Qazaqstanda ärbır onynşy bala az qamtylǧan otbasynda tūryp jatyr. Qazaqstan Respublikasy parlamentı mäjılısınıŋ äleumettık-mädeni damu komitetınıŋ müşesı, "Qamqorlyq" qorynyŋ jetekşısı Dinara Zäkieva AÄK-tı är balaǧa künkörıs minimumyna deiın arttyrudy ūsyndy, dep habarlaidy “Adyrna” ūlttyq portaly İnformbiuro jaŋalyqtar qyzmetıne sılteme jasap.
"Kemınde 625 myŋ, demek ärbır onynşy bala, az qamtylǧan otbasynda tūryp jatyr. Mūndai otbasyny qoldaudyŋ bır türı – atauly äleumettık kömek, iaǧni AÄK. Alaida onyŋ mölşerı tıptı qarapaiym qajettılıkterdı qamtamasyz etuge jetpeidı. Mysaly, jan basyna şaqqandaǧy tabysy kedeilık şegınen tömen 6 adamnan tūratyn otbasyna berıletın AÄK 7 myŋ teŋgedei ǧana", – dedı Dinara Zäkieva.
Ärı qarai ol kömekke mūqtaj balany nemese otbasyn özdıgınen anyqtap, kömek körsetudıŋ ornyna, jūmys tek kelıp tüsken ötınışpen jürgızılıp jatqanyn aitty. Būǧan dälel – keŋestıŋ özı, öŋırlerdı aralau barysynda az uaqyt ışınde memlekettık baǧdarlamalar turaly müldem estımegen, qandai qūqyqtarynyŋ bar ekendıgın bılmeitın, qūjattary joq bolǧan soŋ qarapaiym qyzmetter men kömek türlerın ala almai jürgen 200-den astam otbasy.
"Eşqaşan mektepke barmaǧan 10-13 jastaǧy, auruy baryna qaramastan, tuǧannan berı eşqandai medisinalyq tekseruden ötpegen balalardy kördık. Būl otbasylar turaly uchaskelık poliseiler äkımdıkterdı habardar etse de, olar adam şoşyrlyq jaǧdaida ömır sürulerın jalǧastyrǧan. Bügınde 1 mln 145 myŋ otbasy daǧdarys jaǧdaiynda, al qolaisyz jaǧdaida dep esepte tūrǧan otbasylarda 12 myŋ bala tärbielenıp jatyr. Nätijesınde, äleumettık mäselelerdıŋ şeşılmeuı köbınese bala qūqyqtarynyŋ būzyluy men qaiǧyly saldarlarǧa, iaǧni onyŋ balalar üiıne tüsuıne jäne zorlyq-zombylyqqa äkep soǧady. Ötken jyly 2 888 balaǧa qarsy qylmys jasalǧan. Demek, künıne 6 bala", – dep jazdy Dinara Zäkieva.
Osy oraida, ol ökılettı organdardyŋ balalar jylyna arnalǧan ıs-şaralar josparyn äzırlep jatqanyn aityp, kelesı tarmaqtardy qosudy ūsyndy:
- Tūrmysy tömen otbasylardyŋ balalaryn qoldaudyŋ tiımdılıgın arttyru üşın AÄK-tı är balaǧa künkörıs minimumyna deiın arttyru. Iаǧni 1 balaǧa – 36 myŋ teŋge. Būl üşın qosymşa 225 mlrd teŋge kerek.
- Eldımekenderde otbasyna keşendı türde kömektesu jäne bala qūqyqtary būzyluynyŋ aldyn alu jönındegı ökılettı organdar arasynda jūmysty üilestırıp otyratyn jäne tiımdı özara ıs-qimyldy qamtamasyz etetın otbasy, jastar jäne balalar ısterı jönındegı derbes basqarma qūru. Täjıribe körsetkendei, kömek der kezınde körsetılse, otbasy men balany qiyn ömırlık jaǧdaidan şyǧaru äbden mümkın. Mūny keŋes bastamasymen qūrylǧan, qūramyna äkımdık ökılderı de kıretın jedel äreket etu toptary jūmysynyŋ nätijesı rastaidy. Mäselen,byltyrdyŋ özınde olar kömekke mūqtaj 17 myŋ otbasyn anyqtap, olarǧa keşendı türde kömek körsettı. 10 myŋ adamdy jūmysqa ornalastyrdy, qūjat, järdemaqy jäne tūrǧyn üi aluǧa järdemdestı.
- Strategiialyq qūjattarda körsetılgen otbasy institutyn nyǧaitu, otbasylyq qolaisyzdyqtyŋ, tūrmystyq zorlyq-zombylyqtyŋ jäne balalarǧa qatygez qaraudyŋ aldyn alu jönındegı nysanaly indikatorlardy öŋırlerdıŋ aumaqty damytu josparlaryna engızu.
”Adyrna” ūlttyq portaly
