Mäjılıs Spikerı, «AMANAT» partiiasynyŋ Töraǧasy Erlan Qoşanov Şyǧys Qazaqstan oblysyna deputattardy bastap bardy. Ol öŋırdegı bırqatar äleumettık nysan men käsıporynnyŋ jūmysymen tanysty. Kezdesulerge Ǧylym jäne joǧary bılım ministrı Saiasat Nūrbek jäne oblys äkımı Nūrymbet Saqtaǧanov qatysty.
Mäjılıs Spikerı saparyn D.Serıkbaevatyndaǧy Şyǧys Qazaqstan tehnikalyq universitetıne barudan bastap, «Lu Banşeberhanasy» dep atalatyn bıregei oqu ortalyǧynyŋ jūmysymen tanysty. Mūnda studentter ozyq avtomobil tehnologiialarynzertteidı, sonyŋ ışınde elektromobilderdı jöndeu jäne paidalanu, kölık aǧynyn basqarudyŋ sifrlyq şeşımderın engızu boiynşa bılım alady. Atalǧan şeberhana QR Prezidentı Qasym-Jomart Toqaev pen QHR Töraǧasy Si Szinpinnıŋ 2023 jylǧy mamyrda Sianda ötken «Ortalyq Aziia – Qytai» sammitı barysynda qol jetkızgen uaǧdalastyqtary aiasynda aşyldy.
– «Lu Ban şeberhanasy» arqyly bız älemdık tehnologiialardy elge äkelıp, jastardy bolaşaq tehnikalyq joǧary käsıbi mamandyqtarǧa daiarlaimyz. Mūnda oqyǧan tülek – erteŋgı künı öndırıs ornynda daiyn injener, avtoservis mamany, mehanika salasynyŋ şeberı bolyp şyǧady. Būl Memleket basşysy aitqan «Eŋbek adamy – ekonomikanyŋ basty tıregı» degen sözınıŋ ıs jüzınde oryndaluy. Mıne, Öskemen qalasynda aşylǧan «Lu Ban şeberhanasy» – osy strategiialyq baǧyttyŋ naqty jemısı, – dedı Erlan Qoşanov.
Mäjılıs Spikerı mūndai şeberhana jūmysy älemnıŋ eŋ ırı ekonomikasyna ainalǧan körşıles Qytaimen bılım salasyndaǧy joǧary deŋgeidegı serıktestıktıŋ ülgısı ekenın aitty. Ekınşı şeberhana biyl küzde Astanada, üşınşısı Almatyda aşylady.
Şeberhana şeteldık joǧary oqu ornynyŋ ökıldıgı märtebesınde jūmys ısteidı jäne QHR Tianszin käsıbi institutymen bırlesken joba sanalady. Mūnda Qazaqstannyŋ jäne özge de 12 eldıŋ 400-den astam studentı kölık tehnikasymen, elektromobildermen, gibridtı qondyrǧylarmen, sifrlyq platformalarmen jäne jasandy intellektpen bailanysty baǧdarlamalar boiynşa bılım alady. Daiyndyq bakalavriattan bastap doktoranturaǧa deiıngı barlyq deŋgeide jürgızıledı, al oqytuşylar jyl saiyn Tianszinde taǧylymdamadan ötedı.
Şeberhanada bes zamanaui zerthana, sonyŋ ışınde benzin, gibridtı jäne elektr kölıkterın diagnostikalauǧa arnalǧan keşen, sondai-aq intellektualdy kölık jüielerın modeldeu jäne synau zerthanalary bar. Studentter Haval jäne BYD avtomobilderı boiynşa bılım alady, qozǧalysty avtonomdy basqaru jüiesı bar «aqyldy qala» maketterın paidalanady jäne Allur otandyq avtokonsernı negızınde dualdy oqudan ötedı.
Öz kezegınde, Ǧylym jäne joǧary bılım ministrı Saiasat Nūrbek 2025 jyly tamyzda ıske qosylatyn «Smart Driving Technology»injiniring ortalyǧynyŋ jobasyn
Būdan soŋ, Erlan Qoşanov atom elektr stansalaryna arnalǧan jylu bölgış qūrastyrmalar öndıretın Ortalyq Aziiadaǧyjalǧyz käsıporyn – «Ülbı TVS» JŞS-ne bardy. Būl – bırlesken qazaq-qytai käsıporny. Zauyt jylyna 200 tonna uran otynyn öndıruge qauqarly. Ol alty energoblok üşın tolyq jetkılıktı. Käsıporyn fransuz jäne qytai kompaniialaryndahalyqaralyq sertifikattaudan ötıp, Qazaqstannyŋ iadrolyq salasynyŋ strategiialyq nysany retınde tanyldy. Bügınde zauytta 200-ge juyq adam, sonyŋ ışınde joǧary bılıktı qazaqstandyq injenerler jūmys ısteidı. Zauyt Qazaqstanda salynyp jatqan atom elektr stansalaryn iadrolyq otynmen tolyq qamtamasyz ete alady jäne otandyq iadrolyq klasterdıŋ maŋyzdy qūramdas bölıgı sanalady.
Sapar «Altai» köterme-taratu ortalyǧynda tüiındeldı. Būl keşen auyl şaruaşylyǧy önımderın saqtauǧa, öŋdeuge jäne ötkızuge arnalǧan. Mūnda 45 myŋ tonnaǧa deiın önım saqtauǧa bolady. Ortalyqtyŋ jalpy aumaǧy 30 myŋ şarşy metrdı alyp jatyr. Qūny 30 mlrd teŋgeden asatyn joba şarualardy qoldau jäne azyq-tülık baǧasyn tūraqtandyru maqsatynda jüzege asyryldy. Būl rette, atalǧan ortalyq aumaǧynda sehtar salyndy. Onda etten jasalatyn jartylai fabrikattar, konditerlık zattar öndırıledı, sondai-aq bal qūiuprosesı jüredı. Ortalyq 500-ge juyq adamdy jūmyspen qamtamasyz etedı.
Osy nysan arqyly jergılıktı auyl şaruaşylyǧy tauaryn öndıruşıler ırı kölemdeönım öŋdeu jäne saqtau mümkındıgıne ie boluda. Būl qadam aldaǧy uaqytta deldaldardy ainalyp ötıp, ırı naryqqa şyǧuǧa yqpal etedı.
Eske sala keteiık, bügınde Mäjılıs deputattary öŋırlerdegı köşpelı jūmys aiasynda öndırıstık jäne äleumettık nysandarǧa baryp, eŋbek ūjymdarymen kezdesıp, azamattardy jeke mäselelerı boiynşa qabyldau ötkızude. Şalǧaidaǧy eldı mekenderge erekşe nazar audaryldy. Halyq qalaulylary Memleket basşysy bergen tapsyrmalardyŋ jergılıktı jerlerde jüzege asyrylu barysyn baqylap, jaŋadan qabyldanǧan zaŋdardyŋ ıs jüzınde qalai jūmys ıstep jatqanyn zertteidı jäne olarǧa qatysty kerı bailanys alady. Azamattar men biznestı tolǧandyrǧan özektı mäselelermen tanysady. Deputattar jinalǧan barlyq aqparatty aldaǧy uaqytta Ükımetpen bırlese jürgızetınjūmys barysynda jäne jaŋa zaŋ jobalaryn daiyndau kezınde paidalanady.
