2025 jyldyŋ 28 nauryzynda Batys Qazaqstan oblysynda öŋırdıŋ mädeni ömırı üşın maŋyzdy oqiǧa oryn aldy – Kaztalov jäne Aqjaiyq audandarynda auyl kıtaphanalarynyŋ bazasynda ekı “Jaña Klub” komiuniti-ortalyǧy aşyldy. Būl – dästürlı kıtaphanalardy jaŋǧyrtuǧa baǧyttalǧan maŋyzdy bastamanyŋ jalǧasy. Endı auyl tūrǧyndary tek kıtap oqyp qana qoimai, sonymen qatar bılım beru jäne mädeni şaralarǧa qatysa alady.
Aşylu saltanatyna Batys Qazaqstan oblysy äkımınıŋ orynbasary Baqytjan Narymbetov, «Qazaqstan halqyna» qorynyŋ töraiymy Läzzat Chinkisbaeva, «Qazaqstan halqyna» qorynyŋ orynbasary Sofiia Aisagalieva jäne TANA qorynyŋ negızın qalauşy Kamila Lukpanova qatysty. Sonymen qatar, jergılıktı halyq ökılderı men balalar da qonaq boldy.
Saltanatty şara barysynda Batys Qazaqstan oblysy äkımınıŋ orynbasary Baqytjan Narymbetov: «Kaztalov jäne Aqjaiyq audandarynda zamanaui kıtaphanalardyŋ aşyluy – öŋırımızdıŋ mädeni jäne bılım beru infraqūrylymyn damytudaǧy maŋyzdy qadam. Endı tūrǧyndar üşın jai ǧana kıtaphana emes, bılım, şyǧarmaşylyq jäne qarym-qatynas ortalyǧy paida boldy. Mūndai bastamalar jerlesterımızdıŋ äleuetın aşuǧa, kıtap oquǧa degen süiıspenşılıktı arttyruǧa jäne özın-özı damytuǧa jaŋa mümkındıkter aşuǧa kömektesedı dep senemız», - dep atap öttı.
Joba «Qazaqstan halqyna» qorynyŋ qaiyrymdylyq bastamasy aiasynda, Batys Qazaqstan oblysy äkımdıgınıŋ qoldauymen jüzege asyryluda.
«Qazaqstan halqyna» qorynyŋ töraiymy Läzzat Chinkisbaeva kelesını atap öttı:
«Biyl 23 säuırde Qazaqstanda alǧaş ret Prezident Qasym-Jomart Toqaevtyŋ jarlyǧymen belgılengen Ūlttyq kıtap künı atalyp ötedı. Bız osy maŋyzdy oqiǧanyŋ bır bölıgı bolyp, kıtaphanalardy jaŋǧyrtuǧa öz ülesımızdı qosyp jatqanymyzǧa quanyştymyz. Zamanaui komiuniti-ortalyqtar – būl jai ǧana jaŋa qabyrǧalar men kıtaptar emes, olar – bılım jandanyp, talanttar aşylyp, mädeni dästürler nyǧaia tüsetın mümkındıkter ortalyǧy. Ärbır keluşı – bala bolsyn, eresek bolsyn – mūnda älemdık bılım resurstaryna qoljetımdılık, şyǧarmaşylyq şeberhanalar nemese erkın qarym-qatynas alaŋdary ışınen özıne qūndy närse tabady dep senemız. Būl – bolaşaqqa jasalǧan investisiia, jäne bız serıktesterımızben bırge mädeniet pen bılımdı öŋır tūrǧyndary üşın şyn mänınde qoljetımdı etudemız».
«Qazaqstan halqyna» qory 25 kıtaphanany zamanaui jabdyqtarmen qamtamasyz etuge jäne kıtap qoryn jaŋartuǧa 797 mln teŋge böldı. Batys Qazaqstan oblysynyŋ äkımdıgı ǧimarattardy jöndeuge 197,8 mln teŋge qarjy saldy. TANA qory jobalyq basqarudy ūiymdastyruǧa 53,5 mln teŋge baǧyttasa, qyzmetkerlerdı oqytudy qamtamasyz etetın «Jas köşbasşylar qauymdastyǧy» QB 22,67 mln teŋge böldı. Jobanyŋ jalpy biudjetı – 1 070 936 284 teŋgenı qūraidy.
Öŋırde 2025 jyldyŋ soŋyna deiın 9 myŋ şarşy metr kıtaphana keŋıstıgın qaita jaŋǧyrtu, sondai-aq 100-den astam kıtaphanaşyny arnaiy qaita daiarlyqtan ötkızu josparlanuda. Komiuniti-ortalyqtar 130 myŋnan astam adamdy qamti otyryp, tūrǧyndarǧa bılım beru resurstaryna, şeberlık sabaqtaryna jäne mädeni ıs-şaralarǧa qol jetkızuge mümkındık beredı. «Jaña Klub» jobasy aiasyndaǧy 25 kıtaphananyŋ barlyǧy säuır aiynyŋ soŋyna deiın aşylady dep kütılude. Bügıngı taŋda baǧdarlama aiasynda 12 komiuniti-ortalyq jaŋǧyrtyldy.
Aita ketu kerek, säuır aiynda Qazaqstan alǧaş ret Kıtap künın atap ötedı, būl kıtaphanalardyŋ eldıŋ mädeni ömırındegı ösıp kele jatqan rölın körsetedı.
Komiuniti-ortalyqtar barlyq jastaǧy tūrǧyndardyŋ qajettılıkterıne baǧyttalǧan. Mūnda oquşylar, studentter, jergılıktı belsendıler, aǧa buyn ökılderı jäne qoǧam müşelerı uaqyttaryn tiımdı ötkıze alady.
Jaŋartylǧan keŋıstıkterdıŋ erekşelıgı – olardyŋ multifunksionaldyǧy. Mysaly, 725 şarşy metrdı alyp jatqan Aqjaiyq audanyndaǧy komiuniti-ortalyq keluşılerge bıregei taqyryptyq aimaqtardy ūsynady: dästürlı muzyka äuesqoilary üşın «Dombyra» jäne «Än-küi», qolönermen ainalysatyndar üşın «Tıgın», al otbasylyq demalys üşın jaily «Ana men bala» aimaǧy. Sondai-aq, mūnda qauıpsız internet jäne zamanaui web-55 jüiesı qarastyrylǧan, būl kıtaphanany tek oqu orny ǧana emes, bılım alatyn jäne şyǧarmaşylyq kezdesuler ūiymdastyratyn yŋǧaily alaŋǧa ainaldyrady.
Kem tüspeitın taǧy bır qyzyqty komiuniti-ortalyq Kaztalov audandyq kıtaphanasynda qūryldy. 662 şarşy metrdı qamtityn būl keŋıstıkte ädebiet talqylanatyn «Sana» oqyrman kluby, qoldanbaly önerge qyzyǧatyndar üşın «Şeber qoldar» kluby, jäne suretşıler öz täjıribesımen bölısıp, şabyt alatyn «Mozaika» şyǧarmaşylyq bırlestıgı jūmys ısteidı.
Kıtaphanalardyŋ özgeruı Qazaqstandaǧy bılım beru jäne mädeni infraqūrylymdy damytuǧa belsendı qatysyp otyrǧan TANA qorynyŋ qoldauynyŋ arqasynda mümkın boldy. Qordyŋ kömegımen kıtaphanalarda innovasiialyq bılım beru baǧdarlamalary, interaktivtı aimaqtar jäne tehnologiialyq şeşımder engızıletın bolady, būl halyq arasynda kıtap oqu mädenietın damytuǧa yqpal etedı.
«Kıtaphanalardy jaŋǧyrtu – būl jai ǧana ǧimarattardy jöndeu emes, būl – bılım alu, şyǧarmaşylyqpen ainalysu jäne qarym-qatynas jasauǧa arnalǧan zamanaui ortalyqtar qūru. Bız mūndai komiuniti-ortalyqtar oqu mädenietın nyǧaituǧa kömektesedı jäne jergılıktı qauymdastyqtardyŋ ömırınıŋ maŋyzdy bölıgıne ainalady dep senemız», – dep atap öttı TANA qorynyŋ negızın qalauşy Kamila Lukpanova.
Kıtaphana qorlaryn tolyqtyruǧa 68 million teŋgeden astam qarjy bölındı. Qorǧa 800-den astam jaŋa kıtap qosylady, onyŋ ışınde qazaqstandyq jäne şeteldık avtorlardyŋ eŋbekterı bar. Sonymen qatar, kıtaphanalar zamanaui muzykalyq aspaptarmen, üstel oiyndarymen, tıgın jäne qolöner jabdyqtarymen qamtamasyz etıledı. Jaŋa komiuniti-ortalyqtar belsendı demalysqa, kezdesulerge jäne bılım beru bastamalaryna jaǧdai jasaidy.
Öŋırdegı kıtaphanalardy jaŋǧyrtu öz tiımdılıgın körsetıp ülgerdı – jaŋartylǧan komiuniti-ortalyqtarǧa keluşıler sany artty, al mädeni jäne bılım beru baǧdarlamalary jergılıktı tūrǧyndardyŋ ülken qyzyǧuşylyǧyn tudyrdy. Kaztalov jäne Aqjaiyq audandaryndaǧy kıtaphanalar da kıtap oqumen qatar, özın-özı damytu, şyǧarmaşylyq jäne qarym-qatynas mümkındıkterın ūsynatyn tanymal qoǧamdyq komiuniti-ortalyqtarǧa ainalady dep kütılude.
Qaiyrymdylyq joba aiasynda öŋırdegı kıtaphanalar tek oqu orny ǧana emes, ärbır tūrǧyn özıne paidaly ärı qyzyqty närse taba alatyn zamanaui ortalyqtarǧa ainalmaq.