشا ستاتيستيكا سالاسىندا مامانداندىرىلعان حالىقارالىق ۇيىمداردىڭ (ەۋروپالىق ستاتيستيكتەر كونفەرەنتسياسى، ۆاشينگتون توبى جانە ت.ب.) ۇسىنىستارى ەسكەرىلدى.

ساناق پاراقتالارى ارنايى تەستىلەۋدەن ءوتىپ، پيلوتتىق ساناق كەزىندە سىناقتان وتكىزىلىپ، پىسىقتالدى.

ساناق پاراقتارى بەكىتىلگەننەن كەيىن اعىمداعى جىلدىڭ شىلدە ايىندا سۇراقتار سانى 91-ءدى قۇرادى. ساناق پاراقتارى بارلىق مۇددەلى مەملەكەتتىك ورگاندارمەن كەلىسىلدى. قولدانىستاعى قاعيدالار بويىنشا «اشىق نقا» پورتالىندا ورنالاستىرىلدى. سونىمەن قاتار، ولار «sanaq.gov.kz.» مامانداندىرىلعان سايتىنا ورنالاستىرىلدى. سۇراقتاردىڭ سانى كوپ بولىپ كورىنەدى. بىراق وسى باعىتتا باسقا ەلدەردەن مىسالدار كەلتىرە كەتسەك. مىسالى، بولگاريادا رەسپوندەنتتەرگە – 95, پولشادا – 88 سۇراق قويىلادى.

ازاماتتار بارلىق سۇراقتارعا جاۋاپ بەرمەيتىنىن اتاپ وتەمىز. ساناق جۇيەسىنە كىرۋدى جانداندىرعاننان كەيىن تەگى، اتى، اكەسىنىڭ اتى، جسن، جىنىسى، جاسى، تۋعان كۇنى بويىنشا دەرەكتەر بازادان اۆتوماتتى تۇردە تۇسىرىلەدى. شەتەلدىكتەر ءۇشىن ساۋالسالۋ قازاقستان ازاماتتارىنا قاتىستى ەمەس. وتباسى قۇرامى مەن تۇرعىن ءۇي جاعدايلارى جونىندەگى سۇراقتارعا تەك قانا وتباسى باسشىسى ءبىر رەت جاۋاپ بەرەدى، وتباسىنىڭ قالعان مۇشەلەرى تەك جەكە سۇراقتارعا جاۋاپ بەرەدى. تەك ايەلدەرگە قاتىستى ارنايى سۇراقتار بار. جۇمىسپەن قامتۋ بويىنشا سۇراقتار 14 جاستان اسقان ادامدارعا، نەكە جاعدايى بويىنشا 15 جاستان اسقان ادامدارعا قويىلادى.

  1. حالىق ساناعىنىڭ العاشقى جانە سوڭعى ناقتى ناتيجەلەرى قاي ۋاقىتتا جاريالانادى دەپ كۇتىلۋدە؟

ۇلتتىق حالىق ساناعىنىڭ قورىتىندىلارى بويىنشا 2021 جىلعى جەلتوقساندا حالىقتىڭ جالپى سانى بويىنشا جەدەل دەرەكتەر دايىنداۋ جوسپارلانۋدا، سونداي-اق 386 شىعىس كەستەلەرىندە كورسەتىلگەن كورسەتكىشتەردى قامتيتىن 10 تاقىرىپتىق جيناق (قىسقاشا قورىتىندىلار، حالىق سانى، ۇلتتىق قۇرام، كوشى-قون، ءبىلىم بەرۋ، نەكە جانە وتباسى، ءۇي شارۋاشىلىعى، جۇمىسپەن قامتۋ، تابىس پەن ءومىر ءسۇرۋ قاراجاتىنىڭ كوزدەرى جانە تۇرعىن ءۇي سيپاتتامالارى) دايىندالاتىن بولادى. ساناقتىڭ الدىن الا قورىتىندىلارى 2022 جىلعا بەلگىلەنگەن، تۇپكىلىكتى قورىتىندىلاردى 2023 جىلى ەلەكتروندىق جيناقتار سەرياسى تۇرىندە قالىپتاستىرۋ جانە جاريالاۋ جوسپارلانۋدا. بۇل رەتتە، پايدالانۋشىلاردىڭ قاجەتتىلىكتەرىن ەسكەرە وتىرىپ، نەگىزگى كورسەتكىشتەرى بار جيناقتاردىڭ ءبىر بولىگى قاعاز فورماتتا جاريالاناتىن بولادى.

"ادىرنا" ۇلتتىق پورتالى

پىكىرلەر