Ring
(äŋgıme)
I-raund. Ringke köterılıp kele jatyp, kök būryştaǧy qarsylasyma ūrlana qaradym. Joq, būrynǧydai emes. Denesınıŋ şiyrşyq atyp jinala tüskendıgı közge bırden ūryp tūr. Buyltyq-buyltyq bılegı, qoladan qūiǧandai tyrsiyp tūrǧan keudesı zaldyŋ aiqyş-ūiqyş jaryǧyna erkın şomyla jaltyldap, adamnyŋ üreiın ūşyratyn erekşe bır serpınmen jūlqynady. Rezeŋkelı arqannan öte bere ringke şyǧar aldyndaǧy jattyqtyruşymnyŋ soŋǧy pysyqtap aitqan sözın esıme aldym. «Al, armanyŋ oryndaldy. Eŋ bastysy, jüregıŋe qorqynyş pen özıŋe degen senımsızdık ūialamasyn. Ol - auru. Boiyŋa bır kırıp alsa qūtyluyŋ qiyn bolady. Men senıŋ taktikaŋa, tehnikaŋa mın taqpaimyn. Tek aşuǧa berılme!». Aqyryn ǧana sekırıp, qol-aiaǧymdy erkın sılkılep aldym. Ol bolsa qolǧabymen auany osqylap, ersılı-qarsyly jür. Jürısı nyq. Senımdı. Osy tūrysynyŋ özı menıŋ boiyma qorqynyş dertınıŋ dänın seuıp ketkendei edı. Qaimyǧyp tūrmyn. Bılemın būl jıgıttı. Esımı - Mahmud. Tıptı jaqsy tanimyn desem de bolady. Menen bes-alty jasqa ülkendıgı bar. Ūlty basqa. Äiteuır, qazaq emes. Şamasy, tau ūltynyŋ bırıne jaqyn. Bız bırınşı kursqa kelıp tüsken saryauyz balapan kezımızde «sport şeberı» degen ataqqa qol jetkızgen. Qazırgı baǧyndyrǧan biıgı de bes batpan. «Ekı dürkın älem chempiony». Tym maqtanşaq. Adamgerşılıkten säl adalau jıgıt. Közım körgen. Qarsylasyŋnyŋ özıŋnen üstem ekenın jan-jüikeŋmen sezınuden asqan qorlyq joq. Ol ekeumızdıŋ bır salmaqta olimpiada jüldesıne talasatynymyzdy estıgende, alǧaşynda qatty quanǧam. Artynan säl basyldym. Öitkenı, basqa salmaqtaǧylardai emes, bızdıŋ salmaqta bır ǧana joldama. Kım ūtady, erteŋgı olimpiada alauy astynda baǧyn synau qūqyǧyna sol ie. Būnyŋ aldynda olimpiada joldamasyn sarapqa salǧan Taşkenttegı turnirge qolymdaǧy jaraqatym jazylmai qatysa almai qalǧan edım. Būl jolǧy maidan - soŋǧy mümkındık. Menıŋ salmaǧymda baq synasatyn boksşılerdıŋ aty-jönı belgılı bolǧanda asa qobalji qoiǧan joqpyn. Köbı älı täjıribesı azdau, ülken dodalarǧa endı-endı qatysyp jürgen, esımı köpke belgılı bola qoimaǧan jastar edı. Özımnıŋ de dauyl tūrǧyzar ataǧym şamaly. Bügıngı synda töreşılerdıŋ bır auyzdan jüldenı qanjyǧasyna eş kümänsız bailau baqytyna ie bolǧan tek Mahmud qana. Şappai alady degen. Ataǧymen at ürkıtıp jürgen onyŋ äzırge mereiı üstem, salmaq ölşeuge, zalǧa jattyǧuǧa kelgende baiqap qalamyn, özın tym joǧary baǧalaityn aqsüiektık kelbetpen paŋ basyp jür. Finalda basty qarsylasym boluy mümkın degen oimen azuly boksşınıŋ şarşy alaŋda ötkızgen oiyndary tüsırılgen taspany qarap şyqtym. Mūqiiat zerttedım. Bızdıŋ elden ketkennen keiıngı onyŋ oiyn örnekterı tıptı de qūlpyra tüsıptı. Qimyl-qozǧalysyn, taktikasyn tolyq aşyp körsetpeidı. Bırtürlı, jūmbaq. Būryndary ekeumız bır jūdyryqtasyp alǧanbyz. Ringte emes. Jataqhanada. Jūdyryqtasqanda... men oǧan tıptı qolymdy da tigızıp ülgermegem. Ol menı kürzı jūdyryǧymen bır perıp, taldyryp ketken. Bıraq men ol kezde būl jıgıtpen bailanysam degen oida emes edım, aiqasa ketuge de daiyndyǧym joq-tyn. Sodan menıŋ keudemde oǧan degen kektıŋ qara daǧy qatyp qalǧan. Taiaq jegenım üşın emes. Äŋgıme basqada...* * *
Töreşı ekeumızdı ortaǧa şaqyrdy. Jaqyndadyq. Süzegen būqaǧa ūqsap maǧan qalyŋ qabaǧynyŋ astynan janaryn qadap tūr. Suyǧyn-ai, közınıŋ! Töreşı bırnärselerdı byldyrlady. Bızdegıdei «Bır-bırıŋdı syilaŋdar! Tyiym salynǧan ädısterdı qoldanbaŋdar! Belden tömen ūruǧa bolmaidy! Tartymdy oiyn ötkızıŋder!» degen bolar. Ekeumız öz būryşymyzǧa qarai jylystadyq. Endı taǧy da qarsylasyma dūrystap qaradym. Jep jıberetındei. Gong ünı. «Boks!». Alaŋnyŋ ortasyna qarai ūmtyldyq. Tızgınge talas. Ol erkın jür. Şamasy, özın men üşın alynbaityn qamalǧa balaidy. Körermız, kımnıŋ-kım ekenın! Kıjınıp qaldym. Aŋdysu bastaldy. Oŋ qolym säl tömenge tüse berıp edı, közdı aşyp-jūmǧanşa onyŋ sol jaq jūdyryǧy aşyq qalǧan jaǧyma saq ete qaldy. Teŋselıp kettım. Kelesı jūdyryǧy ekınşı jaǧymdy janap öttı. 2:0. Arqanǧa tıreldım. Dereu qorǧanysqa köştım. Ol menıŋ eseŋgıregenımdı paidalanyp, tūqyrtyp almaqşy bolǧan oiyn aiqyndap qaita-qaita şabuylǧa köştı. Tıptı, ekı-üş soqqysy dıttegen jerıne tiıp, delebesı qoza tüsıp edı. Ekeumız qūşaqtasyp tūryp qalǧandyqtan, töreşı bızdı ajyratyp, ortaǧa şaqyryp, oiyndy qaita bastauǧa mümkındık berdı. Tynysym auyrlap bara jatyr, bıraq, būl uaqytta men sanamdy serpıltıp ülgergen edım. Tıptı oǧan degen aşu-yzany da boiymnan quyp şyqtym da būl aiqasty jäi künderı ötkızetın sparring retınde qabyldadym. Onyŋ maǧan dürse qoia bermek oiynyŋ tas-talqanyn şyǧaryp, oŋ qolymmen aldai otyryp, büirek tūsynan auyr ekı soqqy berdım. Tabloǧa közım tüstı: 5:2. Zaldaǧy körermenderdıŋ de şuyly bır sätke tynşi qalǧan. Endı alystan aŋdysa bastadyq. Resmi ringten tys künderı men öz zalymda kümbırlı küidıŋ barynşa dauysyn şyǧaryp qoiyp, bilei jattyǧatynmyn. Bi yrǧaǧymen terbele jürıp, şapşaŋ qimyldarmen qarsylasyŋnyŋ jüikesın şarşatuǧa bolady. Bırde oŋǧa, bırde sol jaq tūsyna şyǧa jürıp, alystan oraǧyta soǧyp ketıp te aşulandyrasyŋ. Al aşulansa, onda onyŋ qorǧanysy syr bere bastaidy. Körermenderdıŋ aiqai-şuyn, qolpaştaǧan, keketken sözderın sanaŋnan sylyp tastauǧa muzykanyŋ äserı mol. Būl raundta ekeumız de tolyqtai qorǧanys şebınde boldyq. Tek, soŋǧy ondaǧan sekundtyŋ ışınde bır-bırımızge ekı-ekıden «sybaǧa» berıp ülgerdık. Öz būryşyma kelgende jattyqtyruşym: - Tym jaqyn qaşyqtyqqa tartylma. Onyŋ fundamentı bızde qalanǧan. Senıŋ syryŋdy tolyqtai bıledı, - dedı. İia, onyŋ qoly qysqa. Işıŋe kırıp alsa, toqtausyz soqqynyŋ astyna alady. Betıme suyq su şaşyp, oramalmen ter bolǧan denemdı jelpıdı, artynan moiyn tūsymdy sürttı. Sekundant. - Alystan ūsta, - dedı jattyqtyruşym. - Küşıŋdı köp saryqpa! Kubalyq ädıstı paidalan! Gong.* * *
Jataqhananyŋ tūrmystyq bölmesınde tamaq ışken ydystarymyzdy juyp jatqam. Kezek menıkı bolatyn. Saǧat şamasy tüngı 12-den ketken. Būl - studentter üşın jata qoiatyn uaqyt emes. Bıreulerınıŋ keşkı auqattaryn endı ışıp jatqan, endı bırınıŋ tamaq jasaudyŋ äuresıne tüsıp jatqan mezgılı. Kenet dälızden qyz balanyŋ qūlyndaǧan dauysy estıldı. Tanys siiaqty. Qarsylyqty, ärı şoşyna şyqqan ün. Ūzyna bıtken zal ışın jaŋǧyrtyp äkettı. Sanamnyŋ saqqūlaq tüisıgı älgı ünnıŋ Jaziranyŋ dauysy ekenın ūqtyryp ülgergen edı. Bıraq ta ne üşın şyŋǧyrǧanyn tüsıne almadym. Mümkın bır närseden şoşyp ketken bolar degen oi keldı basyma. Dereu tūrmystyq bölmeden jügırıp şyqqam. Şyqtym da, sıleiıp qatyp qaldym. Bızdıŋ fakultettıŋ soŋǧy kursynda oqityn, osydan bır apta būryn ǧana ötken halyqaralyq turnirde altynnan alqa taǧynyp, rektordyŋ qolynan marapattau qaǧazyn iemdengen jıgıt... Atyn esıme tüsıre almadym. Onyŋ qasynda men tanymaityn, ūzyn qara sürtıgı tızesınen tömen tüsken keŋ iyqty qara-sūr jıgıt. Myjyq qūlaqty. Şamasy kürespen ainalysatyn boluy kerek. Ekeuı Jazirany küştep köterıp alǧan. Nietterınıŋ oŋ emestıgın ūqtym. Jeŋımpaz onyŋ auyzyn bır qolymen jauyp alǧan. Ūzyn sürtıgı tızesın soqqan jıgıt tynymsyz erbeŋdegen aiaqtaryn qysa ūstapty. Jaziranyŋ sıŋılısı pedagogikalyq institutta oqityn. Qalada tuys-tuǧany bolmaǧasyn äpkesı ekeuı bızdıŋ jataqhanadaǧy bır bölmenı jaldap tūratyn. Jazira bolsa osyndaǧy balabaqşada tärbieşı. Auyldyŋ süp-süikımdı qara qyzy. Aşyp aitpaǧanmen ony ūnatatynmyn. Osy küzde ǧana jataqhanaǧa ornalasqan bırınşı kurstyŋ studentterın tüngı saǧat törtte özımızben bırge oqityn Jasūlandardyŋ bölmesıne jinap, «obşiagtyŋ» jazylmaǧan zaŋdaryn üiretken, «starşaktyŋ» aitqany ämanda zaŋdy ärı dūrys ekendıgın bırneşe märte juan jūdyryǧymen pysyqtap «tüsındırgen» boksşy Mahmud bız qatarlas «saryauyzdar» tūratyn 13-bölmenıŋ esıgın asyǧystau aşty. Demek, olardy da bölmesınen quyp jıbergen boldy. Jazirany kötergen ekeuı lyp berıp ışke enıp kettı. Ol janūşyra taǧy da şyŋǧyryp jıbergen. Taǧylyq körınıske taŋdana qarap, sostiyp tūryp qalyppyn. Aşy aiqai dır etkızdı. Şamam jetpesın ūǧynǧanymmen, qaşan da erkektıŋ kömegın qajet etıp tūratyn qyzdy qūtqaru kerek degen oi sanamdy osyp ötkesın tūra jügırdım. Esıktı jaba bergen Mahmud menı körgen. Dalbalaqtap jetıp barǧanymda onyŋ oŋ qoly köterıle berdı de, közımnıŋ aldy qarauytyp, uaqytşa ūiqy qūşaǧyna tarta jöneldı. Dauystar küŋgırlep estıldı. Jaǧymsyz qarqyl ūzaqqa sozylyp baryp, bırjolata söndı. ...Esımdı özımnıŋ tösegımde jidym. Maŋdaiymda sulanǧan oramal. - Mūrynyŋ synyp ketken siiaqty. - Tynystaǧanda auyrmai ma? Ekeuı töne qarap tūr. Satai men Nūrym. Ainalama maǧynasyz ǧana köz tastaǧam. Ne bolǧany endı esıme tüse bastady. - Analar qaida? - Ketıp qalǧan, - dedı Satai. - Jazira şe? Jazira... Ol qaida? - Ol... ol bölmesınde boluy kerek. Aqyryn köterıldım. Mūrynymnan bastalǧan şanşu joǧary köterılıp, maŋdaiyma jetıp, miyma bırtındep jaiylyp bara jatqandai solqyldatyp jıberdı. Teŋsele basyp esıkke jettım. Jazira bızge qabyrǧalas körşı bölmede tūratyn. Esıkterı jabyq. Soqqylai bastap edım ışten: «Kım?» degen dırılge toly aianyşty ün şyqty. - Jazira, Jäzök, būl men ǧoi, esıktı aşşy. Ökınış pen öksık tamaǧyma keptelıp, közım jasaurai bastaǧandai. - Joq, ötınem senen, ketşı. Kırmeşı. - Aş deiım! - Ketşı... ket! - Ol jylap jatqan edı. Vahtaǧa qatar ornalasqan komendant Şuhrattyŋ bölmesıne keldım. Qyryqqa taiaǧan, qatyny joq, sänqoilau, maiysyp qalǧan erkek. Vahtanyŋ jaryǧy söndırulı. Şuhrattyŋ esıgın tün tügılı kündızdıŋ özınde bekıtıp alatynyn jaqsy bılemın. Jataqhanaǧa keşke taqyr bastar kelgende jaryǧyn söndırıp, şyqpai qoiatyn ädetı bar. Qorqatyny bar nesıne basqarady eken?! Zyǧyrdanym qainaǧan. Işkı tärtıpke sol jauapty. Säl şegıne berıp esıgın aiamai teptım. Zaldyŋ mol jaryǧy menen būryn toǧandy būzyp ötken asau özendei ışke qarai lap qoiǧanda küŋgırt tartqan bölmenıŋ tereze tübındegı keŋ kereuetınen ekı adamnyŋ basy körındı. Komendent atyp tūrǧan. Üstınde lypasy da joq. Maǧan bır, tömengı jaǧyna bır qarady. Sasqalaptap, kereuet üstındegı aq jaimany jūlyp alyp äuretın japqan. Endıgıde onyŋ serıgı - būira şaşty, keudesın jün basqan gruzin tektes erkek aimandai bolyp jatty. - Ne... ne... ne boldy.., ne kerek? - Dırılge ūlasqan tolqymaly dauys. Serıgı men maǧan kezektese qaraǧan. Esıne tüsken boluy kerek, dereu jügırıp keldı de esıkke belındegı aq jaimany tūtty. Artyna bır būryldy da maǧan: - Eger de aityp qoisaŋ jataqhanadan quylasyŋ! - dedı. - Bıraq... aitpaitynyŋa senem... - Jäudıregen janary jalynyşqa tolyp tūr. - Äk-keŋdı...! - Ainaldym da kete bardym. Ol maǧan dym da degen joq. Esıgın köterıp jatqanyn sezdım. Sol tünı taŋ atqanşa köz ılındıre almadym. Qaŋǧybas Kün jer betıne jaryǧyn molynan töge bastaǧanşa jylaǧan qos qyzdyŋ ünı jüregımdı naizaǧaişa tynymsyz osqylap şyǧyp edı... II-raund. Ol ortaŋǧy şeŋberdıŋ ışıne ekı-aq attap jettı. Ekeumız taǧy da aŋdys aiqasqa köştık. Bır mektepten tälım alǧasyn, şarşy alaŋda tyŋnan türen salu da qiynnyŋ qiyny. Aşylyp kösıle almaisyŋ. Onyŋ osal tūsyn tapqan siiaqtymyn. Äzırge tek dolbar. Naqty qoldanyp körmegen soŋ tıkesınen ketuge de bolmaidy. Qyrsyq şalǧanda öz qatelıgıŋ öz basyna päle bolyp jabysuy da ǧajap emes. Sondyqtan onyŋ maǧan mälım bolyp tūrǧan būl tūsyn äbden tekserıp alǧan abzal. Jattyqtyruşym menı osyndai sabyrlylyqqa tärbieleuşı edı. Aşyq ärı älsız tūsty ūtymdy paidalanu bar da, onyŋ osy tūsqa qorǧanys äreketın küşeitu arqyly köp küşın jūmsai älsıretu ädısı de bar. Ornymen qoldana bılgen adam ekeuınıŋ de sättı oraiyn taba alady. Zaldaǧy körermender şulai bastady. Bızdıŋ aşyq aiqasqa tüskenımızdı qalaityn qanşama köŋıldıŋ tılek-talaby zal ışın dürıldetıp alyp barady. Osyny qūptaǧandai qarsylasym da qūlşyna bastady. Äuelı tık soqqy jasady. Men de öz tarapymnan janama bır soqqy berıp öttım. Bıraq, ekeumızdıŋ de soqqylarymyz tym älsızdeu boldy. Men onyŋ joiqyn soqqynyŋ egesı ekenın jaqsy bıletınmın. Qarsylasymnyŋ oiyn taktikasyn özgertudı qalap, bastapqy tıktūrysynan oŋ jaq aiaǧyna auysa bergenınde oŋ qolymmen aldai otyryp oǧan sol qolymmen apperkot1berdım. Dıttegen jerıne baryp tigen sol jūdyryǧym ony eseŋgıretıp jıbergen siiaqty. Şaiqalaqtap baryp qaita qalpyna keldı. Auyr soqqydan qarsylasynyŋ köz aldynyŋ tūmandanyp ketetının bokstıŋ älıppesın ötken kez-kelgen bylǧary qolǧap kigen adam jaqsy bıledı, - men de onyŋ janyna ekı attap jettım de, taǧy da sol qolmen jasqai berıp, oŋ jaq büirekten soqqy jasadym. Qorǧanystaǧy qoldarynan qauıp bola qoimaǧasyn osy soqqyny ekı märte qaitaladym da sol qolmen jaqtyŋ tūsynan janamalai ūrdym. Bar denemmen salmaq sala ūrǧandyqtan būl soqqynyŋ oǧan jeŋıl timegenın oilap ülgergenımşe ol qūlap tüstı. Qyzyǧy, qūlap jatqan jerınen dereu atyp tūrdy da eseŋgırep baryp qaita sylq etıp otyryp qaldy. Nokdaun! Ornynan tolyq tūrǧasyn maǧan qaita şabuyldauyma zor mümkındık tigen. Tıptı, onyŋ orynynan eseŋgırep atyp tūrǧan kezınde apperkot nemese hok2berıp ony bırjolata nokautqa jıberuıme de bolatyn edı. Oǧan tolyq senımdı bolatynmyn. Bıraq ta beişara boksşylardyŋ äreketın qoldanǧym kelmedı. Töreşı onyŋ qasyna jetıp bardy: Wan.., too.., theree.., four.., fife.., six.., seven..! Ol auyr dem ala ornynan köterıldı. Tereŋ tynystap aluyna üş-tört sekundtyq mūrsat berdım de qolymdy qalypty köterıp, jaqyndai tüskenımde gong ünı estıldı. Onyŋ jattyqtyruşylary dereu ringke atyp şyqty da üstı-basyn sürte bastady.* * *
Sol oqiǧadan keiın bır ai ötkesın ǧana Jaziranyŋ sıŋılısı Näzirany jataqhanadan kezıktırdım. Emhanadan şyqqanyma ekı aptadai uaqyt bolǧanda bölmedegı qalǧan zattarymdy alyp qaituǧa kelgem. - Jatqan jerı janattyŋ törı bolsyn! Ol basyn izegen. Ündemedı. Közı jasaurady. - Üi ışı jaqsy ma? - Sūraǧymnyŋ orynsyz şyqqanyn keş ūqtym. Özım de yŋǧaisyzdanyp qaldym. - Äiteuır... jür ǧoi. Ekeumız de tömenge qaradyq. Az-kem ünsız, qimylsyz qaldyq. - Eşteŋe jazyp qaldyrmapty ma? - İä. - Ol basyn izegen. - Jürıŋız, - dedı özınıŋ bölmesıne qarai bastap. Jūpyny ǧana bölme. Betıne türlı surettegı saǧyz oramasy japsyrylǧan ainasy bar syqyrlauyq esıktı eskı şifoner. Būryşta sūr kompiuter. Jaziranyŋ tösegınıŋ basynda ılulı tūrǧan änşı Toqtar Serıktıŋ suretı közıme ottai basyldy. Marqūm jaqsy köretın. Ünemı onyŋ änderın yŋyldap aityp jüretın. «Tabam dep ädıldıktı. Soǧyldy tasqa maŋdai. Aryltar auyr jüktı, Qinaldym dos taba almai...». Bızdıŋ bölmege kelgen saiyn Nūrymǧa osy ändı dombyramen aitqyzyp qoiyp, mūŋǧa batyp tyŋdaityn. Näzira tösektıŋ astynda jatqan eskı chemodannyŋ ışkı qaltasynan törtke büktelgen qaǧazdy alyp maǧan ūsynǧan. - Qaitys bolarynyŋ aldynda bärımızge jeke-jeke hat qaldyrypty. Mynany, - ol hatty nūsqady, - äkem maǧan bergen. Sızge jazypty. Qaǧazdy audarystyryp qaradym. Qiyq būryşyna «Alanym» dep oiulap jazypty. Aqyryn ǧana aştym. Süirıktei tızılgen qiǧaş qara ärıpter. «Alan... Sız menıŋ köleŋkelı ömırıme nūrly kündei şuaǧyŋyzdy jaŋadan şaşa bastaǧanedıŋız. Salqar sezımdı lekıte jūtqan jüregım bır jamandyq bolaryn sezgendei ünemıqobalju üstınde jüretın. Men ony sızdıŋ ömırıme engızgen jaŋalyǧyŋyzdyŋ nätijesıbolar dep şatasyppyn. Ätteŋ, taǧdyrym maǧan aşyq aspandy jazbapty. Qaiǧynyŋbūlty qaşan da seiılgen emes. Tek, soŋǧy kezderdegı sızben kezdesuım ǧana janymajylulyq silaǧan. Onyŋ özın köp körgen siiaqty. Menı näpsıqūmar nemeler küştep köterıp äketıp bara jatqanda artymnan jügırıpkele jatqan sızdı körıp qalǧam. Sony köŋılıme medet tūttym. Mıne, mıne, kelıp qalardegen ümıtımnıŋ ışegı üzılıp, dün-dünie döŋgelenıp sala bergende menı dülei küştensızdıŋ de qūtqara almaǧandyǧyŋyzdy sezdım. Bıraq, sızdı kınälaudan aulaqpyn. Bärı öttı ǧoi... Bolaşaq jaryŋnyŋ tösegıne taza bara almaǧasyn tūrmys qūrudyŋ nekeregı bar? Menı soŋǧy kezderı osy oi köp mazalady. Qabyǧyn jarmaǧan palaqjūmyrtqadai pästenıp ömır sürgennen, eldıŋ azapty sözınen qūtylǧandy jön deptaptym. Özektı janǧa bır ölım ǧoi, Alan. Ata-anam, tuǧandarym qaiǧyryp jylar. Bıraq ta, uaqyt öte kele menıŋ būl jalǧanda ömır sürgenımdı, bar bolǧanymdy bärıūmytady. Tüptıŋ-tübı ūmyt boluǧa jaralǧasyn, bügınıŋ ne, erteŋın ne, bärıbır emespe. Tauyqqa jūmyrtqa tuu ülken däretın saŋǧyǧandai jeŋıl bolsa adamdarǧa da qylmysjasau sonşalyqty oŋai eken. Alan, sızge köp närse aitqym keledı, bıraq uaqyt tapşy. Men sızdı jaqsy körem, köre de berem.! Osy sözdı janyŋyzda jürgende talai märte aituǧa oqtalǧam. Bıraq, aita almadym. Nege ekenın özım de bılmeimın. Mümkın... janym...» Aldymda tūrǧan üsteldı jūdyryǧymmen salyp qalǧanda Näzira selk ete tüsken. Bos qalǧan kese men tärelke, qasyqtar syldyrlap sala berdı. Qūlaǧyma älsız ǧana şuyl estıldı. Qūmnyŋ susyly siiaqty. Būqar jyrau köşesındegı qalyŋ aǧaş ışımen jügırıp kelem. Beine aldymda Jazira kütıp tūrǧandai. Onyŋ üstıne jataqhanadan bır sätke bezıp ketkım kelgen. Taudy aŋsadym. Aiqailap jylaǧym keldı. Ekı ökpem qolymda. Kenet jerge jalp ete tüstım. Neden, nege şalynǧanymdy ūqpadym. Oŋbai qūlaǧanym sonşalyq, mūrynymnan jyp-jyly qan sorǧalady. Qasqa tısımnıŋ tübı syzdap, midaǧy qan tamyrlarymdy bıreu qolmen küştep tartyp, jūlyp jatqandai. Şetkı oryndyqta otyrǧan bır top qyz-jıgıtter äi, külsın kelıp. Qaryq boldy. Orysşalap menı mazaqtaǧan. «Apaŋnan adasyp qaldyŋ ba, balaqai?» dep syrany syzdyqtata ışıp otyrǧan jiren şaştysy kekettı. Jaryq töbesıne molynan tüsıp tūr eken. «Joq, älde, şäkırtaqy alyp, «starşaktaryŋnan» qaşyp jürgen studentsıŋ be?». Temekısı tolyq tartylyp bıtpese de janynda tūrǧan qoqys jäşıgıne saluǧa erınıp, aiaǧynyŋ astyna tastai salǧan jalpaq bet, ūzyn şaşty semızı de selkıldei küldı. Yzaǧa bulyǧyp orynymnan köterıldım de jandaryna jaqyndap bardym. Beimaral. Menen eşqandai qauıp kütıp tūrǧan joq. Özderın Almatynyŋ qojasyndai sezınedı. Boiymdy bilegen aşudan söilei almaimyn. Jaziranyŋ ölımıne osylar kınälı siiaqty. Taiap keldım de jiren şaştynyŋ qolyndaǧy syra bötelkesın jūlqi tarttym. Ol oryndyqtyŋ arqalyǧyna tızesın büge qonaqtap otyrǧandyqtan öz denesın ūstai almai, ekpınımen şalqalai qūlap tüstı. Ainala berıp semız saryny qūlaq şekeden syra bötelkesımen perdım. Şişa jerge şaşylyp tüsken. Syŋǧyrlap sala berdı. Semız ekı qadam attady da tızesımen şöge qūlady. Qyzdary şyŋǧyryp jıbergen. ...Ekı kün Bostandyq audanynyŋ ışkı ıster bölımındegı izoliatorda «qūdaiy qonaq» bolyp jatyp şyqqan soŋ men jataqhanamen bırjolata qoştasyp kettım. Almatynyŋ şetınde tūratyn alystau tuys bolyp keletın aǧamnyŋ üiıne köştım de, jattyǧuyma alaŋsyz kırıstım. Sodan qaityp Näzirany da körmedım. III raund - Alan, Alan, saǧan ne boldy. Esıŋdı ji! Jattyqtyruşymnyŋ qorǧasyndai auyr alaqany oiymdy bölıp jıberdı. - Alan, soŋǧy raund. Kubalyq ädıstı paidalan, öitkenı ol älı tyŋ. Bızge ūpai kerek. Qualama, qaşqaqtai jürıp ūr! Jattyqtyruşym tynbai söilep jatyr. Közıne qaradym. - Saǧan ne boldy? Tereŋ tynys alşy. - Ring degen ömır eken ǧoi, iä, aǧa? Jattyqtyruşym taŋyrqap qaldy. Közınen baiqadym. - Közdıŋ bolǧany qandai jaqsy, aǧa, bärın köruge, aitqysy kelgenın bırden ūǧuǧa bolady. - Alan, men senı tüsınbei tūrmyn. - Aǧa, men onyŋ közınen mäŋgılık qorqynyş pen senımsızdıktı kördım. Onyŋ sporttaǧy joly osy raundpen tämam. Jäne... - Sen menı tyŋdaşy, Alan. Artyq eşteŋe jasama. Bızdıŋ mümkındıgımız 90 paiyz. Alda Olimpiada kütıp tūr. Ötınem, tek şeŋberden şyqpaşy. - Jäne... menıkı de... Keşır Jäzök... Töreşı rūqsatynan keiın qarsylasym bırden şabuylǧa köştı. Oŋdy-soldy jūmsaǧan soqqysynan qorǧana şegınşektep, arqanǧa tıreldım. Ekpındep kelıp, tosylyp qalǧan sätınde joiqyn küşke ie sol jūdyryǧymdy iegınıŋ astyna baǧyttadym. Baǧyttadym da Mahmudtyŋ osy soqqydan keiın tūra almaitynyn paiymdadym. Būl kezde şyqşyt tūsyma tigen qarsylasymnyŋ alapat küştı oŋ jūdyryǧy menıŋ de segız sekundtyŋ ışınde esımdı jinai almaitynyma onyŋ senımın nyqtai tüsken edı. «Ring - ömır. Ömır eşkımdı aiaǧan emes». Soŋǧy paiymym sanama sıŋdı de qaraŋǧylyq qoinauyna tarta jöneldı..."Adyrna" ūlttyq portaly
